🔰معرفت حقیقی از دیدگاه فلسفه غرب چیست؟ براساس نظریات آنان، علم مطابق با واقع است یا جهل مرکب؟
🔶در فلسفه غرب، نظریه های مختلفی در این باب مطرح شده است:
1. گاهی تجربه و حس مبنا قرار داده شده است و تنها قضایایی صادق و مطابق با واقع تلقی شده که به تجربه حسی در آمده باشند.
2. زمانی نیز هماهنگی معرفت فلسفی با دیگر قضایا و معارف بشری را ملاک مطابقت با واقع دانسته اند.
3. برخی نیز معرفتی را حقیقی دانسته اند که مفید و ثمربخش باشد.
🔷اما هیچ کدام از این راه حل ها مشکل گشا نبوده است. اشكال نظریه تجربه گرایی در این است که اولاً این اصل که "هر چه به مشاهده حسی در نیاید، بی معنا است"، خود گزاره ای است که به مشاهده حسی در نیامده است. ثانياً لازمه این اصل، شکاکیت است، زیرا بر حس خطاپذیر بنا شده است.
🔹بر نظریه دوم، این اشکال وارد است که، اولاً بر اساس این نظریه، یک افسانه سرتاسر دروغ نیز می تواند معرفت صادق مطابق با واقع باشد.
🔸ثانياً لازمه این نظریه تسلسل یا دور است، زیرا محک زدن صدق یک دسته از قضایا با دیگر قضایا و بار صدق آن ها با قضایایی دیگر به دور و تسلسل منجر می شود.
💢اشکال نظریه سوم این است که اولاً برخی از گزاره های کاذب هستند که برای بشر مفید می باشند؛ مانند هيأت بطلمیوسی، ثانیاً مفید بودن یک علم به اثبات نیاز دارد. اثبات مفید بودن یعنی احراز مطابقت.
📖کتاب #فطرت_و_خرد به قلم #قاسم_اخوان_نبوی
#مشاوره
#تجربه_گرایی
#معرفت_شناسی
📌@canoon_org
🔶در فلسفه غرب، نظریه های مختلفی در این باب مطرح شده است:
1. گاهی تجربه و حس مبنا قرار داده شده است و تنها قضایایی صادق و مطابق با واقع تلقی شده که به تجربه حسی در آمده باشند.
2. زمانی نیز هماهنگی معرفت فلسفی با دیگر قضایا و معارف بشری را ملاک مطابقت با واقع دانسته اند.
3. برخی نیز معرفتی را حقیقی دانسته اند که مفید و ثمربخش باشد.
🔷اما هیچ کدام از این راه حل ها مشکل گشا نبوده است. اشكال نظریه تجربه گرایی در این است که اولاً این اصل که "هر چه به مشاهده حسی در نیاید، بی معنا است"، خود گزاره ای است که به مشاهده حسی در نیامده است. ثانياً لازمه این اصل، شکاکیت است، زیرا بر حس خطاپذیر بنا شده است.
🔹بر نظریه دوم، این اشکال وارد است که، اولاً بر اساس این نظریه، یک افسانه سرتاسر دروغ نیز می تواند معرفت صادق مطابق با واقع باشد.
🔸ثانياً لازمه این نظریه تسلسل یا دور است، زیرا محک زدن صدق یک دسته از قضایا با دیگر قضایا و بار صدق آن ها با قضایایی دیگر به دور و تسلسل منجر می شود.
💢اشکال نظریه سوم این است که اولاً برخی از گزاره های کاذب هستند که برای بشر مفید می باشند؛ مانند هيأت بطلمیوسی، ثانیاً مفید بودن یک علم به اثبات نیاز دارد. اثبات مفید بودن یعنی احراز مطابقت.
📖کتاب #فطرت_و_خرد به قلم #قاسم_اخوان_نبوی
#مشاوره
#تجربه_گرایی
#معرفت_شناسی
📌@canoon_org
🔷 در فلسفه جدید غرب، در باب مبادی ادراکات بشری، دو دیدگاه ناسازگار مطرح شده و دو مکتب عقل گرایی و تجربه گرایی را پدید آورده است. دیدگاه نخست بر آن است که مبادی و ریشه‌های ادراکات بشری، ذاتی و فطری بشر است. بر این اساس نفس انسان از آغاز آفرینش با مجموعه ای از ادراکات، قدم به عرصه وجود می گذارد و اگر این سرمایه های ذاتی و فطری نبود، باب معرفت و شناخت انسان مسدود بود.
🔶نخستین و برجسته ترین فیلسوف طرفدار این دیدگاه، #رنه_دکارت فرانسوی است. او مفاهیم #وجود، #وحدت، #زمان، #مکان، #حرکت و نظایر آن را مفاهیم فطری و ذاتی عقل می دانست.
💢 درباره ی مقصود دکارت از فطری بودن مبادی ادراکات، دو تفسیر شده است:
🔻طبق تفسیر نخست، ادراکات فطری از آغاز تولدشان به صورت بالفعل در ذهن او وجود دارد، ولی بنابر تفسیر دوم، وجود آنها در بدو پیدایش به صورت بالقوه است.
🔺روشن است که تفسیر دوم با دیدگاه طرفداری #تجربه_گرایی که منکر ادراکات فطری اند، ناسازگار نیست؛ چرا که آنان نیز قابلیت و استعداد ذهن انسان را برای دریافت مفاهیم و ادراکات به اصطلاح نظری، منکر نشده اند.
📖 کتاب #فطرت_و_دین به قلم #علی_ربانی_گلپایگانی
#فلسفه
📌@canoon_org
🔶نخستین و برجسته ترین فیلسوف طرفدار این دیدگاه، #رنه_دکارت فرانسوی است. او مفاهیم #وجود، #وحدت، #زمان، #مکان، #حرکت و نظایر آن را مفاهیم فطری و ذاتی عقل می دانست.
💢 درباره ی مقصود دکارت از فطری بودن مبادی ادراکات، دو تفسیر شده است:
🔻طبق تفسیر نخست، ادراکات فطری از آغاز تولدشان به صورت بالفعل در ذهن او وجود دارد، ولی بنابر تفسیر دوم، وجود آنها در بدو پیدایش به صورت بالقوه است.
🔺روشن است که تفسیر دوم با دیدگاه طرفداری #تجربه_گرایی که منکر ادراکات فطری اند، ناسازگار نیست؛ چرا که آنان نیز قابلیت و استعداد ذهن انسان را برای دریافت مفاهیم و ادراکات به اصطلاح نظری، منکر نشده اند.
📖 کتاب #فطرت_و_دین به قلم #علی_ربانی_گلپایگانی
#فلسفه
📌@canoon_org