* * *
Просыпайся, родная, пойдем скорей!
В раскаленных льдах будем сердце греть,
По горящей реке поплывем вдвоем —
Лишь отсюда давай поскорей уйдем.
Дальше, дальше, в неведомые края!
Не оглядывайся, любовь моя.
Посмотри, как ярко горит звезда —
Светлый луг… но нам дальше, в иную даль.
Я эмир. Я тебе целый мир отдам.
Я и нищий. Внимай же моим словам.

Рауф ПАРФИ

Перевод: Вадим МУРАТХАНОВ

Dar agajy

Köňlüm garaňkydyr, töwerek tütün,
Ýalňyz başym üzre şuwlaýar şemal.
Gözlerimi gemrer haýsydyr bir tün,
Sen kimsiň, näme sen, sen kimiň pajy?
Aklymy myjaýar ýalaňaç sowal,
Essalawmaleýkim, eý dar agajy.

Türkiler, aýdyň siz, bizde näme bar?
Bizde bar tabynlyk, gulluk, azarlar.
Bizde bar ellerden giden ygtyýar,
Ýigrenji kimseleň talaň-tarajy.
Haýkyryşyp ýatyr beýik mazarlar –
Essalawmaleýkim, eý dar agajy.

Türkiler, aýdyň siz, bizde näme ýok?
Bizde ýok bitewlik, bizde ýok birlik,
Aýak astyndadyr ynsany hukuk,
Bu türki alemiň şanly magrajy.
Aýak astyndadyr emin-erkinlik,
Essalawmaleýkim, eý dar agajy.

Ýowuzlar güýçlerin toplap şaýlanar,
Içi doly gazap, gollarynda tyg,
Zamanlar aýlanar, asman aýlanar,
Ene Türkistandyr türkleriň täji,
Aýdyň siz, biz niçik ýaşaly artyk,
Essalawmaleýkim, eý dar agajy.

Nan sorap gelene janyňy berdiň,
Sende çydamlylyk, takat hem sende,
Gan sorap gelene şanyňy berdiň,
Ýurduňy berdiň sen sen ganhor hyrajy,
Öldürseň, özüňi öldürdiň diňe,
Essalawmaleýkim, eý dar agajy.

Isle ahyň bilen älemi doldur,
Diňlemez Allahyň nalalaryňy.
Ah ur, ataňy at, eneňi öldür,
Eý gara dünýäniň gara mätäji,
Bogazla täleýsiz balalaryňy,
Essalawmaleýkim, eý dar agajy.

***
Şemal, saçymy darama,
Agarsa agarsyn azapdan.
Kysmat, haýran bolup garama,
Aýyrmadyň ahyr gahar-gazapdan.

Gitmeli men indi. Daň atar,
Elwida, eý Turan diýary.
Gitmeli men ahyr, byradar,
Dünýe galar, dünýe gubary...

Geljekde görner baharlar,
Bu – Türki Dünýäniň Bahary,
Pyçaklar bogazma ýetende.

Galdyrap dökmerin ýaşymy,
Hiç närse ýok meniň egnimde,
Men saňa bagş etdim başymy.


Rauf Parfi

Terjime: O. Myradow

Рауф Парфи шеърларининг русча таржималари ўқиб қолдим. Бунинг учун иловани илинган Дилноза Каримовага раҳмат. Ўқиб, таржимон меҳнатига ташаккурлар айтдим. Жуда тоза ва ҳалол таржима. Барибир ҳақиқий санъат яшайверади.

ЁНАЁТГАН АЁЛ

Тентирар Касофат ғолиб Ахраман,
Ҳақорат жар солар бунда бемалол.
Қаён кетмоқдасан ёниб, қаҳрамон,
Қаён кетмоқдасан Эй ёнғин-Аёл.

Кўксингда Ҳарорат сўниб бўлдими?
Кўзингда сўнгги шаъм ўчдими, наҳот?
Тўхта! Қолган қолди, ўлган-ўлдими?
Тўхта, дейман, бордир, бор ўзга ҳаёт.

Ёнаётган Аёл, шафқат қил, уйғон,
Ёнаётган Аёл, Хурузм паноҳинг,
Болангга қарагил у тирик Туғён.

Тирик Жасоратдир, тирик Оллоҳинг…
Қани туркийларинг, Туронинг қани?!
Ёнаётган Аёл, ёндир Дунёни.

ГОРЯЩАЯ ЖЕНЩИНА

Победил Ахриман, в мире бродит Яд,
Оскорбленье кричит здесь в любом окне.
Что уходишь, герой, пламенем объят?
Что уходишь, скажи, Женщина в огне?

Неужели в груди твой костер замерз,
И угасла в глазах поздняя свеча?
Стой. Живущий ли жив, умерший ли мертв,
Стой. Прошу, не скорби. Жизнь и так — печаль.

О Горящая Мать, протяни ладонь;
Твоя крепость — Ормазд *, наступает срок;
Погляди, вот твой сын, он — живой Огонь.

Если Доблесть жива, если жив твой Бог,
Где же тюрки твои, где Туран, скажи?
О Горящая Мать, мир собой зажги.

Перевод Сухбата Афлатуни

ЗОМИН ТОҒЛАРИДА РАУФ ПАРФИНИ
ЭСЛАГАНИМ

Мен Зоминнинг арчаларини
Кўриб, бугун сени эсладим
Ва хотирот парчаларини
Бут қилгувчи сўзлар изладим.

Нега сени хотирлайман кўп,
Бу туйғуга, билмам, не сабаб, –
Ёндош гулни излаган бир чўп
Гуллигини эсларми, ажаб?!..

Қани, бунда кезсайдик бирга,
Шамолларга қулоқ тутсайдик,
Дунё деган бу мажҳул сирга
Сирли-сирли шеърлар битсайдик; –

Арчаларнинг салқинларидан
Биз орзуманд йилларга қайтсак
Ва кунботар ёлқинларидан
Олов олиб, қўшиқлар айтсак;

Устозимиз Чўлпонни эслаб,
Туркистонни соғинсак яна;
Тарихлардан ўзликни излаб,
Майдонлардан топсак бошпана!..

Ҳа, устоз ҳақ. Ҳа, фақат хаёл
Бу дунёда гўзалдир якто!
Ҳаёт эса – ялмоғиз мисол:
Шафқат билмас жодугар момо!..

Яшар эдик хаёлларда биз,
Устимиздан куларди кўплар.
Ўша «кўплар” ҳануз кўп, эсиз, –
“Меҳрибонлар” – қўшоғиз тўплар!

Сен ҳам кулиб, қилмасдинг парво,
Лабингни қув чўччайтириб гоҳ, –
Кеча устоз деганлар ҳатто
Ими-жими қазиганда чох.

Ҳатто бир пайт кўрдилар сийлаб, –
Қуёш ясаб сенга чироқдан,
Сен-чи, қумни хамирдек ийлаб,
Сув келтирдинг Чўли Ироқдан...

Сайрар бир қуш, боқ, кун тиғида,
Сал нарида қақирлар илон;
Қушу илон оралиғида,
Боқ, турибман тирик ва ҳайрон...

Нима дейин тағин, эй дўстим, –
Сен етмаган кунларда яшаб?..
Чақираман сени. Дунё жим.
Шеър ёзаман чаккамни қашлаб...

Зомин,
28.07.24

Абдулла ШЕР

Аслида, сиз қалбларга ҳадя этган дардлар учун бу қўшиқ жуда арзонлик қилади. Бироқ, бор имконим шу. Туғилган кунингиз муборак бўлсин, Ҳалима апа!

ФЕРУЗШОҲ

***
Dunyo oʻzgarmadi, boz ketdim tashlab…
Mansur JUMAYEV

Koʻkragim sensan, faromush
Boʻlmagan bet, asli, din,
Tumshugʻim koʻrmasmi hech musht,
Ters yurib ketmasmidim...

Tosh olib kelgay boshimga
Jigarim muslim – udum.
Yosh ekan kiprikka ingan,
Yigʻlamay, netmasmidim...

Suratim misli sariq – tul,
Tul, magar, dor naslidin.
Boʻlmasang, shayton, ey koʻngil,
Yorni yor etmasmidim...

Hujjatim boʻlgʻay bitim gar,
Haq ila yoʻl, asli, dil.
Goʻr ekan, ul niyatimga
Bir oʻlib yetmasmidim...

FERUZSHOH

CHORI AVAZNING YASHIL YO'LI! HUJJATLI FILM
https://youtube.com/watch?v=Uf0NFYt4t28&feature=shared

ЗОМИН ТОҒЛАРИДА РАУФ ПАРФИНИ
ЭСЛАГАНИМ

Мен Зоминнинг арчаларини
Кўриб, бугун сени эсладим
Ва хотирот парчаларини
Бут қилгувчи сўзлар изладим.

Нега сени хотирлайман кўп,
Бу туйғуга, билмам, не сабаб, –
Ёндош гулни излаган бир чўп
Гуллигини эсларми, ажаб?!..

Қани, бунда кезсайдик бирга,
Шамолларга қулоқ тутсайдик,
Дунё деган бу мажҳул сирга
Сирли-сирли шеърлар битсайдик; –

Арчаларнинг салқинларидан
Биз орзуманд йилларга қайтсак
Ва кунботар ёлқинларидан
Олов олиб, қўшиқлар айтсак;

Устозимиз Чўлпонни эслаб,
Туркистонни соғинсак яна;
Тарихлардан ўзликни излаб,
Майдонлардан топсак бошпана!..

Ҳа, устоз ҳақ. Ҳа, фақат хаёл
Бу дунёда гўзалдир якто!
Ҳаёт эса – ялмоғиз мисол:
Шафқат билмас жодугар момо!..

Яшар эдик хаёлларда биз,
Устимиздан куларди кўплар.
Ўша «кўплар” ҳануз кўп, эсиз, –
“Меҳрибонлар” – қўшоғиз тўплар!

Сен ҳам кулиб, қилмасдинг парво,
Лабингни қув чўччайтириб гоҳ, –
Кеча устоз деганлар ҳатто
Ими-жими қазиганда чох.

Ҳатто бир пайт кўрдилар сийлаб, –
Қуёш ясаб сенга чироқдан,
Сен-чи, қумни хамирдек ийлаб,
Сув келтирдинг Чўли Ироқдан...

Сайрар бир қуш, боқ, кун тиғида,
Сал нарида қақирлар илон;
Қушу илон оралиғида,
Боқ, турибман тирик ва ҳайрон...

Нима дейин тағин, эй дўстим, –
Сен етмаган кунларда яшаб?..
Чақираман сени. Дунё жим.
Шеър ёзаман чаккамни қашлаб...

Зомин,
28.07.24

Абдулла ШЕР

БАЙРОННИНГ СЎНГГИ САФАРИ

Чўкиб бормоқдасан кўзим ўнгида
Алвидо, алвидо, эй она диёр.

БАЙРОН

Денгиз теранлиги – сенинг сувратинг,
Кўринур тимсолинг, зимистон қайнар,
Ошиб бормоқдадир мавжлар сурьати, 
Сен каби ҳисларим қайновин ўйнар,
Қайда жасоратим, қайда, журьатим,
Қайда у чексизлик самовий куйлар?!
Кўҳна қаср ичра яшар гулжамол,
Тубанда ҳайқирар долға-ғалаён,
Денгиз соҳилида туриб эҳтимол,
У сенинг умрингга келтиргай имон.

Ғамгин кўзларида акс этгай магар,
Аччиқ муҳаббатинг, олис хотирот.
Қани, эй, долғалар, қани тўфонлар,
У каби ғазабга тўлингиз, ҳайҳот!

Қонталаш уфқда интиқом порлар,
Шоир – эрк ўғлони, номус сарвари,
Гўёки хўрланган ҳамширанг чорлар,
Юзландинг қасос, деб сен Юнон сари.
Севган Ватанингда барчаси қолар,
Алданган умиду ғийбатлар бари...
Денгиз ҳайқиради, гирдоб бекарам,
Шоир, кўзларингга денгизлар тўлар,
«...Тождор махлуқларга емнинг ўзи кам
Тишламоқ ва қопмоқ истайди улар...»
Жанг майдони керак жангчига ахир,
Қутлуғ эркинликнинг жасур фарзанди,
Сўнгсиз алам билан телбариб ёндинг,
Она-Ватанингни тарк этдинг, шоир.

Тўлқин гоҳ тош қотар, сапчигай гоҳо,
Сен эса соҳилдан термуласан жим,
Сўнг тинар қаҳрли бу шовқин, аммо
Шундай аниқ тинар менинг-да сасим,
Бир дам ҳасратларда бўларман малул,
Сўнг яна чорлагай бу ҳиддат, туғён,
Сени етаклагай денгиз сари ул,
Ва мени бегона санамлар томон.
Йўқ, бизни ажратмас чеки йўқ денгиз
Ажратмас заминнинг водий, тоғлари,
Бироқ шоирлигинг – қисматинг тенгсиз,
Мени эркалатар юртим боғлари,
Бироқ мумкин эмас курашмоқ сенсиз,
Баьзан кўксим узра дайр тирноқлари.

Наҳот, ёвуз бўрон хасдек учиргай?
Қайнар томиримда оташин қонлар,
Қаҳрим қуюнларнинг изин ўчиргай,
Пойимда ётурлар қора бўронлар,
Уфқ ўтда ёнар, денгиз ҳам нотинч,
«Йўқ эса кўкларга сочиб ҳасратим
Бош олиб кетмасдим Ватанимдан ҳеч,
Сенга қул бўлардим эй муҳаббатим...»
Ўжар хаёлларга бир дам тўларман,
Бир дам сўзларингни тинглайман сокин.
«...Кураш нечун ахир?.. Мен ёш ўларман,
Неча имкон бордир севдим-ку, токим
Тупроқдан эдим мен тупроқ бўларман,
Дунёни тутажак менинг-да хоким...»

1976

Рауф ПАРФИ

Çarı Avaz | Aydınlık Hayaller | Özbek Şair
https://youtube.com/watch?v=UgOa0bdyuMw&si=GAYc2GZqypPmRiZo