هُدهُد"علوم شناختی و رسانه "
1.89K subscribers
1.78K photos
855 videos
61 files
769 links
مطالعات رسانه
@mmhn1361
Download Telegram
◽️تنگناهای انتشار خبرهای جنگ


✍️محمدتقی روغنی‌ها


▫️از دوران جنگی که رژیم صدام بر ایران تحمیل کرد مدت زیادی نمی‌گذرد، اما تحولات گسترده‌ای که در عرصه تولید و انتشار خبر رخ داده، فضای اطلاع‌رسانی را به‌گونه‌ای دگرگون کرده که شاید بسیاری از مردم و به‌خصوص جوانان، تصویری روشن از شیوه‌های کسب و انتشار خبر در دوران جنگ نداشته باشند.

▫️در دهه 60 ایرنا تنها خبرگزاری کشور بود که تقریباً منبع اصلی تأمین خبرها و گزارش‌های روزنامه‌ها محسوب می‌شد. تعداد روزنامه‌های یومیه در حدود تعداد انگشتان یک دست بود.

▫️ستاد تبلیغات جنگ مسؤولیت هدایت و کنترل اطلاع‌رسانی در مورد جنگ از جمله انتشار اخبار را بر عهده داشت و نمایندگان خبرگزاری جمهوری اسلامی، صداوسیما، سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی در آن حضور داشتند.

▫️زمان عملیات که نزدیک می‌شد، نمایندگان صداوسیما و خبرگزاری نسبت به کلیات آن توجیه می‌شدند و ستاد‌های خبری در این دو سازمان شکل می‌گرفت. در پی آن خبرنگاران، عکاسان، فیلمبرداران و سایر عوامل به مناطق عملیاتی اعزام و در قرارگاه‌ها، لشگرها و سایر یگان‌ها مستقر می‌شدند تا همزمان با شروع عملیات با رزمندگان همراه شوند.

▫️در این میان یکی از بزرگ‌ترین مشکلات خبرنگاران و گزارشگران، ارسال اخبار و گزارش‌های مکتوب و تصویری به پشت جبهه و دفاتر و مراکز سازمانی خود بود. خبرها با بی‌سیم از خطوط عملیات به قرارگاه‌ها مخابره می‌شد. البته همین کار هم باید با بسیاری از ملاحظات حفاظتی انجام می‌شد تا برخی از اطلاعات ارسالی که نباید منتشر می‌شد، توسط دشمن شنود نشود.

▫️اگر در قرارگاه‌ها خطوط مستقیم تلفن‌های موسوم به «اف‌ایکس» وجود داشت، خبرها به اهواز، کرمانشاه، سنندج یا تهران ارسال می‌شد و اگر هم خط مستقیم وجود نداشت، خبرنگار باید همراه با خبرهایش، خود را به اولین مرکز، پایگاه و قرارگاهی که در آن امکانات ارتباطی وجود داشت، رسانده یا آن را در اختیار راننده قرار دهد تا به مرکز مورد نظر برساند.

▫️خبرهای مکتوب از طریق تلکس که بهترین وسیله ارتباطی آن زمان بود و امروزه کاملاً منقرض شده است، به اتاق خبر خبرگزاری ارسال می‌شد و از آنجا هم برای شورای اخبار جنگ که در ساختمان پخش صداوسیما در جام‌جم قرار داشت، مخابره می‌شد تا اعضای شورا آن را با ضوابط انتشار، تطبیق داده و مجوز پخش بدهند. پس از آن ایرنا خبرهای خود را روی تلکس مطبوعات می‌فرستاد.

▫️ارسال فیلم و تصاویر از جبهه‌ها مشکلات بیشتری داشت. فیلم‌ها و عکس‌ها با خودرو به پشت جبهه و از آنجا به اولین مراکز استان مانند اهواز و کرمانشاه و سنندج و ارومیه ارسال می‌شد و تصاویر تلویزیونی از مراکز صداوسیما در آن شهرها با خط مستقیم ارتباطی به «نودال پخش» صداوسیما در تهران مخابره می‌شد تا از شبکه‌های سراسری پخش شود.

▫️کسب خبر در جبهه‌ها هم برای خبرنگاران و گزارشگران کار ساده‌ای نبود. خبرنگار می‌توانست مشاهدات خود در صحنه را بنویسد و با رزمندگان مصاحبه کند، اما کسب اطلاعات از محور عملیاتی و جمع‌بندی اوضاع را باید از فرماندهان کسب می‌کرد که این کار هم چندان ساده نبود.

▫️اما سختی کار آنجا بیشتر می‌شد که عملیات با پیروزی همراه نبود. در این میان رسانه‌ها باید خبرهایی را منتشر کنند تا پاسخگوی نیاز جامعه و مردم باشند و از طرفی هم نمی‌شد صریحاً از شکست یا به قولی عدم‌الفتح حرفی زد که به تضعیف روحیه و نگرانی مرم و از طرفی بازتاب‌های نامطلوب در سطح جهان بیانجامد.



🗞منبع: گزیده‌ای از مقاله‌ای به نام «انتشار خبرهای جنگ؛ روش‌ها و تنگناها»، منتشر شده در شماره 4 #ماهنامه_مدیریت_ارتباطات، شهریور 1389



#آرشیو_مدیریت_ارتباطات
#خبرنگاری
#دفاع_مقدس

@HOD8HOD