📚 #فروغ_فرخزاد ، #صادق_هدایت و #صمد_بهرنگی؛ چهره‌های ادبی معاصر ایران، نمادهای روشنفکری ترکیه
صد سال ادبیات معاصر ایرانی نه فقط در ایران که در ترکیه هم تاثیرات گستردۀ فرهنگی و اجتماعی داشته است.
در سالهای اخیر چهره‌های فرهنگی ایران به نمادهای روشنفکری در ترکیه بدل گشته‌اند. سه حوزه سینما، موسیقی و ادبیات از جمله عرصه‌هایی هستند که در جامعه روشنفکری و هنری ترکیه بسیار نقش‌آفرینند. در این میان یکی از پر رنگ‌ترین عرصه‌ها ادبیات است.
✍️ #مهدی_شبانی در این یادداشت برای صفحه ناظران به سه چهرۀ فرهنگی مهم تاثیر گذار ایرانی در ترکیه پرداخته است.
هنوز ماهی سیاه کوچولوی در ویترین کتابفروشی‌های بزرگ و به‌روز استانبول خودنمایی می‌کنند و کتابهای صمد با ترجمه و چاپ‌های متفاوت در شمارگان بسیار بالا مورد توجه مخاطبین ادبیات کودک در ترکیه قرار دارند.
در سالهای اخیر چهره‌های فرهنگی ایران به نمادهای روشنفکری در ترکیه بدل گشته‌اند. سه حوزه سینما، موسیقی و ادبیات از جمله عرصه‌هایی هستند که در جامعه روشنفکری و هنری ترکیه بسیار نقش‌آفرینند. در این میان یکی از پر رنگ‌ترین عرصه‌ها ادبیات است.
ادبیات فارسی از دیرباز چه در دربار عثمانی و چه بعدتر در دوران معاصر نقش مهمی را در شکل‌دهی گفتمان‌های ادبی و اجتماعی در ترکیه داشته‌اند. در دوران گذشته شعر و ادبیات کلاسیک ایرانی بر روی زبان و فرهنگ امپراطوری عثمانی تاثیر مستقیم داشته است به نحوی که حتی زبان فاخر و رایج بین درباریان عثمانی نیز زبان فارسی بوده است. همچنین شعرای کلاسیک فارسی زبان و به صورت ویژه خیام و مولانا چه در گذشته و چه در دوران معاصر بسیار مورد توجه علاقه‌مندان شعر و ادبیات در ترکیه بوده و شعر کلاسیک فارسی و به صورت ویژه غزل فارسی، الهام بخش بسیاری از شاعران کلاسیک ترکیه (ادبیات دیوانی) بوده است.
در سالهای اخیر اما، ادبیات معاصر ایران و به صورت ويژه بین جوانان و روشنفکران نسل جدید محبوبیت دوچندانی پیدا کرده است. از ادبیات معاصر فارسی آثار زیادی به ترکی ترجمه شده است. از جمله نویسندگان معاصر ایرانی که آثارشان به ترکی ترجمه شده و مورد استقبال نیز قرار گرفته است، می‌توان به سهراب سپهری، احمد شاملو، غلامحسین ساعدی و محمد حسین شهریار اشاره کرد. اما در این میان فروغ فرخزاد، صمد بهرنگی و صادق هدایت به صورت خاص جایگاه ویژه‌ای در سپهر فرهنگی ترکیه دارند، به صورتی که می‌توان آثارشان را در بسیاری از مراکز فرهنگی، کتابفروشی‌ها و حتی کافه‌های این کشور دید. همچنین آثار و زندگی این سه‌تن نیز تاثیر زیادی بر جامعه هنری و روشنفکری ترکیه داشته است.
به نظر می‌رسد، سیاهی نهفته در داستان‌های صمد بهرنگی هر چقدر در فضای ادبی سیاست‌گریز امروز ایران رو به فراموشی‌است، برخلاف آن هنوز در ترکیۀ امروزی، نویدبخش پیام حرکت جمعی و فرا رفتن از مرز‌های از پیش تعریف‌شده و ایجاد تغییرات سیاسی و اجتماعی است
صمد بهرنگی: فراموش شده در ایران، زنده در ترکیه
هرچه در ایران پس از انقلاب و به صورت ویژه پس از تحولات دهه شصت، صمد بهرنگی و آثارش به گوشه کتابخانه‌ها و کنج‌های دورافتاده در کتابفروشی‌ها تبعید شدند، گویا در ترکیه آثار صمد بهرنگی دیر و پیر نمی‌شوند. هنوز ماهی سیاه کوچولوی در ویترین کتابفروشی‌های بزرگ و به‌روز استانبول خودنمایی می‌کنند و کتابهای صمد با ترجمه و چاپ‌های متفاوت در شمارگان بسیار بالا مورد توجه مخاطبین ادبیات کودک در ترکیه قرار دارند.
محبوبیت صمد بهرنگی در ترکیه به حدی بوده است که تا قبل از کودتای سال ۱۹۸۲ سندیکای معلمان انقلابی آثار بهرنگی را بین معلمین عضو این سندیکا پخش کرده تا این آثار به عنوان کتابهای آموزشی در کلاس‌های درسی استفاده شده و ایده‌های انقلابی، از طریق کتابهای بهرنگی به نسل جدید نیز منتقل شود. علی‌رغم تغییر نظام آموزشی و ضعیف‌تر شدن سندیکاهای مستقل معلمان و اسلام‌گرا شدن بیشتر مدارس، هنوز صمد بهرنگی یکی از محبوب‌ترین نویسندگان کودک و نوجوان در ترکیۀ امروز باقی مانده است.
متین سولماز نویسنده و ناشر می‌گوید: "بعضی از آثار صمد مانند یک هلو، هزار هلو و داستان‌های دیگری که با موضوع فقر فزاینده و با فضایی ایدئولوژیک برای کودکان نوشته شده است، ارتباط چندانی با کودکان امروزی برقرار نمی‌کنند. اما اکثر آثار صمد بهرنگی مثل کوراوغلو و به خصوص ماهی سیاه کوچولو هنوز از بهترین نمونه‌های ادبیات کودک ترجمه شده در ترکیه هستند. ماهی سیاه کوچولو نه فقط بازنمای تفکر انقلابی این نویسنده که در عین حال بازکننده راهی برای فهم خواننده از امکان ایجاد دنیایی بهتر و تن ندادن به تقدیر است و این ایده هنوز برای مخاطبین ترک بسیار جذاب است."
ادمه در پست بعد👇
#فرهنگ
#اجتماعی
🆔👉 @Roshanfkrane ✍
صد سال ادبیات معاصر ایرانی نه فقط در ایران که در ترکیه هم تاثیرات گستردۀ فرهنگی و اجتماعی داشته است.
در سالهای اخیر چهره‌های فرهنگی ایران به نمادهای روشنفکری در ترکیه بدل گشته‌اند. سه حوزه سینما، موسیقی و ادبیات از جمله عرصه‌هایی هستند که در جامعه روشنفکری و هنری ترکیه بسیار نقش‌آفرینند. در این میان یکی از پر رنگ‌ترین عرصه‌ها ادبیات است.
✍️ #مهدی_شبانی در این یادداشت برای صفحه ناظران به سه چهرۀ فرهنگی مهم تاثیر گذار ایرانی در ترکیه پرداخته است.
هنوز ماهی سیاه کوچولوی در ویترین کتابفروشی‌های بزرگ و به‌روز استانبول خودنمایی می‌کنند و کتابهای صمد با ترجمه و چاپ‌های متفاوت در شمارگان بسیار بالا مورد توجه مخاطبین ادبیات کودک در ترکیه قرار دارند.
در سالهای اخیر چهره‌های فرهنگی ایران به نمادهای روشنفکری در ترکیه بدل گشته‌اند. سه حوزه سینما، موسیقی و ادبیات از جمله عرصه‌هایی هستند که در جامعه روشنفکری و هنری ترکیه بسیار نقش‌آفرینند. در این میان یکی از پر رنگ‌ترین عرصه‌ها ادبیات است.
ادبیات فارسی از دیرباز چه در دربار عثمانی و چه بعدتر در دوران معاصر نقش مهمی را در شکل‌دهی گفتمان‌های ادبی و اجتماعی در ترکیه داشته‌اند. در دوران گذشته شعر و ادبیات کلاسیک ایرانی بر روی زبان و فرهنگ امپراطوری عثمانی تاثیر مستقیم داشته است به نحوی که حتی زبان فاخر و رایج بین درباریان عثمانی نیز زبان فارسی بوده است. همچنین شعرای کلاسیک فارسی زبان و به صورت ویژه خیام و مولانا چه در گذشته و چه در دوران معاصر بسیار مورد توجه علاقه‌مندان شعر و ادبیات در ترکیه بوده و شعر کلاسیک فارسی و به صورت ویژه غزل فارسی، الهام بخش بسیاری از شاعران کلاسیک ترکیه (ادبیات دیوانی) بوده است.
در سالهای اخیر اما، ادبیات معاصر ایران و به صورت ويژه بین جوانان و روشنفکران نسل جدید محبوبیت دوچندانی پیدا کرده است. از ادبیات معاصر فارسی آثار زیادی به ترکی ترجمه شده است. از جمله نویسندگان معاصر ایرانی که آثارشان به ترکی ترجمه شده و مورد استقبال نیز قرار گرفته است، می‌توان به سهراب سپهری، احمد شاملو، غلامحسین ساعدی و محمد حسین شهریار اشاره کرد. اما در این میان فروغ فرخزاد، صمد بهرنگی و صادق هدایت به صورت خاص جایگاه ویژه‌ای در سپهر فرهنگی ترکیه دارند، به صورتی که می‌توان آثارشان را در بسیاری از مراکز فرهنگی، کتابفروشی‌ها و حتی کافه‌های این کشور دید. همچنین آثار و زندگی این سه‌تن نیز تاثیر زیادی بر جامعه هنری و روشنفکری ترکیه داشته است.
به نظر می‌رسد، سیاهی نهفته در داستان‌های صمد بهرنگی هر چقدر در فضای ادبی سیاست‌گریز امروز ایران رو به فراموشی‌است، برخلاف آن هنوز در ترکیۀ امروزی، نویدبخش پیام حرکت جمعی و فرا رفتن از مرز‌های از پیش تعریف‌شده و ایجاد تغییرات سیاسی و اجتماعی است
صمد بهرنگی: فراموش شده در ایران، زنده در ترکیه
هرچه در ایران پس از انقلاب و به صورت ویژه پس از تحولات دهه شصت، صمد بهرنگی و آثارش به گوشه کتابخانه‌ها و کنج‌های دورافتاده در کتابفروشی‌ها تبعید شدند، گویا در ترکیه آثار صمد بهرنگی دیر و پیر نمی‌شوند. هنوز ماهی سیاه کوچولوی در ویترین کتابفروشی‌های بزرگ و به‌روز استانبول خودنمایی می‌کنند و کتابهای صمد با ترجمه و چاپ‌های متفاوت در شمارگان بسیار بالا مورد توجه مخاطبین ادبیات کودک در ترکیه قرار دارند.
محبوبیت صمد بهرنگی در ترکیه به حدی بوده است که تا قبل از کودتای سال ۱۹۸۲ سندیکای معلمان انقلابی آثار بهرنگی را بین معلمین عضو این سندیکا پخش کرده تا این آثار به عنوان کتابهای آموزشی در کلاس‌های درسی استفاده شده و ایده‌های انقلابی، از طریق کتابهای بهرنگی به نسل جدید نیز منتقل شود. علی‌رغم تغییر نظام آموزشی و ضعیف‌تر شدن سندیکاهای مستقل معلمان و اسلام‌گرا شدن بیشتر مدارس، هنوز صمد بهرنگی یکی از محبوب‌ترین نویسندگان کودک و نوجوان در ترکیۀ امروز باقی مانده است.
متین سولماز نویسنده و ناشر می‌گوید: "بعضی از آثار صمد مانند یک هلو، هزار هلو و داستان‌های دیگری که با موضوع فقر فزاینده و با فضایی ایدئولوژیک برای کودکان نوشته شده است، ارتباط چندانی با کودکان امروزی برقرار نمی‌کنند. اما اکثر آثار صمد بهرنگی مثل کوراوغلو و به خصوص ماهی سیاه کوچولو هنوز از بهترین نمونه‌های ادبیات کودک ترجمه شده در ترکیه هستند. ماهی سیاه کوچولو نه فقط بازنمای تفکر انقلابی این نویسنده که در عین حال بازکننده راهی برای فهم خواننده از امکان ایجاد دنیایی بهتر و تن ندادن به تقدیر است و این ایده هنوز برای مخاطبین ترک بسیار جذاب است."
ادمه در پست بعد👇
#فرهنگ
#اجتماعی
🆔👉 @Roshanfkrane ✍