🔹نظریه ترقی یا پیشرفت


🔻نظریه ترقی یا اندیشه پیشرفت از مبادی نظری بسیار مهم در علوم انسانی است. ترقی یا پیشرفت در اندیشه مدرن عبارت است از تحقق سیطره اراده معطوف به نفس اماره آدمی در هیئت یک جامعه اومانیست سکولاریست سرمایه‌دار.

🔸بر این اساس مدرنیست‌ها هر اجتماع یا ملتی را که در چارچوب مدنظر آن‌ها از مفهوم پیشرفت نگنجد (یعنی به یک جامعه سرمایه‌دار سکولار استکباری فاقد روح دینی، اخلاقی و هرگونه توجه به آخرت و عالم معنا تبدیل نشده باشد) عقب‌مانده، توسعه‌نیافته و غیرپیشرفته می‌دانند.

💠مطابق اصل ترقی و نظریه پیشرفت، مدرنیته صورت نهایی تکامل بشر است و همه تمدن‌ها و جوامع در تاریخ بشری و نیز ادیان و تفکرات و حکمت‌ها را باید با مدرنیته (به عنوان معیار تعیین و تشخیص پیشرفت یا عقب‌ماندگی تفکری و تمدنی) سنجید.

◽️مدرنیست‌های مبدع اصل ترقی مدعی‌اند تاریخ بشر از گذشته‌های دور یک روند تطوری و به قول آن‌ها تکاملی را طی کرده و در تمدن غرب مدرن و به عبارت دقیق‌تر، اومانیسم و سوبژکتیویسم به غایت رشد و کمال خود رسیده است.

🌀جوهر اصلی ترقی و نظریه پیشرفت، اثبات برتری مدرنیته و اندیشه و تمدن اومانیستی بر تمام تفکرات و تمدن‌های ماقبل مدرن و ستایش و تمجید از استکبار بشر در هیئت اراده معطوف به نفس اماره به عنوان نهایت رشد و کمال بشر و فرض کردن صورت مثالی انسان بورژوا به عنوان کامل‌ترین، فهیم‌ترین و عاقل‌ترین صورت نوعی انسان به لحاظ تاریخی-فرهنگی است.

📖کتاب کاوشی در چیستی علوم انسانی مدرن، نوشته شهریار زرشناس


#ترقی
#پیشرفت
#آموزش_مفاهیم



📌@canoon_org


https://b2n.ir/taraghi1

🔰رسالت بورژوازی در تاریخ

🔸فلسفه ترقی ناشی از ظهور انسان جدیدی بود که «بورژوازی» نامیده می‌شد؛ آنها شهرنشینان شهرهای نوپایی بودند که تازه قدرت یافته و دارای روحیه سرمایه‌داری و سودجویی و کشف مکان‌های ناشناخته بودند. روشن‌فکران بورژوازی به فکر ترویج آرمان‌های گروه تازه به قدرت‌رسیده و صدور ارزش‌های آن در کل جهان بودند.

🔹به عبارت دیگر، نهضت روشنگری از متن طبقه بورژوا برخاست، از طرفی بسیاری از اندیشمندان روشنگری دستی در کار تجارت و سوداگری داشتند؛ برای نمونه، ولتر، فیلسوف و مورخ شهير فرانسوی این عصر، در سفته‌بازی و کسب و کار زبردست بوده است.

🔻انقلاب‌های صنعتی نیمه قرن هجدهم چهره اروپا را متحول کرد و به شکل‌گیری وضعیت اقتصادی - اجتماعی جدید منجر شد که بعدها «نظام سرمایه‌داری» نام گرفت. روشنگران به همین دلیل سیر حرکت تاریخ را همراه با صعود و ترقی درک می‌کردند، چون در رویدادهای نزدیک خود جز صعود و ترقی نمی‌دیدند.

🔺ماکس هورکهایمر متفکر آلمانی در مقاله «سپیده‌دمان فلسفه تاریخ بورژوایی» می‌گوید: «غایت و هدف تاریخ» در نوشته‌های هابز و اسپینوزا و فیلسوفان دایره‌المعارف، «جامعه بورژوایی» است و همه تاریخ جهان باید در خدمت آن جامعه و تاریخ بورژوایی باشد. این اندیشه روح فلسفه تاریخ عصر مدرنیسم و جانمایه مدرنیته و تجدد بورژوایی است، سازماندهی جامعه جدید روح فلسفه تاریخ مدرن و کلاسیک غربی را تشکیل داده و یوتوپیاهای بزرگ رنسانس نیز هدف خود را تحقق جامعه بورژوایی قرار داده‌اند.

📖 کتاب آدرس را عوضی داده‌اند، نوشته غلامعلی سلیمانی، ص ۴۲ و ۴۳

#فلسفه_تاریخ
#روشنگری
#بورژوازی
#ترقی





📌@canoon_org