🔷 صدرالمتالهین هدف نهایی بعثت انبیا را رسیدن به خدا می داند و سپس بیان می‌کند که این مقصد، در زندگی دنیا قابل دسترسی است. او با استفاده از حدیث نبوی (اَلدُّنیا مَزرَعَهُ الآخِرَه) ذکر می کند که لازم است درباره نفوس و اموال انسانها به گونه‌ای تدبیر شود که منجر به معرفت و تقرب به خداوند گردد.

🔶 به نظر صدرا غایت بعثت انبیا، معرفت الهی است پس هر چیزی که مانع آن شود، گناه کبیره است. او مرتبه ی گناهان را با توجه به مقدار مانعیت آنها از هدف نهایی تعیین می کند. به اعتقاد او انسان مسافری است به سوی خداوند. در این سفر منزل هایی است که یکی از آنها دنیاست و انسان باید از همه منازل، از جمله دنیا بگذرد.

📌 حاصل سخن اینکه رویکرد ملاصدرا در مسائل مربوط به دنیا بر دو اصل مبتنی ست:

1. انسان موجودی است که از حیات دنیوی و اخروی برخوردار است و دنیای او کشتگاه آخرت اوست.
۲. هدف نهایی انسان، رسیدن به قرب الهی است.

🔸 پس هر نظریه ای که در آن به حیات دنیوی انسان اصالت داده شود و دنیا را از جایگاه مقدمه بودنش خارج سازد، مقبول صدرا نخواهد بود.

📖 کتاب #عقل_و_عشق به کوشش #محمد_تقی_سهرابی_فر


#دنیا
#آخرت
#ملاصدرا


📌@canoon_org

🔷ملاصدرا حرکت را به درون اشیاء برد و بر آن اقامه برهان کرد. او حرکت را در همه جواهر جسمانی جاری دانست و سکون را از عالم طبیعت برچید و طبیعت را یک پارچه "حرکت" دانست. در این بینش، حرکت اعراض به تبع حرکت در جوهر صورت می گیرد. در واقع شی، مجموعه ای از جوهرهای به هم پیوسته در مدت زمانی معین است و ما با نگاه به آن شی در یک لحظه مشخص، تنها جزئی از آن را می بینیم.

🔶به عبارت دیگر طبق نظریه حرکت جوهری جسم، علاوه بر سه بعد مکانی، بعد دیگری به نام بعد زمان نیز وجود دارد. حال که جهان طبیعت مجموعه ای از حرکت و سیلان است، پس این مجموعه متحرک نیاز به محرکی خارج از خود دارد و نیز این حرکت، مقصدی خارج از خود طلب می کند.

💢این گونه است که به وسیله نظریه حرکت جوهری می توانیم برای جهان طبیعت مقصدی در ماورای عالم طبیعت جست و جو کنیم و معاد جسمانی را به اثبات برسانیم و تنها به معاد روحانی بسنده نکنیم. با پذیرفتن حرکت جوهری، "حدوث" عالم را در هر لحظه می توان پذیرفت و از این حدوث و نو شدن در هر آن، نیاز هر لحظه این عالم به عالم مافوق را درک کنیم.



📖کتاب #عقل_و_عشق به قلم #محمد_تقی_سهرابی_فر

#زمان
#جوهر
#حرکت


📌@canoon_org

🔷برخی فلاسفه یونانی قبل از سقراط برآنند که همه چیز در حال تغییر است. هراکلیتس از این گروه است که عبارتی معروف از وی نقل شده: شما نمی توانید دو بار در یک رودخانه گام نهید. برخی دیگر از فلاسفه مثل پارمنيدس ثبات عالم را باور دارند و معتقدند صیرورت و تغيّر توهم است.

🔶فرض ثبات همه چیز، تمامی دریافت های انسان از خود و طبیعت را زیر سوال می برد. در اطراف، از سویی رشد، تکامل و بالندگی دیده می شود و از سوی دیگر، فرسایش، پیری و نابودی مشاهده می شود. اگر همه چیز ثابت باشد، پس باید این یافته ها را بافته ذهن بشر تلقی کرد.

💢نظریه تغییر همه چیز نیز قابل دفاع نیست؛ زیرا تغییر نیاز به امری ثابت دارد. وقتی زغال تبدیل به خاکستر شود، باید در دل این تغییر، یک حلقه ارتباطی بین شی اول و دوم باشد. خاکستر یک وجود منقطع از گذشته نیست، این خاکستر، همان زغال قبلی است. هر چیز به هر چیز دیگر تبدیل نمی شود، پس باید یک رشته ارتباطی ثابت بین سلسله متغيرات باشد تا تغيير با تکیه بر آن صورت گیرد.
نتیجه این که قبول تغير، ملازم با قبول امر ثابت است و تغییر همه چیز ممکن نیست.

📖کتاب #عقل_و_عشق به قلم #محمدتقی_سهرابی_فر

#فلسفه

📌@canoon_org

🔷علامه طباطبایی(ره) در رابطه با فهم معانی صفات خداوند معتقد است که عقل بشر، توانایی درک معارفی را که درباره خداوند مطرح است، دارد. این نظر، بر مبنای نظریه اشتراک معنوی بنا شده است که بر اساس آن، صفاتی که هم بر خداوند اطلاق می شود و هم بر انسان، به صورت مشترک معنوی به کار برده می شود.

🔶به عنوان مثال، «هستی» مصادیق متعددی دارد، اما مفهوم آن یکی بیشتر نیست و اختلافی که بین مصادیق وجود برقرار است، در نحوه موجود بودن آنها است. به این معنا که نحوه و شکل موجود بودن مخلوقات با خداوند تفاوت دارد اما از جهت مفهومی معنای موجود بودن یکی می باشد.

💢بر همین اساس، خداوند، به صفات اجسام متصف نیست و هر جا، ظاهر آیه ای، صفات و افعالی را به خدا نسبت داده است، باید به وسیله آیات محکم، به صورتی معنا شود که با شأن و منزلت خداوند سازگاری داشته باشد. بنابراین در این گونه موارد لازم است تأويل صورت بگیرد. بنا بر آنچه بیان شد، مرحوم علامه در رابطه با زبان دین به نظریه اشتراک معنوی و تأويل معتقد است.




📖کتاب عقل و عشق به قلم محمد تقی سهرابی فر

#دین
#زبان_دین
#عقل_و_عشق
#علامه_طباطبایی
#محمدتقی_سهرابی_فر


📌@canoon_org

🔶صدرالمتالهین عقل را به عنوان ملکی از ملائک الهی، لازمه شناخت و معرفت می‌داند. اما در عین حال، به صراحت بیان می‌کند که عقل به تنهایی قادر به رسیدن به سرمنزل مقصود نیست و این مکاشفه و نور الهی است که انسان را به هدف می‌رساند.

🔷ذخیره های علمی و جویبارهای حکمت قرن های گذشته، در وجود ملاصدرا به یکدیگر می رسند و فلسفه ای پویا، روان و منحصر به فرد را به وجود می آورند که حکمت متعالیه نام گرفته است. وی بنای حکمت متعالیه را بر اساس سه مسلک قرآنی، عرفانی و برهانی احداث می‌کند. این پیوند تحول عظیمی در فلسفه اسلامی ایجاد کرد و منظر جدیدی پیش روی فلاسفه نهاد و به بسیاری پرسش‌ها پاسخ داد. به همین نحو، حکمت متعالیه صدرا پاسخگوی بسیاری از مباحث امروزین نیز هست.

📖کتاب عقل و عشق به کوشش #محمدتقی_سهرابی_فر توسط انتشارات کانون اندیشه جوان منتشر گردیده و با مروری بر زندگی و اندیشه‌های ملاصدرا، در دو بخش کلی و با عناوین زیست نامه صدرا و اندیشه های صدرایی، به بررسی اجمالی حیات او و اندیشه هایش همچون معرفت‌شناسی، هستی شناسی، انسان شناسی، دین شناسی و... از نگاه صدرالمتالهین می‌پردازد.


#معرفی_کتاب
#عقل_و_عشق
📌@canoon_org

🔰آیا امر اراده به عنوان فعلی از افعال انسان، از روی اراده قبلی انجام می شود یا بدون اراده قبلی صورت می پذیرد؟

🔶اگر بگوییم هر اراده ای قبل از خودش اراده دیگری دارد، بر سلسله ای از اراده های نامتناهی معتقد شده ایم؛ در حالی که می دانیم تسلسل، محال است و شدنی نیست. اگر بگوییم قبل از اراده، اراده دیگری نیست، در این صورت نیز، بر اختیاری نبودن اراده اعتراف کرده ایم و پذیرفته ایم که اراده ما بر کارهایمان، اختیاری نیست. ملاصدرا گفتاری در بحث علم خداوند دارد که پاسخ مناسب پرسش ماست. خلاصه سخن ایشان این است که ملاک اختیاری بودن کارها، مسبوق به ارادی بودن نیست.

🔷انسان در کارهای اختیاری فیزیکی، قبل از فعل، بترتیب این مراحل را طی می کند: تصور، مصلحت سنجی، تصديق به مصلحت، شوق و اراده. اما کارهای درونی و باطنی انسان، بدون این مقدمات صورت می گیرد. مثلا ذهن انسان در آغاز آفرینش از هرگونه علم تصوری و تصدیقی خالی است و تنها بر ذات و حواس خویش علم حضوری دارد و با این علم می خواهد آن حواس را به کار گیرد. این بکارگیری حواس، فعل اختیاری اوست و از ذات او نشأت می گیرد، در حالی که برخی مقدمات فعل اختیاری (تصور، تصديق به فایده) در آنها نیست.

💢پس معلوم می شود که اختیاری بودن افعال درونی انسان، ملاکی دیگر دارد و آن سرچشمه گرفتن فعل از ذات و نهاد آدمی است. این جاست که صدرالمتالهین افعال و کارها را مسبوق به علم و اراده ای خاص می داند. علم حضوری بر نفس و قوای او، و اراده ای که همان شوق ذات است بر کمالات خود و قوای خود. و این گونه است که افعال، از ذات او بر می خیزند و فعل اختیاری او محسوب می شوند.

📖کتاب #عقل_و_عشق به قلم #محمدتقی_سهرابی_فر

#اراده
#فلسفه
#مشاوره


📌@canoon_org

🔷توضیح نظریه اصالت وجود در گرو تصوری روشن از دو واژه وجود و اصالت است. وجود و هستی امری است واضح و بدیهی. هر انسانی، معنای بودن و هستی را به خوبی می فهمد، به همین دلیل نمی توان تعریفی حقیقی بر آن ارائه کرد؛ چرا که چیزی روشن تر از هستی که بتواند معرّف هستی باشد نداریم.

🔶ذهن انسان از هر شیء خارجی دو چیز می فهمد؛ یکی هستی و وجود و دیگری چیستی و ماهیت آن. این در حالی است که آن شیء خارجی بیش از یک واقعیت نیست. پس کدامیک از آن دو مفهوم ذهنی در خارج واقعیت دارد؟ آنچه خارج از عالم ذهن واقعیت دارد و در واقع، آنچه عالم خارج را پر کرده و منشأ اثر است، چیستی آن شی است یا هستی او؟

💢اگر آتشی در روبرو شعله ور باشد، ذهن، دو مفهوم هستی و چیستی آن آتش را در خود دارد. آن آتش خارجی که آثاری همچون سوزاندن دارد، مصداق کدامیک از این دو مفهوم ذهن است؟ پس اینکه بنابر اصالت دادن به وجود و هستی، گفته می شود وجود اصیل است یعنی در خارج تنها وجود واقعیت دارد و ماهیت، امر عارضی است که از آن وجود خاص انتزاع می شود.

📖کتاب #عقل_و_عشق به کوشش #محمدتقی_سهرابی_فر

#وجود
#فلسفه
#اصالت_وجود
#حکمت_متعالیه
#آموزش_مفاهیم


📌@canoon_org

🔶گروهی دنیا را منزلگاه انسان تلقی می کنند و خوشبختی و سعادت خود را محدود در همین دنیا می دانند و گروهی دیگر نه تنها زندگی بعد از مرگ انسان را قبول دارند، بلکه آن را حیات اصلی انسان دانسته و رخت بربستن از این دنیا را تولدی دیگر می انگارند.

🔷صدرالمتألهین رویکرد دوم را دارا است. وی در کتاب مبدأ و معاد هدف نهایی بعثت انبیاء را معرفت و رسیدن به خدا میداند و سپس بیان می کند که این مقصد نهایی در زندگی دنیا قابل دسترسی است. صدرا با استفاده از حدیث نبوی (ص) الدنيا مزرعه الاخره بیان میکند که لازم است درباره نفوس و اموال انسانها به گونه ای تدبیر شود که منجر به معرفت و تقرب به خداوند گردد.

💢به نظر صدرا هدف نهایی بعثت انبیاء معرفت الاهی است پس هر آنچه که مانع از آن شود گناه کبیره است. او مرتبه گناهان را با توجه به مقدار مانعیت آنها از هدف نهایی تعیین می کند.

📖کتاب #عقل_و_عشق مروری بر زندگی و اندیشه ملاصدرای شیرازی به قلم محمد تقی سهرابی فر


#ملاصدرا
#حکمت_اشراق
#معرفت_شناسی


📌@canoon_org

🔶صدرالمتالهین هدف نهایی بعثت انبیا را رسیدن به خدا می داند و سپس بیان می‌کند که این مقصد، در زندگی دنیا قابل دسترسی است. او با استفاده از حدیث نبوی (اَلدُّنیا مَزرَعَهُ الآخِرَه) ذکر می کند که لازم است درباره نفوس و اموال انسانها به گونه‌ای تدبیر شود که منجر به معرفت و تقرب به خداوند گردد.

🔷 به نظر صدرا غایت بعثت انبیا، معرفت الهی است پس هر چیزی که مانع آن شود، گناه کبیره است. او مرتبه ی گناهان را با توجه به مقدار مانعیت آنها از هدف نهایی تعیین می کند. به اعتقاد او انسان مسافری است به سوی خداوند. در این سفر منزل هایی است که یکی از آنها دنیاست و انسان باید از همه منازل، از جمله دنیا بگذرد.

💢 حاصل سخن اینکه رویکرد ملاصدرا در مسائل مربوط به دنیا بر دو اصل مبتنی ست:

🔹 انسان موجودی است که از حیات دنیوی و اخروی برخوردار است و دنیای او کشتگاه آخرت اوست.
🔸هدف نهایی انسان، رسیدن به قرب الهی است.

⭕️ پس هر نظریه ای که در آن به حیات دنیوی انسان اصالت داده شود و دنیا را از جایگاه مقدمه بودنش خارج سازد، مقبول صدرا نخواهد بود.

📖 کتاب #عقل_و_عشق به کوشش #محمد_تقی_سهرابی_فر

#آخرت
#ملاصدرا
#صدر_المتالهین
📌 @canoon_org