❇️ امر و نهی شرعی و حادثه درمانگاه در قم
🎙 دکتر #محمود_شفیعی
✂️ برش‌هایی از متن:
🔴 وقتی کسی مخفیانه فیلم برداری کرده، مشغول امر و نهی نبوده، بلکه او در این حالت مشغول تجسس بوده است که به صراحت در کتاب و سنت نهی شده است
🔴 اگر بخواهیم اشکال فقهی این قبیل اعمال را بسط دهیم، باید کتابی مستقل نگاشت. غرض این بود که دفاع فقهی کردن از چنین اعمالی، نه تنها خدمت به فقه نیست؛ بلکه سهل انگاری در فقاهت و در نتیجه، نوعی متزلزل کردن دانش معتبر مسلمانان و بی‌اثر نمودن آن در عرصه عمل است
🔴 امر و نهی کذایی در آن حادثه، در حالی صورت گرفته است که شواهد نشان می‌دهد نه تنها آن نهی تاثیرگذار نبوده بلکه، به شدت، هم احساسات حاضران، و بعد از پخش، احساسات جامعه را جریحه دار کرده است ..... / اندیشه ما
#اجتماعی #انتقادات #مذهبی
@Roshanfkrane
🎙 دکتر #محمود_شفیعی
✂️ برش‌هایی از متن:
🔴 وقتی کسی مخفیانه فیلم برداری کرده، مشغول امر و نهی نبوده، بلکه او در این حالت مشغول تجسس بوده است که به صراحت در کتاب و سنت نهی شده است
🔴 اگر بخواهیم اشکال فقهی این قبیل اعمال را بسط دهیم، باید کتابی مستقل نگاشت. غرض این بود که دفاع فقهی کردن از چنین اعمالی، نه تنها خدمت به فقه نیست؛ بلکه سهل انگاری در فقاهت و در نتیجه، نوعی متزلزل کردن دانش معتبر مسلمانان و بی‌اثر نمودن آن در عرصه عمل است
🔴 امر و نهی کذایی در آن حادثه، در حالی صورت گرفته است که شواهد نشان می‌دهد نه تنها آن نهی تاثیرگذار نبوده بلکه، به شدت، هم احساسات حاضران، و بعد از پخش، احساسات جامعه را جریحه دار کرده است ..... / اندیشه ما
#اجتماعی #انتقادات #مذهبی
@Roshanfkrane
❇️ حقوق سیاسی در نهج البلاغه حق اعتراض خشمگینانه مردم بر خلف وعده حکمرانان
🎙 دکتر #محمود_شفیعی
✂️ برش‌هایی از متن:
🔴 سرکوب اعتراضات برحق جامعه از سوی حکومت، نه تنها مشروعیت ندارد، که خطای حکومت را افزون می‌سازد و چرخه نارضایتی را افزایش می‌دهد. افزایش نارضایتی ماندگاری نظام و حکومت را متزلزل می‌سازد و در چنین شرایطی حکومت نمی‌تواند با شیوه‌های مشروع بقای خود را تضمین کند
🔴 هر چند حق تصمیم گیری در حوزه عمومی درباره امور گوناگون جامعه متعلق به حکمرانان است، اما به هیچ وجه، این حق مطلق نیست. از این سخن استفاده می‌شود که حوزه عمومی قبل از آنکه متعلق به دولت و حاکمان باشد، از آنِ مردم است و تصمیم‌گیری زمامداران زمانی مشروعیت دارد که، از قبل، تصمیم‌های آنان بر اساس یک عهد مشترک بین حاکم و مردم صورت بگیرد
🔴 اگر مردم در حوزه عمومی صاحب حق‌اند، وعده‌هایی که حاکم می‌دهد، مرحمت‌های حاکم نسبت به مردم نخواهد بود؛ بلکه ادای حق مردم از سوی حکومت به حساب خواهد آمد .... / اندیشه ما
#اجتماعی #اندیشه #مذهبی #سیاسی
#اعتراضات
@Roshanfkrane
🎙 دکتر #محمود_شفیعی
✂️ برش‌هایی از متن:
🔴 سرکوب اعتراضات برحق جامعه از سوی حکومت، نه تنها مشروعیت ندارد، که خطای حکومت را افزون می‌سازد و چرخه نارضایتی را افزایش می‌دهد. افزایش نارضایتی ماندگاری نظام و حکومت را متزلزل می‌سازد و در چنین شرایطی حکومت نمی‌تواند با شیوه‌های مشروع بقای خود را تضمین کند
🔴 هر چند حق تصمیم گیری در حوزه عمومی درباره امور گوناگون جامعه متعلق به حکمرانان است، اما به هیچ وجه، این حق مطلق نیست. از این سخن استفاده می‌شود که حوزه عمومی قبل از آنکه متعلق به دولت و حاکمان باشد، از آنِ مردم است و تصمیم‌گیری زمامداران زمانی مشروعیت دارد که، از قبل، تصمیم‌های آنان بر اساس یک عهد مشترک بین حاکم و مردم صورت بگیرد
🔴 اگر مردم در حوزه عمومی صاحب حق‌اند، وعده‌هایی که حاکم می‌دهد، مرحمت‌های حاکم نسبت به مردم نخواهد بود؛ بلکه ادای حق مردم از سوی حکومت به حساب خواهد آمد .... / اندیشه ما
#اجتماعی #اندیشه #مذهبی #سیاسی
#اعتراضات
@Roshanfkrane
❇️ قدرت سیاسی و لزوم محدود سازی دولت
🎙 استاد #محمود_شفیعی
✂️ برش‌هایی از متن:
🔴 دولت ها با ابزارهای سخت و نرمی که در اختیار دارند، در عمل، همیشه در راستای بقای خود می کوشند حوزه خصوصی و جامعه مدنی را مورد تعرض قرار دهند
🔴 بدون محدود کردن قدرت سیاسی دولت، نمی توان نظامی مردم سالار که در آن مردم عزیز بمانند و تحقیر نشوند، و از بند استخفاف ها، استضعاف ها و جهالت ها و انواع محرومیتهای مادی و معنوی رها گردند، به وجود آورد
🔴 امروزه بیشترین آسیب های وارده بر حقوق بشر، به ویژه در وجه سیاسی، از سوی صاحبان قدرت بوده است ... /اندیشه ما
#اجتماعی #سیاسی #مذهبی
@Roshanfkrane
🎙 استاد #محمود_شفیعی
✂️ برش‌هایی از متن:
🔴 دولت ها با ابزارهای سخت و نرمی که در اختیار دارند، در عمل، همیشه در راستای بقای خود می کوشند حوزه خصوصی و جامعه مدنی را مورد تعرض قرار دهند
🔴 بدون محدود کردن قدرت سیاسی دولت، نمی توان نظامی مردم سالار که در آن مردم عزیز بمانند و تحقیر نشوند، و از بند استخفاف ها، استضعاف ها و جهالت ها و انواع محرومیتهای مادی و معنوی رها گردند، به وجود آورد
🔴 امروزه بیشترین آسیب های وارده بر حقوق بشر، به ویژه در وجه سیاسی، از سوی صاحبان قدرت بوده است ... /اندیشه ما
#اجتماعی #سیاسی #مذهبی
@Roshanfkrane
❇️ محدودیت صلاحیت قضایی و پاسداری از حریم خصوصی
🎙 دکتر #محمود_شفیعی
✂️ برش‌هایی از متن:
🔴 قانون کلی در فقه اسلامی در زمینه قضاوت و امور امنیتی مربوط به شهروندان جامعه اسلامی، اصل برائت است و هیچ کسی را نمی توان بی دلیل دستگیر کرد
🔴 هیج کس حق ندارد کسی را بدون حکم قاضی احضار یا بازداشت کند. البته حکم قاضی هم باید کاملا بر موازین مشروع منطبق باشد
🔴 ورود به مکان های شخصی متعلق به افراد جامعه از قبیل خانه، مغازه، محل کار، به هر بهانه ای ممنوع است
🔴 امروزه بسیاری از حکومت های نامشروع عادت کرده اند که با سوء ظن گسترده نسبت به فرد یا گروه های خاص، خارج از رویه های مشروع قانونی از بیرون از حوزه قضایی، در حقوق مالی یا غیرمالی آنان تصرف کنند
🔴 تنها کسی که حق دارد به دلایل موجه و قطعی که بعد از تحقیق دقیق و اثبات محکومیت، در حقوق مالی یا غیرمالی دیگران تصرف کند، حاکم شرع است که در زمان استقرار حکومت به عنوان قاضی رسمی حکومت به کار قضایی مشغول می گردد .... / اندیشه ما
#اجتماعی #مذهبی #انتقادات
@Roshanfkrane
🎙 دکتر #محمود_شفیعی
✂️ برش‌هایی از متن:
🔴 قانون کلی در فقه اسلامی در زمینه قضاوت و امور امنیتی مربوط به شهروندان جامعه اسلامی، اصل برائت است و هیچ کسی را نمی توان بی دلیل دستگیر کرد
🔴 هیج کس حق ندارد کسی را بدون حکم قاضی احضار یا بازداشت کند. البته حکم قاضی هم باید کاملا بر موازین مشروع منطبق باشد
🔴 ورود به مکان های شخصی متعلق به افراد جامعه از قبیل خانه، مغازه، محل کار، به هر بهانه ای ممنوع است
🔴 امروزه بسیاری از حکومت های نامشروع عادت کرده اند که با سوء ظن گسترده نسبت به فرد یا گروه های خاص، خارج از رویه های مشروع قانونی از بیرون از حوزه قضایی، در حقوق مالی یا غیرمالی آنان تصرف کنند
🔴 تنها کسی که حق دارد به دلایل موجه و قطعی که بعد از تحقیق دقیق و اثبات محکومیت، در حقوق مالی یا غیرمالی دیگران تصرف کند، حاکم شرع است که در زمان استقرار حکومت به عنوان قاضی رسمی حکومت به کار قضایی مشغول می گردد .... / اندیشه ما
#اجتماعی #مذهبی #انتقادات
@Roshanfkrane
♦️رابطه ملت و امت
✍🏻دکتر #محمود_شفیعی
(قسمت اول)
✅یکی از نمایندگان فعلی مجلس به صراحت بین منافع ملی و منافع امت جدایی انداخته و بر منافع ملی تاخته است. گویی او در ذهن خود این دو پدیده را در تضاد باهمدیگر دیده، و در داوری نهایی ملیت خواهی را به نفع امت گرایی محکوم کرده است! با کمال تاسف، در چارچوب اسلام سیاسی، از نگاه بخشی از نخبگان فکری و سیاسی امروز بین به رسمیت شناختن ملت، ملیت، منافع ملی و مرزهای ملی از یک سو، و به رسمیت شناختن جهان اسلام و امت اسلامی، از سوی دیگر تقابل نظری و عملی وجود دارد! پاسخ به این تقابل ادعا شده، می تواند یکی از امتناع های ذهنی پیشرفت و توسعه در جهان اسلام و ایران را بردارد.
✴️- حقیقت این است که امت واحد بودن جوامع اسلامی، برپایه خطاب قرآنی، در تقابل با سازوکارهای عرفی حکمرانی در عصر قدیم و عصر جدید نیست:
⚛ الف. تجربه سیاسی پیامبر ص: پیامبر گرامی اسلام ص در ساختن اولین حکومت اسلامی و تشکیل اولین امت، نظام قبیله را، به مثابه پایه عرفی انسجام اجتماعی و سیاسی، که از قبل در یثرب و مناطق دیگر جزیره العرب رایج بود، بر هم نزد. در صحیفه النبی، اولین و مهمترین نظامنامه مدینه، دولت شهر جدید، قبایل زیادی همچون پایه های اولیه نظم اجتماعی به رسمیت شناخته شدند و امت جدید نه با دور انداختن آن نظام که بر پایه آن شکل گرفت. پیامبر ص حقوق و وظایف سیاسی، اقتصادی و امنیتی را برای و به عهده قبیله های گردهم آمده و متعهد با همدیگر، قرار داد.
⚛ب. تجربه سیاسی مسلمانان متقدم: بعد از وفات پیامبر ص تجربه انتخاب و بیعت دو مرحله ای جای تجربه اول زمان حیات پیامبر ص را گرفت و این بار مفهوم نظری و مصداق نهادی "امت" در ظرف دیگری بازتاب پیدا کرد. انتخاب سه خلیفه اول و علی ع، کم و بیش، با تجربه تشکیل حکومت در زمان پیامبر ص، تفاوت داشت. در این تجربه جدید ابتدا بزرگانی از مهاجر و انصار روی حاکم اسلامی به توافق می رسیدند و برای قطعی شدن انتخاب، آنها را به عموم مردم معرفی می کردند. در نهایت، با بیعت عمومی مردم حاکم اسلامی انتخاب می شد. حکومتی که در دوره خلیفه سوم و علی ع برپا گشت، بسیار گسترده تر از حکومت پیامبر ص بود که تا سال هفتم هجرت به مدینه و اطراف آن منحصر می گشت و در سه سال آخر، شهر مکه و بخش های دیگر جزیره العرب را در بر گرفت. برخلاف حکومت دوره پیامبر ص، در حکومت های خلیفه سوم و علی ع مناطق مختلفی در جهان اسلام پیدا شد. این مناطق، به لحاظ سیاسی، استقلال زیادی از همدیگر داشتند.
⚛۳. تجربه حکومت علی ع: امام علی ع برای حفظ امت اسلامی لازم ندید که حتما مدینه را به عنوان مرکز حکومت اسلامی پایدار سازد. همچنین، این حکومت چنان گسترده شده بود که امام ع در هنگام گزارش دادن از کارنامه حکمرانی خود، فقط به اقداماتی که در کوفه انجام داده بود، اکتفا فرموند و به ولایت های دیگر نپرداختند. آن حضرت به جای سرایت دادن حکومت خود بر "جهان اسلام" فرمود در "کوفه" چنان حکومت کردم که همه سرپناه داشتند؛ همه از نان گندم بهره مند بودند و همه از آب آشامیدنی سالم استفاده می کردند. این شیوه گزارش، یعنی پرداختن به وضع کوفه و نه کل جهان اسلام، نشان می دهد که با وجود قرار گرفتن کل جهان اسلام ذیل "امت"، حاکم اصلی جامعه خود را مسئول پاسخ گویی به یک ایالت، که مستقیم بر آن حکومت می کرد، می دانست و نه کل جهان اسلام.
⚛۴. تجربه های بعدی جهان اسلام: تا پدیدار شدن عصر جدید، مسلمانان در قالب های خلافت اموی با مرکزیت شام و خلافت عباسی با مرکزیت بغداد، قاهره و استانبول، و نیز سلطنت ها و امپراطوری های اسلامی سنی و شیعی، به گونه های دیگری بر ایده و پدیده سیاسی "امت اسلامی" لباس واقعیت پوشانده اند.
⚛۵. عصر جدید: در عصر جدید پدیده دولت-ملت به تدریج جای امپراطوری ها، سلطنتها، و خلافت ها را گرفت و مسلمانان نیز حکمرانی خود را از این تجربه تاریخی عقلانی بشری جدا نکردند. بر اساس نظام حکمرانی دولت-ملت پایه، نمی توان سلطه سیاسی را از سرزمین مشخص، با مرزهای معین، و جمعیتی شناسنامه دار متعلق به آن سرزمین، فراتر بود. رابطه قراردادی مشخصی مناسبات سیاسی در یک سرزمین را مشروعیت می بخشد و مردمان آن سرزمین با توجه به مالیاتی که بر حکومت می پردازند تعهداتی را به نفع خود بر دوش حکومت و حکمرانان می گذارند و خدماتی را از آنان دریافت می کنند. با این حال، برای ادا شدن حق امت اسلامی تا کنون حکومت های اسلامی سازمان های مشترکی تاسیس کرده اند و به منظور افزودن بر کم و کیف آن می توانند اقدامات وحدت بخش دیگری انجام دهند تا بهترین ظرف ممکن برای تحقق امت شکل بگیرد.
✳️۶. نتیجه گیری:
❇️الف. حاکمان اسلامی در دولت-ملت های امروز شرعا حق ندارند، با فهمی ثابت و نادرست از ایده اسلامی و نهاد دینیِ "امت"، از الزامات دولت-ملت تخطی
کنند. / اندیشه ما
#انتقادات #سیاسی #اجتماعی #مذهبی
@Roshanfkrane
✍🏻دکتر #محمود_شفیعی
(قسمت اول)
✅یکی از نمایندگان فعلی مجلس به صراحت بین منافع ملی و منافع امت جدایی انداخته و بر منافع ملی تاخته است. گویی او در ذهن خود این دو پدیده را در تضاد باهمدیگر دیده، و در داوری نهایی ملیت خواهی را به نفع امت گرایی محکوم کرده است! با کمال تاسف، در چارچوب اسلام سیاسی، از نگاه بخشی از نخبگان فکری و سیاسی امروز بین به رسمیت شناختن ملت، ملیت، منافع ملی و مرزهای ملی از یک سو، و به رسمیت شناختن جهان اسلام و امت اسلامی، از سوی دیگر تقابل نظری و عملی وجود دارد! پاسخ به این تقابل ادعا شده، می تواند یکی از امتناع های ذهنی پیشرفت و توسعه در جهان اسلام و ایران را بردارد.
✴️- حقیقت این است که امت واحد بودن جوامع اسلامی، برپایه خطاب قرآنی، در تقابل با سازوکارهای عرفی حکمرانی در عصر قدیم و عصر جدید نیست:
⚛ الف. تجربه سیاسی پیامبر ص: پیامبر گرامی اسلام ص در ساختن اولین حکومت اسلامی و تشکیل اولین امت، نظام قبیله را، به مثابه پایه عرفی انسجام اجتماعی و سیاسی، که از قبل در یثرب و مناطق دیگر جزیره العرب رایج بود، بر هم نزد. در صحیفه النبی، اولین و مهمترین نظامنامه مدینه، دولت شهر جدید، قبایل زیادی همچون پایه های اولیه نظم اجتماعی به رسمیت شناخته شدند و امت جدید نه با دور انداختن آن نظام که بر پایه آن شکل گرفت. پیامبر ص حقوق و وظایف سیاسی، اقتصادی و امنیتی را برای و به عهده قبیله های گردهم آمده و متعهد با همدیگر، قرار داد.
⚛ب. تجربه سیاسی مسلمانان متقدم: بعد از وفات پیامبر ص تجربه انتخاب و بیعت دو مرحله ای جای تجربه اول زمان حیات پیامبر ص را گرفت و این بار مفهوم نظری و مصداق نهادی "امت" در ظرف دیگری بازتاب پیدا کرد. انتخاب سه خلیفه اول و علی ع، کم و بیش، با تجربه تشکیل حکومت در زمان پیامبر ص، تفاوت داشت. در این تجربه جدید ابتدا بزرگانی از مهاجر و انصار روی حاکم اسلامی به توافق می رسیدند و برای قطعی شدن انتخاب، آنها را به عموم مردم معرفی می کردند. در نهایت، با بیعت عمومی مردم حاکم اسلامی انتخاب می شد. حکومتی که در دوره خلیفه سوم و علی ع برپا گشت، بسیار گسترده تر از حکومت پیامبر ص بود که تا سال هفتم هجرت به مدینه و اطراف آن منحصر می گشت و در سه سال آخر، شهر مکه و بخش های دیگر جزیره العرب را در بر گرفت. برخلاف حکومت دوره پیامبر ص، در حکومت های خلیفه سوم و علی ع مناطق مختلفی در جهان اسلام پیدا شد. این مناطق، به لحاظ سیاسی، استقلال زیادی از همدیگر داشتند.
⚛۳. تجربه حکومت علی ع: امام علی ع برای حفظ امت اسلامی لازم ندید که حتما مدینه را به عنوان مرکز حکومت اسلامی پایدار سازد. همچنین، این حکومت چنان گسترده شده بود که امام ع در هنگام گزارش دادن از کارنامه حکمرانی خود، فقط به اقداماتی که در کوفه انجام داده بود، اکتفا فرموند و به ولایت های دیگر نپرداختند. آن حضرت به جای سرایت دادن حکومت خود بر "جهان اسلام" فرمود در "کوفه" چنان حکومت کردم که همه سرپناه داشتند؛ همه از نان گندم بهره مند بودند و همه از آب آشامیدنی سالم استفاده می کردند. این شیوه گزارش، یعنی پرداختن به وضع کوفه و نه کل جهان اسلام، نشان می دهد که با وجود قرار گرفتن کل جهان اسلام ذیل "امت"، حاکم اصلی جامعه خود را مسئول پاسخ گویی به یک ایالت، که مستقیم بر آن حکومت می کرد، می دانست و نه کل جهان اسلام.
⚛۴. تجربه های بعدی جهان اسلام: تا پدیدار شدن عصر جدید، مسلمانان در قالب های خلافت اموی با مرکزیت شام و خلافت عباسی با مرکزیت بغداد، قاهره و استانبول، و نیز سلطنت ها و امپراطوری های اسلامی سنی و شیعی، به گونه های دیگری بر ایده و پدیده سیاسی "امت اسلامی" لباس واقعیت پوشانده اند.
⚛۵. عصر جدید: در عصر جدید پدیده دولت-ملت به تدریج جای امپراطوری ها، سلطنتها، و خلافت ها را گرفت و مسلمانان نیز حکمرانی خود را از این تجربه تاریخی عقلانی بشری جدا نکردند. بر اساس نظام حکمرانی دولت-ملت پایه، نمی توان سلطه سیاسی را از سرزمین مشخص، با مرزهای معین، و جمعیتی شناسنامه دار متعلق به آن سرزمین، فراتر بود. رابطه قراردادی مشخصی مناسبات سیاسی در یک سرزمین را مشروعیت می بخشد و مردمان آن سرزمین با توجه به مالیاتی که بر حکومت می پردازند تعهداتی را به نفع خود بر دوش حکومت و حکمرانان می گذارند و خدماتی را از آنان دریافت می کنند. با این حال، برای ادا شدن حق امت اسلامی تا کنون حکومت های اسلامی سازمان های مشترکی تاسیس کرده اند و به منظور افزودن بر کم و کیف آن می توانند اقدامات وحدت بخش دیگری انجام دهند تا بهترین ظرف ممکن برای تحقق امت شکل بگیرد.
✳️۶. نتیجه گیری:
❇️الف. حاکمان اسلامی در دولت-ملت های امروز شرعا حق ندارند، با فهمی ثابت و نادرست از ایده اسلامی و نهاد دینیِ "امت"، از الزامات دولت-ملت تخطی
کنند. / اندیشه ما
#انتقادات #سیاسی #اجتماعی #مذهبی
@Roshanfkrane