‍ داستان عشق رهی به #مریم_فیروز

🔸یکی از زیباترین زنان تهران و منحصر به فردترین زن اشراف زاده  یک‌صد سال اخیر.
کسی که بین #رهی_معیری‌ و #نورالدین_کیانوری
(مارکسیست معروف) دومی را انتخاب کرد و تقریبا ۴۰ سال بعد از مرگ رهی  زندگی کرد.
رهی معیری عاشق این زن شده بود.
زنی پرشور،
همو که رهی وقتی لاله می‌دید روی زیبای او را به یاد می آورد و نیز شعله یادآور سرکش های او بود...
پزشک معتمد خاندان فرمانفرما در مورد نحوه آشنایی مریم با رهی معیری گفته‌است:
"ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻣﺮﯾﻢ ﻭ ﺭﻫﯽ ﺩﺭ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻫﺎﯼ ﺍﺭﺩﯾﺒﻬﺸﺖ، ﭘﯿﺶ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﻓﺮﻣﺎﻧﻔﺮﻣﺎ، ﻭ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﯼ ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﯼ ﺟﺪﺍﯾﯽ ﺍﺯ ﻫﻤﺴﺮ ﺍﺟﺒﺎﺭﯼﺵ، ﺩﺭ ﯾﮏ ﻣﻬﻤﺎﻧﯽ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪﯼ ﻣﺼﻄﻔﯽ ﻓﺎﺗﺢ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﯽﮔﯿﺮﺩ، در ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻼﻗﺎﺕ، داستان شورانگیز عاشقانه‌‌ای میان این دو شکل می‌گیرد.
ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ، ﺗﺮﺍﻧﻪﻫﺎ ﻭ ﻏﺰﻟﯿﺎﺕ ﺭﻫﯽ ﻣﻌﯿﺮﯼ، ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪﯼ ﺑﺮﺧﯽ، ﺍﺯ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﮐﻼﺳﯿﮏ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﯽﺭﻭﺩ، حاصل ﺍﯾﻦ حکایت عاشقانه است.
او مریم را چنین توصیف میکند:
« ﻣﺮﯾﻢ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺩﺧﺘﺮﯼ ﺑﻮﺩ ۲۹ ﺳﺎﻟﻪ، ﺯﯾﺒﺎ ﻭ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺣُﺴﻦ ﻭ ﺩﻝﺑﺮﯼ ﺁﯾﺘﯽ ﺑﻮﺩ . ﺍﺿﺎﻓﻪ ﺑﺮ ﻃﺮﺍﻭﺕ ﻭ ﺟﻮﺍﻧﯽ، ﺳﻮﺍﺩ ﻣﺪﺭﺳﻪﺍﯼ ﺧﻮﺏ ﺩﺍﺷﺖ، ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺧﻮﺏ ﻣﯽﺩﺍﻧﺴﺖ، ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻋﻤﻮﻣﯽ بسیاری ﺩﺍﺷﺖ، ﺍﺯ ﻫﺮ ﺩﺭﯼ ﺣﺮﻑ ﻣﯽﺯﺩ، ﻣﯽﭘﺮﺳﯿد و ﻣﯽﻓﻬﻤﯿﺪ.
ﺑﻪ ﻫﺮ ﺭﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪﯼ ﻣﺮﯾﻢ ﻭ ﺭﻫﯽ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﭘﯿﺪﺍ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺮﮒ ﻓﺮﻣﺎﻧﻔﺮﻣﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۱۸، ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺧﯿﺎﻝ ﻣﺮﯾﻢ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﭘﺪﺭﺵ ﺁﺳﻮﺩﻩ ﺷﺪ، ﻣَﻬﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﺮﺗﯿﭗ ﺍﺳﻔﻨﺪﯾﺎﺭﯼ ﺑﺨﺸﯿﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺟﺪﺍ ﺷﺪ.
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﯾﮕﺮ ﻣﺮﯾﻢ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﯼ ﺭﻫﯽ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﮐﺮﺩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺪﺗﯽ ﻧﯿﺰ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﯼ ﺷﻤﯿﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩ.
ﻣﺮﯾﻢ ﻗﻮﻝ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﻭ ﺳﻨﺖ ﻋﺸﻖ، ﺯﻥ ﺍﻭ ﺷﻮﺩ.
ﺳﺮ ﭘﺮﺷﻮﺭ ﺍﺷﺮﺍﻑﺯﺍﺩﻩﯼ ﺗﻬﺮﺍﻧﯽ ﮐﻪ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺤﻼﺕ ﺑﺪﻧﺎﻡ، ﺑﺎ ﺯﻧﺎﻥ ﺗﻦﻓﺮﻭﺵ ﺳﭙﺮﯼ ﻣﯽﮐﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﺭﺳﺎﻧﺪ، ﻭ ﯾﺎ ﺩﺭ ﮐﻮﺭﻩﭘﺰﺧﺎﻧﻪﻫﺎﯼ ﺟﻨﻮﺏ ﺗﻬﺮﺍﻥ، ﺑﺮﺍﯼ ﮐﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ، ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺩﻭﺭﺍﻫﯽ ﺗﺎﺯﻩﺍﯼ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﮐﺸﺎﻧﺪ.
ﺍﻭ ﺩﺭ ﮐﺎﺭ ﺍﺣﺪﺍﺙ ﺧﺎﻧﻪﺍﯼ ﺩﺭ ﺑﺎﻍ ﺷﻤﯿﺮﺍنش ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﯼ ﺑﺮﺍﺩﺭﺵ، به ﻣﻬﻨﺪﺱ ﮐﯿﺎﻧﻮﺭﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻣﻌﻤﺎﺭﯼ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻓﮑﺎﺭ ﭼﭗﮔﺮﺍﯾﺎﻧﻪ ﺩﺍﺷﺖ، ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻬﻨﺪﺱ ﻃﺮﺍﺡ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪ.
ﺍﯾﻦ ﺁﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﺮﯾﻢ ﮐﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻏﺮﻕ ﮐﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ، ﻓﺮﺻﺖﻫﺎﯼ ﺗﺎﺯﻩﺍﯼ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ  ﺁﻭﺭﺩ.
ﺣﺎﻻ ﺍﻭ ﺑﺎ ﯾﮑﯽ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ ﺣﺰﺏ ﺗﺎﺯﻩ ﺗﺎﺳﯿﺲ ﺗﻮﺩﻩ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻭ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺩﺭ ﺗﺤﻘﻖ ﺭﻭﯾﺎﻫﺎﯼ ﺑﻠﻨﺪﭘﺮﻭﺍﺯﺍﻧﻪﯼ ﻣﺮﯾﻢ، ﺍﻭ ﺭﺍ ﯾﺎﺭﯼ ﮐﻨﺪ .
ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺳﯿﺎﻩ ﺗﺮﺍﻧﻪﺳﺮﺍﯼ ﻋﺎﺷﻖ ﻓﺮﺍ ﺭﺳﯿﺪ.
ﻣﺮﯾﻢ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﯿﺎﻥ ﺷﻮﺭﯾﺪﮔﯽ ﺩﻝ ﻭ ﺳﺮ ﭘﺮﺷﻮﺭ، ﺩﻭﻣﯽ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺭﻏﻢ ﻋﺸﻘﯽ ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻓﺮﻭﮐﺶ ﻧﮑﺮﺩ، ﻫﻢﺭﺍﻩ ﺑﺎ ﻣﻌﻤﺎﺭ ﭼﭗﮔﺮﺍﯼ ﺧﺎﻧﻪﯼ ﺑﺎﻍ ﺷﻤﯿﺮﺍنش، ﭘﺎﯼ ﺩﺭ ﺭﺍﻫﯽ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﺟﺰ ﺳﺨﺘﯽ ﻭ ﺩﺭﺑﻪﺩﺭﯼ ﻭ ﺁﻭﺍﺭﮔﯽ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻭ ﺷﮑﻨﺠﻪ، ﺍﺯ ﺁﻥ ﺛﻤﺮﯼ ﻧﺒﺮﺩ...
ﻣﺮﯾﻢ ﺗﺎ ۱۵ ﺑﻬﻤﻦ ۱۳۲۷ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺗﺮﻭﺭ ﻧﺎﻓﺮﺟﺎﻡ ﻭ ﻣﺸﮑﻮﮎ ﺷﺎﻩ، #ﺣﺰﺏ_ﺗﻮﺩﻩ ﻣﻨﺤﻞ ﻭ ﺳﺮﺍﻥ ﺁﻥ ﺗﺤﺖ ﺗﻌﻘﯿﺐ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ، ﮔﺎﻩ ﻭ ﺑﻪ ﮔﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﺩﯾﺪﺍﺭ ﺭﻫﯽ ﻣﯽﺭﻓﺖ، ﺍﻣﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻏﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺣﺒﺲ ﺍﺑﺪ ﻣﺤﮑﻮﻡ ﺷﺪ ﻭ ﻣﺘﻮﺍﺭﯼ ﮔﺮﺩﯾﺪ، ﺩﯾﮕﺮ ﻫﺮﮔﺰ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﺪﯾﺪ.
ﺍﻣﺎ ﻓﺼﻞ ﭘﺮﺑﺎﺭ ﺗﺮﺍﻧﻪﻫﺎ ﻭ ﻏﺰﻟﯿﺎﺕ ﻧﺎﺏ ﺭﻫﯽ ﻣﻌﯿﺮﯼ، ﺍﺯ ﻫﻤﯿﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪ ﻭ ﺑﺎ ﯾﺎﺩ ﻭ ﻧﺎﻡ ﻣﺮﯾﻢ ﻓﯿﺮﻭﺯ، ﺯﯾﺒﺎﺗﺮﯾﻦ ﻭ ﺑﻪ ﯾﺎﺩﻣﺎﻧﺪﻧﯽﺗﺮﯾﻦ ﺗﺮﺍﻧﻪﻫﺎﯼ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺟﺎ ﮔﺬﺍﺷﺖ :

ﻣﺸﺖ ﺧﺎﺷﺎﮐﯽ، ﮐﺠﺎ ﺑﻨﺪﺩ ﺭﻩ ﺳﯿﻼﺏ ﺭﺍ؟
ﭘﺎﯼﺩﺍﺭﯼ ﭘﯿﺶ ﺍﺷکم، ﮐﺎﺭ ﺩﺍﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ، ﻧﯿﺴﺖ

ﺁﻥﻗﺪﺭ ﺑﻨﺸﯿﻦ، ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯿﺰﺩ ﻏﺒﺎﺭ ﺍﺯ ﺧﺎﻃﺮﻡ
ﭘﺎﯼ ﺗﺎ ﺳﺮ ﻧﺎﺯ ِ ﻣﻦ، ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺭﻓﺘﻦ ﻧﯿﺴﺖ، ﻧﯿﺴﺖ....

"به مناسبت ۲۴ آبان سالگرد خاموشی #رهی_معیری "

#مناسبت #فرهنگ

@Roshanfkrane

‍ فیلمی فراموش‌شده و بی‌نظیر از #عباس_کیارستمی:

«قضیه شکل اول، شکل دوم»


پرسش از «درستی» است. چه چیز درست‌ است و چه چیز نادرست. کارِ درست چیست؟ لو دادن دیگران یا رازداری؟ مقاومت در برابر زور یا تسلیم شدن؟ اولویت دادن به منفعت شخصی یا تن دادن به خواست جمعی؟
عباس کیارستمی در فیلمِ «قضیه شکل اول، شکل دوم» یک چالش فکری بزرگ را ایجاد می‌کند و سپس نخبگان آن زمان ایران را به پرسش می‌گیرد. غیره‌منتظره‌ترین افراد در این فیلم سخن گفته‌اند:

• #صادق_خلخالی (حاکم شرع دادگاه‌های انقلاب اسلامی)
• #ابراهیم_یزدی (وزیر امور خارجه)
• #نورالدین_کیانوری (دبیر اول کمیته مرکزی حزب توده ایران)
• دکتر #هدایت‌الله_متین_دفتری (بنیانگذار جبهه دموکراتیک ملی ایران)
• #صادق_قطب‌زاده (سرپرست رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی ایران)
• #عزت‌الله_انتظامی (بازیگر تئاتر و سینما)
• #مسعود_کیمیایی (فیلمساز)
• #نادر_ابراهیمی (نویسنده و مدیر سازمان همگام با کودکان و نوجوانان)
• دکتر #کمال_خرازی (مدیر عامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان)
• دکتر #محمود_عنایت (نویسنده و روزنامه‌نگار)
• دکتر #غلامحسین_شکوهی (وزیر آموزش و پرورش)
• #احترام_برومند (گوینده برنامه کودک تلویزیون)
• #علی_موسوی_گرمارودی (شاعر و نویسنده)
• #ژاله_سرشار (مسوول امور آموزشی و تربیتی کانون اصلاح و تربیت)
• دکتر #عبدالکریم_لاهیجی (حقوقدان و نایب رئیس جمعیت ایرانی دفاع از آزادی و حقوق بشر)
• #راب_داوید_شوفت (رهبر مذهبی کلیمیان ایران)
• اسقف #آردوک_مانوکیان (رهبر مذهبی ارامنه ایران)

کیارستمی وضعیتی فرضی را در نظر می‌گیرد: چند دانش‌آموز مورد «تنبیه جمعی» قرار گرفته‌اند و حالا بین دو گزینۀ «مقاومت» و «افشای فرد خاطی» باید انتخاب کنند.
کیارستمی به سراغ نخبگان سیاسی، ادبی، هنری، حقوقی، دینی، آموزشی، رسانه‌ای و مدیریتیِ کشور می‌رود و با شرح دادن این وضعیتِ فرضی نظر آن‌ها را جویا می‌شود. این‌جاست که وقتی پاسخ‌ها را می‌شنویم، دو چیز به خصوص نمایان می‌شود:

1. مرز باریک «درستی» و «نادرستی».
2. «درهم‌تنیدگیِ» درستی و نادرستی.

برای این‌که به درک درستی از تاریخ و رخدادهای تاریخی برسیم، باید این دو مسئله را همواره پیش چشم داشته باشیم. درستی ناگهان نادرست می‌شود و نادرستی ناگهان درست. این نگرش ما را از «مطلق‌بینیِ ارزشی» نسبت به فاعل و امر تاریخی باز می‌دارد.

در بارۀ این فیلم می‌‌شود یک کتاب نوشت، در بارۀ حرف‌های تک تک افراد آن می‌شود ساعت‌ها حرف زد. از درازگویی می‌پرهیزم و فقط بسنده می‌کنم به این‌که دعوت می‌کنم حرف‌های شخصیت‌های این فیلم را در بافت تاریخی سال 1358 در نظر بگیرید. روحیۀ «مبارزه‌‌طلبی» حتی به شکل کورکورانۀ آن ستایش می‌شود. درک بیش‌تر این نخبگان از مبارزه، امری کاملاً «مستقیم و تک‌خطی» است و از این بدتر، برای این نخبگان نفس «اعتراض» ارزش است.
در یک کلام، «اقتدارستیزی، به هر شکل ممکن» باور مشترک بیش‌تر این نخبگان است، حتی اگر به شیوه و برای هدفی نابخردانه باشد. و فراموش نکنیم که این نخبگان جامعه‌اند که مسیر جامعه را تعیین می‌کنند...

این فیلم محصول سال 1358 است و در بحبوحۀ انقلاب ساخته شده است. این فیلم به دلیل بی‌حجاب بودن زن‌ها، وجود برخی عناصر سیاسی نامطلوب و شائبۀ ایده‌های شورشگرانه، خیلی زود ممنوع شد و رفته رفته به فراموشی سپرده شد. پیشنهاد می‌کنم این فیلم را که به همین پست پیوست کرده‌ام، ببینید تا بدانیم چرا کیارستمی بزرگ و بی‌همتا بود.

پی‌نوشت: همۀ فیلم یک طرف‌، جواب‌های روشنفکرانۀ صادق جان خلخالی هم یک طرف./کانال آرشیو منابع سیاسی

🎬 #مستند (حجم 119 مگابایت)

🆔 @Roshanfkrane