کانون اندیشه جوان
1.15K subscribers
2.19K photos
1.1K videos
54 files
1.93K links
Download Telegram
کانون اندیشه جوان
#ماموریت_الهی #پرونده ویژه ایام پیروزی انقلاب اسلامی هر روز از دهه فجر در کانال تلگرام کانون اندیشه جوان @canoon_org
⭕️ شناخت نرم‌افزاری عصر انقلاب اسلامی

🖊 دکتر #سید_مجید_حسینی ¤

اولین حوزه‌ای که قبل از هر تحول انقلابی به صورت مؤثری فعال می‌شود و عمل موتور محرکه شکل‌گیری شرایط بسترساز گفتمان در دسترس انقلابی را انجام می‌دهد،‌ حوزه نیروی انسانی است. این مجموعه متشکل از کانون‌های انسان‌ای است که بین حرکت خود و گفتمان انقلابی نسبت خوبی ایجاد و مجدانه و به شکل‌های مختلف فعالیت کرده‌اند؛ نیروی انسانی‌ای که می‌توان آن را حوزه نرم‌افزاری شرایط گفتمانی نامید.
حوزه نرم‌افزاری در حقیقت حوزه پرحجم حضور نیروی انسانی به معنای عناصر فعال و مؤثر در تحولات انقلابی است. فوکو در بحث خود درباره‌ی چگونگی‌ شکل‌گیری «ابژه‌های گفتمانی» بر تشکیل کانون‌های اجتماعی ابژه‌های گفتمانی تأکید می‌کند. او معتقد است که در این کانون‌ها هنجارهایی وجود دارند که بر اساس آنها تصمیم گرفته می‌شود که ابژه‌ها چیستند. او همچنین در این کانون‌های اجتماعی بر سه موضوع تأکید می‌کند:
۱- هنجارهای ابژه‌ساز همان‌طور که گفته شد بستر تشکیل ابژه‌ها هستند.
۲- افراد صاحب اختیار و اقتدار که جامعه این حق را به آنها می‌دهد که ابژه‌ها را تعیین کنند؛ مثلاً زندانیان سیاسی را در بستر‌های گفتمانی متفاوت این دسته از صاحبان اختیار تعیین می‌کنند.
۳- نوع رفتار و خصوصیاتی که از افراد خاص سر می‌زند و آنها را به موضوع بحث در گفتمان تبدیل می‌کند.

هرچند بیان فوکو در این زمینه کمی پیچیده به نظر می‌رسد، تا حدودی با توجه به نظریه وی می‌توان روابط درونی و کارکرده‌های حوزه نرم‌افزاری شرایط بسترساز گفتمان را توضیح داد. کانون‌های انسانی در هر تحول انقلابی هنجارهای نسبتاً مشخص، مرجعیت اقتدار کاملاً معین، رفتارها و خصوصیات رفتاری موضوع بحث در گفتمان انقلابی دارند. در واقع، حوزه نرم‌افزاری حوزه پیچیده‌ای از مسائل انسانی است که نهایتاً با ابژه‌های گفتمانی ارتباط برقرار می‌کند و فقط در صورتی که بخواهیم وجوه تحولات انقلابی در ایران را از دیدگاه گفتمانی توضیح دهیم باید به تحلیل و بررسی دقیق حوزه نرم افزاری بسترساز و ابژه‌پرور گفتمان بپردازیم. هنجارهای انقلابی، مراجع انقلابی، ادبیات انقلابی و حوادث انقلابی در حوزه نرم‌افزاری با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و در حقیقت معنا می‌یابند.
از دیدگاه فوکو حوزه نرم‌افزاری در واقع حوزه تشکیل ابژه‌های گفتمانی‌ای است که در سه سطح هنجارهای ابژه‌ساز، افراد و صاحبان اقتدار در تعیین ابژه‌ها و حوادث و خصوصیات و رفتار موضوع بحث گفتمان ارزیابی می‌شود. ابژه‌های گفتمانی در گفتمان انقلابی در چنین بستری رشد می‌کنند و نتیجه لازم را در ساختار گفتمان به دست می‌دهند.

در چند یادداشت بعد، می‌کوشیم به مهم‌ترین حلقه‌های فکری،‌ کانون‌های فعال فرهنگی و سیاسی، مراکز تربیت نیروی انسانی و جریان‌های اسلام‌گرا که کانون مولد ابژه‌های گفتمانی هستند به طور مجمل اشاره کنیم تا نتایج لازم را در این زمینه به دست آوریم.
در گام نخست به حلقه‌های فكری عصر انقلاب می‌پردازیم که از مهم‌ترين كانون‌های نرم‌افزاری‌ تأثيرگذار در شرايط عصر انقلاب بودند که به صورت مستقيم يا غيرمستقيم؛ مركز سازماندهی، تربيت و ارتقای نيروهای انسانی در شرايط انقلابی بودند. مهم‌ترين اين حلقه‌های فكری را در آن سال‌ها می‌توان «حلقه امام (ره) در نجف»، «حلقه علامه طباطبایی» و «حلقه روشنفكران ضدمدرن دهه چهل به رهبری جلال» دانست كه به ترتيب در یادداشت‌های به آنها اشاره می‌كنيم.



¤ برگرفته از کتاب «انقلاب اسلامی چرا؟»، انتشارات کانون اندیشه جوان

🔅پرونده #ماموریت_الهی ویژه ایام پیروزی #انقلاب_اسلامی
🔻🔻🔻
@canoon_org
کانون اندیشه جوان
#ماموریت_الهی #پرونده ویژه ایام پیروزی انقلاب اسلامی هر روز از دهه فجر در کانال تلگرام کانون اندیشه جوان @canoon_org
⭕️ حلقه‌های فكری عصر انقلاب (قسمت اول)

🖊 دکتر #سید_مجید_حسینی ¤

💠 حلقه‌ی امام خمينی (ره)

حركت نيروسازی و نرم‌افزاری امام (ره) از سال‌های مرجعيت آيت‌الله بروجردی در قم آغاز شد. اين جريان با مجموعه درس‌های خارج امام (ره) در كنار درس‌های مرحوم آيت‌الله داماد شروع شد و شاگردان زيادی همچون آيت‌الله مطهری، آيت‌الله منتظری، آيت‌الله بهشتی، امام موسی صدر و... را تربيت کرد. پس از تبعيد حضرت امام (ره) به نجف، اين حلقه‌ی فكری ـ فرهنگی ـ آموزشی به نجف اشرف منتقل و مجموعه درس‌های ولايت فقيه در نجف در همين مجموعه فعاليت‌ها ارائه شد. همچنين امام (ره) در اين سال‌ها به بيان درس‌های فلسفه‌ی حكمت متعاليه پرداخت كه زمينه‌ی تربيت شاگردان فاضل و برازنده‌ای را فراهم آورد و عملاً نجف را به مركز رفت و آمد طلاب و شاگردان فاضل امام (ره) در قم تبديل كرد. امام خمينی (ره) همچنين در اين سال‌ها درس اخلاق را عرضه می‌كرد كه تأثير بسياری در اوضاع حوزه‌ی آن روز داشت.
از ديگر شاگردان حضرت امام (ره) و مرتبطان با اين حلقه می‌توان از شهيد فضل‌الله محلاتی، هاشمی رفسنجانی، ابوالقاسم خزعلی، محمد يزدی، صادق خلخالی، محمدعلی گرامی، موحدی كرمانی، علی مشكينی، شهيد هاشمی‌نژاد، آيت‌الله خامنه‌ای، شهيد سيدعلی اندرزگو، مهدی شاه‌آبادی، موحدی ساوجی و ربانی شيرازی نام برد. همچنين كسانی چون شهيد محمدرضا سعيد خراسانی، علی‌اصغر مرواريد، جعفری گيلانی، محمدتقی عبدوست، فاكر و معاديخواه با اين افراد ارتباطات فراوانی داشتند و نيز می‌توان به اين افراد
آيت‌الله شيخ‌مهدی ربانی املشی، شيخ‌جعفر شجونی، شيخ‌احمد كافی، سيدرضا ياسينی، مهدی كروبی، عباس محفوظی، محمد مؤمن، احمد جنتی، محمدتقی مصباح، علی قدوسی، احمد آذری، مهدی حائری تهرانی، ابراهيم امينی، سيدمحمد دعايی و سيدهادی خسروشاهی را افزود. از سوی ديگر، تعداد زيادی از علمای شهرستان‌ها نيز با اين حلقه نرم‌افزاری مركزی ارتباط داشتند و قسمتی از آن محسوب مي‌شدند. از زمره‌ی اين افراد می‌توان از آيت‌الله شهيد صدوقی، شهيد آيت‌الله مدنی، شهيد قاضی طباطبايی، مرحوم آيت‌الله خادمی، آيت‌الله شهيد دستغيب، آيت‌الله مرتضی پسنديده و راستی كاشانی ـكه بعداً به قم آمدـ نام برد. از ديگر فعالان اين مجموعه آقايان سيدعلی غيوری، لاهوتی، مهدوی كنی و شهيد محمدجواد باهنر بودند كه در سال‌های انقلاب از فعال‌ترين عناصر سياسی ـ فرهنگی محسوب می‌شدند.


¤ کتاب «انقلاب اسلامی چرا؟»، انتشارات کانون اندیشه جوان

🔅پرونده #ماموریت_الهی ویژه ایام پیروزی #انقلاب_اسلامی
🔻🔻🔻
@canoon_org
کانون اندیشه جوان
#ماموریت_الهی #پرونده ویژه ایام پیروزی انقلاب اسلامی هر روز از دهه فجر در کانال تلگرام کانون اندیشه جوان @canoon_org
⭕️ حلقه‌های فكری عصر انقلاب (قسمت دوم)

🖊 دکتر #سید_مجید_حسینی ¤

💠 حلقه‌ی فلسفی علامه طباطبايی

مرحوم علامه سيدمحمد حسين طباطبايی پس از ورود به قم حلقه دروس تفسير، فلسفه و اخلاق را تشکيل داد كه از نظر وی ضعف اصلی دروس حوزه علميه محسوب می‌شد. با توجه به فضای شبهات ماركسيستی و ماترياليستی اين سال‌ها، به درس فلسفه‌ی علامه طباطبايی توجه خاصی شد. با اين حال، بعدها به دليل مخالفت مرحوم آيت‌الله بروجردی تعطيل شد و تنها درس تفسير ايشان به طور عمومی ادامه يافت و اين البته به دليل فشار جريان‌های ضد فلسفه و عرفان حوزه در آن سال‌ها بود. ليكن جلسات سيار فلسفه، كه در شب‌های پنجشنبه با حضور فضلای معروف حوزه برگزار می‌شد، نقش اساسی و سازنده خود را بر جای گذاشت؛ جلساتی كه بعداً، همان‌طور كه در بخش سخت‌افزاری گفته شد، به تدوين و تقرير كتاب معروف اصول فلسفه و روش رئاليسم منجر شد. در اين حلقه فلسفی كسانی چون مرحوم شهيد مطهری، مرحوم شهيد بهشتی، آيت‌الله منتظری، امام موسی صدر، آيت‌الله جوادی آملی و... به طور محدود شركت داشتند؛ ليكن همين جلسات و محافل محدود علامه موجب تربيت و سازماندهی نيروهای فلسفی و عقلانی‌ای شد كه مهم‌ترين حلقه‌ حوزه‌ی نرم‌افزاری در شرايط انقلابی بود. در اين ميان، گفت‌وگوهای مرحوم علامه طباطبايی در آن سال‌ها با هانری كربن فرانسوی بسيار مشهور و مؤثر بوده است.


💠 حلقه درسی آيت‌الله داماد

از ديگر مدرسان معروف فقه در آن سال‌ها در قم مرحوم آيت‌الله داماد بود كه درس وی در كنار حلقه‌ی امام (ره) تأثيرات فراوانی در تربيت نيروی انسانی فقهی و سازماندهی و ارتباطات آنان داشت. بسياری از كسانی كه در درس‌های امام خمينی (ره) شركت می‌كردند در مجموعه در‌س‌های مرحوم داماد هم حضور داشتند و اين دو حلقه مكمل‌ خوبی برای هم بودند.
از جمله معروف‌ترين شاگردان و اعضای حلقه آيت‌الله داماد كه بعدها در فرايند انقلاب نقش فراوانی داشتند آيت‌الله طاهری اصفهانی، آيت‌الله سيدمهدی روحانی، آيت‌الله احمد ميانجی و آيت‌الله آذری قمی بودند كه پس از شانزدهم خرداد وارد تشكيلات جامعه مدرسين شدند و نقش انقلابی زيادی ايفا كردند. در حقيقت درس‌های مرحوم آيت‌الله سيدمحمد محقق داماد از حلقه‌های مهم ‌تربيت نيرو در آنها سال‌ها بود.


¤ کتاب «انقلاب اسلامی چرا؟»، انتشارات کانون اندیشه جوان

l1l.ir/11t4
🔅پرونده #ماموریت_الهی ویژه ایام پیروزی #انقلاب_اسلامی
🔻🔻🔻
@canoon_org
کانون اندیشه جوان
#ماموریت_الهی #پرونده ویژه ایام پیروزی انقلاب اسلامی هر روز از دهه فجر در کانال تلگرام کانون اندیشه جوان @canoon_org
⭕️ حلقه‌های فكری عصر انقلاب (قسمت سوم)

🖊 دکتر #سید_مجید_حسینی ¤

گرچه احمد فرديد و حلقه‌ی فلسفی اطراف وی در تهران را نمی‌توان حلقه‌ای اسلام‌گرا دانست، فعاليت‌های نرم‌افزاری اين حلقه موجب سازماندهی و ارتقای جريانی از روشنفكری شد كه در دهه چهل با رويكرد نقد مدرنيته ـ به‌خصوص در جنبه‌های سياسی و فرهنگی ـ تأثير فراوانی در حوزه نرم‌افزاری عصر انقلاب داشت؛ جريانی از روشنفكری كه عملا فضای روشنفكری دهه چهل را به صورت بلامنازعی در اختيار داشت و مي‌توان مهم‌ترين عضو آن را جلال آل احمد- داستان‌نويس ايرانی- دانست كه تأثير بي‌مانندی در ادبيات روشنفكری دهه‌ی چهل و پنجاه داشت. در اينجا لازم است توضيح كوتاهی درباره حلقه‌ی فرديد داده شود تا ماهيت اين حوزه نرم‌افزاری روشن شود.

احمد فرديد، استاد فلسفه دانشگاه تهران، تحصيلات عالی خود را در آلمان و فرانسه گذرانده و طی دهه‌های بیست و سی عضو محفل فكری‌ای بود كه در آن صادق هدايت هم حضور داشت. وي در دانشگاه تهران تاريخ فلسفه جديد، تاريخ فلسفه مدرن و معاصر از كانت تا امروز و فلسفه‌های اگزيستانس (كيركگارد، هايدگر، ياسپرس و سارتر) را تدريس می‌كرد و همين نشان‌دهنده علاقه‌ی وی به اين جريان فلسفی و به‌خصوص فلسفه‌ی هايدگر، فيلسوف آلمانی، بود.
به‌تدريج محفلی تحقيقی متشکل از بعضی روشنفكران، فيلسوفان، مترجمان و متفكران اجتماعی مشهور دور فرديد گرد آمدند. اين محفل جزء معروف‌ترين محافل فكری ايران شد و به حلقه فرديديه معروف گشت. در اين جلسات، كه معمولا در منزل شخصی فرديد تشكيل می‌شد، كسانی چون داريوش شايگان، نجف دريابندری، رضا داوری، اميرحسين جهانبگلو، ابوالحسن جليلی، شاهرخ مسكوب و داريوش آشوری شركت می‌كردند و در اين ميان جلال آل‌احمد نيز از تأثيرات اين محفل و جريان بی‌نصيب نبود؛ جريانی كه با استفاده از نظريات هايدگر و فلاسفه پست‌مدرن به نقد اساسی بی‌محابای غرب می‌پرداخت.

فرديد معتقد بود غربيان از دوره يونان به بعد مفهوم خدای تعالی را گم كردند و به جای آن به خدايی‌كردن نفس اماره‌ی مادی مبادرت ورزيدند. او به اين نتيجه رسيده بود كه غرب را هم به منظور هستی‌شناسی و هم براي شيوه‌ی زندگی بايد ترك گفت و بر اين اساس اولين بار مفهوم غربزدگی را برای دوره‌ی انتقالی رسيدن به ذات و... مطرح كرد و دستمايه خوبی برای آل احمد جهت طرح نظريه‌ی غربزدگی‌اش فراهم آورد؛ نظريه‌ای كه به صورت سلبی با گفتمان عصر انقلاب و فعاليت‌های مغزافزاری جريان اسلام‌گرايی هماهنگی داشت.
در سال ۱۳۴۱، آل‌احمد تك‌نگاری‌ای ‌را با عنوان «غربزدگی» منتشر کرد كه در واقع گزارشی بود كه برای شورای هدف فرهنگ ايران در وزارت فرهنگ فراهم آورده بود. اين شورا، كه احمد فرديد هم در آن حضور داشت، در آبان ۱۳۴۰ درباره گزارش آل‌احمد به بحث پرداخت و به اين نتيجه رسيد كه به علت انتقاد آشكار آن از رژيم نمی‌تواند آن را منتشر کند. نگرانی شورا درست از كار درآمد و به محض انتشار كتاب از طريق ديگر جنجال فراوانی برپا شد و در نهايت غربزدگی را حداقل برای يك نسل از روشنفكران ايرانی در عصر انقلاب به صورت كتابي مقدس درآورد. آل‌احمد همچنين نسبت به روحانيون حسن نظر داشت و در اواخر عمر با ابراز گرايش‌های مذهبی نظريه‌ی اتحاد روشنفكران- روحانيون را در مبارزه با رژيم مطرح كرد. بر اين اساس، آثار آل‌احمد هم در دانشگاه و هم در حوزه مطالعه می‌شد و توانست نيروهای زيادی را در قالب جريان روشنفكری دهه چهل سازماندهی كند و هم‌جهت سازد؛ به طوری كه در مراسم ختم آل‌احمد آيت‌الله خزعلی سخنرانی كرد و در آن سخنرانی با تجليل از آل‌احمد به بررسی و قدردانی از كتاب غربزدگی وی پرداخت. به هر حال، جوانان و روشنفكران فراوانی در اين سال‌ها تحت تأثير گفتمان غربزدگی جلال و فرديد سازمان يافتند و نهايتاً در جريان اسلام‌گرايی آمال خود را پيدا كردند. بر اين اساس، بايد جريان فرديد ـ جلال را از مهم‌ترين بسترهای نرم‌افزاری در اين عصر دانست.


¤ کتاب «انقلاب اسلامی چرا؟»، انتشارات کانون اندیشه جوان

🔅پرونده #ماموریت_الهی ویژه ایام پیروزی #انقلاب_اسلامی
🔻🔻🔻
@canoon_org
🔰معرفی کتاب انقلاب اسلامی چرا؟

🔷انقلاب ۱۳۵۷ در ایران هنوز به صورتی شایسته و از جوانب گوناگون مطالعه و بررسی نشده است. آثار زیادی در این باره در داخل و خارج از کشور منتشر شده است، اما هنوز هم می‌توان از زوایای جدیدی به این پدیده نگریست؛ همان کاری که اثر حاضر می‌خواهد انجام دهد.

🔶سوال اصلی کتاب در خصوص این موضوع است که چرا انقلاب مردم ایران در سال ۱۳۵۷ سویه اسلامی یافت؟ یا حتی می‌توان به صورت سلبی پرسید که چرا انقلاب اسلامی ایران انقلاب مارکسیستی یا لیبرالیستی نشد، بلکه اسلامی شد و حتی به شکل‌گیری حکومت اسلامی منجر گشت؟

♦️فصول شش‌گانه کتاب شامل مباحث زیر است: فصل نخست به بنیادهای روش‌شناختی و نظری بحث می‌پردازد و نظریه‌های جدید گفتمانی و نظریات لاکلاو و موفه را تشریح می‌کند. فصل دوم امکان‌های گفتمانی قبل از انقلاب را بررسی کرده و گفتمان‌های سوسیالیستی، لیبرالیستی و اسلام سیاسی را توضیح می‌دهد.

🔻شرایط سخت‌افزاری عصر انقلاب بهمن، شرایط مغزافزاری عصر انقلاب بهمن و شرایط نرم‌افزاری عصر انقلاب بهمن نیز فصول سوم تا پنجم کتاب را پوشش می‌دهند. فصل ششم با عنوان «رقابت گفتمانی ایدئولوژی اسلامی با ایدئولوژی‌های بدیل در سویه‌سازی انقلاب» به بررسی گفتمان ناسیونالیسم، لیبرالیسم و مارکسیسم در رقابت با اسلام سیاسی در ایران معاصر می‌پردازد و علل ناتوانی رقابت این گفتمان‌ها با اسلام سیاسی را بازگو می‌نماید.

📖کتاب «انقلاب اسلامی چرا؟» به‌قلم سیدمجید حسینی و به‌همت انتشارات کانون اندیشه جوان منتشر شده است.




#دهه_فجر
#معرفی_کتاب
#انقلاب_اسلامی
#سید_مجید_حسینی



📌@canoon_org