🔶 در حدیثی از امام صادق (ع) وارد شده است که دل حرم الهی است. غیر خدا را در آن راه ندهید. این جمله ی بسیار عالی و پر محتوا، حقیقت "مراقبه" را نشان می‌دهد. وقتی که انسان خود را شناخت و خویشتن را پیدا کرد، دائماً باید در حضور باشد؛ ذاکر الهی و متوجه خود باشد تا در معرض انحراف و سقوط قرار نگیرد چون هر لحظه ای خطر، انسان سالک را تهدید می نماید.

🔷 انسان باید خطر شناسی و خطر گریزی کند، آفات و موانع رشد و کمال را بشناسد و نیز به یاد خدا باشد. همچنین از اهل غفلت و گناه دوری نماید، پاسدار حریم جان خود باشد تا حرام ها را به درون دل راه ندهد، کشیک نفس بکشد تا تیر بلا و وسوسه‌ها به او اصابت نکند.

🔶 مراقبه از مراتب کمالات وجودی انسانی است که با محاسبه و مشارطه نفس، همراه و در همه ی منازل، ساری و جاری است. چون خود منزل نیست بلکه در تمامی منازل، موقعیت و رتبه وجودی و سلوکی سالک، معنا پیدا می‌کند؛ لذا تمامی اطاعت از دستورات دینی، از واجبات و محرمات و بالاتر از آن که احوال اولیای الهی و مقربان درگاه محبوب است، تجلیات و لوازم مراقبت نفس است.

📖 کتاب شمع جمع به قلم #احمد_نثاری



#نفس
#مراقبه
#شمع_جمع





📌@canoon_org

🔷 قوای عقلی انسان می‌تواند افعال بدون انتهایی را ادراک نماید. از طرفی دیگر قوای جسمانی انسان متناهی هستند. در نتیجه قوای عقلی جسمانی نبوده و مجرد هستند. همچنین نفس ناطقه می‌تواند خودش را ادراک کند. از طرفی دیگر، هر آنچه ذاتش برای او قابل ادراک است، مادی نیست. در نتیجه نفس ناطقه مادی نیست.

🔶 نفس ناطقه علاوه بر آنکه ذات خود را ادراک می کند، آلات خود را نیز ادراک می‌کند. در این گونه ادراک ها، علم حضوری پدید می‌آید که نشانه‌ای برای مجرد بودن محل ادراک، یعنی نفس ناطقه می‌باشد. نفس ناطقه می‌تواند بدون دخالت آلات جسمانی، تاثیراتی بر جهان خارج داشته باشد؛ برای نمونه می تواند در اجسام تصرف کند یا صورت جدیدی را به وجود بیاورد.

🔷 از طرفی دیگر، در امور جسمانی برای این کارها، آلات جسمانی نیاز است. در نتیجه، آن چیزی که موجب این تصرفات می‌باشد، جسمانی نیست. اگر نفس ناطقه جسمانی باشد، زمانی که بدن جسمانی ضعیف می‌شود، نفس نیز باید ضعیف شود درحالیکه ضعف و ریاضت بدن، باعث قوت ادراک روحانی انسان می شود که نشانه ای است برای تجرد نفس.

📖 کتاب #افکار_اسرار به کوشش #عباس_بخشنده_بالی


#نفس_مجرد
#آموزش_مفاهیم





📌@canoon_org

🔶آنچه در آموزه های اسلامی آمده و در آثار اندیشمندان مسلمان و از جمله شیخ اشراق به طور آشکار بیان شده، زمینی نبودن روح آدمی است. اصل و ریشه نفس آدمی،جهان غیر مادی است ولی مدتی را در زندان بدن خاکی به سر می برد.جدایی از فضای گسترده و زیبای ماوراء و آمدن به جهانی پایین تر، غم و اندوه نفس را در پی دارد.هر یک از انسانها بر اساس سطح معرفتی خود، به گونه ای می کوشند تا از این غم غربت رهایی یابند.

🔷سهروردی، نفس را نور مجرد دانسته و معتقد است تنها مانعی که میان این نور و جهان واقعی وی وجود دارد،بدن خاکی است.برطرف ساختن این حجاب، موجب رهایی شده و در نتیجه،امور غیبی عالم بر انسان آشکار می شود.

📌وی در حكمة الاشراق اینچنین بیان می کند:هرگاه از مشغولیت های حواس ظاهری آدمی کاسته شده و از اشتغال به تخیل خود هم رها شود، در این هنگام از رازهای پنهانی عالم آگاه می شود که بر این امر خواب های واقعی گواهی می دهند.

💢وی معتقد است نفس آدمی که ریشه در شرق دارد، به زندان جهان خاکی گرفتار شده و به دلیل جدایی از اصل خویش، غم فراغ و غربت او را فرا می گیرد.


📖کتاب #آواز_عقل_سرخ نوشته ی #عباس_بخشنده_بالی


#روح
#نفس
#سهروردی
📌@canoon_org

🔷نفس مغفوله بیانگر این مهم می باشد که علت اسارت در هوای نفس، این است که نفس انسان و طبیعت آدمی، در لذات مادی همواره افزون طلب است. نفسی که پیوسته هشدارهای خدای متعال را نادیده گرفته و فرصت های بازگشت خود و جبران خطاهای خود را از دست می دهد، نتیجه ی عناد و سرپیچی اش، آن است که خداوند یاد خود را از دل او بیرون برد؛ این کیفر نوع عمل اوست. در نگاه عقلا چنین فردی خود مقصر است. به عبارت دیگر، مراتب نفس تنها حاصل انتخاب های فرد در مواقع مختلف حیات اوست نه مرتبه ای که خداوند بی هیچ مقدمه ای بر نفس فرد تحمیل نماید.

🔶همانگونه که قرآن نیز هرگز با اختیار در تناقض نبوده و نشان دهنده جبر نمی باشد. گر چه در آیاتی آمده است که ما دل چنین شخصی را به غفلت دچار ساختیم، اما این بدان معنا نیست که از فرد سلب اختیار شده باشد. فردی که مختار است، در انجام افعال و کنش های خویش و انتخاب آنها نیز مختار است، اما اگر فردی مسیری را اختیار کرد، دیگر در مورد نتیجه آن مختار نیست. چنین رابطه ای میان انتخاب های نفس و مراتب نفس نیز برقرار است.




📖کتاب #پاکسازی_روح به کوشش #محمد_جواد_اسکندرلو

#نفس
#غفلت
#آموزش_مفاهیم


📌@canoon_org

🔶عالمان قدیم و فیلسوفان اسلامی معتقد بودند که شناخت، یا مطابق با واقع و نفس الامر است یا مخالف آن و از آنجا که شناخت، فرایند ذهنی است، ذهن و فکر ما یا منطبق با عین و عالم خارج هست یا نیست.

🔷به این نظریه اشكال شده که جامع و مانع نیست؛ یعنی اولا شامل رياضيات نمی شود و ثانیا با آن، پدیده های مربوط به ذهن و درون انسان را نمی توان توجیه کرد و ثالثا در مسائل تاریخی قابل استفاده نیست؛ چرا که در همه این موارد، ما به ازای خارجی برای تطابق یا عدم تطابق وجود ندارد. اشكال چهارم اینکه چون واقع، امری متغیر و جهان همواره در حال تغيير است، امکان تطابق و تطبیق شناخت با آن ممکن نیست.

💢اما شهید مطهری اشکالات را وارد ندانسته و در مورد سه اشکال نخست بیان کرده: لازم نیست هر چه را ذهن تصور می کند، ما به ازای مستقیمی در عالم خارج داشته باشد. در پاسخ به ایراد چهارم نیز گفته: علم، فقط انعکاس خارج در ذهن نیست. انعکاس، مقدمه علم است، به این معنا که صورتی از عالم خارج را در ذهن ثابت نگه می دارد؛ به گونه ای که اگر خارج هم تغییر کند، این تصویر تغییر نمی کند.



📖کتاب #طهور_در_ساغر به قلم #حسینعلی_رحمتی



#ذهن
#نفس_الامر


📌@canoon_org

🔷یکی از دلایل اثبات وجود خدا که سهروردی به آن رنگ اشراقی می افزاید، از راه وجود نفس انسانی است. این استدلال در بیشتر تألیفات وی مانند التلويحات، هياكل النور، حكمت الاشراق، لمحات و المشارع و المطارحات تکرار شده است.

🔶نفس انسانی برای خودش ظاهر بوده و خودش را درک می کند؛ به همین دلیل نوری است که بر خودش استوار است. البته نفس ناطقه انسانی حادث بوده و برای به وجود آمدن، نیازمند است. اگر علتی که نفس را به وجود می آورد به علتی بالاتر از خود نیاز نداشته باشد، علت واقعی به شمار می رود. ولی اگر چنین نباشد، نمی توانیم تا بی نهایت علت اصلی را جست و جو کنیم. با این فرض، به دلیل اصلی نفس انسانی که همان واجب الوجود است، دست می یابیم.

💢وی در کتاب هياكل النور چنین معتقد است:
چونکه نفس های ناطق ما ظاهر خودند، پس نور قائم اند به ذات خویش. و چون حادث و مخلوقند و ایشان را مرجّح باید و اجسام نشاید که مرجّح ایشان باشند؛ پس مرجّح ایشان نیز نور مجرد باشد. اگر این مجرد واجب الوجود است، مقصود اول است. و اگر ممکن است، مرجّح منتهای جمله ممکنات است.

📖کتاب #آواز_عقل_سرخ به کوشش #عباس_بخشنده_بالی

#خدا
#انسان
#نفس_ناطقه



📌@canoon_org

🔰علم النفس

🔶علم النفس چیست و کاربست آن در سایر علوم، چگونه نمایان می شود؟ امروزه یافته‌های علامه طباطبایی، چگونه می تواند بر تبيين و توسعه گفتمان فلسفی و تاثیر آن در حوزه‌های دیگر، کارساز و نقش‌آفرین باشد؟



#علم
#نفس
#شابک
#فلسفه
#فرهنگ
#اقتصاد
#روانشناسی
#علم_النفس
#فطرت_و_خرد
#تفسیر_المیزان
#مقاله_تصویری
#علامه_طباطبایی
#قاسم_اخوان_نبوی


📌@canoon_org

🔷نیهیلیسم برای #نیچه در دو مرحله پدیدار می شود: نیهیلیسم منفعل و نیهیلیسم فعال. مرحله منفعل که در آثار عصرش آشکار بود،تطابق ارزش و غایت را نابود می کند، نیروی #ایمان به تدریج سست می شود، ارزش هایی که دیگر هیچ سازگاری با #غایت ندارند به جان هم می افتند و جنگ ارزش ها می آغازد؛ به عبارت دیگر هر آنچه تسلی می دهد، آرامش ظاهری می بخشد و وارد میدان می شود.

🔶#نیهیلیسم_منفعل، سرپیچی از هر کوشش در جهت نظام بخشیدن به #حیات و استغراق هرچه بیشتر در سرگرمی های تهی و پناه بردن به اشتغالات حرفه ای است، به نحوی که دیگر هیچ آرمانی جز کوشش مذبوحانه برای صیانت #نفس نماند و غایت حیات در آرمانهای تهی و فرومایه زندگی خوب و سعادت ظاهری خلاصه شود.

💢ظهور #نیهیلیسم_فعال را نیچه در دویست سال آینده پیشگویی می کند و آن انفجار خشم انگیز نیروی نابودی است. در این مرحله نه فقط ورطه نیستی همه ارزشها ناگهان دهان باز می کند و خط بطلان بر همه چیز می کشد بلکه اگر دست هایمان را هم دراز کنیم، چیزی جز نیستی نصیبمان نخواهد شد.


📖کتاب #نقدی_بر_مبانی_معرفت_شناسی_اومانیستی نوشته ی #مریم_صانع پور


#نیهیلیسم
#پوچ_گرایی
#فردریش_نیچه



📌@canoon_org

🔶جلوه حقیقی حیات یعنی آدمی به #هدف واقعی خویش بیندیشد و به حیات، از افقی بالاتر از لذت جویی و بی بند و باری بنگرد. #خدا را تنها هدف حیات خود قرار داده و جز او کسی را قابل پرستش نداند و در راه خدا و برای خدا کار کند. همچنین حرکتش برای خدا و به سوی او باشد و زندگی را در رابطه با #خداوند تفسیر و تبیین کند.

🔷کسی که به جلوه #حقیقی حیات می اندیشد، دیگر زندانی را در رابطه با #نفس_اماره توجیه نمی کند. زندگی دنیا برای او وسیله ای جهت تکامل نفس تلقی می شود و زندگی آخرت فدای زندگی دنیا نمی شود. وی این دو نوع حیات را در رابطه با یکدیگر دانسته و #حیات اخروی را مقصد واقعی خود تلقی می کند.

💢بنابر آیاتی از #قرآن، حیات آخرت، باطن حیات دنیا است و آن حیات، حیات برتر و بالاتر است. آن حیات، #حیات_حقیقی می باشد چرا که در آن جا اثری از شر و #فساد، رنج و بیماری، تزاحم و تضاد وجود ندارد؛ برخلاف حیات دنیا که آمیخته با همه این امور است. برای رسیدن به آن حیات باید در همین دنیا به تلاش و کوشش پرداخت چرا که حیات اخروی نتیجه حیات دنیوی است.

📖کتاب #فلسفه_خلقت_انسان به کوشش #عبدالله_نصری

#دنیا
#آخرت
#تکامل
#زندگی

📌@canoon_org

🔷از نگاه حکیم سبزواری بهترین نعمت خدا نفس یا روح است؛ زیرا به واسطه روح انسان پس از مرگ از بین نرفته و به جهان هایی فراتر از ماده، یعنی جهان های غیبی خواهد رسید. وی برای اثبات جاودانگی نفس چند دلیل را بیان می کند. یکی از آنها دلایل نقلی است که با اشاره به روایاتی نظیر «ما خلقتم للفناء بل خلقتم للبقاء " نفس انسان را نابود نا شدنی میداند.

🔶دلیل دوم استفاده از قواعد عقلی است. وی با اشاره به قاعدة فلسفى «كل كائن فاسد» به همراه قاعده «کل مرکب ینحل» به اثبات عقلانی می پردازد. از طرفی دیگر، نفس انسان علت مادی و علت صوری ندارد که به هلاکت او منجر بشود؛ بنابراین بدن انسان از بین می رود ولی روح انسان از بین نخواهد رفت.

💢دلیل دیگری که حکیم سبزواری بیان می کند آن است که اگر نفس آدمی از بین برود باید محلی داشته باشد که حامل امکان فسادش باشد که این فرض باعث می شود نفس مجرد نبوده و مادی باشد. در حالی که نفس انسان بر خلاف بدن، مجرد است.

📖کتاب #افکار_اسرار زندگی و اندیشه حکیم سبزواری به قلم عباس بخشنده بالی


#معاد
#نفس
#مسئله


📌@canoon_org