ادامه مطلب پست قبلی☝️
#سدچم_شیر
#سد #چم_شیر، فاجعه‌ای بدتر از گتوند (بخش دوم)
حسین آخانی، استاد دانشگاه تهران، روزنامه شرق، سه شنبه ۱۱ آبان 1400
ادامه از پست قبلی
اوج یافته های این سفر در حدود 500 متری پشت سد و محل هایی بود که قبلا کارشناسان آنها را دیده و در گزارش هایشان آورده بودند. چشمه کاملا شوری را دیدم که شوری آب چشمه 72 هزار میکروزیمنس (هدایت الکتریکی آب دریا 50 هزار است)، یعنی 35 برابر شوری روردخانه زهره در داخل مخزن بود و حتی در یک نقطه هدایت الکتریکی 200 هزار میکرو زیمنس یعنی صد برابر شوری رودخانه را اندازه گیری کردم. چندان تعجب آور نیست که شوری آب رودخانه زهره با عبور از این چشمه 400 میکروزیمنس افزایش پیدا می کند. ساخت سد چم شیر در سال 1393، در دوران ریاست جمهوری آقای روحانی، درست در زمانی کلید خورد که رسانه ها پر بود از انتقاد به بزرگ ترین رسوایی تاریخ مهندسی ایران که به قولی موزه عبرت سدسازی است. تاج سد چم شیر در تراز ارتفاعی 604 قرار دارد و ارتفاع آن ۱۵۵ متر است. قعر سد ۴۵۰ متر ارتفاع از سطح دریا دارد . ظرفیت سد در تراز نرمال دومیلیاردو 300 میلیون متر معکب است.
صرف نظر از اثرات وحشتناک محیط زیستی ای که با احداث این سد -مانند دیگر سدها- به وجود خواهد آمد، این سد بدترین و خطرناک ترین جایگزینی را داشته است. ۷۰ درصد مخزن سد در سازند گچی-نمکی گچساران است. مخزن سد پر بود از گیاهان ژیپسوفیت و تعداد زیادی فروچاله های گچی که بعضی از آنها عمق زیادی داشتند. در مخزن سد یک جنگل انبوه پده فراتی (Populus euphratica) و گونه های گز، به ویژه گونه شورپسند (Tamarix pycnocarpa) مشاهده شد. در محل مخزن شوری آب را با دستگاه هدایت سنج الکتریکی اندازه گرفتیم که عدد 2072 میکروزیمنس بر سانتی متر را نشان می داد. این شوری در حد آب شیرین و لب شور است؛ اما وقتی به سمت دیگر سد رفتیم عمق فاجعه عیان شد. درست در فاصله ۵۰۰ متری سد یک چشمه شور وجود دارد که حجم بالایی آب شور وارد رودخانه زهره می کند. در محل چشمه که به مواد نفتی هم آلوده بود، هدایت الکتریکی 72 هزار میکروزیمنس بر سانتی متر اندازه گیری شد. معنای این عدد این است که شوری این چشمه ۳۵ برابر شوری آب رودخانه است. حتی در یکی از فرورفتگی های حاشیه رودخانه شوری ۲۰۰ هزار میکرو زیمنس -یعنی صد برابر شوری آب در رودخانه قبل از سد- را ثبت کردیم. تعجبی نبود که شوری آب رودخانه بعد از این چشمه با افزایش ۴۰۰ میکروزیمنس به حدود دوهزارو 500 رسیده بود. آنچه من با چشمان خود ثبت و اندازه گیری کردم چیز جدیدی نبود. قبلا هم کارشناسان این مشاهدات را داشته اند و براساس نامه شماره 1200/116547 مورخ 4 دی 1395 توسط مدیریت طرح های مطالعاتی سد و نیروگاه آب و برق خوزستان به مدیرعامل سازمان منعکس شده است. همچنین براساس گزارش مطالعاتی مفصلی که توسط دانشگاه تهران (آقایان دکتر منتظری و دکتر بهلولی) به سفارش شركت توسعه منابع آب و نیروی ایران تهیه شده است به طور دقیق و با ادله علمی نتیجه گیری شده است که در صورت آبگیری سالانه 500 هزار تن نمک در مخزن سد حل خواهد شد. برای آنکه درک درستی از این عدد نجومی داشته باشید، اگر بنا باشد با کامیون هایی 10 تنی به داخل سد نمک بریزند هر سال به ۵۰ هزار کامیون نمک نیاز است. اگر هر کامیون پنج متر طول داشته باشد باید ۵۰۰ کیلومتر کامیون منتظر باشند تا بار خود را خالی کنند. تنها جمله ای که می توان به کسانی که این سد را طراحی و ساخته اند بگوییم این است که: دستتان درد نکند، خسته نباشید که گتوند را از تنهایی نجات دادید.
امیدوارم دولت اصولگرایان نان خود را در شورابه های سد چم شیر ساخته شده توسط دولت قبل آلوده نکند و با اشتباه بزرگی که با آبگیری سد گتوند انجام شد -که شوربختانه آن هم میراث اصلاح طلبان بود- برای خود بدنامی به جا نگذارد. سدی که با بودجه 230 میلیون یورویی یعنی نزدیک هفت هزار میلیارد تومان به علاوه فاینانس کشور چین (که از رقم دقیق آن اطلاعی نداریم) آخرین مراحل ساخت خود را می گذراند، این قدر برای سازندگانش جذاب بوده است که چشمانشان را روی واقعیت های زمین شناسی منطقه و گزارش های علمی ببندند و با توجه به تجربه های قبلی که هیچ وقت چنین ولخرجی هایی از صندوق دولت و آسیب های جبران ناپذیر به محیط زیست و منابع آبی مورد بازخواست قرار نگرفته و کسی هم به خاطر آن به دست عدالت سپرده نشده است، همچنان روش ویرانگر خود را با طراحی و ساخت سدهای مشابه یا انتقال آب ادامه دهند.
#خبر #بحران_آب
@Roshanfkrane
#سدچم_شیر
#سد #چم_شیر، فاجعه‌ای بدتر از گتوند (بخش دوم)
حسین آخانی، استاد دانشگاه تهران، روزنامه شرق، سه شنبه ۱۱ آبان 1400
ادامه از پست قبلی
اوج یافته های این سفر در حدود 500 متری پشت سد و محل هایی بود که قبلا کارشناسان آنها را دیده و در گزارش هایشان آورده بودند. چشمه کاملا شوری را دیدم که شوری آب چشمه 72 هزار میکروزیمنس (هدایت الکتریکی آب دریا 50 هزار است)، یعنی 35 برابر شوری روردخانه زهره در داخل مخزن بود و حتی در یک نقطه هدایت الکتریکی 200 هزار میکرو زیمنس یعنی صد برابر شوری رودخانه را اندازه گیری کردم. چندان تعجب آور نیست که شوری آب رودخانه زهره با عبور از این چشمه 400 میکروزیمنس افزایش پیدا می کند. ساخت سد چم شیر در سال 1393، در دوران ریاست جمهوری آقای روحانی، درست در زمانی کلید خورد که رسانه ها پر بود از انتقاد به بزرگ ترین رسوایی تاریخ مهندسی ایران که به قولی موزه عبرت سدسازی است. تاج سد چم شیر در تراز ارتفاعی 604 قرار دارد و ارتفاع آن ۱۵۵ متر است. قعر سد ۴۵۰ متر ارتفاع از سطح دریا دارد . ظرفیت سد در تراز نرمال دومیلیاردو 300 میلیون متر معکب است.
صرف نظر از اثرات وحشتناک محیط زیستی ای که با احداث این سد -مانند دیگر سدها- به وجود خواهد آمد، این سد بدترین و خطرناک ترین جایگزینی را داشته است. ۷۰ درصد مخزن سد در سازند گچی-نمکی گچساران است. مخزن سد پر بود از گیاهان ژیپسوفیت و تعداد زیادی فروچاله های گچی که بعضی از آنها عمق زیادی داشتند. در مخزن سد یک جنگل انبوه پده فراتی (Populus euphratica) و گونه های گز، به ویژه گونه شورپسند (Tamarix pycnocarpa) مشاهده شد. در محل مخزن شوری آب را با دستگاه هدایت سنج الکتریکی اندازه گرفتیم که عدد 2072 میکروزیمنس بر سانتی متر را نشان می داد. این شوری در حد آب شیرین و لب شور است؛ اما وقتی به سمت دیگر سد رفتیم عمق فاجعه عیان شد. درست در فاصله ۵۰۰ متری سد یک چشمه شور وجود دارد که حجم بالایی آب شور وارد رودخانه زهره می کند. در محل چشمه که به مواد نفتی هم آلوده بود، هدایت الکتریکی 72 هزار میکروزیمنس بر سانتی متر اندازه گیری شد. معنای این عدد این است که شوری این چشمه ۳۵ برابر شوری آب رودخانه است. حتی در یکی از فرورفتگی های حاشیه رودخانه شوری ۲۰۰ هزار میکرو زیمنس -یعنی صد برابر شوری آب در رودخانه قبل از سد- را ثبت کردیم. تعجبی نبود که شوری آب رودخانه بعد از این چشمه با افزایش ۴۰۰ میکروزیمنس به حدود دوهزارو 500 رسیده بود. آنچه من با چشمان خود ثبت و اندازه گیری کردم چیز جدیدی نبود. قبلا هم کارشناسان این مشاهدات را داشته اند و براساس نامه شماره 1200/116547 مورخ 4 دی 1395 توسط مدیریت طرح های مطالعاتی سد و نیروگاه آب و برق خوزستان به مدیرعامل سازمان منعکس شده است. همچنین براساس گزارش مطالعاتی مفصلی که توسط دانشگاه تهران (آقایان دکتر منتظری و دکتر بهلولی) به سفارش شركت توسعه منابع آب و نیروی ایران تهیه شده است به طور دقیق و با ادله علمی نتیجه گیری شده است که در صورت آبگیری سالانه 500 هزار تن نمک در مخزن سد حل خواهد شد. برای آنکه درک درستی از این عدد نجومی داشته باشید، اگر بنا باشد با کامیون هایی 10 تنی به داخل سد نمک بریزند هر سال به ۵۰ هزار کامیون نمک نیاز است. اگر هر کامیون پنج متر طول داشته باشد باید ۵۰۰ کیلومتر کامیون منتظر باشند تا بار خود را خالی کنند. تنها جمله ای که می توان به کسانی که این سد را طراحی و ساخته اند بگوییم این است که: دستتان درد نکند، خسته نباشید که گتوند را از تنهایی نجات دادید.
امیدوارم دولت اصولگرایان نان خود را در شورابه های سد چم شیر ساخته شده توسط دولت قبل آلوده نکند و با اشتباه بزرگی که با آبگیری سد گتوند انجام شد -که شوربختانه آن هم میراث اصلاح طلبان بود- برای خود بدنامی به جا نگذارد. سدی که با بودجه 230 میلیون یورویی یعنی نزدیک هفت هزار میلیارد تومان به علاوه فاینانس کشور چین (که از رقم دقیق آن اطلاعی نداریم) آخرین مراحل ساخت خود را می گذراند، این قدر برای سازندگانش جذاب بوده است که چشمانشان را روی واقعیت های زمین شناسی منطقه و گزارش های علمی ببندند و با توجه به تجربه های قبلی که هیچ وقت چنین ولخرجی هایی از صندوق دولت و آسیب های جبران ناپذیر به محیط زیست و منابع آبی مورد بازخواست قرار نگرفته و کسی هم به خاطر آن به دست عدالت سپرده نشده است، همچنان روش ویرانگر خود را با طراحی و ساخت سدهای مشابه یا انتقال آب ادامه دهند.
#خبر #بحران_آب
@Roshanfkrane