نقش رسانه ها در مدیریت بحران (سیل های اخیر)

بخش اول

پایش محتوایی عملکرد رسانه ها در مدیریت بحران سیل های اخیر

#چرایی : (علل ضعف رسانه های خبری داخلی در پوشش اخبار بحران)
عملکرد ضعیف رسانه های داخلی در قبل از بحران در زمینه آگاهی رسانی و آموزش مردم در مواجهه با خطرات سیل وامداد و نجات
در زمان بحران ضعف پوشش خبری لحظه به لحظه از محل وقوع حادثه و نداشتن یک پروتکل و الگوی منسجم رسانه ای که منجر به واکنش هر خبرنگار و نویسنده بر اساس احساسات و گرایشات حزبی و سیاسی خود و انعکاس اخبار بر طبق میل مدیران شد ،نبود سخنگوی واحد مدیریت بحران واستفاده اقتضایی از تعدادی دیگر در برخی موضوعات تخصصی ،از جمله عواملی بود که مردمی را که نیاز به کسب و آگاهی از اطلاعات صحیح و به موقع داشتند را به سمت منابع غیر رسمی و خارجی سوق داد.
ودرزمان بعد ازبحران ،اشاره جزئی به مشکلات و خواسته های مردم و توقعات و مطالبات مردم از دولت که نتیجه آن موجب کمرنگ تر شدن اعتماد عمومی به رسانه های رسمی شده و میزان پذیرش اخبار در افکار عمومی به سمت رسانه های دورتر از نهاد قدرت شد چون بر این باورند که دستوری نیست و بیشتر واقعیت دارد.

#چگونگی
همزمانی سیل اخیر با ایام تعطیلات نوروز یکی از عوامل ضعف اطلاع رسانی سیل در گرگان و قمیشان شد و رسانه های غیر رسمی و خارجی از این فرصت استفاده کرده و گوی سبقت را ربودند . برای مثال شبکه بی بی سی با پخش گزارشات شهروندخبرنگار و مصاحبه با افراد محلی سعی در ارایه دلایل شکل گیری سیل به خصوص در مورد سیل گلستان و شیراز و طبق معمول در جمله آخر اشاره به مقصرین حادثه و بی کفایتی مسئولان و عدم اعتماد عمومی به حکومت و دولت کرد. همچنین برنامه هایی در مورد میزان خسارت به بناهای تاریخی و محیط زیست ،وحوش واز بین رفتن دام و حیوانات و کمک نیروهای ارتش به سیل زدگان و دام های آنها ،درگیری مردم سیل زده با نیروهای سپاه و تلاش مردم بدون وسایل و تجهیزات کافی برای مقابله با سیل و معرفی دستگاه ها و نهاد های مسئول در بحران سیل تهیه کرد.
در مقطع زمانی موازی با پخش اخبار چرایی و چگونگی این حادثه ، برنامه هایی در مورد سیل های بزرگ در کشور های مختلف و عوامل شکل گیری سیل ، آموزش خطرات جانی و مالی سیل ومشکلات و بیماری های بعد از این حادثه پخش نمود .
این در حالی بود که رسانه های داخلی با پخش گزارشاتی از حضورمعاون اول رییس جمهور،رییس مجلس ،رییس جمعیت هلال احمر و رییس سازمان مدیریت بحران و فرماندهان سپاه سعی در نشان دادن مسئولیت پذیری و خدمت و همدلی آنها با مردم آسیب دیده و همچنین تهیه گزارشاتی ازحضورسپاه،ارتش ،نیروهای انتظامی، بسیج و نیروهای مردمی در کنار مردم سیل زده، امداد رسانی ،اسکان موقت ،توزیع غذا و دارو ،پوشاک ، تاسیس بیمارستان های صحرایی ،ارایه تسهیلات برای بازسازی وخسارات ناشی از سیل و رضایت مردم از نحوه کمک رسانی و ...پخش و تلاش در نشان دادن کنترل وضعیت داشتند. اما حقیقت این است که ،با وجود پوشش خبری مستمرو پیگیر رسانه های رسمی ، مردم گرایش به رسانه های غیر رسمی و خارجی دارند و شاید بخشی از این عدم اعتماد عمومی به رسانه های رسمی ریشه در رفتارهایی دارد که سالها مورد نقد قرار گرفته و اصلاح نشده ،رفتارهایی که به تک صدایی باور داشتند و سفیدنمایی را می پسندیدند و گمان می کردند تا ابد مرجع معتبر مردم باقی می مانند .
# سیما میربخش
#کارگروه پایش محتوایی رسانه هاوفضای مجازی در
حوزه سواد رسانه ای
# انجمن سواد رسانه ای
@MLITERACY

نقش رسانه ها در مدیریت بحران (سیل های اخیر)
بخش دوم
پایش محتوایی عملکرد رسانه ها در مدیریت بحران سیل های اخیر

#پیامد ها :
در سیل اخیر گرگان ،با وجود اینکه در هیچ عصری این اندازه تنوع رسانه و کانال های خبری نداشتیم ،درچند روز اول اطلاع رسانی از مجاری خبری رسمی و خبرگزاری های محلی بسیار ضعیف بود و همین امر موجب شد تا اخبار ،عکس و ویدئوها از مجاری غیر رسمی منتشر شود و فرصتی شد برای شهروند خبرنگاران تا انبوهی از ویدئو ها و عکس ها را بدون دروازه بانی خبر و راستی آزمایی در اختیار عموم قرار دهند و طیق معمول شبکه های خارجی از این آب گل آلود استفاده کرده و سعی در وحشت افزایی،سلب امید اجتماعی ، ناتوان جلوه نشان دادن نیروهای امدادی، کافی نبودن امکانات و تجهیزات ،نهادینه کردن احساس بی پناهی و رهاشدگی ،افزایش خشم عمومی نسبت به بی کفایتی مسئولان و مدیران و استانداران وسوگیری در برابر کمک ها و فعالیت های سپاه کردند.

#نتیجه گیری
سیل یکی از بلاهای طبیعی در جهان است. پژوهشگران علل سیل را ناشی از عوامل طبیعی (بارش باران های شدید،جذر و مد،از بین رفتن پوشش گیاهی منطقه و....) وعوامل انسانی (مسدود کردن کانال،ایجاد موانع فیزیکی،تجاوز به حریم رودخانه ها و....) می دانند . برای پیشگیری از وقوع سیل و یا کاهش احتمال وقوع آن می توان از طریق اقدامات ساختاری کنترل سازه ای (ساخت سد،سیل بند،و احداث کانال های انحراف مسیر آب ) و یا اقدامات غیر سازه ای (پیش بینی و هشدار سیل،مدیریت بحران،و مشارکت عمومی و ....اقدام نمود . بیش از نیمی از خسارات سیل ،در قاره آسیا رخ می دهد اما متاسف
نه مدیریت بلایای طبیعی در کشورهای در حال توسعه ،عمدتا واکنشی در پاسخی به شرایط اضطراری و نه پیشگیرانه است .در حالیکه به منظور افزایش اثربخشی مدیریت و کاهش خسارات و تلفات می باید به پاسخ پیشگیرانه تغییر یابد.در مدیریت بحران پیشگیرانه نیاز به مشارکت بیشتر دولت،سازمان های غیر دولتی و خصوصی و مشارکت عمومی است و مستلزم برنامه ریزی های برای دوره زمانی بلند مدت و فعالیت های کوتاه مدت است.چارچوب استراتژیک در مدیریت بحران سیل شامل چهار مرحله است که عبارتند از:

-آمادگی قبل از تاثیر سیل مانند پیش بینی و هشدار سیل و

-آمادگی هنگام وقوع سیل

-پاسخ اضطراری در طول وقوع سیل

-بهبود و توان بخشی بعد از وقوع سیل

هر چند در سیل گرگان،شیراز و خوزستان ، رسانه ها بارها و بارها مدیران را برای نداشتن آمادگی در مراحل سه گانه پیش،هنگام و پس از بحران زیر سوال بردند اما لازم به ذکر است که خود رسانه های رسمی و غیر رسمی نیز در کنار سایر سازمان ها و مسئولان وظایف خاصی بر عهده دارند.نقش رسانه ها در مدیریت و کنترل هر بحران خصوصا بلایای طبیعی شامل سه مرحله است:

-قبل از وقوع بحران (مرحله هشدار،آموزش)، و تولید برنامه هایی به شکل آموزش مستقیم برای بالا بردن سطح آگاهی و شناخت مخاطبان و تولید برنامه های غیر مستقیم با نشان دادن تجربه کشورهای دیگر و چگونگی رفتار مردم در بحران

-در طول بحران (مرحله مواجهه )

- پس از بحران ، نقش پشتیبانی و حمایت ازآسیب دیدگان ،بررسی چگونگی مواجهه سازمان های مسئول با بحران،اطلاع رسانی و آموزش برای کاهش آلام بازماندگان وتهیه درسنامه آموزشی از آن بحران برای پرهیز از تکرار خطاهای در بحران های آتی .
# سیما میربخش
#کارگروه پایش محتوایی رسانه هاوفضای مجازی در
حوزه سواد رسانه ای
# انجمن سواد رسانه ای

@MLITERACY

🎙📻برنامه رادیویی یار مهربان
(معرفی کتب سوادرسانه‌ای)

📘قسمت دهم: کتاب الگوی راهبردی رسانه های فضای مجازی در پرتو گفتمان ولایت فقیه

با حضور؛

#رضا_علیدادی(مولف کتاب)
#سیده_سارا_میرقاسمی(کارشناس برنامه)
#آتناعبدالوند( گوینده)
#نادر_بنی_صفار(تهیه کننده)

#برنامه_رادیویی_یار_مهربان
#کتاب
#سواد_رسانه‌ای
#انتشارات_پشتیبان
#انجمن_سوادرسانه_ای_ایران
#کارگروه_پایش_محتوایی_رسانه_هاوفضای_مجازی



🎧🎙📻🎤📕📚
#لینک_دانلود:
آرشیو رادیو - برنامه یار مهربان -
https://radio.iranseda.ir/epgarchivePart/?VALID=TRUE&ch=29&e=147808899


@poshtibanbook
@MLiteracy
@MLiteracy_Book

📊#اینفوگرافی_معرفی_کتب_سوادرسانه_ای

📕 #کتاب: "الگوی راهبردی فضای مجازی در پرتو گفتمان ولایت فقیه"

✒️#مولف:
#دکتر_رضا_علیدادی

📚#ناشر: #دانشگاه_و_پژوهشگاه_عالی_دفاع_ملی

📝به اهتمام:
#انتشارات_پشتیبان
#رادیو_گفت_و_گو
#انجمن_سوادرسانه_ای_ایران
#کارگروه_پایش_محتوایی_رسانه_هاوفضای_مجازی

https://t.iss.one/MLiteracy_Book

@Poshtibanbook📚
@MLiteracy_Book
@MLiteracy

🎙📻#برنامه_رادیویی #یار_مهربان_معرفی #کتب #سواد_رسانه‌ای

📘قسمت دوازدهم: کتاب جستارهایی در آموزش سوادرسانه‌ای

با حضور؛
#نادر_بنی_صفار(تهیه کننده)
#آتناعبدالوند( گوینده)
#سیده_سارا_میرقاسمی(کارشناس برنامه)
#دکتر_احمد_موسوی_صمدی(مولف کتاب)

#برنامه_رادیویی
#کتاب
#سواد_رسانه‌ای

📝به اهتمام:
#انجمن_سوادرسانه_ای_ایران
#رادیو_گفت_و_گو
#کارگروه_پایش_محتوایی_رسانه_هاوفضای_مجازی




🎧🎙📻🎤📕📚
لینک_دانلود_آرشیو_رادیو - برنامه یار مهربان
https://radio.iranseda.ir/epgarchivePart/?VALID=TRUE&ch=29&e=147901815


https://t.iss.one/MLiteracy_Book

@MLiteracy
@MLiteracy_Book

📊#اینفوگرافی_معرفی_کتب_سوادرسانه_ای

📕 #کتاب: "جستارهایی در آموزش سوادرسانه‌ای "
✒️#مولف:
#سیداحمد_موسوی_صمدی

#ناشر:
📚#نشر_مسیر

📝به اهتمام:
#انتشارات_پشتیبان
#رادیو_گفت_و_گو
#انجمن_سوادرسانه_ای_ایران
#کارگروه_پایش_محتوایی_رسانه_هاوفضای_مجازی


https://t.iss.one/MLiteracy_Book

@MLiteracy_Book
@MLiteracy