💠«از جاهلیت تا تکفیر در اندیشه‌ #سید_قطب »

🔹گزیده‌ای از سخنرانی حجت‌الاسلام #داوود_فیرحی در همایش #آنان_که_می‌اندیشند

🔸در دوره ۱۹۶۵و ۱۹۶۶ که حکم اعدام سید قطب به همراه دو یار وی صادر می‌شود، دوره جالبی برای مطالعه دیدگاه‌های سیدقطب درباره مفهوم جاهلیت است. با نگاه به مفهوم جاهلیت، احساس می‌کنیم این ادبیات، بسیار به ادبیات «ندوی» و یا «مودودی» نزدیک است. بر اساس کار مشترکی که با یکی از دانشجویان انجام دادیم، دریافتیم که تئوری جاهلیت قبل از سید قطب در آثار مودودی وجود دارد و ایشان این بحث را توسعه دادند. درباره مفهوم جاهلیت تقریبا می توان گفت نظریه‌هایی که در مودودی هست در خود سید قطب هم وجود دارد؛ همچون واژه «جاهلیت ناب» یا جاهلیت خالص و منظور نگاه های ماتریالیستی به انسان هست. باز هم با تکیه بر مودودی هست که سید قطب در ادبیات خود اومانیسم را جاهلیت تلقی و نمادش را ایالات متحده تصور می‌کند.
🔸از مجموع گفته‌های سید قطب چنین استنباط می شود که او بخش های صنایع و فنون و علوم دقیق غرب را مورد انتقاد قرار نداده و آنچه بیشتر برای او مهم بوده، نظام حقوقی و اخلاقی است. در ادبیات سید هم همانند ادبیات مودودی یک نوع جاهلیتی در نظر گرفته شده با عنوان جامعیت شرک آلود یا تقریبا نظام هایی که به نوعی در کنار حکومت خداوند یا حاکمیت شریعت به چیزهای دیگر توجه می کنند. جمله‌ای در ادبیات ندوی یا مودودی تحت عنوان «جاهلیت راهبانه» وجود دارد که به نوعی رهبانیت را هم مورد انتقاد قرار می دهند اما در ادبیات سید بحث جاهلیت تفاوت هایی با ادبیات مودودی دارد؛ شاید بشود گفت گروه های جهادی سعی کردند از این بحث‌ها و ادبیات کمک بگیرند و نظریه‌های تکفیر را به سید هم نسبت دهند.
🔸در ادبیات سید بحثی هست به نام جاهلیت مدرن؛ وی نه تنها دنیای غیر مسلمان را دنیای جاهلی تلقی می کند، بلکه حتی دنیای مسلمانی امروز را هم دنیای جاهلی حساب می کند یعنی در واقع حکمی که در ادبیات مودودی و ندوی بود، آن را به خود جهان اسلام و مسلمانان سرایت داده و می گوید: در جهان امروز دیگر بشر نمی تواند ادعا کند که جاهلیت بخاطر نبود علم است؛ بلکه حتی دانشمندان را هم جاهل تلقی می کند. سید قطب بر این باور است که «جاهلیت قرن بیستم وخیم ترین نوع جاهلیتی است که در تاریخ بشر ظاهر شده زیرا در این عصر جامعه جاهلی چهره های متفاوتی به خود گرفته و «ایسم» های متفاوتی جای توحید نشسته اند.
🔸طی پنجاه سال اخیر یک دگرگونی در مفاهیم پیدا شده و جالب اینکه در این مفاهیم به نوعی مصادره‌ای از آراء قطب هم هست. من در چند بخش این مصادره را دیدم؛ یکی در مفهوم جاهلیت که تبدیل به مفهوم تکفیر یا کفر می شود، یکی دگرگونی در مفهوم جهاد است که بخصوص این جهاد معنی خاصی برای تکفیری ها دارد؛ یکی هم مفهوم تأسیس حکومت شرعی‌ست (یعنی بحث هایی مثل خلافت را دنبال می کنند). با مطالعه این مباحث، می توان دریافت که در جهان اهل سنت اسلام گرایی سیاسی با تکیه بر تفسیرهایی از ادبیات قطب چگونه از اصولگرایی سید قطب عبور و یک رادیکالیسم را تولید می کند. فکر می کنم یک خلطی در جوامع پیدا شده و هر کس به سید قطب توجه دارد متهم به رادیکال بودن می شود و تفکیک این مفاهیم شاید بتواند کمک بزرگی به این موضوع بکند.

l1l.ir/c15

🔰همایش درباره علم دینی

💢کانون اندیشه جوان چهارمین محصول از گنجینه آرشیو خود را منتشر کرد.

🔷همایش درباره علم دینی شامل بررسی نسبت علم و دین با موضوعات «جامعه‌شناسی مواجهه با علم در ايران»،«نسبت علم و تمدن»،«مواجهه مسلمين با دانش يونانی»،«علوم اجتماعی دينی»، «مناسبات الهيات و علوم انسانی» و «عقل و ايمان» می باشد که آیت الله علی اکبر رشاد، آیت الله سید مهدی میرباقری، دكتر يوسف اباذری، دكتر بیژن عبدالکریمی، حجت الاسلام دکتر داوود فیرحی، حجت الاسلام دكتر حميد پارسانيا، سعيد زيباكلام و دكتر رضا داوری اردكانی در آن به بیان نظرات و دیدگاه های خود پرداخته اند.

📌 این همایش در خرداد1391برگزار شده و از مجموعه های با ارزش گنیجه آرشیو کانون اندیشه جوان است و به صورت یک دوره آموزشی تصویری در بخش همدرس سایت کانون اندیشه جوان در دسترس می باشد.

💠 برای مشاهده این دوره به لینک زیر مراجعه کنید.

🌐https://canoon.org


#همدرس
#علم_دینی
#داوود_فیرحی
#دوره_آموزشی
#يوسف_اباذری
#حميد_پارسانيا
#سعيد_زيباكلام
#علی_اکبر_رشاد
#بیژن_عبدالکریمی
#رضا_داوری_اردكانی
#سید_مهدی_میرباقری



📌@canoon_org

🔶 پوپولیسم چیست؟ و در غیریت با چه الگویی تحلیل می‌شود؟ شرائط و بسترهای ظهور پوپولیسم کدامند؟ مختصات پوپولیسم از نظر معرفت‌شناسی، روش‌شناسی چیست؟ اینکه گفته می‌شود پوپولیسم بیماری دموکراسی‌های نارساست یعنی چه؟ آیا نگرش ضد اشرافی‌گری در پوپولیسم ‌از مختصات آن است یا اینکه در ایران چنین شده است؟ وضعیت نهادهای مدنی، رابطه #دولت با #مردم، شعارهای کلیدی، و… در دولت‌های پوپولیستی چه می‌شود؟

🔷 پوپولیسم از تمایل و نشانه‌ی چه نوع دولت و گروهی برای ما سخن می‌گوید؟ سخن و تمایل آن دولت و گروه، مثبت است یا منفی؟ و یا اینکه عنوان عامی است که بار ارزشی خاصی ندارد و می‌تواند مصادیق متفاوتی به خود گیرد؟ و نظرگاه دین در این باره چیست؟ و چگونه می‌خواهد به مومنان در مواجهه با چنین دولت‌هایی مساعدت نماید؟

⁉️ پرسش‌های متعددی است که به بسیاری از آنها در این اثر پاسخ داده شده است. هدف از نشر این کتاب، غنابخشی به #ادبیات_سیاسی کشور درباره پوپولیسم است و قصدی بر نقد و ارزیابی دولت دهم ندارد. و تنها به وضعیت برخی از دولت‌های بعد از #انقلاب ناظر است و قصدی بر تحلیل کلیت نظام مقدس #جمهوری_اسلامی ندارد.

💢 گفتارهای کتاب #پوپولیسم به کوشش #عبدالوهاب_فراتی عبارتند از:
🔸 پوپولیسم، ماهیت و پیامدها؛ گفت و گو با دکتر #علیرضا_شجاعی_زند
🔸 اسلام و دموکراسی پوپولیستی؛ گفت و گو با دکتر #منصور_میراحمدی
🔸 پوپولیسم صادقانه یا پوپولیسم جاهلانه؛ گفت و گو با دکتر #عماد_افروغ
🔸 پوپولیسم؛ پدیده ای مدرن؛ گفت و گو با دکتر #داوود_فیرحی

#معرفی_کتاب


📌@canoon_org