شکل گرفتن عقاید در ذهن: چرا در بیشتر موارد به چیز هائی که می بینیم باور پیدا میکنیم؟
یکی از دلایل بقاء نسل انسان به علت توانایی هایمان در طبقه بندی کردن و نیز شناختن نقش ها و الگو های رفتاری چیزهای مختلف است. با به قاعده درآوردن و فرمول بندی و سپس آزمایش فرضیه ها می آموزیم که چگونه راجع به محیط اطراف پیش بینی هائی انجام دهیم و نیز زیست محیط خودرا زیر کنترل درآوریم.
هنگامی که به فرضیه ای دست یافتیم و می بینیم که کارآيی دارد، آنرا به صورت یک باور تلقی میکنیم و بعد از آن بسیار سخت خواهد بود ه آنرا به کناری بنهیم. فرانسیس بیکن Francis Bacon فیلسوف پایه گذار روش های علمی به خوبی به این امر واقف بود:
“ هنگامی که انسان‌ها باوری را قبول می‌کنند تمامی مقوله های دیگر منجمله استدلالات و مدارکی را که چنین باوری را تائید میکند را برای توجیه باور خود در نظر میگیرند گو اینکه تعداد بیشتری براهن و مدارکی دال بر خلاف باور های خود وجود دارند را یا فرو میگذارند، یا تحقیر می‌کنند، یا با تبصره ای کنار میگذارند ویا آنها را رد می‌کنند فقط به خاطر اینکه چنین باور مضر و شاید مهلکی که اعتبار آن به علت داشتن مفروضات ابتدائی است را همواره داشته باشند.”
گو اینکه چنین سکونی در این باورها مانع نتیجه گیری سریع در امری میشود، در عین حال مانع دیدن واقعیات نیز میگردد.
انکار شواهد و مدارک
بی میلی و اکراه در رد باورهائی که نهادینه شده اند بارها و بارها به وسیله آزمایش‌های مختلفی توسط روانشناسان و دانشمندان علوم شناختی نشان داده شده است. یک نمونه از آن تحقیقات روانشناسی به نام جان سی رایت John C. Wright. می‌باشد**.
امتناع از قبولِ شواهد، مدارک و استدلالات مخالف عقاید شخصی نه تنها در باورمندان به دین و آیین خاصی، بلکه در میان دانشمندان، پزشکان، سیاستمداران، .... نیز وجود دارد.
مثال های فراوانی در مورد باور به اینکه حضرت عیسی (ع) مسیح در روز و یا ماه و سال مشخصی ظهور میکند که تمامی آنها به وضوح به خطا رفته وجود دارد.
امتناع از قبول شواهد جدید در پزشکان باعث تشخیص اشتباهِ بیماری و در دانشمندان باعث رها نکردن فرضیات غلط بوده است.
در یک تست از گروهی دانشجویان روانشناسی چنین نتیجه گیری شد که هنگامی آنها در موردی تشخیصی داده اند و گو اینکه به پوشه ای پر از مدارکی خلاف تشخیص خود رسیده اند و آنها را بازدید کرده اند با این وجود عقیده خود را تغییر نداده اند ودر عوض مدارک جدید را به نفع نظرات خود تعبیر کرده اند.
ماکس پلانک Max Planck پدر نظریه کوانتوم به خوبی رها نکردن و لجوجانه چسبیدن به نظراتی که حتی دانشمندان مدت های زیادی روی آنها سرمایه گذاری کرده اند را به این شدت بیان میکند:
“ یک واقعیت علمی جدید با مجاب و متقاعد کردن مخالفان آن به دیدن نتایج آزمایشات جدید به پیروزی نمی رسد. بلکه به این علت به پیروزی میرسد که مخالفین واقعیات جدید پیر می‌شوند و از جهان میروند و صدای مخالفت خودشان را به گور میبرند و به جای آنها نسل جدیدی بوجود می آید که واقعیات جدید را باور می‌کنند".
** John C. Wright, “Consistency and Complexity of Response Sequences
as a Function of Schedules of Noncontingent Reward,” Journal of Experimental Psychology 63 (1962): 601–09.
#داریوش_محسنی
#اندیشه
@Roshanfkrane
یکی از دلایل بقاء نسل انسان به علت توانایی هایمان در طبقه بندی کردن و نیز شناختن نقش ها و الگو های رفتاری چیزهای مختلف است. با به قاعده درآوردن و فرمول بندی و سپس آزمایش فرضیه ها می آموزیم که چگونه راجع به محیط اطراف پیش بینی هائی انجام دهیم و نیز زیست محیط خودرا زیر کنترل درآوریم.
هنگامی که به فرضیه ای دست یافتیم و می بینیم که کارآيی دارد، آنرا به صورت یک باور تلقی میکنیم و بعد از آن بسیار سخت خواهد بود ه آنرا به کناری بنهیم. فرانسیس بیکن Francis Bacon فیلسوف پایه گذار روش های علمی به خوبی به این امر واقف بود:
“ هنگامی که انسان‌ها باوری را قبول می‌کنند تمامی مقوله های دیگر منجمله استدلالات و مدارکی را که چنین باوری را تائید میکند را برای توجیه باور خود در نظر میگیرند گو اینکه تعداد بیشتری براهن و مدارکی دال بر خلاف باور های خود وجود دارند را یا فرو میگذارند، یا تحقیر می‌کنند، یا با تبصره ای کنار میگذارند ویا آنها را رد می‌کنند فقط به خاطر اینکه چنین باور مضر و شاید مهلکی که اعتبار آن به علت داشتن مفروضات ابتدائی است را همواره داشته باشند.”
گو اینکه چنین سکونی در این باورها مانع نتیجه گیری سریع در امری میشود، در عین حال مانع دیدن واقعیات نیز میگردد.
انکار شواهد و مدارک
بی میلی و اکراه در رد باورهائی که نهادینه شده اند بارها و بارها به وسیله آزمایش‌های مختلفی توسط روانشناسان و دانشمندان علوم شناختی نشان داده شده است. یک نمونه از آن تحقیقات روانشناسی به نام جان سی رایت John C. Wright. می‌باشد**.
امتناع از قبولِ شواهد، مدارک و استدلالات مخالف عقاید شخصی نه تنها در باورمندان به دین و آیین خاصی، بلکه در میان دانشمندان، پزشکان، سیاستمداران، .... نیز وجود دارد.
مثال های فراوانی در مورد باور به اینکه حضرت عیسی (ع) مسیح در روز و یا ماه و سال مشخصی ظهور میکند که تمامی آنها به وضوح به خطا رفته وجود دارد.
امتناع از قبول شواهد جدید در پزشکان باعث تشخیص اشتباهِ بیماری و در دانشمندان باعث رها نکردن فرضیات غلط بوده است.
در یک تست از گروهی دانشجویان روانشناسی چنین نتیجه گیری شد که هنگامی آنها در موردی تشخیصی داده اند و گو اینکه به پوشه ای پر از مدارکی خلاف تشخیص خود رسیده اند و آنها را بازدید کرده اند با این وجود عقیده خود را تغییر نداده اند ودر عوض مدارک جدید را به نفع نظرات خود تعبیر کرده اند.
ماکس پلانک Max Planck پدر نظریه کوانتوم به خوبی رها نکردن و لجوجانه چسبیدن به نظراتی که حتی دانشمندان مدت های زیادی روی آنها سرمایه گذاری کرده اند را به این شدت بیان میکند:
“ یک واقعیت علمی جدید با مجاب و متقاعد کردن مخالفان آن به دیدن نتایج آزمایشات جدید به پیروزی نمی رسد. بلکه به این علت به پیروزی میرسد که مخالفین واقعیات جدید پیر می‌شوند و از جهان میروند و صدای مخالفت خودشان را به گور میبرند و به جای آنها نسل جدیدی بوجود می آید که واقعیات جدید را باور می‌کنند".
** John C. Wright, “Consistency and Complexity of Response Sequences
as a Function of Schedules of Noncontingent Reward,” Journal of Experimental Psychology 63 (1962): 601–09.
#داریوش_محسنی
#اندیشه
@Roshanfkrane