❓آیا شکوفایی علم و تکنولوژی در جهان مدرن، توانسته انسان را از دنیای اسطوره‌ای رها کرده و وارد زندگی عقلانی کند؟
🔷هوركهايمر در مقالۀ مشهورش با عنوان«نظریۀ سنتى و انتقادى»، كه بعدها به مانيفست ۱۹۳۷.م يا مانيفست مكتب فرانكفورت مشهور شد، وضعيت فلسفه و علوم اجتماعى در جامعۀ علمى و دانشگاهى آلمان آن زمان را بررسی کرد و با تأكيد بر سيطرۀ نگرش علوم طبيعى، به‌ويژه سيطرۀ روش‌شناسى پوزيتيويستى (تحصلى) بر عرصۀ علوم و سیر تسرى اين جريان‌ها، جامعه‌شناسى و علوم اجتماعى و فلسفۀ اجتماعى را ابزارى در خدمت وضع موجود و نيروهاى حاكم بر جامعه دانست و آنها را نقد کرد و ضمن تفكيک ميان دو نوع نظريۀ سنتى و نظريۀ انتقادى، اظهار نمود كه نظريۀ سنتى درواقع همان نگرش علوم طبيعى مدرن است كه در فلسفۀ مدرن، در قالب پوزيتيويسم و تجربى‌گرايى (امپرسيسم) سربرآورده است و اعتقاد دارد كه اين نظريه در حال تسرى به علوم انسانى و علوم اجتماعى است.
🔶از سوى ديگر، نظريۀ سنتى تحت سيطرۀ پوزيتيويسم و رويكرد علم‌گرايانۀ محض آن، سرانجام سبب تعهدزدايى، سلب جهت‌گيرى‌هاى سياسى و اجتماعى و بالاخره انتقال و تسليم مى‌شود. پس مكتب فرانكفورت در تحليل اجتماعى و انسانى با رويكرد پوزيتيويستى و تجربى محض مخالف است.
♦️سرآغاز تحليل آنان به رابطۀ انسان و طبيعت و نيز انسان و انسان بازمى‌گردد و اندیشمندان آن پس از اثبات سلطۀ علم و تكنولوژى بر انسان معاصر و ازخودبيگانگى انسان و شىء‌شدگى او، نظريات خود را دربارۀ فرهنگ و هنر بیان می‌کنند و دراين‌باره مى‌گويند: «سلطه و خشونت تنها منحصر به جهان اسطوره‌اى نبود؛ در جهان مدرن نيز ما شاهد سلطۀ علم و تكنولوژى بر انسان هستيم و خردباورى سرچشمۀ بحران حاضر است».
🔻اين خردباورى نتايج پيش‌بينى‌نشده‌اى را به بار مى‌آورد كه به جنبۀ عقل يا خرد ابزارى مربوط است. آدورنو و هوركهايمر معتقدند كه خردباوران می‌کوشیدند انسان را از انديشۀ اسطوره‌اى ــ دينى رها كنند، اما ازآنجاكه خردباورى نه به اخلاق و عقل عملى، بلكه به عقل ابزارى رسيد، نتوانست خود را از بند اسطوره رها كند؛ ازاين‌رو، خود از عقل، اسطوره‌اى ساخت كه بر آن حاكم شد. آنها معتقدند كه مدرنيته و جهان مدرن نيز به نوعى اسطوره است و معتقدند كه جهان مدرن به سوی اسطوره بازمی‌گردد نه تاراندن جهان مدرن از اسطوره.
🗞ماهنامه زمانه شماره ۹۱ و ۹۲، شهريور و مهر ۱۳۸۹ ، ص ۴
#مشاوره
#مدرنیته
#تکنولوژی
#هورکهایمر
#پوزیتیویسم
#مکتب_فرانکفورت
📌@canoon_org
🔷هوركهايمر در مقالۀ مشهورش با عنوان«نظریۀ سنتى و انتقادى»، كه بعدها به مانيفست ۱۹۳۷.م يا مانيفست مكتب فرانكفورت مشهور شد، وضعيت فلسفه و علوم اجتماعى در جامعۀ علمى و دانشگاهى آلمان آن زمان را بررسی کرد و با تأكيد بر سيطرۀ نگرش علوم طبيعى، به‌ويژه سيطرۀ روش‌شناسى پوزيتيويستى (تحصلى) بر عرصۀ علوم و سیر تسرى اين جريان‌ها، جامعه‌شناسى و علوم اجتماعى و فلسفۀ اجتماعى را ابزارى در خدمت وضع موجود و نيروهاى حاكم بر جامعه دانست و آنها را نقد کرد و ضمن تفكيک ميان دو نوع نظريۀ سنتى و نظريۀ انتقادى، اظهار نمود كه نظريۀ سنتى درواقع همان نگرش علوم طبيعى مدرن است كه در فلسفۀ مدرن، در قالب پوزيتيويسم و تجربى‌گرايى (امپرسيسم) سربرآورده است و اعتقاد دارد كه اين نظريه در حال تسرى به علوم انسانى و علوم اجتماعى است.
🔶از سوى ديگر، نظريۀ سنتى تحت سيطرۀ پوزيتيويسم و رويكرد علم‌گرايانۀ محض آن، سرانجام سبب تعهدزدايى، سلب جهت‌گيرى‌هاى سياسى و اجتماعى و بالاخره انتقال و تسليم مى‌شود. پس مكتب فرانكفورت در تحليل اجتماعى و انسانى با رويكرد پوزيتيويستى و تجربى محض مخالف است.
♦️سرآغاز تحليل آنان به رابطۀ انسان و طبيعت و نيز انسان و انسان بازمى‌گردد و اندیشمندان آن پس از اثبات سلطۀ علم و تكنولوژى بر انسان معاصر و ازخودبيگانگى انسان و شىء‌شدگى او، نظريات خود را دربارۀ فرهنگ و هنر بیان می‌کنند و دراين‌باره مى‌گويند: «سلطه و خشونت تنها منحصر به جهان اسطوره‌اى نبود؛ در جهان مدرن نيز ما شاهد سلطۀ علم و تكنولوژى بر انسان هستيم و خردباورى سرچشمۀ بحران حاضر است».
🔻اين خردباورى نتايج پيش‌بينى‌نشده‌اى را به بار مى‌آورد كه به جنبۀ عقل يا خرد ابزارى مربوط است. آدورنو و هوركهايمر معتقدند كه خردباوران می‌کوشیدند انسان را از انديشۀ اسطوره‌اى ــ دينى رها كنند، اما ازآنجاكه خردباورى نه به اخلاق و عقل عملى، بلكه به عقل ابزارى رسيد، نتوانست خود را از بند اسطوره رها كند؛ ازاين‌رو، خود از عقل، اسطوره‌اى ساخت كه بر آن حاكم شد. آنها معتقدند كه مدرنيته و جهان مدرن نيز به نوعى اسطوره است و معتقدند كه جهان مدرن به سوی اسطوره بازمی‌گردد نه تاراندن جهان مدرن از اسطوره.
🗞ماهنامه زمانه شماره ۹۱ و ۹۲، شهريور و مهر ۱۳۸۹ ، ص ۴
#مشاوره
#مدرنیته
#تکنولوژی
#هورکهایمر
#پوزیتیویسم
#مکتب_فرانکفورت
📌@canoon_org
🔶اعضای مكتب فرانکفورت را گروهی از نویسندگان و پژوهشگران علوم اجتماعی تشکیل میدادند که علی رغم تنوع دیدگاه ها و برخی اختلافات در چند محور اصلی با هم اشتراک نظر یا همسویی تقریبی داشتند. نام آورترین شخصیتهای مکتب فرانکفورت ماکس هورکهایمر» (م ۱۹۷۳)، «تئودور آدورنو (م ۱۹۶۹)، «والتر بنيامين (م (۱۹۴۱) و «هربرت مارکوزه» (م ۱۹۷۹) میباشند.
🔷آرای مشترک مکتب فرانکفورتيها عمدتاً حول نحوی تفسیر همگی از مارکسیسم و ارائه انتقاداتی پست مدرنیستی نسبت به تکنولوژی و نظام تکنوکراسی، ساختار وهم آلود علوم مدرن سیطره تحمیق آور رسانه ها در جوامع غربی و ماهیت توتالیتاریستی رژیم های لیبرال سرمایه داری و سوسیالیسمهای بوروکراتیک قرار گرفته است.
📖کتاب #چند یادداشت تئوریک به قلم شهریار زرشناس
#حلقه_انتقادی
#پسا_مدرنیسم
#مکتب_فرانکفورت
📌@canoon_org
🔷آرای مشترک مکتب فرانکفورتيها عمدتاً حول نحوی تفسیر همگی از مارکسیسم و ارائه انتقاداتی پست مدرنیستی نسبت به تکنولوژی و نظام تکنوکراسی، ساختار وهم آلود علوم مدرن سیطره تحمیق آور رسانه ها در جوامع غربی و ماهیت توتالیتاریستی رژیم های لیبرال سرمایه داری و سوسیالیسمهای بوروکراتیک قرار گرفته است.
📖کتاب #چند یادداشت تئوریک به قلم شهریار زرشناس
#حلقه_انتقادی
#پسا_مدرنیسم
#مکتب_فرانکفورت
📌@canoon_org
کانون اندیشه جوان
Photo
🔶 اندیشه #پسامدرن اگرچه با نوع نگرش نقادانه نیچه نسبت به تاریخ غرب آغاز گردید، اما امروزه طیف گسترده ای از آرا را دربر می گیرد که در یک طرف آن گرایش های منتقد #مدرنیته آمیخته با برخی تعبیر ها و میراث به جامانده از تعالیم اسطوره ای و رازآمیز - که البته صورت ممسوخ یک معنویت نسبی انگار و پلورالیستیک مورد پذیرش تمدن غرب را یافته اند - قرار دارند و در سوی دیگر طیف گرایش های #نوسوفسطایی لفاظ و نیست انگاری که با هر رکن و باور ثابت و روشن اعتقادی به عنوان یک «جزم اندیشی» مخالفت می کنند و در عین حال خود به صورتی جزم اندیشانه به ترویج نسبی گرایی بی بنیاد خود می پردازند؛ و با اینکه مثل #لیوتار و #دریدا دعوی پرهیز از سیستم سازی دارند دستگاه پیچیده و بی معنا و به شدت #فرمالیستی ای از بازیهای زبانی پدید آورده اند.
💢پرداختن به همه این رویکردها فرصت و مجالی مبسوط می طلبد. در این مقال در خصوص چهار گرایش در #پسامدرنیسم معاصر غربی، که البته به لحاظ تقدم زمانی و نفوذ و میزان تأثیر گذاری در شکل گیری اندیشه پسامدرن نقش محوری داشته اند و دارند و هنوز هم در تفکر غربی تأثیر گذار و تعیین کننده اند به اختصار بسیار سخن خواهیم گفت. این چهار رویکرد را میتوان اصلی ترین گرایش ها در اندیشه پست مدرن دانست:
۱. رویکرد #هایدگری؛
۲. رویکرد «#مکتب_فرانکفورت»؛
۳. آرای #میشل_فوکو؛
۴. گرایش نیرومند نوسوفسطایی نسبی اندیشی در فلسفه معاصر غربی
📖 کتاب #چند_یادداشت_تئوریک به قلم #شهریار_زرشناس
#آموزش_مفاهیم
📌@canoon_org
💢پرداختن به همه این رویکردها فرصت و مجالی مبسوط می طلبد. در این مقال در خصوص چهار گرایش در #پسامدرنیسم معاصر غربی، که البته به لحاظ تقدم زمانی و نفوذ و میزان تأثیر گذاری در شکل گیری اندیشه پسامدرن نقش محوری داشته اند و دارند و هنوز هم در تفکر غربی تأثیر گذار و تعیین کننده اند به اختصار بسیار سخن خواهیم گفت. این چهار رویکرد را میتوان اصلی ترین گرایش ها در اندیشه پست مدرن دانست:
۱. رویکرد #هایدگری؛
۲. رویکرد «#مکتب_فرانکفورت»؛
۳. آرای #میشل_فوکو؛
۴. گرایش نیرومند نوسوفسطایی نسبی اندیشی در فلسفه معاصر غربی
📖 کتاب #چند_یادداشت_تئوریک به قلم #شهریار_زرشناس
#آموزش_مفاهیم
📌@canoon_org