🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

ملغمه‌‏ تجارت خارجی

👤 دکتر زهرا کاویانی

✍️ باوجود اینکه هرگونه وضع محدودیت غیرتعرفه‌‌‌ای برای واردات ممنوع است، ولی واردات کشور در هر مرحله‌‌‌ با سهمیه‌بندی مواجه است.

✍️ در مرحله‌‌ اول در ابتدای هرسال سهمیه‌‌ ارزی هر سه وزارتخانه‌‌ صمت، جهاد و بهداشت مشخص می‌شود. در مرحله‌‌ دوم هر یک از این وزارتخانه‌‌‌ها به عنوان مثال وزارت صمت میزان ارز تخصیصی به هر یک از گروه‌‌‌های کالایی مانند تلفن همراه، خودرو و ... را مشخص می‌کنند.

✍️ در مرحله‌‌ سوم، وزارت‌‌‌ صمت برای هر کارت بازرگانی سهمیه‌‌‌ای را تعیین می‌کند؛ به نحوی که سهمیه تولیدی با بازرگانی متفاوت بوده و حتی سهمیه هر کارت بازرگانی نیز متفاوت است. حتی در مرحله‌‌ چهارم، سهمیه‌‌ واردات برای هر کارت بازرگانی در هر فصل نیز تعیین می‌شود.

✍️ این سهمیه‌‌‌بندی‌‌‌ها و محدودیت‌ها کاملا خلاف متن صریح قانون است. مجموع سیاست‌‌‌های اجرایی در بازار ارز به نحوی بوده که کاهش صادرات و افزایش واردات را تشویق کرده است.

✍️ در راستای کنترل تقاضا برای ارز، سیاستگذار تلاش کرده تا هر یک دلار واردات مشخص باشد که از چه محلی تامین ارز دریافت می‌کند و هر یک دلار صادرات مشخص باشد که ارز خود را به کجا تخصیص داده است.

✍️ اما نتیجه‌‌‌ چه بوده؟ اینکه حجم قاچاق کالا در کشور به حدود ۳۰ میلیارد دلار رسیده؛ یعنی در حدود نصف واردات رسمی.

✍️ از طرف دیگر، بانک مرکزی با الزام صادرکننده به عرضه‌‌ ارز در بازار نیما و هرچه کوچک‌تر کردن و سخت‌‌‌تر کردن فرآیند تخصیص ارز در بازار اشخاص (بازاری که در آن ارز حاصل از صادرات می‌تواند با نرخ آزاد به واردات اختصاص یابد) عرضه‌‌‌‎ ارز را کمتر کرده و انگیزه برای کم‌اظهاری را بیشتر می‌کند.

✍️ در کنار آن با اصرار بر ثبات نرخ ارز، واردات هر روز فرآیند سودآورتری نسبت به گذشته شده و تقاضا برای واردات افزایش یافته است.

✍️ بنابراین در شرایطی قرار گرفته‌ایم که تراز گمرکی کشور به منفی ۱۶میلیارد دلار در سال ۱۴۰۲ رسیده که منفی‌‌‌ترین مقدار از سال ۱۳۹۶ (سالی که هیچ ممنوعیت و محدودیتی نبود) است.

✍️ از طرف دیگر رانت عظیمی به واسطه‌‌ انواع سهمیه‌‌‌بندی‌‌‌ها و مجوزها در شبکه‌‌ واردات در حال توزیع است و نتیجه‌‌ همه‌‌ این سیاست‌‌‌ها هدررفت منابع ارزی کشور است.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #سیاست_ارزی #رانت #قاچاق #کم_اظهاری #سهمیه_بندی #محدودیت_واردات

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir