📘آیا باید ساد را بسوزانیم؟

📝سیمون دوبوآر

سیمون دوبوآر، در نوشته‌ای مختصر با نام «آیا باید ساد را بسوزانیم؟»، به بررسی آراء و آثار مارکی دو ساد (۱۷۴۰-۱۸۱۴) پرداخته است. دوبوآر معتقد است که دست‌نوشته‌های دو ساد را سوزانده‌اند و کتاب‌هایش را قدغن کرده‌اند؛ چراکه در آثار ساد با افراطی‌ترین شکل ناسازگاری روبه‌رو هستیم (دوبوآر، بی‌تا: ۵-۶) و نام او زیر کلماتی مانند سادیسم و بعضاً مازوخیسم افتاده است (همان: ۵-۲۸-۲۹).
سادِ اشراف‌زاده در سنّ بیست‌وسه سالگی معشوقه‌ای داشت و با این‌حال مرتّب به فاحشه‌خانه‌ها سر می‌زد (همان: ۷-۸). او حرم‌سرایی آرام برای هوسرانی خود دست‌وپا کرد و به کمک همسرش چند کلفت جذّاب را جمع کرد: یک منشی بی‌سواد اما خوش‌چهره، یک آشپز شهوت‌انگیز، یک خدمتکار و دو دختر جوان که برای او جاکشی می‌کردند (همان: ۱۴).

ساد در سکس از روش تازیانه [شلاق زدن خود و دیگران] استفاده می‌کرد (همان: ۲۴) و معتقد بود که پسران بهتر از دختران هستند؛ چراکه لذّتِ جرمی که با مخلوقی کاملاً مانند خودمان مرتکب می‌شویم بیشتر از لذّت جرم با غیرهمجنس است (همان: ۲۶). او با نوکرش لواط می‌کرد و علناً می‌گفت که بیشترین لذّت با ترکیبی از لواط در حالت فعل و انفعال به دست می‌آید. هیچ انحرافی وجود ندارد که او تا این حد با رضایت و حرارت دربارۀ آن سخن بگوید. لواط‌گری یکی از عناصر اصلی شخصیّت جنسی او بود. ساد به نوکرش از پشت می‌داد (همان: ۲۵) و غیرممکن است که بتوان گفت زنان برای ساد چیزی بیش از بازیچه و جانشین بودند. لذا می‌توانیم بگوییم که شخصیّت جنسی ساد اساساً مقعدی بود (همان: ۲۷).
از مهم‌ترین آثار ساد، که ظاهراً بخش اعظم آن را در مدّت سی‌سالۀ زندگی‌اش در زندان نوشت، می‌توان به رمان‌های «ژوستین»، «فلسفه در اتاق خواب»، «عاشقانه‌های زندان»، «گفتگوی کشیش و مرد محتضر» و «۱۲۰ روز در سَدوم» اشاره کرد.

دوبوآر بر آن اعتقاد است که ساد با دفاع از جنایت و شر و پذیرفتن قدرت طبیعت (همان: ۵۹-۶۱)، در پی کسب شر و تبدیل کردن جرم به لذّت شهوانی است (همان: ۲۹). او از تمایل جنسی خود اخلاق می‌سازد و خِرَد در مذاق او وقاحت است (همان: ۷). او می‌گذارد تا یک پدر حتی با قتل و تجاوز به کودکش از خود دفاع کند و یا انتقام بگیرد (همان: ۶۴). در سیاست هم برایش یک رژیم ایده‌آل، نوعی آنارشی عقلانی است: حکومتِ قانون پایین‌مرتبه‌تر از حکومت آنارشی است. بهترین دلیل برای حرف من را در این واقعیّت می‌توان یافت که تمامی حکومت‌ها وقتی می‌خواهند نظام خود را بازسازی کنند به یک آنارشی تن می‌دهند. حکومت برای منسوخ نمودن قوانین کهنۀ خود باید رژیمی انقلابی ایجاد نماید که بر هیچ قانونی استوار نیست. قوانین جدید درنهایت از همین رژیم انقلابی به وجود می‌آیند (همان: ۵۲).

منبع:

_ دوبوآر، سیمون، بی‌تا، آیا باید ساد را بسوزانیم؟، ترجمه امین قضایی، بی‌جا، بی‌نا.
https://t.iss.one/Minavash

📘فلسفه در اتاق خواب

📝مارکی دو ساد

ای عیاشان تمامی اعصار، با هرجنسی که هستید، این کتاب فقط از برای شماست. از اصول این کتاب تغذیه کنید. شما که زمانی طولانی و دراز زیر بند و زنجیرهای پوچ و خطرناک یک فضیلت موهوم و یک مذهب نفرت‌انگیز محدود شده بودید، با تمامی قدرت، تمام آن احکام مضحکی را که توسط والدین نادان در شما تلقین شده است نفی کنید... بگذارید توهین‌آمیزترین کفرگویی‌ها، ناسزا گفتن به مقدسات و الحادی‌ترین کارها فوراً به‌طور کامل و علنی مجاز شمرده شوند تا قلب انسان‌ها از آن تصورات وحشتناک دوران کودکی پاک شود (ساد، ۱۴۰۱: ۲۳-۲۳۷-۲۳۸).

«فلسفه در اتاق خواب»، رمانی متشکل از هفت گفت‌وگو است که در آن دختری نوجوان برای آموزش اندیشه‌های پورنوگرافی نزد دو استاد فاسد و بی‌اعتقاد به اصول اخلاقی می‌رود و ضمن آشنایی با فلسفۀ خدای فحشا و پیغمبر فساد، یعنی مارکی دو ساد (همان: ۲۸-۱۶۰)، در گروهی پنج‌نفره به سکس می‌پردازد.

جهان هرگز آغازی نداشته و پایانی نیز نخواهد داشت. درنتیجه چیزی به نام خدا وجود ندارد و اگر انسان‌ها این موجود خیالی را امری فطری پنداشته و بدان اعتقاد دارند، از روی ترس است. چراکه نادانی و ترس شالودۀ اصلی اعتقاد به خدا و تمامی ادیان هستند. تنها یک محرک بر جهان هستی حاکم است و آن‌هم طبیعت است. لذا آن‌هایی که از معجزات سخن گفته‌اند، مشتی کلاهبردار و شیاد بوده‌اند که برای رسیدن به مقاصد خود چنین داستان‌هایی سرهم کرده‌اند (همان: ۲۳۳-۲۳۴-۳۳۰). موسی، عیسی مسیح و محمد، همۀ این رذل‌های بزرگ، همۀ این ظالم‌اندیشان بزرگ می‌دانستند که چگونه الوهیت‌هایی را که ساخته‌اند با جاه‌طلبی بی‌حدوحصر خود مرتبط سازند. آن‌ها بلد بودند که چگونه مردم را با حکم آن خدایان مسحور کنند. بنابراین بیایید خدای بیهوده‌ای را که شیادان موعظه کرده‌اند و تمام پیامدهایی را که از این مذهب‌های مضحک درآمده تحقیر کنیم؛ بیایید تلاش برای نابودی خدایان و ادیان را از اصول و قوانین خود و جامعه کنیم و این اصول را پخش کنیم (همان: ۲۲۵).

در این شکی نیست که ادیان مهد استبداد هستند و سرچشمۀ همۀ این استبدادها نیز روحانیت بوده است. لذا باید ریشۀ ادیان و روحانیون را از بیخ کند و آنان را برای همیشه نابود کرد؛ چراکه یک نفر از این جاهلان و میکروب‌های خطرناک می‌تواند زندگی نسل‌های بعدی را تباه سازد. با این‌حال، من نه پیشنهاد قتل‌عام می‌کنم و نه تبعید؛ استهزا و تحقیر کافی است. کشیشان را از مردم بگیرید، جهالت خود به ‌خود از بین خواهد رفت (همان: ۲۱۸-۲۳۰-۲۳۶).

ساد معتقد است چیزهایی که در باب فضیلت و رذیلت گفته می‌شود کاملاً نسبی است. قتل، دزدی، زنای با محارم و خودکشی نیز ذاتاً رذیلت نیستند. چنین جنایاتی که در نظر دهشتناک می‌نمایند، درواقع، در بسیاری از جاها نه تنها فضیلت محسوب می‌شوند بلکه قداست دارند و تاج تکریم بر سر نهاده‌اند. چنان‌که چیزهایی هم که در نظر بسیاری فضیلت می‌آید مثل انسانیت، صداقت، خیرخواهی و پاکدامنی، در بسیاری از جاها چونان هیولایی شیطانی تلقی می‌شوند (همان: ۸۰-۸۱).

در برخی از اقوام و مناطق نه تنها دزدی مجاز است، بلکه پاداش دارد. مسلّم است که دزدی نیازمند شجاعت، قدرت، مهارت، عقلانیت و در یک کلام همۀ فضایلی است که برای یک نظام جمهوری مفید است و به تبع آن برای ما سودآور است... دزدی برابری را افزایش می‌دهد و مهم‌تر از آن، شما را مجبور می‌کند که از اموال خود با دقت بیشتری محافظت کنید (همان: ۲۴۹).

زنای با محارم روابط خانوادگی را سست می‌کند و شهروند عشق بسیار بیشتری به کشورش پیدا می‌کند. اصول اولیۀ طبیعت چنین رفتاری را به ما دیکته می‌کند... اگر جهان را بپیماییم در همه‌جا می‌یابیم که زنای با محارم جز اصول اولیه است. سیاه‌پوستان ساحل عاج همسران خود را در اختیار فرزندانشان قرار می‌دهند و مردم شیلی با بی‌تفاوتی با خواهران و دختران خود هم‌خوابه می‌شوند و همزمان با مادر و دختر خود ازدواج می‌کنند. در یک کلام، با شجاعت می‌گویم که زنای با محارم باید قانون هر حکومتی باشد. هر دولتی که اساس آن برادری است (همان: ۲۶۷).

من به خود زحمت نمی‌دهم که نشان دهم کسانی که خودکشی را جرم و گناه تلقی می‌کنند چقدر نادان و احمق‌اند. تمامی دولت‌های یونانی خودکشی را قبول داشتند. جمهوری روم خودکشی را تشویق می‌کرد و خودکشی یکی از اصول مهم قانون‌گذاران دوران باستان بود. بیایید همان روحیه را دوباره به‌عنوان یک فضیلت زنده کنیم (همان: ۲۹۰-۲۹۱).

و اما نابودی و تخریب یکی از قوانین اصلی طبیعت است. هرآنچه ویران می‌کند نمی‌تواند یک جنایت باشد. چگونه ممکن است عملی که به این خوبی به طبیعت خدمت می‌کند، او را خشمگین کند؟ علاوه براین، این از بین‌بردی که انسان عادت دارد از آن بهراسد، چیزی جز یک توهم نیست. قتل عدم شدن نیست؛
https://t.iss.one/Minavash

ادامهٔ صفحهٔ قبل:

هر کس مرتکب آن شود کاری جز تغییر دادن شکل و فرم انجام نداده و با این کار عناصری را به طبیعت باز می‌گرداند که این صنعتگر ماهر فوراً بااستفاده از آن عناصر موجودات دیگری را از نو خلق می‌کند (همان: ۱۱۵).

باتوجه به این اصول غیرقابل انکار، مرگ چیزی بیش از تغییر شکل نیست. گذری نامحسوس از یک هستی به هستی دیگر، و این همان چیزی است که فیثاغورس آن را فرهنگ‌ساز [تجدید جسم یا نوعی تناسخ] نامیده است (همان: ۲۷۹). پس نابود کردن یک انسان با نابود کردن یک حیوان هیچ تفاوتی ندارد و هر تمایزی که بین آن‌ها قائل می‌شویم، از تعصبات غرورآمیز ما ریشه می‌گیرند که متأسفانه هیچ چیز پوچ‌تر از آن‌ها نیست (همان: ۲۷۷).

قتل یکی از بزرگ‌ترین ابزارهای سیاست است و تنها هدف سیاست، گسترش یک کشور به بهای از بین رفتن دیگر کشورهاست (همان: ۲۸۰-۲۸۱). از این‌رو یک حاکم جاه‌طلب به راحتی و بدون کوچک‌ترین ملاحظه‌ای می‌تواند دشمنانی را که مانع نقشه‌های عظیم او می‌شوند، نابود کند. قوانین ظالمانه، خودسرانه و مستبدانه می‌توانند در هر قرن میلیون‌ها نفر را به قتل برسانند و ما موجودات ضعیف و بدبخت اجازه نداریم یک موجود را فدای انتقام یا هوسبازی خود کنیم! آیا چیزی به این مضحکی و عجیب و غریب وجود دارد (همان: ۱۱۶)؟

بدبخت‌ها و ضعیف‌ها برای نجات دادن خودشان می‌گویند با دیگران همان‌طور رفتار کنیم که دوست داریم آن‌ها با ما رفتار کنند. این توصیه‌های پوچ همیشه از سوی انسان‌های ضعیف به ما رسیده است. یک انسان قدرتمند هرگز چنین مزخرفاتی را به زبان نمی‌آورد... طبیعت، مادر همه‌چیز، تنها به خودخواهی ما اهمیت می‌دهد؛ تنها لذت بردن من، منِ تنها، اهمیت دارد. تمام اصول او تأکید بر اگوئیسم دارد و این چیزی است که او از ما می‌خواهد مقدسش شماریم: خودت را ترجیح بده، خودت را دوست داشته باش، مهم نیست به چه قیمتی؛ حتی به قیمت رنج دیگران. اما شاید کسانی بیایند و بگویند که دیگران ممکن است از شما انتقام بگیرند... بگذار بگیرند! کسی که قدرتمندتر است پیروز خواهد شد؛ حق با کسی است که قدرت بیشتری دارد (همان: ۱۴۰-۱۴۱).

مارکی دو ساد، که گویی خود را فاسدترین مرد دنیا معرفی می‌کند که به خاطر لذت‌های خویش از هیچ جنایتی حتی قتل و دزدی چشم‌پوشی نکرده است (همان: ۱۸۶)، معتقد است باآن‌که قتل عملی دهشتناک است ولی در اغلب موارد ضرورت دارد و نباید جلوی قاتل را گرفت. چنان‌که نباید برای قاتلان هیچ مجازاتی وضع کنیم جز این‌که مانع کسانی که می‌خواهند از آن‌ها انتقام بگیرند نشویم (همان: ۲۸۸-۲۸۹). لذا قانون مجازات اعدام را قانونی ناعادلانه و غیرقابل قبول دانسته و بر آن باور است که اعدام باید لغو شود؛ چراکه اگر قتل جرم نیست پس نباید برای مجازات آن قانون وضع کرد و اگر هم جرم است با کدام منطق ابلهانه تصمیم می‌گیرید که یک جرم را با جرم و جنایتی دیگر مجازات کنید و عملاً با انجام آن، دو نفر را از میان خودتان حذف نمایید (همان: ۲۴۴-۲۴۵-۲۸۹).

این نویسنده و فیلسوف نامدار فرانسوی، که ظلم و ستم را رذیلت ندانسته و آن را امری طبیعی و حتی فضیلت شمرده است (همان: ۱۴۲)، از مخالفان سرسخت خیریه‌ها و کمک به فقرا است. او اطمینان دارد که نیکوکاری بیش از آن‌که یک فضیلت اصیل روحی باشد، رذیلۀ غرور است (همان: ۷۵).

از هرسو می‌شنوم که مردمان برای از بین رفتن فقر تلاش می‌کنند ولی در عین‌حال هر کاری از دستشان برمی‌آید انجام می‌دهند تا فقرا را به فقیر شدن و بیشتر گدایی کردن ترغیب کنند. دوست ندارید داخل اتاقتان مگس جمع شود؟ پس نباید داخل اتاق شکرپاشی کنید. می‌خواهید فقیری نداشته باشید؟ صدقه ندهید و مهم‌تر از همه فقیرخانه‌ها را تعطیل کنید. فردی که در بدبختی به دنیا آمده چون خود را از این منابع و کمک‌های خطرناک محروم می‌بیند، از تمام شجاعت و ابزارهایی که از طبیعت دریافت کرده است استفاده می‌کند تا خود را از شرایطی که در آن زندگی را آغاز کرده است رها کند و دیگر پیش شما گدایی نخواهد کرد. آن خانه‌های نفرت‌انگیزی را که در آن شما قوه و استعداد آزادی‌خواهی فقرا را به خاک و خون می‌کشید و هرروز از آنجا انبوهی از موجودات نوساخته را که تنها امیدشان به کیسۀ شماست روانۀ جامعه می‌کنید، بدون هیچ ترحمی ویران کنید و با خاک یکسان سازید (همان: ۷۶).

ساد دوستی را هم به شرطی ارزشمند می‌داند که برای ما مفید باشد. لذا اذعان می‌کند بیایید دوستانمان را تا زمانی که به ما خدمت می‌کنند، نگه داریم. تنها از روی خودخواهی باید با مردم دوست شد. اگر کسی بگوید مردم را تنها برای خودشان دوست دارد، دروغ می‌گوید. طبیعتِ خودخواه به ما انگیزه‌های دیگردوستانه نداده است و تنها انگیزه‌ای که به ما داده است، استفاده از دیگران برای رسیدن به خواسته‌های خود است (همان: ۱۹۹).
https://t.iss.one/Minavash

ادامهٔ صفحهٔ قبل:

چنان‌که عشق را نیز جنونِ روح و خرافات و موهومات پوچی می‌خواند که تنها لذت‌های جسمی در آن ارزشمند است و باید از آن اجتناب کرد و لذت را پرستید (همان: ۱۹۸-۲۵۹).

این ملحدِ مخالف اصول اخلاقی، که از خدا بیزار بوده و خداوند را موجود موهوم نفرت‌انگیزی می‌داند که به دنبال کشف راه‌های جدیدی برای تحقیر و تمسخر انسان است (همان: ۲۸-۱۲۲)، معتقد است که تمام افعال ما، به‌خصوص تمام اعمال شهوت‌رانی، از طبیعت نشأت گرفته و هیچ‌یک از آن‌ها نباید باعث شرمندگی ما شوند (همان: ۱۶۶).

چه زن و چه مرد باید بتوانند به هرطریقی که می‌خواهند فحشا کنند (همان: ۲۵۹). در هرشرایطی یک زن، چه مجرد چه شوهردار و چه بیوه، هرگز نباید به چیزی جز گاییده شدن توسط این و آن از صبح تا شب بیندیشد و در میان تمام پیوندهایی که باید از بین بروند با یقین می‌گویم اولین آن‌ها پیوند ازدواج است (همان: ۸۹). پس زن نادان و احمق زنی است که به خاطر پیوندهای زناشویی از تسلیم شدن در برابر تمایلات خود دست بکشد و با گره‌هایی پوچ مانند پردۀ بکارت، ترس از حاملگی، ترس از خشم شوهر و یا ترس از لکه‌دار شدن آبرو کیسۀ تمایلاتش را مسدود کند! چنین زنی چقدر احمق است (همان: ۹۶). ما حق نداریم زنان [و مردان] را به تملک خود درآوریم، اما این حق را داریم تا آن‌ها را به‌زور مجبور کنیم تا تسلیم شهوات و لذات ما شوند (همان: ۲۵۸). اگر مردی [یا زنی] از کسی خوشش بیاید، مسألۀ سلامت و رضایت او، ازجمله کم‌سن بودنش، کاملاً بی‌اهمیت است (همان: ۲۶۰) و لذا نمی‌توان تجاوز به عـنـف را جرم و گناه دانست (همان: ۲۶۸).

ساد در این کتاب خود به مانند «۱۲۰ روز در سدوم» و «ژوستین»، به دفاع از سکس مقعدی و لواط پرداخته و از زبان شخصیت اصلی کتاب اذعان می‌کند که من هرروز جوانان را از ماتحت می‌کنم. همین دیروز در عرض سه دقیقه باکرگی سرین یک پسربچۀ هفت‌ساله را با همین آلت بزرگ برداشتم (همان: ۱۲۲). به شرفم قسم که هیچ‌چیز را به اندازۀ لذت بردن از فرج خسته کننده نمی‌دانم و وقتی کسی لذت سرین را چشیده باشد، نمی‌توانم تصور کنم که بتواند خودش را دوباره به فرج راضی کند (همان: ۱۶۱).
ساد اعتراف می‌کند که چیزی لذّت‌بخش‌تر از باسن یک پسر وجود ندارد و او حاضر است که جانش را هم فدای آن کند (همان: ۱۰۲). چنان‌که تمایلات همجنس‌گرایان و حتی بچه‌بازها را طبیعی شمرده و معتقد است انسان‌ها همان‌طور که در معلول بودن پا یا خوش‌اندام بودنشان دخل و تصرفی ندارند، در این‌گونه تمایلات خود نیز بی‌تقصیر هستند. لذا وقتی مردی تمایل خود را برای لذت بردن از شما نشان می‌دهد، مسلّماً به شما توهین نکرده است و درواقع با این کارش شما را مدح و ستایش می‌کند، اما دنیا مملو از احمق‌های بیچاره‌ای است که گمان می‌کنند به آن‌ها توهین شده است (همان: ۳۰-۱۲۲).

بزرگ‌ترین مردان به لواط تمایل دارند. زمانی که قارۀ آمریکا کشف شد، معلوم شد که کل ساکنان این قاره چنین تمایلاتی دارند... آیا قانون‌گذاران یونانی اگر غیر از این فکر می‌کردند، این نوع رابطه را وارد قوانین جمهوری خود می‌کردند؟ امروزه تقریباً تمام حرمسراهای الجزیره فقط از پسران پر شده است. در تبِس خوابیدن با مردان و پسرها و به‌خصوص بچه‌بازی اجباری شده بود... ما می‌دانیم که در روم مکان‌هایی عمومی وجود داشت که در آن پسران جوان لباس دخترانه می‌پوشیدند و آشکارا به تن‌فروشی می‌پرداختند... و سکستوس امپریکوس (۲۱۰ میلادی) به ما اطمینان می‌دهد که این هوس در میان ایرانیان نیز واجب بوده است (همان: ۲۷۰ الی۲۷۴).

پس آیا احمقانه نیست مردی را به خاطر این‌که فرو کردن آلت در ماتحت را به فرج کردن ترجیح می‌دهد، مستحق مرگ بدانیم؟ آیا خلاف عقل سلیم نیست که انسان را به یک لذت محدود کنیم؟ چرا باید کسی را که می‌تواند هم از دادن و هم از کردن لذت ببرد محکوم کنیم (همان: ۱۸۳)؟ نمی‌دانی فرو رفتن یک آلت بزرگ در ماتحت و تلمبه‌های وحشیانه چه لذتی دارد! آه نمی‌دانی حس کردن گرمای رگ‌های آلت چه کیفی دارد! نه، نه، در این جهان پهناور هیچ لذتی نمی‌تواند با این لذت برابری کند. این لذت فیلسوفان است، لذت قهرمانان، لذتی است که باید در این جهان آن را بپرستیم (همان: ۱۸۴).
https://t.iss.one/Minavash

ادامهٔ صفحهٔ قبل:

ساد، که پیامبرِ مسیحیان را رذلی احمق و فردی شارلاتان می‌خواند که هرکه او را قبول نکند مورد لعن و نفرینش قرار گرفته و به هر احمقی که به او گوش سپارد وعدۀ بهشت می‌دهد (همان: ۷۱)، معتقد است که والدین هیچ حقی بر گردن فرزندان خود ندارند و پسران و دختران نیز باید یاد بگیرند از زیر یوغ پدران و مادرانشان بیرون بیایند؛ چراکه نمی‌توان از فرزندان انتظار داشته باشیم به‌خاطر این‌که سال‌ها پیش مادرشان توسط پدرشان گاییده شده است و این‌که آنان هم تنها به سبب گاییدن به دنیا آمده‌اند، به والدین خود احترام بگذارند و خود را مدیون آنان بدانند (همان: ۸۲-۸۴-۳۱۸-۳۱۹)!

علی طباخیان، که برخی از کتاب‌های ممنوعه را بدون سانسور ترجمه نموده و به صورت رایگان در فضای مجازی قرار داده است، ترجمۀ کتاب فلسفه در اتاق خواب را، که به‌زعم او خواندنش برای افراد زیر ۱۸ سال مناسب نیست، به استاد غلامحسین ابراهیمی دینانی تقدیم کرده است (همان: ۵).

منبع:

_ ساد، مارکی دو،۱۴۰۱، فلسفه در اتاق خواب، ترجمه علی طباخیان، بی‌جا، بی‌نا.
https://t.iss.one/Minavash

📘ژوستین

📝مارکی دو ساد

ادیان چیزی جز ابزار برده کردن ضعیفان برابر قدرتمندان نبودند... با چنین منطقی افراد قوی‌تر می‌توانند خودشان را پشت احکام یک خدای دروغین پنهان کنند و بگویند ما از طرف خدا می‌خواهیم قوانین او را به اجرا درآوریم. این‌گونه ضعیفان بدبخت، کوکورانه مجبور می‌شوند هرچه به آن‌ها می‌گویند انجام دهند... آیا مذاهب برآمده از چنین نیرنگی سزوار احترام هستند؟ آیا یک دین وجود دارد که اثری از حیله و حماقت در آن وجود نداشته باشد (ساد، ۱۴۰۰: ۸۷-۸۸)؟

مارکی دو ساد (۱۷۴۰-۱۸۱۴) در بیست‌وسه سالگی و تنها پنج‌ماه پس از ازدواج، به جرم فسق، زندانی شد. او به یک روسپی پول داده بود که یک شب را با او بگذراند و در این حین احساسات مذهبی او را با صحبت دربارۀ خودارضایی در جام مقدّس و پیشنهاد فرو کردن نان مقدّس در واژن وی جریحه‌دار کرده بود (همان: ذیل «مقدمۀ مترجم انگلیسی»، ۷). چنان‌که در بیست‌وهشت سالگی گدای سی‌وشش ساله‌ای را به بهانۀ نظافت به خانه برد. سپس او را بست، برهنه‌اش کرد و به وی شلاق زد. درنتیجه برای مرتبۀ دوم به زندان افتاد. (همان: ۸)

مارکی دو ساد با افراد متعدّدی روابط جنسی داشت تا در سی‌ودو سالگی با پیشخدمت خود و چند روسپی جوان به عیّاشی و لواط پرداخت. لذا به اعدام محکوم شد. هرچند از دست پلیس فرار کرد (همان: ۹). ساد در ادامه باز به فریفتن دختران، ربودن آن‌ها و تشکیل یک حرم‌سرای کوچک متّهم شد و این‌بار سیزده سال زندانی گردید (همان: ۱۰ الی۱۲). او در عباراتی عجیب و وحشتناک در ستایش از لواط و لذّت مفعول واقع شدن اذعان کرده است:

آه، اگر جذابیّت‌های این کار را می‌دانستی... لذّت این‌که فحشا و فساد را به اوج خود برسانی واقعاً غیرقابل وصف است. این‌که بتوانی با یک بنا، یک پیشخدمت، یک راهب و همه نوع آدم، خوش بگذرانی، واقعاً حسّ شگفت‌انگیزی است... واقعاً باید این حسّ الهی را که وارد جسم می‌شود تجربه کنی... خلوتگاه در دستانش و دهانمان به هم چسبیده، دوست داریم تمام وجودمان یکی شود... دوست دارم او مانند هرکول قوی باشد تا بتواند با تمام قدرت، خودش را وارد من بکند و همه‌جایم را پُر کند. من آن دانۀ گران‌بها را می‌خواهم که او به مانند شعله‌ای به اعماق روده‌های من پرتاپ می‌کند تا به خاطر گرما و نیرویش، مایع روان خودمان را در دستان او قرار دهیم... چقدر خوب است که همزمان می‌توانیم هردو لذّت را داشته باشیم. همین ویژگی است که ما را نسبت به بقیه متفاوت می‌کند (همان: ذیل «متن کتاب»، ۸۶-۸۷).

مارکی دو ساد مدّتی که در زندان بود، موفّق شد تا مجموعه آثاری نزدیک به پنجاه جلد اعم از نمایشنامه، داستان کوتاه، رمان و مقاله ازجمله کتاب «۱۲۰ روز در سدوم» را بنویسد. هرچند تعداد کمی از کتاب‌هایش توانستند از غارت زندان باستیل در ۱۷۸۹ جان سالم به در برند (همان: ذیل «مقدمۀ مترجم انگلیسی»، ۱۲). از دیگر آثار مهمّ ساد، که پس از آزادی از این حبس طولانی نوشته شد، کتاب «ژوستین یا مصائب جدید» و «فلسفه در اتاق خواب» است (همان: ۱۳).

این فیلسوف و نویسندۀ نامدار فرانسوی در سال ۱۸۰۱ به سبب قوانین و سانسورهای سختگیرانۀ رژیم ناپلئون بناپارت و به دلیل نوشتن کتاب «ژوستین»، بار دیگر دستگیر شد. ساد برای اولین‌بار به خاطر کتاب‌ها و نوشته‌هایش به زندان افتاد و تا زمان مرگش در سال ۱۸۱۴ در بازداشت باقی ماند (همان: ۱۴). چنان‌که مترجم انگلیسیِ ژوستین، جان فیلیپس، متذکّر شده‌ که ساد علاوه بر داستان «ژوستین یا مصائب فضیلت»، که آن را در سال ۱۷۹۱ نوشت، شش تا هفت سال بعد نیز نسخۀ تازه‌ای از این کتاب را، که «ژوستین جدید» نام داشت، منتشر کرد. کتابی که بیش از هزار صفحه بود و تا حدود زیادی خشن‌تر از ژوستین ابتدایی به‌نظر می‌رسید و پورن بسیار بیشتری داشت (همان: ۱۳-۱۷).

رمان ژوستین یا مصائب فضیلت، مجموعه‌ای از سوءاستفاده‌های خشونت‌آمیز جنسی از دختری یتیم توسّط پدوفیل‌های لیبِرتین، کودک‌کشان، راهبان، اشراف، دزدان و شخصیّت‌های مختلف است که در آن شکست فضیلت و اخلاق و پیروزی رذیلت به تصویر کشیده شده است. این داستان آکنده از صحنه‌های شرمناک و ترسناک زنا، لواط، تجاوز به کودکان، سکس با محارم، شکنجه‌های جنسی، سکس‌های گروهی، عادی جلوه دادن قتل و همچنین انواع و اقسام انحرافات سادیسمی و مازوخیسمی است.

در قسمتی از این کتاب با زندانی مخفی در پشت یک کلیسا مواجه می‌شویم که چند راهب در آن پس از آن‌که دختران و خصوصاً نجیب‌زادگان را می‌ربایند، از آنان به شکل‌های مختلف و بسیار وحشتناکی تمتّع می‌برند تا جایی که آنان را مجبور به خوردن ادار یا مدفوع راهبان می‌کنند و هرگاه یکی از آن‌ها دیگر جذابیّت سابق را نداشت، او را می‌کشند و دختر جدیدی جایگزین وی می‌کنند. چنان‌که در قسمت دیگری از آن با مرد چاق و متموّلی روبه‌رو می‌شویم که به صورت مرتّب
https://t.iss.one/Minavash

ادامهٔ صفحهٔ قبل:

قسمت‌های مختلفی از بدن همسر نوزده سالۀ خود را می‌بُرد و از ریختن خون او و خوردن منی و مکیدن آلت دوازده پسر شانزده ساله‌ای که به خانه آورده است، به هیجان و اوج شهوت می‌رسد!

باآن‌که قهرمان داستان، ژوستین، همواره در برابر رذیلت ایستادگی می‌کند و در راه فضیلت گام برمی‌دارد و تلاش می‌کند که همۀ آزارگرانش را به اخلاق و ایمان مسیحی بکشاند، اما ساد، که نمایندۀ فلسفۀ ماتریالیسم الحادی و از پیروان مکتب لیبِرتین - که خود را آزادیخواهانی می‌شمرند که هیچ ضرورتی برای اخلاق قائل نیستند و به اصالت لذّت و ارضاء شهوات معروف‌اند - است و یک قرن پیش از زیگموند فروید نیروی محرّک همۀ کنش‌های انسانی را خواسته‌های جنسی می‌دانست، از بیهودگی اعتقاد به خدا، خیرخواه نبودن طبیعت و توجیه اعمال پست انسان سخن می‌گوید (همان: ۶-۱۷-۱۸-۲۲).

اگر الحاد شهید بخواهد کافی است ندا دهد، خون من آمادۀ جاری شدن است (همان: ذیل «متن کتاب»، ۸۹). این خدایی که تو از آن نام می‌بری، تنها زاییده و اختراع ذهن تو و دیوانگان است. خدا تنها یک شبح است که توسّط جهل، ترس و شرارت انسان‌ها اختراع شده است تا این‌گونه گروهی بر گروهی دیگر مسلّط شوند. خدا یک سلاح است. سلاحی برای برتری و تسلّط بر مردم (همان: ۷۳-۲۷۰). چیزی به نام خیرخواهی و فضیلت در طبیعت وجود ندارد. خیرخواهی و فضیلت ثمرۀ ترس و تمدّن است و چیزی است که برده‌ها اختراع کرده‌اند تا کمی از شدّت خشونت ارباب خود بکاهند (همان: ۲۲۰-۲۲۱).

ساد با اعتقاد به جبرگرایی و ماتریالیسم الحادی بر آن باور است که هیچ‌چیز در طبیعت خلق یا نابود نمی‌شود، بلکه فقط شکل آن تغییر می‌کند. لذا قتل و کشتار را نمی‌توان به‌عنوان جرم تلقّی کرد و باید گفت:

بدان که همۀ اشکال در چشم طبیعت یکسان است... هر تکۀ کوچکی از مادّه که به پایان کارش برسد پیوسته در قالبی دیگر از نو متولّد می‌شود... برای طبیعت چه اهمیّتی دارد که شمشیر یک مرد بتواند مرد دیگری را به مگس یا شاخه‌های علف تبدیل کند؟ فقط زمانی که اشرف بودن نوع ما ثابت شود و بفهمیم که از بین رفتن یک انسان قوانین طبیعت را به هم می‌زند، آنگاه می‌توانیم بگوییم قتل یک جرم است. اما وقتی که برای من با تحقیقات بسیار ثابت شده است که هرچیزی که در این کرۀ خاکی زندگی می‌کند، ازجمله ناقص‌ترین آثار طبیعت، همگی به یک اندازه ارزش دارند، پس نمی‌توانیم بگوییم که از بین بردن یک موجود و تبدیل آن به موجودی دیگر یک جرم و گناه است (همان: ۹۲).

همۀ موجودات جنایت می‌کنند. یکدیگر را از بین می‌برند. این چیزی است که طبیعت را به کمال می‌رساند، بنابراین چرا باید از انجام آن خودداری کنیم؟ انسانی که در این جریان شرکت نکند، انسانی تنبل است. ما آن‌ها را به‌عنوان فاضل می‌شناسیم. انسان‌های فاضل در مقابل طبیعت می‌ایستند. با تفکّرات صلح‌جویانۀ خود به طبیعت ظلم می‌کنند. این‌گونه همه‌چیز را به هرج‌ومرج می‌برند. برای همین طبیعت آن‌ها را حذف می‌کند. تعادل فقط با جنایت به دست می‌آید. جنایت، خدمتکار طبیعت است (همان: ۹۳-۹۴).

مارکی دو ساد در ادامه اذعان می‌کند که برای بسیاری این سؤال مطرح شده است که چرا با وجود کمک به برخی از انسان‌ها، بلافاصله، شاهد ظلم و ناسپاسی ایشان هستیم؟ پرسشی که در پاسخ به آن باید گفت:

شما ما را نجات می‌دهید چون این کار برایتان لذّت‌بخش است و شما چگونه می‌خواهید که ما به خاطر لذّت خودخواهانه‌ای که دارید به شما پاداش دهیم. شما نیکوکاران از این‌که خود را بالاتر از افراد بدبخت می‌بینید و با کمک خود به آنان حقارتشان را مشاهده می‌کنید خوشحال می‌شوید. پس ناسپاسی رذیلت نیست که فضیلت غرور است. درصورتی‌که شکرگزاری فضیلت بدبختان است (همان: ۲۲۸-۲۲۹).

ساد معتقد است که خاطرات و سخنان ژوستین برای شناختن ذات انسان‌ها و رشد آنان مفید است و نویسندگان به خاطر ترس احمقانۀ خود این موضوعات را پنهان می‌کنند (همان: ۲۳۰). او در پایانِ داستان اذعان می‌کند کاش متقاعد شویم که خوشبختی واقعی تنها در آغوش فضیلت و اخلاق‌مداری یافت می‌شود و اگر بنابر دلایلی که ما از آن‌ها بی‌خبریم، خدا اجازه می‌دهد که فاضلان در زمین مورد آزار و اذیّت قرار بگیرند، تنها به این خاطر است که آن را در بهشت جبران کند (همان: ۲۹۸).

البته با توجه به الحاد و بی‌دینی ساد و آنچه در داستان ژوستین گذشت، قسمت پایانی این کتاب را باید نوعی طنز و یا ترس از محکومیّت دانست. چنان‌که جان فیلیپس هم سطرهای پایانی ژوستین را ریاکارانه می‌خواند و آن را با داستان مارکی دو ساد در تضاد دانسته و متذکر می‌شود که ساد در کتاب ژوستین جدید، این سخنان ریاکارانه را کنار می‌گذارد (همان: ذیل «مقدمۀ مترجم انگلیسی»، ۲۱).

منبع:

_ ساد، مارکی دو، ۱۴۰۰، ژوستین یا مصائب فضیلت، ترجمه علی طباخیان، بی‌جا، بی‌نا.
https://t.iss.one/Minavash

📘۱۲۰ روز در سدوم

📝مارکی دو ساد

کتاب «۱۲۰ روز در سدوم» را، که در مقابل کتاب ژوستین فاقد ارزش ادبی و فلسفی است، ضدّ اخلاق‌ترین اثر نگاشته شده در بشریّت شمرده‌اند. چنان‌که مارکی دو ساد نیز در قسمتی از آن اذعان کرده است:

زمان آن فرا رسیده است که خود را برای ناپاک‌ترین داستانی که از زمان آغاز جهان تا کنون نوشته شده است آماده کنید (ساد، ۱۴۰۰: ۸۳).

منبع:

_ ساد، مارکی دو، ۱۴۰۰، ۱۲۰ روز در سدوم یا مکتب لیبرتین، ترجمه علی طباخیان، بی‌جا، بی‌نا.
https://t.iss.one/Minavash