کانون اندیشه جوان
1.15K subscribers
2.19K photos
1.1K videos
54 files
1.93K links
Download Telegram
🔰عقلانیت نظری و و عملی در دیدگاه وبر

🔵وبر با تمییز تسلط عملی و تسلط نظری بر واقعیت، عقلانیت نظری را از عقلانیت عملی تمییز می‌دهد. عقلانیت نظری تسلط بر واقعیت توسط مفاهیم انتزاعی هرچه دقیق‌تر است و عقلانیت عملی محاسبه هرچه دقیق‌تر وسایل برای نیل به اهداف است و امروزه آنچه لازمه توسعه و ویژگی جوامع مدرن می‌باشد، عقلانیت عملی است.

🔴عقلانیت عملی به عقلانیت صوری و عقلانیت محتوایی تقسیم می‌شود. عقلانیت صوری مربوط به تصمیمات کنش‌گرانی می‌شود که نسبت انتخاب هدف، عقلانی عمل می‌کند و منافعشان را طبق محاسبات دقیق، مرحجات روشن و قواعد تصمیم‌گیری معین و از طریق مناسب‌ترین ابزار دنبال می‌کنند.

🔶عقلانیت محتوایی عبارت است از سنجش محتوایی یک سیستم ارزشی که مرجحات را مشخص می‌کند. در عقلانیت محتوایی این خود سیستم ارزش‌هاست که مورد نقد و نظر قرار می‌گیرد.

📖کتاب چند یادداشت تئوریک، نوشته شهریار زرشناس

#آموزش_مفاهیم
#ماکس_وبر
#عقلانیت
#چند_یادداشت_تئوریک
#شهريار_زرشناس

https://b2n.ir/weber
🔰 حزب سیاسی از دیدگاه ماکس وبر


🔷 ماکس وبر حزب سیاسی مدرن را تداوم اشکال قدیم فعالیت‌های سیاسی جمعی می‌داند. وی به صورت کلی، حزب سیاسی را جمعیتی فعال در جهت کسب قدرت اجتماعی تعریف می‌کند و به سخن دیگر احزاب درصدد تأثیرگذاری بر اقدام جمعی،‌ صرف نظر از محتوای آن هستند. از نظر وی احزاب ممکن است در یک باشگاه اجتماعی یا یک دولت وجود داشته باشند.

🔶 از نظر او اقدام‌های حزبی همیشه در جهت رسیدن به هدفی است و این کار هم به شیوه برنامه‌ریزی شده انجام می‌گیرد. رهبران احزاب معمولاً در جهت سلطه بر یک جامعه تلاش می‌کنند. احزاب از نظر وبر، صرفاً محصول شکلهای منظم جدید سلطه نیستند. او احزاب باستانی و قرون وسطایی را هم حزب می‌نامد به رغم این واقعیت که آنها با ساختارهای جدید اساساً متفاوت هستند.

📖کتاب حزب در نظام اسلامی، ص 18، حیات الله یوسفی



#آموزش_مفاهیم
#احزاب_سیاسی
#ماکس_وبر


📌@canoon_org
🔹سرمایه‌داری از منظر ماکس وبر


🔺به تعبیر ماکس وبر، نظام سرمایه‌داری همانا عبارت است از عقلانی‌کردن انگیزه سودانگاری. وبر، کنش سرمایه‌دارانه را نوعی حسابگری معقول می‌نامد.

🔸وبر در بخش‌هایی از مقدمه کتاب اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری چنین می‌نویسد:
سرمایه داری با سودجویی و تجديد دائمی سود از طریق فعالیت عقلانی و مستمر سرمایه‌دارانه مترادف است. کنش اقتصادی سرمایه‌دارانه بنا به تعریف ما، کنشی است مبتنی بر چشم‌داشت سود با استفاده از فرصت‌هایی که برای مبادله پیش می‌آید... واقعیت مهم همواره همان محاسبه‌ای است که براساس ارزش پولی روی سرمایه انجام می‌گیرد.

💠با این همه اکنون در غرب، نوعی از سرمایه‌داری پرورش یافته که هم از نظر دامنه کمّی و هم از نظر انواع و اشکال و جهت‌گیری‌ها و تحول کمّی آن‌ها، هرگز در جای دیگری وجود نداشته است. در غرب امروز، شكل بسیار متفاوتی از سرمایه‌داری به وجود آمده که در جای دیگر پدید نیامده، نظیر سازمان سرمایه‌داری و عقلانی کار آزاد.

▪️ویژگی سرمایه داری غربی این نیست که سازمان صنعتی عقلانی آن با بازاری قاعده‌مند تنظیم شود و نه با فرصت‌ها و موقعیت‌های سیاسی و یا با بخت و اقبال‌های غیرعقلانی کسب سود.

▫️توسعه سازمان عقلانی مدرن فعالیت سرمایه‌دارانه، بدون حضور دو عامل مهم دیگر امکان‌پذیر نبود:
١. جداشدن تجارت از خانوار که وجه مشخص زندگی مدرن اقتصادی است.
۲. حسابداری عقلانی که با این نوع اقتصاد پیوند دارد.

🔻سرمایه‌داری مدرن نه فقط به ابزارهای تکنیکی تولید، بلکه به نظام حقوقی و حکومتی محاسبه پذیر، یعنی به قواعد رسمی نیازمند است.

📖کتاب چند یادداشت تئوریک، نوشته شهریار زرشناس

#آموزش_مفاهیم
#سرمایه‌داری
#ماکس_وبر


📌@canoon_org


https://b2n.ir/veber1
🔰ماکس وبر چه نسبتی میان آموزه‌های اخلاقی مذهب پروتستان و روح سرمایه‌داری مدرن برقرار می‌کند؟

🔷در بین مقاله‌ها، پژوهش‌ها و کتاب‌های ماکس وبر، کتاب «اخلاق پروتستانی و روح سرمايه‌داری» عامل اصلی شهرت وبر شده است. دغدغۀ عمدۀ وبر در این کتاب کوششی برای پاسخ به این پرسش است که چگونه بعضی باورهای مذهبی پیدایش یک ذهنیت اقتصادی یا به عبارت دیگر «خلق‌و‌خوی» یک شکل اقتصادی دیگر را ایجاب کرده‌اند. محور اصلی تحلیل وبر این پرسش است که کدام اخلاقیات عملی یا سیر و سلوک اخلاقی به «سرمايه‌داری» با تلقی مدرن از آن منجر می‌‌شوند. آنچه ماکس وبر بر آن اذعان كرده تأثیر دین و میراث اخلاقی مذهب در این مسیر «سرمايه‌دارانه» است. البته او تأكيد نموده است: «تکرار می‌‌کنیم که نه آموزۀ اخلاقی یک مذهب، بلکه سلوک اخلاقی ناشی از آن» و این دقت ماکس وبر را در تفکیک سوژۀ نقد نشان می‌دهد.

🔶ماکس وبر در آغاز «اخلاق پروتستانی و روح سرمايه‌داری» دلایل متعددی برای عبور از اکثر ادیان و مذاهب غیرمسیحی بيان كرده و با تکیه بر مفهوم سرمايه‌داری آن را در فرهنگ غرب مسیحی، و با تأكيد بر تضاد کاتولیکی ــ پروتستانی و تعارضات اخلاقی بین پیروان آنها بررسی می‌کند. «من فردی از طبقه بورژوا هستم. من خود را بورژوا احساس می‌کنم و با عقاید و آرمان‌های آنها بزرگ شده‌ام» و به همین خاطر در تمام کتاب كوشيده است از قضاوت ارزشی پرهیز کند و درعین‌حال به تبعات مذهب در مسیر تحولات اقتصادی توجه نمايد.

♦️او بسیاری از شواهد خود را از میان رفتار دین‌داران انتخاب كرده و به مفاهیمی ارجاع داده که فقط می‌توان آنها را در نظام واژگانی مذهبی فهميد. یکی از این مفاهیم «تکلیف» است که به صورت ایده «عمل به تکلیف از طریق انجام شغل» ارائه شده است. نوعی ریاضت‌گرایی این جهانی که تحت‌تأثیر ایده تقدیر کالونیستی، تحصیل ثروت را نشانه‌ای از لطف پروردگار می‌داند و مؤمنان را به آن دعوت می‌كند و درعین‌حال سلوکی را تجویز می‌کند که با تصور رایج از سرمايه‌داران در تعارض است: «سرمايه‌دار زاهد است مانند راهبی که از لذت‌های دنیا دست می‌کشد».

💠تأكيد عمده وبر در میان فرق پروتستانی، بر کالوینیسم است. یکی از نتایج مهمی که وبر به آن دست يافته این است که «کالوینیسم با احساس بی‌سابقه تنهایی درونی که در فرد ایجاد می‌کرد، نیرو و انگیزه اخلاقی کارفرمای سرمايه‌داری را فراهم می‌کند»؛ یعنی «اخلاق کالوینیستی نوعی عمل‌گرایی را در رویکرد مؤمن نسبت به امور دنیوی ایجاد می‌کرد؛ یعنی در جستجوی ثواب، کششی به تبحر حرفه‌ای در او ایجاد می‌نمود». از سوی دیگر وبر با تلاشی که برای تعریف سرمايه‌داری مدرن كرده به نمادهايی برای تفسیر آن دست يافته است. از جمله کارایی، محاسبه‌پذیری، پیش‌بینی‌پذیری و کنترل تصمیم‌گیری که بدون التزام به آنها «موفقیت در بازار» ممکن نیست.






#تقدیر
#تکلیف
#مشاوره
#کالوینیسم
#ماکس_وبر
#سرمایه_داری




📌@canoon_org
🔰بروکراسی


🔷واژه بروکراسی را دوگرنی (Vincent de Gournay)، اقتصاددان فرانسوی در سال ۱۷۴۵م ابداع کرد. او به واژه «bureau» به معنای دفترکار مقامات اداری یا میزتحریر یا اداره، پسوند یونانی «cracy» به معنای حکومت‌کردن را افزود و بدين ترتيب واژه بروکراسی را به معنای حکومت مقامات اداری به کار برد.

🔶با اين وجود اولین تعریف جامع از بروکراسی به عنوان شکلی از مدیریت سازمان، در آثار ماکس وبر به چشم می‌خورد؛ در این تعریف بر دقت، سرعت، وضوح، نظم، قابلیت اطمینان و کارایی به دست آمده از ایجاد یک تقسیم کار ثابت، سرپرستی سلسله مراتبی و قوانین و مقررات مشروح تأکید شده است. بروکراسی در ادبیات رایج کشور با نام «دیوان‌سالاری» نیز شناخته می‌شود.

🔺البته تعریف بروکراسی تنها در مدیریت کاربرد ندارد. در علوم سیاسی، بروکراسی عبارت است از حکومت به وسیله افراد اداری. در این نوع حکومت سیستم اختیارات مبتنی بر قدرت قانونی بوده و بخش‌های گوناگون دولت به وسیله کارکنان انتصابی و نه انتخابی اداره می‌شود و به طور سلسله‌مراتبی سازمان می‌یابد و از این طریق در جامعه ایجاد نظم می‌شود بدون اینکه از مشارکت مردم استفاده شود.

🔻مفهوم دوم کلمه بوروکراسی از ماکس وبر شروع می‌شود که در میان جامعه‌شناسان و اندیشمندان سازمان و مدیریت متداول است. در این مفهوم بروکراتیزه‌شدن عبارت است از عقلایی‌شدن فعالیت‌های جمعی. در این حالت بروکراسی به قوانین غیر‌شخصی، تعریف دقیق وظایف، تقسیم مسئولیت‌ها و سلسله‌مراتب اختیارات در داخل سازمان تأکید دارد.

♦️برداشت سومی نیز از بروكراسی وجود دارد كه ناشی از عملکرد آن در میان مردم است. این برداشت به پیاده‌سازی نامناسب نظام اداری و نقاط ضعف سازمانهای اداری اشاره دارد و از مفهوم بروکراسی تعبیری ناخوشایند می‌شود. در این حالت ویژگی‌های بروکراسی عبارت است از: کاغذبازی و تشریفات زاید اداری، کندی، کسل‌کنندگی، یکنواختی، انعطاف‌ناپذیری، پیچیدگی دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌ها، پاسخ نامناسب به نیازهای محیطی، دلسردی، بیانگیزگی، ازخودبیگانگی، رنجش اعضا و نارضایتی ارباب رجوع. اما در مجامع علمی همان مفهوم دوم، مورد نظر است.

🗞ماهنامه زمانه، شماره ۲۰، دی ۱۳۹۰، ص ۳۳ و ۳۴





#بروکراسی
#ماکس_وبر
#آموزش_مفاهیم



📌@canoon_org
🔷 نظریه ماکس وبر درباره انواع رهبری ها و رهبری کاریزماتیک را می توان در چهارچوب جامعه شناسی سیاسی وبر بررسی کرد. در جامعه شناسی سیاسی وبر، بحث اساسی این است که رفتار انسان ها صرفا رفتار عقلانی و محاسبه شدنی نیست؛ گرچه آن یکی از ابعاد رفتاری انسان است. به عبارتی اعمال انسانی هم عقلانی، هم عاطفی و هم سنتی است.

🔶 از نظر وبر رفتار انسانها از نظر منشاء حداقل به سه دسته متمایز می‌شود. رهبری سیاسی هم بر اساس همین سه نوع رفتار انسان‌ها شکل می‌گیرد؛ یعنی جامعه‌ای که در آن رفتار انسان‌ها عقلانی باشد، رهبری سیاسی اش از نوع سیاست مبتنی بر عقلانیت خواهد بود.

🔷 اگر در جامعه ای عاطفه بر رفتار انسان ها حاکم باشد، آن وقت رهبری سیاسی حاکم بر این جامعه، نظریه ی کاریزماتیک خواهد بود. در واقع اساس پیدایش نظریه کاریزماتیک، رفتار عاطفی پیروان چنین رهبرانی است که در آن جامعه حاکم شده است.

📖 ماهنامه زمانه، سال نهم، شماره سه، ص 50

#زمانه
#مشاوره
#ماکس_وبر
#رهبری_سیاسی




📌@canoon_org
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🔰الگوی پیشرفت

🔶الگوی ایرانی _ اسلامی پیشرفت، یکی از راهکارهای اساسی جهت پیشرفت اقتدار زا و استقلال آفرین کشور است. الگویی که مبتنی بر زیست بوم ایران بوده و جامعه را از نامناسبات فرهنگ های دیگر مصون می دارد و مسیر پیشرفت را عمق و سرعت می بخشد.

#شابک
#جامعه
#زندگی
#فرهنگ
#مدرنیته
#ماکس_وبر
#سبک_زندگی
#مقاله_تصویری
#انقلاب_اسلامی
#سید_حسین_امامی
#الگوی_ایرانی_اسلامی
#فرهنگ_و_پیشرفت_مطلوب


📌@canoon_org
🔷ماکس وبر به منابع اقتدار و مبانی مشروعیت توجه کرده و به سه نوع اقتدار یا سیادت مشروع اشاره کرده است: مشروعیت سنتی، مشروعیت قانونی - عقلانی و مشروعیت فرهی. در مشروعیت سنتی، توجیه اقتدار بر مبنای آداب و سنت های گذشته، در مشروعیت فرهی (کاریزماتیک؛ یعنی نفوذ در قلوب) ویژگی های استثنایی رهبر و در مشروعیت قانونی و عقلانی، مقررات دیوان سالاری و قوانین رسمی این نیاز را تأمین می کند.

🔶مشروعیت سنتی ممکن است وراثتی باشد؛ مانند مشروعیت سلطنت در یک خانواده معین و ممکن است آداب و رسوم قبیله باشد. مشروعیت فرهی ناشی از استعدادها و قابلیتهای فرد است که قضاوت عمومی جامعه بر این قرار می گیرد که کاریزما (کسی که محبوب مردم شده است) حق اقتدار و اعمال حاکمیت دارد. مشروعیت عقلانی، قانونی ناشی از پیشرفت جامعه مدنی است که با ساز و کارهای انتخاباتی و آرای اکثریت تحقق می یابد.

💢براساس آنچه وبر بیان کرده، اگر حکمرانان نتوانند تسلط خود را به یکی از سه طریق یاد شده توجیه کنند، وسایل نابودی شان فراهم شده و در صورت تداوم مشروعیت نداشتن، ممکن است سرنگون شوند و نوع اقتدار عوض شود.

📖ماهنامه زمانه، شماره ۳، ص۵۵

#ماکس_وبر

📌@canoon_org