#kun_tarixi

2⃣5⃣ декабрь санасида содир бўлган муҳим воқеалар

👑 800 йил— Буюк Карл Римда "Ғарб императори" бўлди;

👑1130 йил— Рожер II Сицилия қироли бўлди;

 🏝1492 йил— Эспаньола оролида Колумб Ла-Навидад шаҳрига асос солди;

🇻🇦 1559 йил— кардинал Жованни Анжело Медичи Пий IV номи билан Рим Папаси бўлди;

🤝 1745 йил —Дрезденда тинчлик шартномаси имзоланди;

 🇺🇦1917 йил —Украинада Совет ҳокимияти ўрнатилди;

🚀 1946 йил —СССРда Европада биринчи ядро реактори ишга туширилган;

🇮🇱🇪🇬 1977 йил— Исроил бош вазири Менахем Бегин ва Миср президенти Анвар ас-Садатом Мисрда учрашишди;

🇦🇫 1979 йил— совет аскарлари Афғонистонга киритила бошланди.
Қобулда Ил-76 самолёти портлаб 47 одам ҳалок бўлди;

🇷🇴 1989 йил— Руминия президенти (1965-1989) Николай Чаушеску отиб ўлдирилди;

🇷🇺 1991 йил —Михаил Горбачёв СССР
президентлигидан истеъфога чиқди. Давлат номи РСФСРдан расман Россия Федерациясига ўзгартирилди;

📌  1993 йил — Россия Конституцияси қабул қилинган;

✈️ 2003 йил —Boeing 727нинг Котону (Бенин)даги ҳалокати. 140 дан зиёд одам ҳалок бўлган.

🔎 @unutilgan_tarix

#kun_tarixi

2️⃣8️⃣ ДЕКАБРЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ВОҚЕАЛАР

🇬🇧 1065 йил – Лондонда Вестминстер aббатлигига асос солинган;

🚢 1810 йил – Ирландия соҳиллари яқинида инглизларнинг "Elisabeth" кемаси бўрон сабабли ҳалокатга учраган; тахминан 400 киши вафот этган;

🇺🇸 1869 йил – Огайо штатида (АҚШ) Уильям Семпл томонидан илк сақич патентланган;

📰 1895 йил – Вюрцбургда немис физиги В.Рентген томонидан рентген нурлари кашф этилганлиги эълон қилинган;

📢 1905 йил – Сочи Pеспубликаси ташкил топган;

🇮🇹 1908 йил —Сицилиядаги зилзила оқибатида 75 мингдан ортиқ одам ҳалок бўлган;

🇺🇦 1917 йил— Украина ССРда дастлабки Совет миллий ҳарбий бўлими — Қизил казакларнинг биринчи полки ташкил топган. Виталий Маркович Примаков атаман (қўмондон) этиб тайинланган;

📌 1943 йил — СССР Олий Кенгаши Президиумининг НКВД қўшинлари томонидан Қалмоқ АССРни тугатиш тўғрисидаги фармони билан қалмоқларни Сибир ва Узоқ Шарқ минтақаларига кўчириш бўйича операция ўтказилган;

🛫 1968 йил — Байрут халқаро аэропортидаги рейд пайтида Исроил махсус кучлари 14 йўловчи самолётини йўқ қилган;

📚1973 йил — Парижда Солженициннинг "ГУЛАГ архипелаги" романи нашр этилган;

🇹🇲 1999 йил — Сапармурат Ниёзов умрбод Туркманистон Президенти деб эълон қилинган;

🇳🇵2007 йил — Непал Федерал Демократик Республикаси ташкил топган;

🇮🇩 2014 йил — Индонезиянинг AirAsia авиакомпаниясига тегишли AirBus А320 самолёти Ява денгизида қулаб тушган ва 162 киши ҳалок бўлган.

🔎 @unutilgan_tarix

#kun_tarixi

2️⃣9️⃣ ДЕКАБРЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ТАРИХИЙ ВОҚЕАЛАР

📆 1699 йил— Пётр I Юлий календарига ўтиш бўйича фармон берган;

📜 1708 йил— Пётр I Россия империяси ҳудудини 8 та губернияга бўлган;

⚔️ 1941 йил — совет десантлари Феодосийга ташланган;

🚀 1967 йил— СССРда Космик мудофаа дастури қабул қилинган;

💣1975 йил— АҚШнинг "La Guardia" аэропортида бомба портлаши оқибатида 11 киши вафот этган;

🇮🇳1984 йил— Индира Гандининг ўғли Ражив Ганди сайловда ғалаба қозониб, Ҳиндистон бош вазири бўлган;

🇨🇿🇸🇰1989 йил— Ватслав Гавель Чехословакия президенти бўлган;

🇺🇿 1991 йил— Ўзбекистон Республикасида мустақиллик учун референдум ва умумхалқ президентлик сайлови бўлиб ўтди. И. А. Каримов президент этиб сайланган;

📋 1993 йил — Биологик хилма-хиллик ҳақидаги Конвенция кучга кирган;

🇬🇹 1996 йил — Гватемалада
36 йил давом этган фуқаролар уруши тугаган;

🇰🇭1998 йил — Камбоджада 1975-1979 йилларда содир этилган қизил кхмерлар геноциди кечирилди. Қатағонда 3 млнга яқин киши ҳалок бўлган;

🦍 2007 йил— АҚШда дунёдаги энг кекса (55 ёшли) Суматра орангутани ўлган.

🔎 @unutilgan_tarix

#kun_tarixi

3️⃣0️⃣ ЯНВАРЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ТАРИХИЙ ВОҚЕАЛАР

🚤 1790 йил —Англияда дунёда биринчи марта қутқарув кемаси денгизда синовдан ўтказилган;

📜 1801 йил — Пол I Грузиянинг Россияга қўшилиши тўғрисида манифест эълон қилган;

👩‍❤️‍👨 1853 йил —Нотр Дам соборида 45 ёшли Франция императори Наполеон III ва Испания графиняси Евгения Монтижонинг никоҳ маросими бўлиб ўтган;

⛴ 1915 йил — Германия Франциянинг Ле Гавр портига ҳужум қилишда биринчи марта сувости кемаларидан фойдаланган;

📌 1930 йил— Совет метеорологи Павел Молчанов томонидан ихтиро қилинган дунёдаги биринчи атмосфера тадқиқотлари учун радио зонд ишга туширилган;

📌 1933 йил— Германия Президенти Гинденбург Адольф Гитлерни канцлер этиб тайинлаган;

1934 йил— "Осоавиахим-1" стратосфера шари дунёда биринчи марта 22 км баландликка кўтарилган. Тушиш пайтида у қулаб тушган ва учала экипаж аъзолари ҳам ҳалок бўлган;

📐1935 йил —Америкалик сейсмолог Чарлз Рихтер зилзила кучини ўлчаш учун махсус ўлчовни таклиф қилган. Бугунги кунда у Рихтер шкаласи сифатида танилган;

🇺🇿1938 йил— Ўзбекистон Республикаси 1-президенти Ислом Каримов туғилган;

⚔️ 1943 йил —Иккинчи жаҳон урушидаги бурилиш нуқтаси содир бўлган— 6-немис армияси Сталинградда таслим этилган;

📌 1998 йил — МДҲга аъзо давлатларнинг Мудофаа вазирликлари шахсий таркиби билан ишлаш бўйича қўмита тузилган;

❗️2000 йил — "Иккинчи Чернобыль фалокати" юз берган: Руминия-Австралия қўшма компанияси Аурул заводидан Дунайга 100 минг кубометрдан ортиқ металл чиқиндиси ташлаган ва оқибатда 100 тоннадан зиёд ўлик балиқ овланган;

🚀 2009 йил — Россиянинг Плесецк космодромидан Циклон-3 ракетаси ёрдамида "Коронас-Фотон" космик кемаси
учирилган.

🔎 @unutilgan_tarix

#kun_tarixi

9⃣ ФЕВРАЛЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ТАРИХИЙ ҲОДИСАЛАР

📝 1441 йил— Ҳирот шаҳрида шоир, мутафаккир ва давлат арбоби Низомиддин Мир Алишер (тахаллуси Навоий) туғилган;

👑 1654 йил — Швеция  қироличаси Кристина тахтдан воз кечган;

⚔ 1695 йил —Морай уруши: Иноуссес ороллари яқинида денгиз жанги бўлиб ўтган ва дуранг билан тугаган. 10 кундан кейин жанг яна давом этган ва турклар Венеция флотини мағлубиятга учратган;

⚔ 1788 йил —Австрия Туркияга қарши уруш эълон қилган;

🤝 1801 йил —Луневил шаҳрида Франция ва Австрия ўртасида тинчлик шартномаси имзоланган. Франция томонидан Жозеф Бонапарт, Австрия томонидан ташқи ишлар вазири Кобензл имзолаган. Шартнома французларга қарши иккинчи коалициянинг тугатилишига сабаб бўлган;

📌 1849 йил — Миллатлар баҳори: Жузеппе Гарибалдининг таклифига биноан Италия республика деб эълон қилинган;

🇯🇵 1889 йил —  Япония  Конституцияси кучга кирган;

✈️ 1920 йил — инглиз мустамлакачилари қўшинлари Дервиш давлатининг пойтахти Талеҳга кириб келишган. Дервиш қўшинлари биринчи марта самолётларга дуч келиб, қочиб кетишган;

📌 1924 йил —Озарбайжон ССР таркибида Нахичеван АССР ташкил топган. (1990 йил ноябрдан — Озарбайжон Республикаси таркибидаги Нахичеван Автоном Республикаси).

🤝 1929 йил —Москвада СССР Ташқи ишлар халқ комиссари ўринбосари Максим Литвиновнинг ташаббуси билан СССР, Польша, Руминия, Латвия ва Эстония ўртасида миллий сиёсат воситаси сифатида урушдан воз кечиш тўғрисида битим имзоланган;

🇮🇷 1979 йил —  Эронда  Паҳлавийлар сулоласи ағдарилган;

⛓ 1990 йил — Нельсон Мандела озодликка чиққан;

💣 1998 йил —Грузия президенти Эдуард Шеварднадзега қарши суиқасд уюштирилган. Тбилисининг марказида унинг автоуловига граната улоқтирилган ва автоматлардан ўққа тутилган. Бироқ, зирҳли Мерcедес унинг ҳаётини сақлаб қолган;

📌 2016 йил — Гравитация тўлқинлари кашф этилган.

🔎 @unutilgan_tarix

#kun_tarixi

1⃣4⃣ ФЕВРАЛЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ТАРИХИЙ ҲОДИСАЛАР

📌 842 йил— француз тилининг туғилган куни: немис Луи II ва Карл II қадимги француз тилида Страсбург қасамёдини қилишган;

🔥1349 йил — Қора ўлим: ўлатни тарқатишда айбланган 2000 га яқин яҳудийлар Страсбургда ўлдирилган, улардан 900 нафари тириклайин ёқиб юборилган;

🤴📝 1483 йил— Буюк шоир ва Темурийлар сулоласидан чиққан машҳур давлат арбоби, Ҳиндистондаги йирик Бобурийлар империяси асосчиси Заҳириддин Муҳаммад Бобур туғилган;

🗡 1779 йил — денгизчи Жеймс Кук Гавайи ороллари аҳолиси томонидан ўлдирилган (баъзи маълумотларга кўра ейилган);

⚔ 1804 йил— Усмонийлар ҳукмронлигига қарши Георгий Петрович бошчилигидаги сербларнинг биринчи миллий озодлик қўзғолони бошланган;

📢 1834 йил —Лионда тўқувчиларнинг умумий иш ташлаши бошланган, биринчи марта ишчиларнинг инқилобий курашининг рамзи сифатида қизил байроқ кўтарилган;

☎️ 1876 йил— Александр Грехем Белл АҚШ ҳукуматидан "нутқ ва бошқа товушларни телеграф орқали электр тўлқинлари ёрдамида узатиш аппарати", яъни телефон учун патент олган;

📆 1918 йил — Совет Россияси Грегориан тақвимига ўтган;

🔫 1929 йил — Чикагода Валентин куни қирғини. Аль Капоне мафиозлари ўзларининг рақиблари бўлган ирландларнинг Моран тўдасининг 7 нафар аъзосини отиб ўлдиришган;

✈️ 1945 йил — Германия қўл остидаги Чехословакия пойтахти Прага АҚШ ҳаво кучлари томонидан бомбардимон қилинган. Натижада 700дан зиёд киши ҳалок бўлган ва 1184 киши яраланган, уларнинг барчаси оддий фуқаролар бўлган;

🇺🇸 🇦🇫 1979 йил — АҚШнинг Афғонистондаги элчиси Адольф Дубс гаровга олинган ва кейинчалик ўлдирилган. Бу воқеа АҚШнинг Афғонистонга нисбатан сиёсатини кескин кучайишига олиб келган. АҚШнинг Афғонистондаги элчиси лавозими 2002 йилгача бўш қолган;

💻⛓ 1995 йил —афсонавий хакер Кевин Митник АҚШ ҳукумати томонидан ҳибсга олинган;

⏯ 2005 йил — YouTube ишга тушган;

⚔ 2011 йил — Араб баҳори: Баҳрайнда қўзғолон бошланган.

🔎 @unutilgan_tarix

#kun_tarixi

1⃣5⃣ ФЕВРАЛЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ТАРИХИЙ ҲОДИСАЛАР

📜 438 йил — Рим империясининг биринчи расмий қонунлар тўплами бўлган Феодосий кодекси қабул қилинган;

🏛 1045 йил — Россияда Ярослав Мудрый ташаббуси билан Авлиё София ибодатхонаси қурилиши бошланган;

📌 1565 йил —Иван Грозный опричнинанинг амалга оширилиши тўғрисида эълон қилган;

🤝 1763 йил — Лейпсиг яқинидаги саксонларнинг Ҳубертусбург қасрида Пруссия, Австрия ва Саксония ўртасида етти йиллик урушни тугатилиб, тинчлик шартномаси имзоланган;

🇫🇷 1794 йил — Франция Республикасининг уч рангли байроғи қабул қилинган;

⚖ 1922 йил — Гаага Халқаро судининг биринчи сессияси очилган;

🧨 1933 йил— Майамида анархист Жузеппе Зангара АҚШнинг янги сайланган президенти Франклин Рузвельтни ўлдиришга уринган;

🇸🇬 1942 йил — Япония Сингапурни босиб олган;

📌 1943 йил— СС Обергруппенфуюрери Пол Хуссер Гитлернинг шахсий буйруғини очиқдан-очиқ бузиб Харков яқинидан СС Панзер корпусини эвакуация қилиш тўғрисида буйруқ берган;

🚫 1947 йил — "СССР фуқаролари ва чет элликлар ўртасида никоҳни тақиқлаш тўғрисида" фармон чиқарилган;

🇮🇱 1949 йил — Кнессет Исроилнинг биринчи президенти этиб Хаим Вейцман номзодини маъқуллаган;

📺 1950 йил — Уолт Дисней студияси Чарлз Перронинг "Золушка" эртаги асосида яратилган мултфилмни намойиш этган;

🇦🇫 1989 йил — СССР армиясининг Афғонистондан олиб чиқилиши ниҳоясига етган;

🛸 2013 йил —Челябинск вилоятига йирик метеорит қулаб тушган. Чебаркул кўли ҳудудига тушган "космик меҳмон"нинг ташрифи натижасида 1,5 мингдан ортиқ одам жароҳат олган.

🔎 @unutilgan_tarix

#kun_tarixi

1⃣6⃣ ФЕВРАЛЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ТАРИХИЙ ҲОДИСАЛАР

🗡 1568 йил —Испания инквизицияси Нидерландиянинг барча аҳолисига ўлим жазосини эълон қилган;

⚔ 1704 йил — Варшава Конфедерацияси амалдаги қиролни лавозимидан бўшатиши оқибатида Польшада фуқаролар уруши бошланиб кетган;

📜👑 1722 йил — Пётр I тахтга меросхўрлик тўғрисидаги фармонни имзолаган, унга кўра император меросхўрни ёшига эмас, балки ўз хоҳишига кўра ворис тайинлаши белгиланган;

🛳 1837 йил — Ман ороли яқинида инглизларнинг "Жейн" ва "Маргарет" кемалари ҳалокатга учраши оқибатида икки юздан ортиқ одам ҳалок бўлган;

🇰🇿 1854 йил — 1929-1997 йилларда Қозоғистон Республикасининг пойтахти бўлган Верный (1921 йилдан —Олма-ота) қалъасига асос солинган;

⚔ 1916 йил — генерал Юденичнинг Кавказ қўшини оғир кечган жангларда Туркиянинг учинчи армиясини мағлубиятга учратиб, Эрзурумга кириб келган;

🇱🇹 1918 йил — Литванинг Россия ва Германиядан мустақиллиги эълон қилинган;

📌 1918 йил — Мустақил Кубан Халқ Республикаси ташкил топганлиги эълон қилинган;

🧱 1923 йил— Ховард Картер фиръавн Тутанхамон қабрини очган;

🎖1957 йил — СССРда "Чўкаётган одамларни қутқарганлиги учун" медали таъсис этилган;

👮‍♂1968 йил —Алабама штатининг Хейливилл шаҳрида АҚШда биринчи марта 911 қутқарув хизмати иш бошлаган;

🚛 1976 йил — СССРда биринчи КАМАЗ автомобили "Кама" автомобиль заводининг конвейеридан чиқарилган;

📌 1978 йил — биринчи компьютерлаштирилган электрон эълонлар тахтаси— BBC яратилган;

📌 1992 йил — Иқтисодий ҳамкорлик ташкилоти (ECO) йиғилишида Озарбайжон, Ўзбекистон, Туркманистон, Қирғизистон ва Тожикистон аъзоликка қабул қилинган;

💣 1999 йил — Тошкентда теракт содир этилган, шаҳарда бир қатор портлашлар юз берган. Жумладан, биринчи Президент Ислом Каримов раислигида парламент мажлиси ўтказилаётган Олий Мажлис биносида ҳам портлашлар бўлган;

💣 2001 йил — Приштина шаҳрида (Косово) теракт содир этилган; "Nish Express" автобуси портлатиб юборилган;

📄 2005 йил — Киото протоколи кучга кирган.

🔎 @unutilgan_tarix

#kun_tarixi

1️⃣8️⃣ ФЕВРАЛЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ТАРИХИЙ ҲОДИСАЛАР

⚔️ 1268 йил — Раковор жангида Тевтон ордени улкан мағлубиятга учраган;

👰‍♀️ 1386 йил —Литва Буюк князи Жагиелло поляк маликаси Ядвигага уйланган;

📌 1405 йил— Амир Темур Хитойга юриш пайтида Ўтрорда вафот этган;

⚔️ 1814 йил — Монтре жангида Наполеон Вюртемберг валиаҳд шаҳзодасининг қўшинини мағлуб этган;

🇺🇸 1861 йил— Жефферсон Девиснинг инаугурация маросими бўлиб ўтган ва Америка Конфедератив Штатлари Президенти лавозимига киришган;

✈️ 1911 йил — Ҳиндистонда биринчи марта почта парвози амалга оширилган. Учувчи Анри Пикуэт Оллоҳободдан Нейни шаҳрига (оралиғи 13 км) 6,5 мингта хат ва 250 та откриткаларни етказиб берган;

📌 1913 йил — Фредерик Содди изотоп атамасини фанга киритган;

🎞 1929 йил — Оскар мукофоти илк соҳибларига топширилган;

🪐 1930 йил — Америкалик астроном Клайд Томбау Лоуэлл расадхонасида Қуёш тизимидаги тўққизинчи сайёра— Плутонни кашф этган;

📌 1948 йил — СССР ва Бирма Иттифоқи (ҳозирги Мянма Иттифоқи) ўртасида дипломатик муносабатлар ўрнатилган;

🇬🇲 1965 йил — Гамбия Буюк Британиядан мустақилликка эришган;

❄️ 1979 йил — Саҳрои Кабирга қор ёғган;

📌 1986 йил — Борис Елцин КПСС Марказий Қўмитаси Сиёсий бюросининг аъзолигига сайланган;

🇺🇿🇬🇧 1992 йил — Ўзбекистон ва Бирлашган Қироллик ўртасида дипломатик алоқалар ўрнатилган;

📌 1995 йил — Тошкентда Ўзбекистон "Адолат" социал-демократик партиясининг биринчи таъсис съезди бўлиб ўтган. Партиянинг Низом ва дастури тасдиқланган;

🔥 2003 йил — Жанубий Кореянинг Тегу шаҳрида ёнғин содир бўлган ва натижада 198 киши вафот этган;

💣 2004 йил — Эроннинг Нишопур шаҳрида поезд портлаб тахминан 300 киши ҳалок бўлган, беш юзга яқин киши жароҳат олган;

📌 2015 йил — Дебалцеве учун жанглар тугаб шаҳар устидан Донецк Халқ Республикаси назорати ўрнатилган.

🔎 @unutilgan_tarix

#kun_tarixi

1⃣9⃣ ФЕВРАЛЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ТАРИХИЙ ҲОДИСАЛАР

⚔ 197 йил — Лугдун жанги бошланган бўлиб, унда узурпатор Клодий Альбин Рим императори Септимий Север қўшинлари томонидан мағлубиятга учраган;

🪐 1473 йил— буюк поляк астрономи ва математиги Николай Коперник туғилган;

📌 1726 йил— Россия императори Екатерина IIнинг фармони асосида Олий Махфий Кенгаш ташкил этилган;

🚫1793 йил— Россия империясининг инқилобий Франция билан барча алоқалари тўхтатилган;

🇫🇷 1800 йил — Наполеон Бонапарт ўзини Франциянинг биринчи консули деб эълон қилган;

🛳 1841 йил— АҚШнинг "Говенер Феннер" кемаси Ливерпулдан Нью-Йоркка сузиб кетаётганида ҳалокатга учраб 122 киши вафот этган;

🌍 1855 йил — француз математик олими ва астрономи Урбан Ле Верриер Париж Фанлар академиясига дунёдаги биринчи об-ҳаво харитасини намойиш қилиб, ўша куни эрталабки Европа учун об-ҳаво маълумотини харита орқали тақдим этган;

🎙1878 йил — Америкалик ихтирочи Томас Эдисон фонографни патентлаган;

⚔ 1905 йил — Рус-япон уруши давридаги Мукден жанги бошланган, бир ойдан ортиқ давом этган тўқнашувларда Япония ғалаба қозонган;

⚔ 1915 йил — Биринчи жаҳон уруши давридаги Дарданелл операцияси бошланган;

📌 1938 йил —дунёдаги биринчи шимолий қутб станцияси— "Шимолий қутб-1" ўз ишини якунлаган;

🇺🇦 1954 йил — Қрим вилоятини РСФСР таркибидан Украина ССР таркибига ўтказиш тўғрисида СССР Олий Кенгаши Президиумининг Фармони қабул қилинган;

📑 1990 йил— "Ўзбекистон ССРнинг давлат тили ҳақида"ги қонунни амалга ошириш давлат дастури қабул қилинган, иш юритиш рус тилидан ўзбек тилига ўтказила бошланган;

🇮🇷 ✈️ 2003 йил— Эрондаги Ислом инқилобий кучларнинг Ил-76МД самолёти Кирмон шаҳри яқинида қулаб тушиши оқибатида 275 киши ҳалок бўлган;

🇨🇺 💼 2008 йил — Куба раҳбари Фидель Кастро сиёсатдан кетишини эълон қилган;

🔎 @unutilgan_tarix