🔰صورت و ماده تاریخی


🔹فردید بحثی مفصل راجع به صورت و ماده تاریخی دارد. او با اخذ دو اصطلاح کلیدی ارسطویی، بر این نظر است که هر دوره تاریخی صورتی دارد و ماده‌ای. صورت تاریخی هر دوره کل واحدی است شامل مناسبات و شئون فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و ماده هر دوره صورت نوعی پیشین است که با غلبه صورت جدید، صورت بودن خود را از دست داده است و طی مراحل نسخ، فسخ و مسخ تاریخی جای خود را به صورت نوعی جدید داده است.

♦️فردید این مفاهیم ارسطویی را در خدمت بیان اندیشه ابن عربی قرار می‌دهد، به‌این‌ترتیب که صورت و ماده تاریخی هر دوره را با اسم غالب و اسمای مستور در هر دوره پیوند می‌دهد و می‌گوید: «اسمایی که مستورند، اسمشان را می‌گذارم ماده. آن اسم که غالب بر همه است، می‌گویم صورت». براین اساس می‌توان گفت:«صورت نوعی در هر دوره تاریخی، نسبتی است که انسان با حق و از آنجا با خلق دارد».

📖کتاب چند یادداشت تئوریک، نوشته شهریار زرشناس، ص ۱۷۹ و ص۱۸۰



#ماده
#تاریخ
#فردید
#صورت
#آموزش_مفاهیم



📌@canoon_org

🔷«مجردات» به چیزی گفته می شود که دارای اجسام و لواحق آن مانند جهت، مکان و زمان نباشد. معنای فلسفی «مادی» متضمن معنای اضافه و نسبت و نزدیک به معنای واژه مایه در زبان فارسی است؛ به عبارت دقیق تر، واژه مادی در اصطلاح فلاسفه در مورد اشیائی به کار می رود که نسبتی با ماده جهان داشته، موجودیت آنها نیازمند ماده و مایه قبلی باشد.

🔶مادی، گاهی به معنای عام تری به کار می رود که شامل خود ماده هم می شود. از نظر استعمال، تقریباً مساوی با کلمه جسمانی است. روشن ترین ویژگی جسم، امتداد آن در سه جهت است و این ویژگی لوازمی دارد؛ از جمله آنها اینکه عقلاً در سه جهت تا بی نهایت قابل انقسام است، دیگر آنکه مکان دار است ولی نه به این معنا که مکان، فضایی است مستقل از اجسام که به وسیله آنها پر می شود.

💢سوم آنکه چنین موجودی طبعاً قابل اشاره حسی است؛ زیرا اشاره حسی با توجه به مکان انجام می گیرد و هرچه مکان دار باشد، قابل اشاره حسی هم خواهد بود. سرانجام موجود جسمانی دارای امتداد چهارمی است که از آن به «زمان» تعبیر می شود.

📖کتاب #افکار_اسرار به کوشش #عباس_بخشنده_بالی

#ماده
#مجرد
#فلسفه
#آموزش_مفاهیم



📌@canoon_org