✅ عوامل غلبه مزاج صفرا 2

🔻 نکته: دلیل مشخصی برای غلبه صفرا وجود ندارد. همیشه باید مراعات نمود.

🔸قالَ وَهْبٌ فَالطَّبِيبُ اَلْعَالِمُ بِالدَّاءِ وَ اَلدَّوَاءِ يَعْلَمُ مِنْ حَيْثُ يَأْتِي اَلسُّقْمُ

«طبیبی که از درد و درمان آگاهی داشته باشد
▫▫ می تواند تشخیص دهد بیماری از کدام قسمت بدن نشات گرفته

🔸مِنْ قِبَلِ زِيَادَةٍ تَكُونُ فِي إِحْدَى هَذِهِ اَلْفِطَرِ اَلْأَرْبَعِ أَوْ نُقْصَانٍ مِنْهَا

▫▫ و آیا به دلیل غلبه یکی از طبایع بوده یا از نقصان یکی از آن ها ایجاد شده،

🔸وَ يَعْلَمُ اَلدَّوَاءَ اَلَّذِي بِهِ يُعَالِجُهُنَّ

▫▫ همچنین راه درمان آن را نیز می داند،

🔸فَيَزِيدُ فِي اَلنَّاقِصَةِ مِنْهُنَّ أَوْ يَنْقُصُ مِنَ اَلزَّائِدَةِ

بنابراین در صورت کاهش یکی از طبایع آن را افزایش داده
و به همین گونه اگر یکی از این ها زیادت کرده باشد آن را کاهش می دهد

🔸حَتَّى يَسْتَقِيمَ اَلْجَسَدُ عَلَى فِطْرَتِهِ وَ يَعْتَدِلَ اَلشَّيْءُ بِأَقْرَانِه

به اندازه ای که بدن به مرحله فطرت و خلقت صحیح خود برگشته و نوع مزبور در حد اعتدال و مقارنه با سایر انواع قرار گیرد.»

📚 بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام , جلد۵۸ , صفحه۲۸۶

#صفرا
#مزاج‌شناسی‌اسلامی



✨شفاخانه طب و تمدن اسلامی استاد نادری
@tebeaemeh

✅ عوامل غلبه مزاج صفرا 3

🔻 مصرف آب راکد ----> غلبه صفرا ----> بزرگ شدن طحال

🔸امَّا مِيَاهُ اَلسُّحُبِ فَإِنَّهَا خَفِيفَةٌ عَذْبَةٌ صَافِيَةٌ نَافِعَةٌ لِلْأَجْسَامِ إِذَا لَمْ يَطُلْ خَزْنُهَا وَ حَبْسُهَا فِي اَلْأَرْضِ

«آب باران سبک، شیرین، زلال و خوب است به شرطی که مدت طولانی انبار نشود و در زمین #نمانده‌باشد،

🔸وَ أَمَّا مِيَاهُ اَلْجُبِّ فَإِنَّهَا عَذْبَةٌ صَافِيَةٌ نَافِعَةٌ إِنْ دَامَ جَرْيُهَا وَ لَمْ يَدُمْ حَبْسُهَا فِي اَلْأَرْضِ.

آب چاه شیرین، زلال و خوب است تا هنگامی که در جریان باشد و #بسیارنماند.

🔸وَ أَمَّا اَلْبَطَائِحُ وَ اَلسِّبَاخُ فَإِنَّهَا حَارَّةٌ غَلِيظَةٌ فِي اَلصَّيْفِ لِرُكُودِهَا وَ دَوَامِ طُلُوعِ اَلشَّمْسِ عَلَيْهَا وَ قَدْ يَتَوَلَّدُ مِنْ دَوَامِ شُرْبِهَا اَلْمِرَّةُ اَلصَّفْرَاوِيَّةُ وَ تَعْظُمُ بِهِ أَطْحِلَتُهُمْ.

آب گودال های دشت و نمک زارها در تابستان گرم و سفت است چون راکد هستند و خورشید بر آن ها تابیده و اگر پیوسته نوشیده شود باعث افزایش خلط صفرا می شود و طحال را بزرگ می کند.

📚 مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل , جلد۱۷ , صفحه۲۹

#صفرا
#مزاج‌شناسی‌اسلامی




✨شفاخانه طب و تمدن اسلامی استاد نادری
@tebeaemeh

✅ عوامل غلبه مزاج صفرا 4

🔻 حجامت شخص روزه دار

🔸إِنِّي أَتَخَوَّفُ عَلَيْهِ أَ مَا يَتَخَوَّفُ عَلَى نَفْسِهِ

«حلبی می گوید دوبار از آن حضرت پرسیدم آیا روزه دار می تواند حجامت کند؟
حضرت فرمودند: من برای او می ترسم از چیزی که وی برای خود می ترسد،

🔸قُلْتُ مَا ذَا يَتَخَوَّفُ عَلَيْهِ قَالَ اَلْغَشَيَانَ أَوْ تَثُورَ بِهِ مِرَّةٌ

عرض کردم: او از چه چیزی برای خود می ترسد؟
ایشان فرمودند: از این که غش کند و بی خود شود یا صفرا و سودا بر وی غلبه کند.»

الکافی، ج 4، ص 100، ح 1.

#صفرا
#مزاج‌شناسی‌اسلامی


✨شفاخانه طب و تمدن اسلامی استاد نادری
@tebeaemeh

✅ عوامل غلبه مزاج صفرا 5

🔻 فصل تابستان

🔸حَزِيرَانُ ثَلاَثُونَ يَوْماً يَذْهَبُ فِيهِ سُلْطَانُ اَلْبَلْغَمِ وَ اَلدَّمِ وَ يُقْبِلُ زَمَانُ اَلْمِرَّةِ اَلصَّفْرَاوِيَّةِ وَ نُهِيَ فِيهِ عَنِ اَلتَّعَبِ وَ أَكْلِ اَللَّحْمِ دَاسِماً وَ اَلْإِكْثَارِ مِنْهُ وَ شَمِّ اَلْمِسْكِ وَ اَلْعَنْبَرِ وَ يَنْفَعُ فِيهِ أَكْلُ اَلْبُقُولِ اَلْبَارِدَةِ كَالْهِنْدَبَاءِ وَ بَقْلَةِ اَلْحَمْقَاءِ وَ أَكْلُ اَلْخُضَرِ كَالْخِيَارِ وَ اَلْقِثَّاءِ وَ اَلشِّيرَخِشْتِ وَ اَلْفَاكِهَةِ اَلرَّطْبَةِ وَ اِسْتِعْمَالُ اَلْمُحَمِّضَاتِ

👌حزیران سی روز است و بلغم و خون در این دوران کم شده و زمان صفرا می رسد،

👈ممنوعات:
▫خستگی
▫مصرف گوشت چرب
▫پرخوری
▫بوییدن مشک و عنبر

👈توصیه ها:
▫خوردن سبزی های سرد مانند کاسنی و خرفه
▫میوه هایی مانند خیار
▫خوردن شیرخشت
▫میوه های تازه
▫ترشی ها

📚الکافی، ج4، ص 109

#صفرا
#مزاج‌شناسی‌اسلامی




✨شفاخانه طب و تمدن اسلامی استاد نادری
@tebeaemeh

✅ درمان غلبه مزاج صفرا 1

🔻 مصرف سویق عدس

سَوِيقُ اَلْعَدَسِ يَقْطَعُ اَلْعَطَشَ وَ يُقَوِّي اَلْمَعِدَةَ وَ فِيهِ شِفَاءٌ مِنْ سَبْعِينَ دَاءً وَ يُطْفِئُ اَلصَّفْرَاءَ وَ يُبَرِّدُ اَلْجَوْفَ وَ كَانَ إِذَا سَافَرَ لاَ يُفَارِقُهُ وَ كَانَ إِذَا هَاجَ اَلدَّمُ بِأَحَدٍ مِنْ حَشَمِهِ يَقُولُ لَهُ اِشْرَبْ مِنْ سَوِيقِ اَلْعَدَسِ فَإِنَّهُ يُسَكِّنُ هَيَجَانَ اَلدَّمِ وَ يُطْفِئُ اَلْحَرَارَةَ

👌سویق عدس :
▫عطش را قطع
▫معده را قوی می کند
▫درمان هفتاد مرض است،
▫صفرا را خاموش کرده
▫درون را سرد می گرداند

📚 الکافی، ح 6، ص 307، ح1.

#صفرا
#مزاج‌شناسی‌اسلامی



✨شفاخانه طب و تمدن اسلامی استاد نادری
@tebeaemeh

✅ درمان غلبه مزاج صفرا 2

🔻 مصرف سرکه

نِعْمَ اَلْإِدَامُ اَلْخَلُّ يَكْسِرُ اَلْمِرَّةَ وَ يُحْيِي اَلْقَلْبَ

👌سرکه خورشت خوبی هست
▫مره را می شکند
▫صفراء را خاموش می کند
▫قلب را زنده می کند

📚 الکافی، ج 6، ص 329، ح1.

#صفرا
#مزاج‌شناسی‌اسلامی



✨شفاخانه طب و تمدن اسلامی استاد نادری
@tebeaemeh

✅ درمان غلبه مزاج صفرا 3

🔻 مصرف آلوی سیاه

🔸عَنْ زِيَادٍ اَلْقَنْدِيِّ قَالَ: دَخَلْتُ عَلَى أَبِي اَلْحَسَنِ اَلْأَوَّلِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ وَ بَيْنَ يَدَيْهِ تَوْرُ مَاءٍ فِيهِ إِجَّاصٌ أَسْوَدُ فِي إِبَّانِهِ

«بر امام کاظم علیه السلام وارد شدم و مقابل آن حضرت کاسه آبی قرار داشت و تعدادی آلوی سیاه که فصلش نیز بود.

🔸فَقَالَ إِنَّهُ هَاجَتْ بِي حَرَارَةٌ

فرمود: در خود احساس حرارت کردم

🔸وَ إِنَّ اَلْإِجَّاصَ اَلطَّرِيَّ يُطْفِئُ اَلْحَرَارَةَ وَ يُسَكِّنُ اَلصَّفْرَاءَ وَ إِنَّ اَلْيَابِسَ يُسَكِّنُ اَلدَّمَ وَ يَسُلُّ اَلدَّاءَ اَلدَّوِيَّ .

👌خوردن آلوی تازه
▫حرارت را خاموش میکند
▫صفرا را تسکین می دهد
👌 مصرف آلوی خشک
▫سبب سکون خون می شود
▫بیماری های سخت (یا نهفته) را از بدن خارج می کند.»

📚 الکافی، ج 6، ص 359، ح1.

#صفرا
#مزاج‌شناسی‌اسلامی



✨شفاخانه طب و تمدن اسلامی استاد نادری
@tebeaemeh

✅ درمان غلبه مزاج صفرا 4

🔻 مصرف ماهی تازه

🔸كتب بعض أصحابنا إلى أبي محمد عليه السّلام يشكو إليه دما و صفراء

«یکی از اصحاب در نامه ای به امام عسکری علیه السلام از غلبه خون و صفرا (پس معلوم می شود دو نوع خلط با هم جمع می شود) شکایت کرد


🔸فقال إذا احتجمت هاجت الصفراء و إذا أخرت الحجامة أضرني الدم فما ترى في ذلك

که اگر حجامت کنم صفرا اذیتم می کند و اگر آن را به تأخیر بیندازم خون آزارم می دهد و بنابراین چه کاری انجام دهم؟

🔸فكتب عليه السّلام احتجم و كل على أثر الحجامة سمكا طريا كبابا

امام علیه السلام در پاسخ نامه فرمود: حجامت بکن و پس از آن ماهی تازه بریان شده بخور.

🔸قال فأعدت عليه المسألة بعينها

این شخص دوباره از امام علیه السلام سوال کرد

🔸فكتب عليه السّلام احتجم و كل على أثر الحجامة سمكا طريا كبابا بماء و ملح

و آن حضرت دوباره نوشتند: پس از هر حجامت ماهی تازه بریان شده با آب و نمک بخور.

🔸قال فاستعملت ذلك فكنت في عافية و صار غذائي.
راوی می گوید این چنین کردم و حالم خوب شد و غذای همیشگی ام آن شد.»

📚 الکافی، ج 6، ص 324، ح10.

#صفرا
#مزاج‌شناسی‌اسلامی


✨شفاخانه طب و تمدن اسلامی استاد نادری
@t

✅ درمان غلبه مزاج صفرا 5

🔻 مصرف آب سرد

🔸وَ أَرْوِي فِي اَلْمَاءِ اَلْبَارِدِ أَنَّهُ يُطْفِئُ اَلْحَرَارَةَ وَ يُسَكِّنُ اَلصَّفْرَاءَ وَ يَهْضِمُ اَلطَّعَامَ وَ يُذِيبُ اَلْفَضْلَةَ اَلَّتِي عَلَى رَأْسِ اَلْمَعِدَةِ وَ يَذْهَبُ بِالْحُمَّى.

👌روایت می کنم درباره آب سرد:
▫حرارت را خاموش
▫صفرا را ساکن
▫غذا را هضم می کند
▫مواد زائدی که در معده جمع شده را از بین می برد
▫تب را می برد.

📚 فقه الرضا، ص 47.

#صفرا
#مزاج‌شناسی‌اسلامی



✨شفاخانه طب و تمدن اسلامی استاد نادری
@tebeaemeh

✅ درمان غلبه مزاج صفرا 7


🔸حزِيرَانُ ثَلاَثُونَ يَوْماً يَذْهَبُ فِيهِ سُلْطَانُ اَلْبَلْغَمِ وَ اَلدَّمِ وَ يُقْبِلُ زَمَانُ اَلْمِرَّةِ اَلصَّفْرَاوِيَّةِ وَ نُهِيَ فِيهِ عَنِ اَلتَّعَبِ وَ أَكْلِ اَللَّحْمِ دَاسِماً وَ اَلْإِكْثَارِ مِنْهُ وَ شَمِّ اَلْمِسْكِ وَ اَلْعَنْبَرِ وَ يَنْفَعُ فِيهِ أَكْلُ اَلْبُقُولِ اَلْبَارِدَةِ كَالْهِنْدَبَاءِ وَ بَقْلَةِ اَلْحَمْقَاءِ وَ أَكْلُ اَلْخُضَرِ كَالْخِيَارِ وَ اَلْقِثَّاءِ وَ اَلشِّيرَخِشْتِ وَ اَلْفَاكِهَةِ اَلرَّطْبَةِ وَ اِسْتِعْمَالُ اَلْمُحَمِّضَاتِ وَ مِنَ اَللُّحُومِ لَحْمُ اَلْمَعْزِ اَلثَّنِيِّ وَ اَلْجَذَعِ وَ مِنَ اَلطُّيُورِ اَلدَّجَاجُ وَ اَلطَّيْهُوجُ وَ اَلدُّرَّاجُ وَ اَلْأَلْبَانِ وَ اَلسَّمَكِ اَلطَّرِيِّ.

👌حزیران سی روز است و بلغم و خون در این دوران کم شده و زمان صفرا می رسد،


👈ممنوعات:

▫خستگی
▫مصرف گوشت چرب
▫پرخوری
▫بوییدن مشک و عنبر


👈توصیه ها:

▫خوردن سبزی های سرد مانند کاسنی و خرفه
▫میوه هایی مانند خیار
▫خوردن شیرخشت
▫میوه های مرطوب
▫ترشی ها
▫گوشت بز یک یا دو ساله
▫گوشت کبوتر، طیهوج و دراج
▫شیر
▫ماهی تازه

📚الکافی، ج4، ص 109

#صفرا
#مزاج‌شناسی‌اسلامی



✨شفاخانه طب و تمدن اسلامی استاد نادری
@tebeaemeh