🔶از دیدگاه قرآن و حکمای اسلامی، ثابت شده که هیچ گونه منافاتی میان قضای عام الهی از یک طرف و اختیار و آزادی انسان از طرف دیگر نیست. اما امروز در دوران معاصر، برخی متفکران اروپایی مانند ژان پل سارتر در این مسئله گرفتارند و چون در فلسفه خود به انتخاب و اختیار و آزادی تکیه کرده اند، نمی خواهند خدا را قبول کنند. سارتر می گوید: چون به آزادی، ایمان و اعتقاد دارم، نمی توانم به خدا، ایمان و اعتقاد داشته باشم؛ زیرا اگر خدا را بپذیرم، ناچارم قضا و قدر را بپذیرم

🔷و اگر قضا و قدر را بپذیرم، آزادی فرد را نمی توانم بپذیرم و چون نمی خواهم آزادی را نپذیرم و به آزادی علاقه و ایمان دارم، پس به خدا ایمان ندارم. از نظر اسلام، اعتقاد و ایمان به خدا مساوی است با اینکه انسان آزاد و مختار باشد. آزادی به معنای واقعی گوهر انسان است. قرآن کریم خدا را بسیار بزرگ و اراده و مشیتش را عام معرفی می کند، ولی از آزادی نیز سخت دفاع می کند. منطق قرآن هیچ منافاتی میان قضای عام الهی و حریت و اختیار انسان نمی بیند. از نظر برهانی و فلسفی نیز در جای خود ثابت شده که میان این دو منافاتی نیست.

💢برخی فیلسوفان، تصور کرده اند که تنها اگر خدا را نپذیرند آزادند؛ آن هم بدین معنا که در این صورت می توانند رابطه اراده خود را با گذشته و حاضر، یعنی با تاریخ و محیط، قطع کنند و با چنین اراده قطع شده از تاریخ و محیط، آینده را انتخاب کنند و بسازند؛ حال آنکه مسئله جبر و اختیار به قبول و نفی خدا مربوط نیست. با قبول خدا می توان برای اراده انسان نقش فعال و آزاد قائل شد، چنانکه با نفی خدا نیز طبق قانون علیت عامه، می توان به فرضیه آزادی انسان ایراد گرفت. لذا اعتقاد به خدا سبب نمی شود منکر آزادی بشویم.


🗓کتاب #ایمان، دفتر بیست و یکم از مجموعه کتاب های چلچراغ حکمت، به قلم #سیدمحمدعلی_داعی_نژاد



#ایمان
#آزادی
#مسئله
#قضا_و_قدر
#جبر_و_اختیار
#پرسش_و_پاسخ

📌@canoon_org

🔶انسانی که #تفکر می کند ولی اطلاعات ضعیفی دارد، مانند کارخانه ای می باشد که ماده ی خام ندارد یا ماده خام آن کم است؛ قهرا نمی تواند کار کند یا محصولش کم خواهد بود. علم به منزله ی تحصیل مواد خام می باشد و علم فراگیر، عقل، تفکر و استنتاج و تجزیه و تحلیل است.

🔷اما اگر عقل به هر شکلی در بند باشد، نمی تواند درست بیندیشد و کارآمدی درستی نخواهد داشت و نه تنها رشد نمی کند بلکه کم کم به انحطاط کشیده می شود؛ از این رو هر چه به آزادی عقل بیانجامد، عاملی برای رشد و شکوفایی عقل محسوب می شود. اما عقل از چه چیزی باید آزاد باشد؟

💢عقل باید از حکومت تلقینات محیط و عرف و عادت و به اصطلاح امروز، از نفوذ سنت ها و عادت های اجتماعی آزاد باشد. عقل باید از حکومت عدد، آزاد باشد و نباید اکثر و اکثریت را ملاک قرار دهد. همچنین عقل باید از قضاوت های مردم نیز آزاد باشد و ملاک داوری اش، قضاوت دیگران نباشد. اگر عقل، درستی راه پیش رو را تشخیص داد، حتی در صورت مذمت سایرین نیز نباید به حرفها ترتیب اثر داد.

📖کتاب #عقلانیت، دفتر بیست و چهارم از مجموعه کتاب های چلچراغ حکمت، به قلم #سیدمحمدعلی_داعی_نژاد

#علم
#عقل
#آزادی


📌@canoon_org