Bir nəfər də daha iki kanal açaraq bizim boynumuza minnət qoyur və könüllü olaraq zəhmət çəkir.
Biz bu cür insanlar və yaxınları üçün xeyir dua edirik.
Biz bu cür insanlar və yaxınları üçün xeyir dua edirik.
Forwarded from Нотка Ближнего Востока
Nüvə danışıqlarında nə baş verir? Çin və Rusiya İranın müttəfiqidirmi?
-Devid Barninin (MOSSAD rəhbəri) Vaşinqton səfərinin necə bitəcəyini təxmin etmək çox da çətin deyil. İsrailin bu məsələdə mövqeyi aydındır, bəs ABŞ necə?!...
Amerikada nüvə sazişi ilə bağlı "Demokratlar" və "Respublikaçılar" arasında bu məsələyə yanaşmalar fərqlidir. Çox güman ki, İsrail Respublikaçıların əli ilə sazişə mane olmaq istəyir. Amma bu o demək deyil ki, Demokratlar arasında Respublikaçılar ilə həmfikir olanlar yoxdur. Necə deyərlər «onlar bir medalın iki üzü kimidir»... Yəni hədəf birdir. Amma reallıqda iki seçim qarşısındadırlar: Ya İran uranı zənginləşdirəcək, ya da ABŞ sazişə qayıdıb bütün sanksiyaları ləvğ edəcək.
-Çoxlu siyasi ekspertlər və İslam Respublikasının böyük rütbəli şəxsləri İranın mövqeyinin şəffaf və ortada olduğunu, sərt üzünün yumşalmayacağını bildirirlər. Əslində bu gözləniləndir. Çünki İran gözəl bilir ki, qərb ancaq güc dilindən başa düşür.
İİR-nın son bəyanatı, İranın güzəştə getməyəcəyini göstərir.
-Rusiya və Çinə gəldikdə isə, bəli, nüvə danışıqlarında İranın mövqeyini müdafiə etməyə çalışırlar, lakin həqiqətdə heç bir ölkə digərinin zənginləşdirilmiş uran əldə etməsinə sevinə bilməz.
Ümumiyyətlə bu 3 ölkənin heç biri digərlərini müttəfiq hesab etmir. Sadəcə olaraq ortaq maraqlar (qərbə qarşı anti-imperialist siyasət) və iqtisadi əlaqələr onları birləşdirir...
Bəli, məhz ABŞ-ın və AB-in öz iyrənc və iki üzlü siyasəti bu ölkələri bir-biri ilə iş ortağı olmağa sövq edib desək yanılmarıq.
Bu ölkələrin maraqlarının toqquşduğu yerlər də var, məsələn-Əfqanıstan. Burada Çin Talibanı tam dəstəkləyir, İran isə Əfqanıstanda inklüziv düzən görmək istəyir. Yaxud Yəməndə BƏƏ-nin Çinin qırıcılarından istifadə etməsi heç kimə gizli deyil. Həmçinin İran da Çin-Hindistan sərhəddində problem yaşanmasına baxmayaraq Hindistanla iqtisadi əlaqələr qurur. İran-Rusiya, Rusiya-Çin əlaqələrində əslində bucür çoxlu nüanslar müşahidə etmək olar. Bu o deməkdir ki, İran İslam Respublikasının müsəlmanlardan və Müqavimət Cəbhəsindən başqa müttəfiqi yoxdur.
Qeyd edək ki, İranın nüvə sazişi və gələcəkdə imzalanacaq razılaşmalarda təkid etidiyi məsələrdən biri də ballistik raket məsələləri barədə heç bir danışıqlar aparılmayacağını bildirməsidir.
Vyana danışıqları bəlkə də ABŞ və müttəfiqlərinin İranı qane edə biləcəkləri son fürsətidir. Çünki ABŞ və müttəfiqləri siyasətdə yalnız onların oyunlarının oynanılmasını istəyirlər. İslam Respublikası isə artıq öz oyununu qurur və düşməni məcburən bu oyuna daxil edir. Ona görə də bu ABŞ üçün son fürsət ola bilər. Ya Amerika bu fürsətdən yararlanıb sanksiyaları ləğv edəcək, yaxud da İran uranı zənginləşdirəcək.
Vyana danışıqlarının qarşıdan gələn toplantısını gözləmək ümidi ilə...
-Devid Barninin (MOSSAD rəhbəri) Vaşinqton səfərinin necə bitəcəyini təxmin etmək çox da çətin deyil. İsrailin bu məsələdə mövqeyi aydındır, bəs ABŞ necə?!...
Amerikada nüvə sazişi ilə bağlı "Demokratlar" və "Respublikaçılar" arasında bu məsələyə yanaşmalar fərqlidir. Çox güman ki, İsrail Respublikaçıların əli ilə sazişə mane olmaq istəyir. Amma bu o demək deyil ki, Demokratlar arasında Respublikaçılar ilə həmfikir olanlar yoxdur. Necə deyərlər «onlar bir medalın iki üzü kimidir»... Yəni hədəf birdir. Amma reallıqda iki seçim qarşısındadırlar: Ya İran uranı zənginləşdirəcək, ya da ABŞ sazişə qayıdıb bütün sanksiyaları ləvğ edəcək.
-Çoxlu siyasi ekspertlər və İslam Respublikasının böyük rütbəli şəxsləri İranın mövqeyinin şəffaf və ortada olduğunu, sərt üzünün yumşalmayacağını bildirirlər. Əslində bu gözləniləndir. Çünki İran gözəl bilir ki, qərb ancaq güc dilindən başa düşür.
İİR-nın son bəyanatı, İranın güzəştə getməyəcəyini göstərir.
-Rusiya və Çinə gəldikdə isə, bəli, nüvə danışıqlarında İranın mövqeyini müdafiə etməyə çalışırlar, lakin həqiqətdə heç bir ölkə digərinin zənginləşdirilmiş uran əldə etməsinə sevinə bilməz.
Ümumiyyətlə bu 3 ölkənin heç biri digərlərini müttəfiq hesab etmir. Sadəcə olaraq ortaq maraqlar (qərbə qarşı anti-imperialist siyasət) və iqtisadi əlaqələr onları birləşdirir...
Bəli, məhz ABŞ-ın və AB-in öz iyrənc və iki üzlü siyasəti bu ölkələri bir-biri ilə iş ortağı olmağa sövq edib desək yanılmarıq.
Bu ölkələrin maraqlarının toqquşduğu yerlər də var, məsələn-Əfqanıstan. Burada Çin Talibanı tam dəstəkləyir, İran isə Əfqanıstanda inklüziv düzən görmək istəyir. Yaxud Yəməndə BƏƏ-nin Çinin qırıcılarından istifadə etməsi heç kimə gizli deyil. Həmçinin İran da Çin-Hindistan sərhəddində problem yaşanmasına baxmayaraq Hindistanla iqtisadi əlaqələr qurur. İran-Rusiya, Rusiya-Çin əlaqələrində əslində bucür çoxlu nüanslar müşahidə etmək olar. Bu o deməkdir ki, İran İslam Respublikasının müsəlmanlardan və Müqavimət Cəbhəsindən başqa müttəfiqi yoxdur.
Qeyd edək ki, İranın nüvə sazişi və gələcəkdə imzalanacaq razılaşmalarda təkid etidiyi məsələrdən biri də ballistik raket məsələləri barədə heç bir danışıqlar aparılmayacağını bildirməsidir.
Vyana danışıqları bəlkə də ABŞ və müttəfiqlərinin İranı qane edə biləcəkləri son fürsətidir. Çünki ABŞ və müttəfiqləri siyasətdə yalnız onların oyunlarının oynanılmasını istəyirlər. İslam Respublikası isə artıq öz oyununu qurur və düşməni məcburən bu oyuna daxil edir. Ona görə də bu ABŞ üçün son fürsət ola bilər. Ya Amerika bu fürsətdən yararlanıb sanksiyaları ləğv edəcək, yaxud da İran uranı zənginləşdirəcək.
Vyana danışıqlarının qarşıdan gələn toplantısını gözləmək ümidi ilə...
Forwarded from Нотка Ближнего Востока
«3+3» platforması.
Bu platforma çoxlu müzakirələrə səbəb oldu və hələ də bu mövzu üstündə müzakirələr davam edir. Ölkələr arasında görünən və görünməyən çoxlu problemlər mövcuddur. Moskvada ölkələrin XİN-nin müavinləri səviyyəsində artıq bir toplantı da baş tutdu, lakin toplantıda Gürcüstan təmsil olunmadı.
"3+3" platformasına qısa bir təhlil;
•Platformanın mövzusu:
Moskvada keçirilən platformanın ilk toplantısında "Cənubi Qafqazda sülhün bərqərar edilməsi və sabitləşdirilməsi" adlı proses start götürdü. Prosesin adından məlum olur ki, ölkələr arasında yaşanan problemlər həll olunmayana qədər konkret olaraq nəsə söyləmək çətindir, lakin hər şey bütün ölkələr üçün ürək açan olarsa, regionda bir sıra dəyişikliklər görə biləcəyik. Ölkələrin təşəbbüsündən belə görünür ki, bu platformanın məqsədi təkcə problemlərin həlli deyil, həm də gələcəyə aid strateji əhəmiyyət kəsb edən planlardır. Məsələn siyasi-strateji, siyasi-iqtisadi və s. kimi aspektlərdə iş birlikləri müşahidə etmək olar.
•Rusiya; Əslində bu platformanın ilk iclasının Moskvada keçirilməsi heç də təsadüfi, yaxud qalan ölkələrin seçimi deyildir. Adətən bu cür simvolik jestlərə diqqət edərkən çox şey məlum olur. Bizə bugün açıq aydın məlum olan isə odur ki, Rusiya Qafqazda bir nömrəli söz sahibidir.
Rusiyanın bu platformada hər bir ölkəyə dair çoxlu planları var.(Gələcəkdə daha ətraflı) Lakin bəzi önə gələn məsələri qeyd etməyi özümüzə borc bilirik. Onlardan biri sözsüz ki, Rusiya Federasiyasının Qafqazda mövqeyini maksimum gücləndirməsidir.
Rusiyanın "Zəngəzur dəhlizi" ilə bağlı mövqeyi də artıq demək olar ki, məlumdur. Xüsusilə bunu Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin çıxışlarında müşahidə etmək olar. Çoxları Əliyevin bu cəsarətinin Türkiyədən ilhamlandığını düşünə bilər, amma bu əsla belə deyildir. Əlbəttə bu Rusiya-Türkiyə əlaqələrində də bir ortaq nöqtəyə gəlindiyininin göstəricisidir.
Türkiyəyə hüdudlar qoyaraq Qafqazda yerini göstərən Rusiya, əlbəttə ki, İranın Qafqazda güclənməsinə də heç cür razı ola bilməz, istər bu İran-Azərbaycan, istərsə də İran-Ermənistan timsalında olan əlaqələr olsun. Beləliklə İran-Ermənistan yolunun bağlanmasının da Rusiyanın maraq dairəsində olduğunu qeyd etsək, heç də yanılmarıq. İran-Azərbaycan münasibətlərinə gəldikdə isə, burada Rusiyanın “Türkiyə ya İran” arasında olan seçimində Türkiyəni seçdiyini görməktəyik. Çünki İranla Azərbaycanın dini, mədəni bağlılığı, iki ölkənin tandemi və şiəlik faktoru Rusiya üçün "qorxunc bir yuxudur"...
Bir də bu, o demək deyil ki, Rusiya "Zəngəzur dəhlizinin" sevinə-sevinə lehinədir. Xeyr, nəzərə alsaq ki, bu dəhlizin açılışı ilə NATO qüvvələrinin inteqrasiyası qat-qat sürətlənəcək, bu heç cür Rusyanı sevindirə bilməz. Amma belə görünür ki, Rusiya bu dəhlizə bəzi platforma üzvlərinin Avrasiya İqtisadi Birliyinə (AAİB) daxil olması müqabilində razılıq verib.
•Türkiyə; Əslində Sultanın burada çox da önəmli rolu yoxdur. Yəni, Türkiyənin ölkədaxili problemləri onun bu platformaya tam fokuslanmasına mane olur. Qərbin göstərişi isə "Zəngəzur dəhlizini" əldə etmək üçün Türkiyənin bu platformada maksimum səylər göstərməsi, hər üsula əl atması və əlbəttə ki, öz neoosmanizm təbliğatını istər Azərbaycanda istərsə də Gürcüstanda daha da artırmasıdır.
•İran; İslam Respublikasına gəldikdə bunu qeyd etməliyik ki, İran bu platformada çox da önəmli bir rola malik deyil. Çünki Qafqazda nə təsiri, nə təzyiqi, nə də lobbisi yoxdur. Amma bu o demək deyil ki, İslam Respublikası Qafqazda acizdir, xeyr. Son imzalan mühüm tranzitlər, iqtisadi və strateji müqavilələr istər Türkiyəni, istər Gürcüstanı (NATO üzvü və NATO-nun Qafqazdaki dayağı) istərsə də Azərbaycanı İrandan asılı vəziyətə salıb.
"Zəngəzur dəhlizinə" gəldikdə isə İslam Respublikası müharibədən öncə də, müharibə zamanı və sonrasında da heç bir ölkənin suverenliyinin pozulmasının leyhinə olmayıb. "Zəngəzur dəhlizi" İran üçün həm də NATO və beynəlxalq sionizmin artıq qat-qat rahat şəkildə ölkənin şimal qonşularından istifadə edə bilməsi deməkdir. Gəlin unutmayaq ki, İranın daha önəmli problemi bu dəqiqə Bərcam danışıqlarıdır.
Bu platforma çoxlu müzakirələrə səbəb oldu və hələ də bu mövzu üstündə müzakirələr davam edir. Ölkələr arasında görünən və görünməyən çoxlu problemlər mövcuddur. Moskvada ölkələrin XİN-nin müavinləri səviyyəsində artıq bir toplantı da baş tutdu, lakin toplantıda Gürcüstan təmsil olunmadı.
"3+3" platformasına qısa bir təhlil;
•Platformanın mövzusu:
Moskvada keçirilən platformanın ilk toplantısında "Cənubi Qafqazda sülhün bərqərar edilməsi və sabitləşdirilməsi" adlı proses start götürdü. Prosesin adından məlum olur ki, ölkələr arasında yaşanan problemlər həll olunmayana qədər konkret olaraq nəsə söyləmək çətindir, lakin hər şey bütün ölkələr üçün ürək açan olarsa, regionda bir sıra dəyişikliklər görə biləcəyik. Ölkələrin təşəbbüsündən belə görünür ki, bu platformanın məqsədi təkcə problemlərin həlli deyil, həm də gələcəyə aid strateji əhəmiyyət kəsb edən planlardır. Məsələn siyasi-strateji, siyasi-iqtisadi və s. kimi aspektlərdə iş birlikləri müşahidə etmək olar.
•Rusiya; Əslində bu platformanın ilk iclasının Moskvada keçirilməsi heç də təsadüfi, yaxud qalan ölkələrin seçimi deyildir. Adətən bu cür simvolik jestlərə diqqət edərkən çox şey məlum olur. Bizə bugün açıq aydın məlum olan isə odur ki, Rusiya Qafqazda bir nömrəli söz sahibidir.
Rusiyanın bu platformada hər bir ölkəyə dair çoxlu planları var.(Gələcəkdə daha ətraflı) Lakin bəzi önə gələn məsələri qeyd etməyi özümüzə borc bilirik. Onlardan biri sözsüz ki, Rusiya Federasiyasının Qafqazda mövqeyini maksimum gücləndirməsidir.
Rusiyanın "Zəngəzur dəhlizi" ilə bağlı mövqeyi də artıq demək olar ki, məlumdur. Xüsusilə bunu Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin çıxışlarında müşahidə etmək olar. Çoxları Əliyevin bu cəsarətinin Türkiyədən ilhamlandığını düşünə bilər, amma bu əsla belə deyildir. Əlbəttə bu Rusiya-Türkiyə əlaqələrində də bir ortaq nöqtəyə gəlindiyininin göstəricisidir.
Türkiyəyə hüdudlar qoyaraq Qafqazda yerini göstərən Rusiya, əlbəttə ki, İranın Qafqazda güclənməsinə də heç cür razı ola bilməz, istər bu İran-Azərbaycan, istərsə də İran-Ermənistan timsalında olan əlaqələr olsun. Beləliklə İran-Ermənistan yolunun bağlanmasının da Rusiyanın maraq dairəsində olduğunu qeyd etsək, heç də yanılmarıq. İran-Azərbaycan münasibətlərinə gəldikdə isə, burada Rusiyanın “Türkiyə ya İran” arasında olan seçimində Türkiyəni seçdiyini görməktəyik. Çünki İranla Azərbaycanın dini, mədəni bağlılığı, iki ölkənin tandemi və şiəlik faktoru Rusiya üçün "qorxunc bir yuxudur"...
Bir də bu, o demək deyil ki, Rusiya "Zəngəzur dəhlizinin" sevinə-sevinə lehinədir. Xeyr, nəzərə alsaq ki, bu dəhlizin açılışı ilə NATO qüvvələrinin inteqrasiyası qat-qat sürətlənəcək, bu heç cür Rusyanı sevindirə bilməz. Amma belə görünür ki, Rusiya bu dəhlizə bəzi platforma üzvlərinin Avrasiya İqtisadi Birliyinə (AAİB) daxil olması müqabilində razılıq verib.
•Türkiyə; Əslində Sultanın burada çox da önəmli rolu yoxdur. Yəni, Türkiyənin ölkədaxili problemləri onun bu platformaya tam fokuslanmasına mane olur. Qərbin göstərişi isə "Zəngəzur dəhlizini" əldə etmək üçün Türkiyənin bu platformada maksimum səylər göstərməsi, hər üsula əl atması və əlbəttə ki, öz neoosmanizm təbliğatını istər Azərbaycanda istərsə də Gürcüstanda daha da artırmasıdır.
•İran; İslam Respublikasına gəldikdə bunu qeyd etməliyik ki, İran bu platformada çox da önəmli bir rola malik deyil. Çünki Qafqazda nə təsiri, nə təzyiqi, nə də lobbisi yoxdur. Amma bu o demək deyil ki, İslam Respublikası Qafqazda acizdir, xeyr. Son imzalan mühüm tranzitlər, iqtisadi və strateji müqavilələr istər Türkiyəni, istər Gürcüstanı (NATO üzvü və NATO-nun Qafqazdaki dayağı) istərsə də Azərbaycanı İrandan asılı vəziyətə salıb.
"Zəngəzur dəhlizinə" gəldikdə isə İslam Respublikası müharibədən öncə də, müharibə zamanı və sonrasında da heç bir ölkənin suverenliyinin pozulmasının leyhinə olmayıb. "Zəngəzur dəhlizi" İran üçün həm də NATO və beynəlxalq sionizmin artıq qat-qat rahat şəkildə ölkənin şimal qonşularından istifadə edə bilməsi deməkdir. Gəlin unutmayaq ki, İranın daha önəmli problemi bu dəqiqə Bərcam danışıqlarıdır.
Forwarded from Нотка Ближнего Востока
Ona görə də İranın başı nə qədər ki, qarışıqdır Azərbaycan və Türkiyə fürsətdən maksimum istifadə edərək, tez bir zamanda dəhlizi əldə etmək istəyir.
•Gürcüstan; Qeyd etdiyimiz kimi Moskvada baş verən ilk toplantıda Gürcüstan nümayəndələri iştirak etməmişdilər. Buna səbəb Rusiyanın Gürcüstanın torpaqlarını işğal etməsidir.
Gürcüstan hakimiyyəti bilir ki, ölkənin strateji mövqeyi region üçün çox önəm kəsb edir və buna söykənərək Rusiya qarşısında əlverişli geosiyasi mövqe qazanmaq niyyətindədir. Lakin ölkə daxilində baş verənlər və Türkiyənin "xeyirxah" faktoru irəli sürülərsə, tez bir zamanda Gürcüstanı da bu platformada müşahidə etməyimiz mümkündür-əlbəttə Qərb icazə versə...
•Ermənistan: Fiyaskoya uğrayan bir ölkə üçün bu proseslər çox çətindir, ama Paşinyan olub bitənlərə optimist yanaşır. Ermənistan "3+3"' platformasında böyük güclərin bir səviyyədə olmasını diləyir.
Bəli, dəhlizin açılması barədə xoş təssüratı yoxdur. Rusiya açılışa razı olsa, məcbur qalaraq razılaşacaq. Lakin həm də, İranın bu məsələdə olmasını çox alqışlaylır, çünki, İranı bu dəhlizin açılışına etiraz edənlərin və razı olmayanların sırasında görür. Həmçinin İranın Rusiya qarşısında yaxşı bir söz sahibi olması Ermənistanın xeyrinədir.
Bir də qeyd etmək yerinə düşər ki, Ermənistana və Azərbaycana DQ-nin statusu və həlli ilə bağlı bu platformada müzakirələrin edilməyəcəyi əvvəlcədən bildirilib-bunun üçün ATƏT-i Minsk qrupu var.
•Azərbaycan; Qeyd etdiyimiz kimi Azərbaycan və Türkiyə, İranın Bərcəm danışıqlarına (nüvə danışıqları) başı qarışmışkən, fürsətdən maksimum istifadə edib tezliklə dəhlizi əldə etmək niyyətindədir. Bunun uçun Azərbaycan lobbisi istər Rusiyada, istərsə də İranda aktiv fəaliyyət göstərir.
Azərbaycan hakimiyyəti, Naxçıvan qaz, Türkmənistan xam qaz, İran-Azərbaycan-Gürcüstan tranzit yol məsələlərində kim bilir İrana nə vədlər verir. Əlbətdə Azərbaycan lobbisi bucür fürsətlərdən istifadə edərək qonşu ölkələrdə olan nüfuzu ilə Azərbaycan xalqının yox, Azərbaycan hakimiyyətinin siyasi-strateji mövqeyini gücləndirməyə çalışır...
https://t.iss.one/yakhinsherq/7285
•Gürcüstan; Qeyd etdiyimiz kimi Moskvada baş verən ilk toplantıda Gürcüstan nümayəndələri iştirak etməmişdilər. Buna səbəb Rusiyanın Gürcüstanın torpaqlarını işğal etməsidir.
Gürcüstan hakimiyyəti bilir ki, ölkənin strateji mövqeyi region üçün çox önəm kəsb edir və buna söykənərək Rusiya qarşısında əlverişli geosiyasi mövqe qazanmaq niyyətindədir. Lakin ölkə daxilində baş verənlər və Türkiyənin "xeyirxah" faktoru irəli sürülərsə, tez bir zamanda Gürcüstanı da bu platformada müşahidə etməyimiz mümkündür-əlbəttə Qərb icazə versə...
•Ermənistan: Fiyaskoya uğrayan bir ölkə üçün bu proseslər çox çətindir, ama Paşinyan olub bitənlərə optimist yanaşır. Ermənistan "3+3"' platformasında böyük güclərin bir səviyyədə olmasını diləyir.
Bəli, dəhlizin açılması barədə xoş təssüratı yoxdur. Rusiya açılışa razı olsa, məcbur qalaraq razılaşacaq. Lakin həm də, İranın bu məsələdə olmasını çox alqışlaylır, çünki, İranı bu dəhlizin açılışına etiraz edənlərin və razı olmayanların sırasında görür. Həmçinin İranın Rusiya qarşısında yaxşı bir söz sahibi olması Ermənistanın xeyrinədir.
Bir də qeyd etmək yerinə düşər ki, Ermənistana və Azərbaycana DQ-nin statusu və həlli ilə bağlı bu platformada müzakirələrin edilməyəcəyi əvvəlcədən bildirilib-bunun üçün ATƏT-i Minsk qrupu var.
•Azərbaycan; Qeyd etdiyimiz kimi Azərbaycan və Türkiyə, İranın Bərcəm danışıqlarına (nüvə danışıqları) başı qarışmışkən, fürsətdən maksimum istifadə edib tezliklə dəhlizi əldə etmək niyyətindədir. Bunun uçun Azərbaycan lobbisi istər Rusiyada, istərsə də İranda aktiv fəaliyyət göstərir.
Azərbaycan hakimiyyəti, Naxçıvan qaz, Türkmənistan xam qaz, İran-Azərbaycan-Gürcüstan tranzit yol məsələlərində kim bilir İrana nə vədlər verir. Əlbətdə Azərbaycan lobbisi bucür fürsətlərdən istifadə edərək qonşu ölkələrdə olan nüfuzu ilə Azərbaycan xalqının yox, Azərbaycan hakimiyyətinin siyasi-strateji mövqeyini gücləndirməyə çalışır...
https://t.iss.one/yakhinsherq/7285
Forwarded from Нотка Ближнего Востока
İslami Mesaj
İran nüvə sazişi üzrə danışıqların, qərbin təhdid və ultimatum mövqeyinin çıxılmaz vəziyyəti fonunda İmam Xomeyni kosmodromundan kosmik raket buraxmağa hazırlaşır...
Bir çox analitiklər İranın bu mövqeyinin danışıqlarda bir dönüş nöqtəsi ola biləcəyi proqnozunu verirlər. Çoxları bəlkə də fikirləşir ki; "bir kosmik raketin nüvə danışıqlarına nə dəxlisi ola bilər?" Lakin məsələ çox həssas və incə məqamlarla doludur. Bu kosmik raketdən lazım olan zaman uzun mənzilli və qitələr arası ballistik raket kimi istifadə etmək də mümkün olacaq.
Burada sizə mövzunun həssaslığını biraz daha yaxından təqdim etməyi özümüzə borc bilirik. Əslində burada çoxlu suallar yaranır; İslam Respublikasının mesajı qərbə konkret olaraq nədən ibarətdir?
Qərbin nüvə danışıqlarından gözləntisi budur ki, İslam Respublikası öz raket proqramını "qatdalayıb cibinə qoymalıdır". Məhz keçən məqaləmizdə də qeyd etdiyimiz kimi İslam Respublikası çox gözəl bilir ki, qərb ancaq güc dilindən anlayır. İslam Respublikasının 6 min km-lik raket buraxması bir təsadüf deyil. Çünki hələ sağlığında İslam Respublikasının uzun mənzilli ballistik raketlərinin banisi sayılan Şəhid Həsən Tehrani Müqəddəm "bizim raketlərimiz üçün heç bir məsafə məhdudiyyəti yoxdur və biz raket texnologiyasının ön sırasında olan ölkələrdənik" deyə bildirmişdi. Hesabladıqda görürük ki, İran bugün dünyanın istənilən bir nöqtəsini hədəf almaq qabiliyyətinə malikdir. Böyük güclər adətən ən mühüm və ən son silahlarını təqdim etməyə can atmırlar. Ən azından bir-iki model hazır vəziyyətə gətirildikdən sonra təqdim edirlər. Məsələn bu yaxınlarda General Səlami öz növbəsində İslam Respublikasının pilotsuz təyyarələrinin dünyanın hər bir nöqtəsində əməliyyat keçirməyə qadir olduğunu bildirdi. Lakin indiki İranın mövcud olan PUA-larına baxdıqda belə bir təyyarələrinin olduğunu görmürük (məs. Kaman-22: maksimal uçuş mənzili 3 min km). Lakin bu o demək deyil ki, İslam Respublikası ona malik deyil, sadəcə təqdim etmədiyi üçün bizlər yox bilirik. Yəni ki, İslam Respublikası indi istifadə etdiyi raketlərdən qat-qat üstün raket arsenalına malikdir. Buradan da bir sualı cavablamış oluruq ki, bu raket yeni deyildir. Niyə indi, sualına isə cavab budur ki, İran “əgər təzyiqlərə davam etsəniz, İslam Respublikası raket proqramında daha da irəliyə doğru hərəkət edər" demək istəyir. Diplomatiyanın incəliklərini və raket radiusunu (6 min km) nəzərə alsaq, sanki İranın Avropa Birliyinin üzvü olan ölklərə mesajı bu cür səslənir: "ABŞ okeanın o tayındadır, siz isə daha yaxınsınız. Vaşinqtonu da vura bilərik, lakin sizin paytaxtlarınızı daha tez vurarıq"...
İran nüvə sazişi üzrə danışıqların, qərbin təhdid və ultimatum mövqeyinin çıxılmaz vəziyyəti fonunda İmam Xomeyni kosmodromundan kosmik raket buraxmağa hazırlaşır...
Bir çox analitiklər İranın bu mövqeyinin danışıqlarda bir dönüş nöqtəsi ola biləcəyi proqnozunu verirlər. Çoxları bəlkə də fikirləşir ki; "bir kosmik raketin nüvə danışıqlarına nə dəxlisi ola bilər?" Lakin məsələ çox həssas və incə məqamlarla doludur. Bu kosmik raketdən lazım olan zaman uzun mənzilli və qitələr arası ballistik raket kimi istifadə etmək də mümkün olacaq.
Burada sizə mövzunun həssaslığını biraz daha yaxından təqdim etməyi özümüzə borc bilirik. Əslində burada çoxlu suallar yaranır; İslam Respublikasının mesajı qərbə konkret olaraq nədən ibarətdir?
Qərbin nüvə danışıqlarından gözləntisi budur ki, İslam Respublikası öz raket proqramını "qatdalayıb cibinə qoymalıdır". Məhz keçən məqaləmizdə də qeyd etdiyimiz kimi İslam Respublikası çox gözəl bilir ki, qərb ancaq güc dilindən anlayır. İslam Respublikasının 6 min km-lik raket buraxması bir təsadüf deyil. Çünki hələ sağlığında İslam Respublikasının uzun mənzilli ballistik raketlərinin banisi sayılan Şəhid Həsən Tehrani Müqəddəm "bizim raketlərimiz üçün heç bir məsafə məhdudiyyəti yoxdur və biz raket texnologiyasının ön sırasında olan ölkələrdənik" deyə bildirmişdi. Hesabladıqda görürük ki, İran bugün dünyanın istənilən bir nöqtəsini hədəf almaq qabiliyyətinə malikdir. Böyük güclər adətən ən mühüm və ən son silahlarını təqdim etməyə can atmırlar. Ən azından bir-iki model hazır vəziyyətə gətirildikdən sonra təqdim edirlər. Məsələn bu yaxınlarda General Səlami öz növbəsində İslam Respublikasının pilotsuz təyyarələrinin dünyanın hər bir nöqtəsində əməliyyat keçirməyə qadir olduğunu bildirdi. Lakin indiki İranın mövcud olan PUA-larına baxdıqda belə bir təyyarələrinin olduğunu görmürük (məs. Kaman-22: maksimal uçuş mənzili 3 min km). Lakin bu o demək deyil ki, İslam Respublikası ona malik deyil, sadəcə təqdim etmədiyi üçün bizlər yox bilirik. Yəni ki, İslam Respublikası indi istifadə etdiyi raketlərdən qat-qat üstün raket arsenalına malikdir. Buradan da bir sualı cavablamış oluruq ki, bu raket yeni deyildir. Niyə indi, sualına isə cavab budur ki, İran “əgər təzyiqlərə davam etsəniz, İslam Respublikası raket proqramında daha da irəliyə doğru hərəkət edər" demək istəyir. Diplomatiyanın incəliklərini və raket radiusunu (6 min km) nəzərə alsaq, sanki İranın Avropa Birliyinin üzvü olan ölklərə mesajı bu cür səslənir: "ABŞ okeanın o tayındadır, siz isə daha yaxınsınız. Vaşinqtonu da vura bilərik, lakin sizin paytaxtlarınızı daha tez vurarıq"...
İnşallah, sübh ( 15 dekabr) Bakı vaxtı ilə 6:30-da "Müsəlman Xalq" YouTube kanalımızda canlı yayım olacaq.
https://youtube.com/channel/UCMn3lcRRgUKDRvb-8H8Rq7g
Mövzu: Niyə Müaviyə göstəriş verdi ki, Əlini (ə) sevənləri sıxıntıya salın və evlərini başlarına uçurdun?
Orxan Məmmədov
https://youtube.com/channel/UCMn3lcRRgUKDRvb-8H8Rq7g
Mövzu: Niyə Müaviyə göstəriş verdi ki, Əlini (ə) sevənləri sıxıntıya salın və evlərini başlarına uçurdun?
Orxan Məmmədov
Bakı vaxtı ilə saat 6:30-da canlı yayımda olarıq.
https://youtube.com/channel/UCMn3lcRRgUKDRvb-8H8Rq7g
Orxan Məmmədov
https://youtube.com/channel/UCMn3lcRRgUKDRvb-8H8Rq7g
Orxan Məmmədov
Sübhlər saat neçədə canlı yayıma başlayaq?
Anonymous Poll
18%
Bakı vaxtı ilə 6:00
13%
Bakı vaxtı ilə 6:30
69%
Bakı vaxtı ilə 7:00
Sabah sübh Bakı vaxtı ilə saat 7:00-da canlı yayımda olarıq.
https://youtube.com/channel/UCMn3lcRRgUKDRvb-8H8Rq7g
Orxan Məmmədov
https://youtube.com/channel/UCMn3lcRRgUKDRvb-8H8Rq7g
Orxan Məmmədov
Forwarded from Нотка Ближнего Востока
Liviya seçki öncəsi.
I hissə:
2011-ci ildə Müəmmar Qəzzafinin hökuməti devrildikdən sonra, Mustafa Məhəmməd Əbdül-Cəlilin başçılıq etdiyi "Milli Keçid Şurası" (MKŞ) ölkədəki demokratik seçkilərə kimi iqtidarda qalmağa qərar verdi. Çevrilişdən öncə Liviyada böyük nüfuza malik olan General-Mayor Əbdül-Fətah Yunis Qəzzafini "diktaturada" ittiham edərək inqilabçıların ordusuna başçılıq etdi. Qəzzafinin qətlindən sonra Əbdül-Fətah sürgündə olan Xəlifə Həftarı yanına çağıraraq inqilabçılar arasında orduda mühüm yeri ona həvalə edir. Əbdül-Fətah inqilabdan sonra Liviyada məskunlaşmış əl-Qaidə, İŞİD və s. terror təşkilatlarının kəskin şəkildə əleyhinə idi və bu səbəbdən çox keçmədən naməlum şəkildə qətlə yetirildi. Xəlifə Həftar MKŞ-da "Müsəlman Qardaşların"(MQ) nüfuzundən çəkinərək sürgün zamanı kəşfiyyat orqanları ilə yaxşı əlaqələr qurduğu ABŞ-a üz tutur. Daha sonra 14 fevral 2014-cü ildə Həftar özü Liviyada inqilab etməyə qərar verir və SSRİ vaxtında təhsil aldığı Rusiyadan, qonşu Misirdən özünə müttəfiq taparaq "Liviya Milli Ordusununa" (LMO) başçılığ edir. Beləliklə Liviyada bir neçə qüvvələr əmələ gəlir və Liviya terrorçuların yuvasına çevrilir. 2 əsas güc olan Tripoli höküməti (MKŞ) və Benqazi höküməti (LMO) arasında müharibə gedir.
"MKŞ" 2016-cı ildə Faiz Sərracı Baş Nazir təyin edir, lakin bu seçim Liviyada heç də xoş qarşılanmır. Əslən türk olan Sərrac Türkiyənin dəstəklədiyi "Müsəlman Qardaşları" vasitəsilə seçildiyinə dair ittihamlara məruz qalmışdı.
Uzun müddətdən sonra, "MKŞ"-nı dəstəkləyən *Türkiyə, Qətər, NATO ölkələrinin və "LMO"-nu dəstəkləyən Rusiya, Misir, BƏƏ-nin təşəbbüsü ilə MKŞ və LMO arasında 23 oktyabr 2020 ildə atəşkəs imzalanır.
24 dekabr seçkiləri:
Dekabrın 16-dan cümə axşamına keçən gecə Salah Bədinin nəzarətində olan “Əs-Sumud” qruplaşması Liviya Milli Birlik Hökumətinin (MBH) rəhbəri və Baş Naziri Əbdül Həmid əl-Dəbibin (15 mart 2015 ildə İsveçrədə Liviyaya Baş Nazir təyin olundu və Türkiyə ilə iş birliyində ittiham olunur) qərargahına və Tripolidə Müdafiə Nazirliyinin binasına hücüm etdi.
Liviyada 24 dekabr seçkiləri ərəfəsində yenidən ara qarışdı. Bəzi mənbələr artıq seçkilərin keçirilməyəcəyinə dair məlumat yayıb.
Salah Bədiyəyə gəldikdə isə o hələ Qəzzafi höküməti vaxtında Qəzzafiyə qarşı çıxdığı üçün 25 il azadlıqdan məhrum və edam cəzasına məhkum edilmiş, lakin uğurla Liviyadan qaça bilmişdi. Sonradan Seyfül-İslam (Qəzzafinin oğlu) tərəfindən əfv edilmişdi. Həmçinin Salah Bədi 2012-2014-cü illərdə Ümumi Milli Konqresin üzvü olub. Liviyanın "Şəfəq Əməliyyatından" sonra Haftarla barışmaqdan imtina edərək Türkiyəyə uçub və bir neçə il orada yaşayıb. 2018-ci ildə Türkiyədəki "Müsəlman Qardaşları" və onların Liviyadakı bölmələrinin rəhbəri Xalid əl-Mişrinin dəstəyi ilə Liviyaya qayıdıb.
Buradan görünür ki, 16 dekabr hadisələrinin pərdə arxasında da Türkiyə və "Müsəlman Qardaşları" dayanır. İlk görüşdə elə başa düşülür ki, MQ Tripoli hökümətində çox sayda nüfuza malikdir. Önəmli olan da məhz budur ki, Türkiyə və MQ hakimiyyəti bütövlükdə ələ keçirmək niyyətindədir. Lakin bu cəhdlər hər dəfə uğursuzluqla nəticələnir. Suriyada vəziyyəti günü gündən bərbad olan Türkiyənin terrorçu yuvasına çevirdiyi Liviya hökümətini bütovlükdə ələ almağa çox ehtiyacı var. Burada əsas məqsəd Liviyadan terrorçular üçün alternativ məskən kimi istifadə etmək və ölkədəki vəziyyəti qeyri-stabil saxlamaqdır. Görünən odur ki, çevriliş baş verməsə də Türkiyənin bu hadisədə udub ya uduzmağı hələ məlum məsələ deyil. (Türkiyənin artıq Liviyaya yeni partiya silah göndərdiyi barədə məlumat verilir) Bir tərəfdən də çevrilişin baş tutmasına baxmayaraq seçkilər ən azından ləğv oluna bilər ki, bu heç də Türkiyə və MQ üçün pis nəticə deyil. Lakin bir şeyi də unutmamaq lazımdır ki, Həftar və tərəfdarları bununla əsla razılaşmayacaqlar. Yəqin, yenidən Rusiyaya aid "Wanger" silahlı birləşmələrinin (Rusiyaya aid olan qeyri-rəsmi silahlı birləşmə. Liviyada 7 min döyüşçüləri mövcuddur) əməliyyatlarını, yaxud Misir Hərbi Hava Qüvvələrinin terrorçular yuvasına endirilən zərbələrini müşahidə edəcəyik...
I hissə:
2011-ci ildə Müəmmar Qəzzafinin hökuməti devrildikdən sonra, Mustafa Məhəmməd Əbdül-Cəlilin başçılıq etdiyi "Milli Keçid Şurası" (MKŞ) ölkədəki demokratik seçkilərə kimi iqtidarda qalmağa qərar verdi. Çevrilişdən öncə Liviyada böyük nüfuza malik olan General-Mayor Əbdül-Fətah Yunis Qəzzafini "diktaturada" ittiham edərək inqilabçıların ordusuna başçılıq etdi. Qəzzafinin qətlindən sonra Əbdül-Fətah sürgündə olan Xəlifə Həftarı yanına çağıraraq inqilabçılar arasında orduda mühüm yeri ona həvalə edir. Əbdül-Fətah inqilabdan sonra Liviyada məskunlaşmış əl-Qaidə, İŞİD və s. terror təşkilatlarının kəskin şəkildə əleyhinə idi və bu səbəbdən çox keçmədən naməlum şəkildə qətlə yetirildi. Xəlifə Həftar MKŞ-da "Müsəlman Qardaşların"(MQ) nüfuzundən çəkinərək sürgün zamanı kəşfiyyat orqanları ilə yaxşı əlaqələr qurduğu ABŞ-a üz tutur. Daha sonra 14 fevral 2014-cü ildə Həftar özü Liviyada inqilab etməyə qərar verir və SSRİ vaxtında təhsil aldığı Rusiyadan, qonşu Misirdən özünə müttəfiq taparaq "Liviya Milli Ordusununa" (LMO) başçılığ edir. Beləliklə Liviyada bir neçə qüvvələr əmələ gəlir və Liviya terrorçuların yuvasına çevrilir. 2 əsas güc olan Tripoli höküməti (MKŞ) və Benqazi höküməti (LMO) arasında müharibə gedir.
"MKŞ" 2016-cı ildə Faiz Sərracı Baş Nazir təyin edir, lakin bu seçim Liviyada heç də xoş qarşılanmır. Əslən türk olan Sərrac Türkiyənin dəstəklədiyi "Müsəlman Qardaşları" vasitəsilə seçildiyinə dair ittihamlara məruz qalmışdı.
Uzun müddətdən sonra, "MKŞ"-nı dəstəkləyən *Türkiyə, Qətər, NATO ölkələrinin və "LMO"-nu dəstəkləyən Rusiya, Misir, BƏƏ-nin təşəbbüsü ilə MKŞ və LMO arasında 23 oktyabr 2020 ildə atəşkəs imzalanır.
24 dekabr seçkiləri:
Dekabrın 16-dan cümə axşamına keçən gecə Salah Bədinin nəzarətində olan “Əs-Sumud” qruplaşması Liviya Milli Birlik Hökumətinin (MBH) rəhbəri və Baş Naziri Əbdül Həmid əl-Dəbibin (15 mart 2015 ildə İsveçrədə Liviyaya Baş Nazir təyin olundu və Türkiyə ilə iş birliyində ittiham olunur) qərargahına və Tripolidə Müdafiə Nazirliyinin binasına hücüm etdi.
Liviyada 24 dekabr seçkiləri ərəfəsində yenidən ara qarışdı. Bəzi mənbələr artıq seçkilərin keçirilməyəcəyinə dair məlumat yayıb.
Salah Bədiyəyə gəldikdə isə o hələ Qəzzafi höküməti vaxtında Qəzzafiyə qarşı çıxdığı üçün 25 il azadlıqdan məhrum və edam cəzasına məhkum edilmiş, lakin uğurla Liviyadan qaça bilmişdi. Sonradan Seyfül-İslam (Qəzzafinin oğlu) tərəfindən əfv edilmişdi. Həmçinin Salah Bədi 2012-2014-cü illərdə Ümumi Milli Konqresin üzvü olub. Liviyanın "Şəfəq Əməliyyatından" sonra Haftarla barışmaqdan imtina edərək Türkiyəyə uçub və bir neçə il orada yaşayıb. 2018-ci ildə Türkiyədəki "Müsəlman Qardaşları" və onların Liviyadakı bölmələrinin rəhbəri Xalid əl-Mişrinin dəstəyi ilə Liviyaya qayıdıb.
Buradan görünür ki, 16 dekabr hadisələrinin pərdə arxasında da Türkiyə və "Müsəlman Qardaşları" dayanır. İlk görüşdə elə başa düşülür ki, MQ Tripoli hökümətində çox sayda nüfuza malikdir. Önəmli olan da məhz budur ki, Türkiyə və MQ hakimiyyəti bütövlükdə ələ keçirmək niyyətindədir. Lakin bu cəhdlər hər dəfə uğursuzluqla nəticələnir. Suriyada vəziyyəti günü gündən bərbad olan Türkiyənin terrorçu yuvasına çevirdiyi Liviya hökümətini bütovlükdə ələ almağa çox ehtiyacı var. Burada əsas məqsəd Liviyadan terrorçular üçün alternativ məskən kimi istifadə etmək və ölkədəki vəziyyəti qeyri-stabil saxlamaqdır. Görünən odur ki, çevriliş baş verməsə də Türkiyənin bu hadisədə udub ya uduzmağı hələ məlum məsələ deyil. (Türkiyənin artıq Liviyaya yeni partiya silah göndərdiyi barədə məlumat verilir) Bir tərəfdən də çevrilişin baş tutmasına baxmayaraq seçkilər ən azından ləğv oluna bilər ki, bu heç də Türkiyə və MQ üçün pis nəticə deyil. Lakin bir şeyi də unutmamaq lazımdır ki, Həftar və tərəfdarları bununla əsla razılaşmayacaqlar. Yəqin, yenidən Rusiyaya aid "Wanger" silahlı birləşmələrinin (Rusiyaya aid olan qeyri-rəsmi silahlı birləşmə. Liviyada 7 min döyüşçüləri mövcuddur) əməliyyatlarını, yaxud Misir Hərbi Hava Qüvvələrinin terrorçular yuvasına endirilən zərbələrini müşahidə edəcəyik...