ایران‌نامه
1.74K subscribers
58 photos
68 videos
8 files
373 links
من سجّاد فتّاحی، ايران پژوه و دارای درجهٔ دکتری در جامعه‌شناسی هستم. ایران‌نامه، مکانی است برای انتشار یادداشتهای من دربارهٔ ایران.
ارسال پیام
@Sjdfattahi
صفحهٔ اینستاگرام
https://instagram.com/sajjad_fattahi_official?utm_medium=copy_link
Download Telegram
#کثافت_گشت_ارشاد_را_جمع_کنید
یا
#ماشین_تولید_پلشتی_را_خاموش_کنیم

✍️ سجاد فتاحی
t.iss.one/SIAGS


در پی حادثۀ ناگوار درگذشت «مهسا امینی»؛ به ابتکار دوست عزیزم محمدرضا جلایی‌پور هشتگ «کثافت گشت ارشاد را جمع کنید!» ایجاد شده است و تا این لحظه که این متن را می‌نویسم ۲۷۱ هزار نفر موافقت خود را با این هشتگ اعلام کرده‌اند. ضمن سپاس از او بابت این حرکت، نکاتی در نقد این هشتگ وجود دارد.
به نظرم این هشتگ چه از نظر مخاطب و چه از نظر رویکرد آن، در ادامۀ کنشگری‌ها و نصیحت‌الملوک‌های نافرجام و بی‌سرانجامی است که عموماً از سال ۱۳۷۶ به بعد و زیرعنوان اصلاح‌طلبی صورت گرفته است؛ اصولا بعد از دهه‌ها تجربه اندوزی باید به این نتیجه رسیده باشیم که مخاطب قرار دادن نظام سیاسی کنونی و تقاضای اینکه خود، مجری اصلاح پلشتی‌ها یا به تعبیر محمدرضا «کثافت‌هایی» شود که خود پدید آورده است و ارتباطی تنگاتنگ با مبانی پارادایمی و معماری این نظام سیاسی دارد، اقدامی بیهوده است؛ و تنها به از دست رفتن زمان و تعمیق بحران‌های ایران می‌انجامد. ما نیازمند گذر از «کنید» به «کنیم» هستیم و باید مسئولیت خود را در کنشگری مؤثر برای گذر دادن ایران از این فضای خطرناک بپذیریم.
نکتۀ دیگر در مورد این هشتگ آن است که همانند رویکردهای پیشین اصلاح‌طلبان، اصولا به لایۀ بیرونی و سطحی این رخداد تلخ پرداخته است. «گشت ارشاد» یا به تعبیر محمدرضا «کثافت گشت ارشاد»، یکی از خروجی‌ها و پلشتی‌های برآمده از ماشینی (بخوانید «قانون اساسی» و «معماری خاص نظامی سیاسی») است که در حوزه‌های گوناگون اقتصاد، محیط‌زیست، آسیب‌های اجتماعی، سیاست خارجی و... پلشتی‌هایی به همین اندازه منزجر کننده تولید کرده است.
بر این اساس به گمانم بهتر است که رویکردی عمیق‌تر و نقشی فعالانه‌تر اختیار کنیم و به علت اصلی و بنیادینی بپردازیم که «کثافت گشت ارشاد» یکی از پلشتی‌های برآمده از آن است. بنابراین بهتر است از «کثافت گشت ارشاد را جمع کنیم!» بگذریم و مطالبه‌ای اساسی‌تر را طرح کنیم که مخاطب آن تک تک ما ایرانیان فارغ از گرایش‌های سیاسی، دینی و مذهبی هستیم:
#ماشین_تولید_پلشتی_را_خاموش_کنیم

#ایران
#مهسا_امینی
#قانون_اساسی #معماری_نظام_سیاسی #بازنویسی_قانون_اساسی #بازآرایی_نظام_سیاسی
#کثافت_گشت_ارشاد_را_جمع_کنید
#ماشین_تولید_پلشتی_را_خاموش_کنیم
#محمد_رضا_جلایی‌_پور
#سجاد_فتاحی
ژینا و گشودن راه آزادی
✍️ سجاد فتاحی
t.iss.one/SIAGS

خالهٔ ژینا امینی در مراسم به خاکسپاری او جمله‌ای مهم را بیان کرد که به گمانم هرچه پیشتر برویم درستی آن بیش از پیش آشکار خواهد شد. او گفت:
«ژینا مسیر آزادی را برایمان باز کرد.
ژینا شهید است. ژینا شهید این جوانان است.»

محمدرضا جلایی‌پور در متنی که در کانال تلگرام و صفحهٔ اینستاگرام خود منتشر کرده است به برخی ویژگی‌های حرکت اعتراضی شکل‌گرفته حول فاجعهٔ درگذشت ژینا اشاره کرده است. به نکات طرح شده از طرف محمدرضا باید یک نکته را اضافه کرد و آن این است که در این حرکت بواسطۀ شدت و عمق فاجعه، بخش قابلِ‌توجهی از افراد و جریان‌های سیاسی که با نام اصلاح‌طلب می‌شناسیم، در سخن و عمل از اصلاح‌طلبی میانه‌رو به رادیکال (الگوی مصطفی تاج‌زاده) گذر کردند و این گامی مهم و بازگشت ناپذیر برای هم‌سویی جریان‌های سیاسی تحول‌خواه در ایران است. عدم همگرایی جریان‌های گوناگون تحول‌خواه در دهه‌های گذشته یکی از عمده‌ترین دلایل شکست اين جریان‌ها در بهبود وضعیت ایران بوده است. اکنون پایان اصلاح‌طلبی میانه‌رو و در ادامه شکست اصلاح‌طلبی رادیکال که به احتمال فراوان با محقق نشدن خواسته‌هایی چون لغو حجاب اجباری و برچیده شدن گشت ارشاد به وقوع خواهد پیوست، زمینه را برای ائتلافی گسترده بین جریان‌های تحول‌خواه ایرانی بر سر خواسته‌هایی چون «بازنویسی قانون اساسی» و «بازآرایی نظام سیاسی» فراهم خواهد کرد و به نظرم این‌گونه است که سخن خالهٔ ژینا محقق خواهد شد:
«ژینا مسیر آزادی را برایمان باز کرد.
ژینا شهید است. ژینا شهید این جوانان است.»

پی‌نوشت: تصویر از صفحه اینستاگرام دکتر مهرزاد بروجردی برگرفته شده است.

#ایران
#ژینا_امینی #مهسا_امینی
#بازنویسی_قانون_اساسی
#بازآرایی_نظام_سیاسی
#اصلاح_طلبی_میانه‌_رو
#اصلاح‌_طلبی_رادیکال
#محمدرضا_جلایی‌_پور
#سجاد_فتاحی
سخنی با علی کریمی و همۀ آنانی که در پی ساختن دوبارۀ ایرانند

✍️ سجاد فتاحی

توضیح: این متن اگرچه خطاب به علی کریمی نوشته شده است اما مخاطب آن همۀ آنانی هستند که این روزها فریاد می‌زنند: زن، زندگی، آزادی.
به جای نام علی، می‌توانید نام خودتان را بگذارید.

سلام علی جان

قبل از هرچیز باید بگم که من یک پژوهشگرم و تا حالا نامه‌ای به این سبک و سیاق ننوشتم؛ اما تصور می‌کنم در رابطه با این روزهای ایران شاید لازم باشه که به زبانی حرف بزنیم که زبان مشترک همۀ ماست.

نکتۀ دیگه اینه که اگه این نامه رو به تو مینویسم به خاطر اینه که دست تقدیر و البته مهربانی و شجاعت خودت، امروز تو رو در جایگاهی قرار داده که یکی از مهمترین افرادی هستی که بخش قابل توجهی از مردم این سرزمین به او اعتماد کردن و بهت دل بستن؛ خودت میدونی که این دل بستن و اعتماد کردن چقدر بار سنگینیه روی دوش یه آدم؛

من یه دانشجوی جامعه‌شناسی و ایران‌شناسیم و توی این شرایط حساس نکاتی به نظرم میرسه که فکر کردم گفتنش از نگفتنش بهتره؛ حتما خیلی از اونها رو خودت میدونی اما گفتن دوبارش ضرری نداره؛ توی این نامه هم قرار نیست روده درازی کنم و فقط تیتروار یه سری نکات رو می‌نویسم؛ اگه نامه به دستت رسید و فکر کردی که باید در مورد هر کدوم از اونها توضیحات بیشتری بدم؛ بعدا میشه در مورد اونها صحبت کنیم.

- علی جان از نظر علمی هر جنبش اعتراضی و حرکت اجتماعی برای اینکه به پیروزی برسه باید خواسته‌های مشخصی داشته باشه؛ مثل فوتبال که هدف نهایی، زدن گل به تیم حریفه؛ وگرنه طبیعیه که مردم بعد از مدتی اعتراض و حضور در خیابان خسته میشن و باید به سر کار و زندگی خودشون برگردن؛ اولین کاری که باید بکنیم اینه که اهداف و خواسته‌های این جنبش اعتراضی رو مشخص کنیم؛ الان زیاد مشخص نیست و همین یک نقطه ضعف برای این حرکته؛ ممکنه یک عده بگن هدف این جنبش تعطیلی گشت ارشاد یا لغو حجاب اجباری در ایرانه؛ ممکنه یک عدۀ دیگه بگن هدف ما سرنگونی نظام سیاسی کنونیه و خیلی اهداف دیگه. به نظر من برای اینکه بتونیم یه هدف مناسب برای این حرکت اعتراضی گسترده انتخاب کنیم باید ببینیم علت‌های این همه بدبختی ایران چیه؛ که یکی از اونها وضعیت نامناسب زنان و دختران این سرزمین و تراژدی تلخیه که برای ژینا اتفاق افتاد و کبریتی بود به انبار نارضایتی‌های گسترده‌ای که در جامعۀ ایران تلمبار شده. به نظر من علت این همه بدبختی رو باید در قانون اساسی و معماری نظام سیاسی کنونی جستجو کنیم و به افراد تقلیلش ندیم (توضیح مفصل این رو در کتابی با عنوان «ایران و مسئلۀ پایداری» آوردم)؛ بنابراین پیشنهادم اینه که هدف اصلی این حرکت درخواست «بازنویسی قانون اساسی» و «طراحی دوبارۀ یک نظام سیاسی جدید و کارآمد» باشه که بتونه ایران رو به اون جایگاهی که همه ما دوست داریم برسونه. ممکنه بعضی‌ها با این هدف‌گذاری مخالف باشند؛ ایرادی هم نداره و اختلاف‌نظر طبیعیه، اما نکتۀ اصلی اینه که این حرکت نیاز به هدف و خواسته‌هایی صحیح، دقیق و مشخص داره وگرنه بعد از مدتی ضعیف میشه و از بین میره؛ بنابراین هرچه سریعتر هدف و خواسته‌های این حرکت باید مشخص بشه و پیشنهاد من «بازنویسی قانون اساسی» و «بازآرایی نظام سیاسیه»؛ میتونی یه فراخوان بدی و از مردم بخوای که اهداف مدنظرشون رو برات بفرستن و اونها رو با کمک یک تیم تحلیل کنی و به هدف یا اهداف نهایی برسی که مورد توافق اکثریته.

- علی جان، من تصور می‌کنم که این حرکت اعتراضی یه فرصت و نعمت بزرگ بود برای ایران، اون هم در شرایطی که عده‌ای می‌خوان این کشور رو در مسیر خطرناک‌تری از مسیرهای گذشته بندازن. اگه نظام سیاسی این حرکت اعتراضی رو سرکوب کنه یا خودمون به خاطر توجه نکردن به نکاتی که برای پیروزی این حرکت لازمه به اونها توجه کنیم، باعث خاموشی اون بشیم، دورۀ سختی در تاریخ ایران آغاز میشه؛ رهبر کنونی نظام سن و سال بالایی داره و احتمالا به زودی شخص جدیدی باید جایگزین او بشه؛ من قبلا در ۴ متن که سال ۱۳۹۹ منتشر شده، نوشتم که چه سناریوهایی پیش‌رومون هست و اونجا توضیح دادم که چرا مجتبی خامنه‌ای و ابراهیم رئیسی تنها افرادین که نامزد جانشینی رهبر کنونین؛ اما این دو فرد برای اینکه بر مسند رهبری بشینن نیازمند یک فضای امنیتی شدیدن که به نظرم اگه حرکت اعتراضی کنونی سرکوب بشه یا به هر دلیل خودمون باعث خاموشیش بشیم اون فضا برای اونها مهیا میشه و اونوقت ایران در شرایط سختی قرار میگیره و در سال‌های آینده باید شاهد اقتصاد، محیط‌زیست، جامعه و در یک کلام ایرانی ویرانتر از امروز باشیم.

مطالعه ادامهٔ متن در اینستنت ویو

#ایران #پایداری
#مهسا_امینی
#زن_زندگی_آزادی
#بازنویسی_قانون_اساسی
#بازآرایی_نظام_سیاسی
#علی_کریمی
#سجاد_فتاحی
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
باید از کچویان سپاسگزار باشیم!
✍️ سجاد فتاحی
t.iss.one/SIAGS
علیرغم نقدهایی که بر صحبت‌های حسین کچویان وارد شده است به نظر من باید از او سپاسگزار باشیم. او در این برنامه به صورت عریان و صادقانه، دیدگاه‌ها و نظرات متنفذترین و قدرتمندترین لایه‌های جمهوری اسلامی را بیان کرد. دیدگاه‌ها و نظراتی که عده‌ای تلاش می‌کنند آن را بپوشانند، بزکش کنند و بگویند جمهوری اسلامی این نیست؛ اما دیگر زمان آن رسیده است که به صورت روشن با آن مواجه شویم؛ این همان دیدگاهی است که به خود اجازه می‌دهد به دختران و زنان این سرزمین که عقاید و پوششی متفاوت از عقاید و پوشش مدنظر آنها دارند هر برچسبی را بزند و وقتی برچسب موردنظر خود را بر آنها زد، هرکار کثیفی که دوست داشته باشد با آنها بکند؛ این همان دیدگاه و مسلخی است که جنازۀ مهسا و نیکا و پیکر ویران ایران از آن بیرون می‌آید...
از کچویان باید سپاسگزار باشیم‌ که چنین صادقانه سخن می‌گويد تا بدانیم ویرانی ایران و پیکر رنجور مهسا، نیکا و هزاران فرزند دیگر ایران از کدام مسلخ بیرون آمده است.

#ایران #پایداری
#مهسا_امینی #نیکا_شاکرمی
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
امروز ۱۱ اکتبر، ۱۹ مهر، روز جهانی دختر است.
مفهوم دختر و این روز، امسال برای ما در ایران احساسی متفاوت را برمی‌انگیزد.
گاهی احساس به زبان نمی‌آید و وصف‌ناپذیر است و تنها باید آن را به تصویر کشید؛ به گمانم این فیلم گویاترین تصویر از احساسی است که این روزها تجربه می‌کنیم
احساسی آمیخته از غم، و شادی برآمده از امید

به امید ایرانی به دور از تبعیض جنسیتی

#زن_زندگی_آزادی
#روز_جهانی_دختر
#مهسا_امینی
#نیکا_شاکرمی
#تبعیض_جنسیتی
#سجاد_فتاحی
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
چهار ساعت در ۱۳ دقیقه و ۴ گزاره

🕊️ این بخش، گزیده‌ای سیزده دقیقه‌ای از گفتگوی مشروح چهارساعتهٔ دکتر #محسن_رنانی با #ایران_پایدار است به انتخاب ما. البته که همهٔ آن گفتگو ارزش دیدن و شنیدن را دارد، اما اگر به هردلیل فرصت دیدن آن برنامه را نداشتید، پیشنهاد می‌کنیم حتما این چند دقیقه را ببینید.

به نظر می‌رسد که این گفتگوی مبسوط را بتوان در چهار محور اصلی خلاصه کرد:

🔹تحول باورهای جامعهٔ ایرانی نسبت به گذشته، حتی در حوزهٔ دین‌داری
🔹عدم امکان بقا و فروپاشی محتوم نظم سیاسی کنونی
🔹دعوت موافقان و مخالفان نظام سیاسی به خردورزی، به منظور کاهش هزینه‌های مردم ایران در فرآیند فروپاشی
🔹 دعوت به گفتگو و اندیشیدن پیرامون الگوی حکمرانی مطلوب در ایران آینده

💚 پاینده ایران

علیرضا غریب‌دوست، سجاد فتاحی

#زن_زندگی_آزادی
#مهسا_امینی
#صبر_شادمانه
#فروپاشی
#فروپاشی_جمهوری_اسلامی
#جمهوری_اسلامی
#خودبراندازی
#براندازی
#دین_حکومتی
#فقه_شیعه
#تشیع
#حقوق
#قانون_اساسی
#بازنگری_در_قانون_اساسی
#قانون_اساسی_جدید
#انقلاب
#مجازات_اعدام
#کنشگری_خشونت_پرهیز
#مهاجرت
#خودکشی
#سلطنت_طلب
#اصلاح_طلب
#نجات_ایران