​​#Муҳокама_учун_мавзу

ПАҚИЛДОҚ СОТУВЧИНИНГ ИҚРОРИ

Янги йилга оз қолди. Аслида кузнинг ярмидан бошлаб қулоғимизга чалинадиган пақилдоқлар савдоси декабрь охирида авжига чиқади. Пиротехника воситаларига қарши кучайтирилган назорат ўрнатилгани рост. Шунга қарамай ҳали бирон Янги йил пақилдоқ ва мушакларсиз ўтгани йўқ. Нега?

Бу саволга ҳуқуқ‑тартибот идораларидан ёки маънавиятчилардан жавоб олсак бўларди. Лекин биз айнан шу қозоннинг ичида қайнаётган пиротехника воситалари савдоси билан шуғулланувчилар билан боғландик. Қани, улар нима дер экан?

Эски молдан қутулиш

‒ Янги йил ‒ зўр байрам. Кимга қандай билмадим‑у, бу мавсумда биз пақилдоқ сотувчилари тинмаймиз. Бу иш билан асосан 15‑30 ёш орасидагилар шуғулланади, ‒ дейди мамнуният билан Х. исмли сотувчи. ‒ Аввал ўтган йилдан қолган пақилдоқларни октябрь‑ноябрь ойларида сотиб тугатамиз. Ким билиб ўтирибди, яроқлилик муддати ёзилмаса унга. Лақма болаларга пуллаб дастлабки “оборот”га чиқиб оламиз.

“Пақа‑пақ” операцияси

Кейин янги товар келади. Битта пақилдоқ “пақ”иллагунча нечта қўлдан ўтишини тасаввур қилолмайсиз. Кичик харидорларга ўз нархидан 2‑5 баробар қимматга етиб боради.

Пиротехникалар заводдан чиққач ҳудудлардаги “точка”ларга тарқатилади. У ердан шаҳар‑туманларга етказилади. Бу ёғи занжир реакцияси. Унинг сўнгги ҳалқалари маҳаллалар, кўчалар, мактабларгача кириб боради. Охирги босқич доналаб сотишдир. Бу ишни болаларининг ўзлари боплайди.

Одатда “клиент” топганлар маҳсулот савдосига қийналмайди. Улар келишилган вақтда товарни олади-ю ҳеч нарса бўлмагандек биринчи учраган автобус ё таксига чиқиб кетади. Энг қулайи ‒ автобус. Ҳеч ким “хитламайди”.

Пақилдоқ сотиш осонми?

Осонмас. Эҳ-ҳе, баъзида бу нарсаларни топиш шундай қийин бўлиб кетади‑ки, тасаввур қилолмайсиз. Ҳаммаёқни “мент”лар босиб кетади. “Келди мент, тарқал рейт”, деймиз кулиб. Ҳатто, итларга таланамиз. Қўлга тушсангиз ё маҳсулотингизни олиб қўйиб, ўзингизни қонуний жавобгарликка тортишади. Бу дегани ‒ “GAME OVER”.

Шунинг учун асосан телефон орқали боғланиб, манзилга борган яхши. Оддий пақилдоқ кичкина кўрингани билан "катта ўйин"лар бор устида. Чунки уни жойидан 5 минг сўмга оламиз‑да устига яна 5 минг сўм қўйиб сотамиз. Бир блок пақилдоқнинг ичида 10 қути бўлади. Унинг ёнига бошқа турларини қўшсангиз, хавф ҳам, ноллар сони ҳам ошиб бораверади.

Пақилдоқ сотувчиларнинг “олтин қоидаси”

Бизда иккита қоида бор: биринчиси, қўлга тушиб қолмаслик, иккинчиси маҳсулотларни қуруқ жойда сақлаш. Асосийси одамларни аврай билиш керак.

Иқрор

Бу нарсаларни сизга бекор айтиб бердим. Ўзимни нонимни қирқаяпман. Лекин шунча пайтдан бери қанча болаларга зарар етишига сабабчи бўлганимни яхши биламан.

Масалан, ўзимни жиянимни олайлик. Пақилдоқ ўйнайман деб, кўзини жароҳатлаб олган. Энди у ногирон. Тушуняпсизми, у бутун умр ота‑онасини қайтиб кўрмайди. Бунинг учун доим ўзимни айбдор санайман. Виждон азоби қийнайди. Ҳар гал пақилдоқ овозини эшитганимда жияним кўз олдимга келади. Имкони бўлса ортга қайтиб, барча сотган нарсаларимни йиғиб кўмиб юборардим...

Ҳиссиётларга берилиб кетдим, узр. Шу жойларини кесиб ташлайсиз.

Аслида пиротехника савдоси ‒ мавсумий иш. Беш кунлик бой бўлиб юришингизга ҳам арзимайди. Лекин ҳаммага буни тушунтириб бўлмайди. Қўлида пул турган болага насиҳат кор қилмайди. Ўзимга ҳам кўп айтишган. Лекин...

Фақат исмимни ёзманг. Йўқса, бошим балога қолади. Хайр.

Дарвоқе, Янги йилга арзони ва хавфсизи керак бўлса ўзимда бор‑а, бегона қилмайсиз...

✍️Дониёр Акбаров ёзиб олди.

Каналга уланиш:
https://t.iss.one/+tcc8Accr_k80OGNi

​​#Даҳонинг_болалиги

ЭҲРОМЛАРНИ "СЎЗЛАТГАН" ОЛИМ

У Миср тарихи учун туғилган эди. 6 ёшидаёқ лотин ва юнон тилидан ташқари яна олтита қадимги шарқ тилларида эркин мулоқот қиларди. 19 ёшида эса Париждаги Гренобл лицейида тарих профессори бўлди.

1808 йил. Унда Миср тарихи ва иероглифларига қизиқиш уйғонди. Нил дельтаси ҳудудидаги давлатчилик тарихи ва географияси бўйича биринчи бўлиб илмий тадқиқот бошлади. Чўл, эҳромлар, бир уюм тошларга умри ва маблағини сарфлаши одамларга телбаликдай кўринди. Уни очиқчасига хастага чиқаришди. Ҳатто, илмий давраларда ҳам унинг устидан кулишарди.

Бу вақтда ғайратли олим гап‑сўзларга парво қилмай ўз ишида давом этди. Бу сукут бўлажак портлашдан далолат берарди. У пухталик билан Мисрнинг сирли эшикларига калит ясашга интиларди.

Бир неча йил умри иероглифларни аниқлаш ва уларни таржима қилиш билан шуғулланди. Жаҳон тарихида илк бор сирли белгилар “тилга кирди”.

Унга шуҳрат олиб келган иш ‒ Розетт битиктошини таржима қилиш бўлди. Тошда қадимги Мисрнинг буюк ва сирли тарихи битилганди. 1821-22 йилларда Розетт битиктошининг иероглиф элементлари бўйича мақолалар нашр эттирди.

1822 йил. Архитектор дўсти Николас Хьюит унга Абу Симбелдаги ибодатхона ёзувлари нусхаларини совға қилди. У бу ёзувлардан Рамзеснинг исмини очишга муваффақ бўлди. Қизиғи шундаки унгача бу ёзувга ҳеч кимнинг тиши ўтмаганди.

Дунё унга тан берди. Иероглифлар унга ўз мўъжизаларини кўрсата бошлади.

Умрининг сўнггига яқин она юрти – Францияда Миср тарихи ва археологияси факултетини очди. "Фиръавнлар Мисри", "Фиръавнлар давридаги Мисрга кириш" каби илмий мақолалар чоп эттирди.

Тарих билан тиллашган олим узоқ йиллик кучли иш фаолияти, руҳий зўриқиш оқибатида 41 ёшида инсультдан вафот этди. Унинг вафоти турли шов‑шувларга сабаб бўлди. Бу эса унинг фаолиятига бўлган қизиқишни янада ошириб юборди.

Афсонавий Мисрнинг инсониятга яширин бўлган сирларини очган, иероглифларини илк бор таржима қилган, том маънода Мисрнинг фанга номаълум қирраларини кашф этган бу даҳо...

Шампольон эди... Жан-Франсуа Шампольон...

Каналга уланиш:
https://t.iss.one/+tcc8Accr_k80OGNi

Диққат, сўровнома!

✊Юқоридаги суратдан ўз стартап лойиҳаларига эга Тошкент вилоятининг истиқболли ёш IT дастурчилари ўрин олган.

😉Азиз ёшлар, улар орасидан энг муносибига овоз беринг.

ℹ️Номзодларни "Дастурий маҳсулотлар ва ахборот технологиялари технологик парки дирекцияси" (IT Park) Тошкент вилояти филиали таклиф қилди.

⏰Сўровнома 29 декабрь соат 10:00 гача давом этади.

⚠️Эслатма: турли ботлар орқали сунъий овоз жамғаришга интилганлар сўровномадан четлаштирилади.

🎁Ғолиблар йил якунида тантанали тарзда тақдирланади.

Овоз беришда иштирок этиш учун ушбу каналга уланинг:
https://t.iss.one/+tcc8Accr_k80OGNi