🔰ماکس وبر چه نسبتی میان آموزه‌های اخلاقی مذهب پروتستان و روح سرمایه‌داری مدرن برقرار می‌کند؟
🔷در بین مقاله‌ها، پژوهش‌ها و کتاب‌های ماکس وبر، کتاب «اخلاق پروتستانی و روح سرمايه‌داری» عامل اصلی شهرت وبر شده است. دغدغۀ عمدۀ وبر در این کتاب کوششی برای پاسخ به این پرسش است که چگونه بعضی باورهای مذهبی پیدایش یک ذهنیت اقتصادی یا به عبارت دیگر «خلق‌و‌خوی» یک شکل اقتصادی دیگر را ایجاب کرده‌اند. محور اصلی تحلیل وبر این پرسش است که کدام اخلاقیات عملی یا سیر و سلوک اخلاقی به «سرمايه‌داری» با تلقی مدرن از آن منجر می‌‌شوند. آنچه ماکس وبر بر آن اذعان كرده تأثیر دین و میراث اخلاقی مذهب در این مسیر «سرمايه‌دارانه» است. البته او تأكيد نموده است: «تکرار می‌‌کنیم که نه آموزۀ اخلاقی یک مذهب، بلکه سلوک اخلاقی ناشی از آن» و این دقت ماکس وبر را در تفکیک سوژۀ نقد نشان می‌دهد.
🔶ماکس وبر در آغاز «اخلاق پروتستانی و روح سرمايه‌داری» دلایل متعددی برای عبور از اکثر ادیان و مذاهب غیرمسیحی بيان كرده و با تکیه بر مفهوم سرمايه‌داری آن را در فرهنگ غرب مسیحی، و با تأكيد بر تضاد کاتولیکی ــ پروتستانی و تعارضات اخلاقی بین پیروان آنها بررسی می‌کند. «من فردی از طبقه بورژوا هستم. من خود را بورژوا احساس می‌کنم و با عقاید و آرمان‌های آنها بزرگ شده‌ام» و به همین خاطر در تمام کتاب كوشيده است از قضاوت ارزشی پرهیز کند و درعین‌حال به تبعات مذهب در مسیر تحولات اقتصادی توجه نمايد.
♦️او بسیاری از شواهد خود را از میان رفتار دین‌داران انتخاب كرده و به مفاهیمی ارجاع داده که فقط می‌توان آنها را در نظام واژگانی مذهبی فهميد. یکی از این مفاهیم «تکلیف» است که به صورت ایده «عمل به تکلیف از طریق انجام شغل» ارائه شده است. نوعی ریاضت‌گرایی این جهانی که تحت‌تأثیر ایده تقدیر کالونیستی، تحصیل ثروت را نشانه‌ای از لطف پروردگار می‌داند و مؤمنان را به آن دعوت می‌كند و درعین‌حال سلوکی را تجویز می‌کند که با تصور رایج از سرمايه‌داران در تعارض است: «سرمايه‌دار زاهد است مانند راهبی که از لذت‌های دنیا دست می‌کشد».
💠تأكيد عمده وبر در میان فرق پروتستانی، بر کالوینیسم است. یکی از نتایج مهمی که وبر به آن دست يافته این است که «کالوینیسم با احساس بی‌سابقه تنهایی درونی که در فرد ایجاد می‌کرد، نیرو و انگیزه اخلاقی کارفرمای سرمايه‌داری را فراهم می‌کند»؛ یعنی «اخلاق کالوینیستی نوعی عمل‌گرایی را در رویکرد مؤمن نسبت به امور دنیوی ایجاد می‌کرد؛ یعنی در جستجوی ثواب، کششی به تبحر حرفه‌ای در او ایجاد می‌نمود». از سوی دیگر وبر با تلاشی که برای تعریف سرمايه‌داری مدرن كرده به نمادهايی برای تفسیر آن دست يافته است. از جمله کارایی، محاسبه‌پذیری، پیش‌بینی‌پذیری و کنترل تصمیم‌گیری که بدون التزام به آنها «موفقیت در بازار» ممکن نیست.
#تقدیر
#تکلیف
#مشاوره
#کالوینیسم
#ماکس_وبر
#سرمایه_داری
📌@canoon_org
🔷در بین مقاله‌ها، پژوهش‌ها و کتاب‌های ماکس وبر، کتاب «اخلاق پروتستانی و روح سرمايه‌داری» عامل اصلی شهرت وبر شده است. دغدغۀ عمدۀ وبر در این کتاب کوششی برای پاسخ به این پرسش است که چگونه بعضی باورهای مذهبی پیدایش یک ذهنیت اقتصادی یا به عبارت دیگر «خلق‌و‌خوی» یک شکل اقتصادی دیگر را ایجاب کرده‌اند. محور اصلی تحلیل وبر این پرسش است که کدام اخلاقیات عملی یا سیر و سلوک اخلاقی به «سرمايه‌داری» با تلقی مدرن از آن منجر می‌‌شوند. آنچه ماکس وبر بر آن اذعان كرده تأثیر دین و میراث اخلاقی مذهب در این مسیر «سرمايه‌دارانه» است. البته او تأكيد نموده است: «تکرار می‌‌کنیم که نه آموزۀ اخلاقی یک مذهب، بلکه سلوک اخلاقی ناشی از آن» و این دقت ماکس وبر را در تفکیک سوژۀ نقد نشان می‌دهد.
🔶ماکس وبر در آغاز «اخلاق پروتستانی و روح سرمايه‌داری» دلایل متعددی برای عبور از اکثر ادیان و مذاهب غیرمسیحی بيان كرده و با تکیه بر مفهوم سرمايه‌داری آن را در فرهنگ غرب مسیحی، و با تأكيد بر تضاد کاتولیکی ــ پروتستانی و تعارضات اخلاقی بین پیروان آنها بررسی می‌کند. «من فردی از طبقه بورژوا هستم. من خود را بورژوا احساس می‌کنم و با عقاید و آرمان‌های آنها بزرگ شده‌ام» و به همین خاطر در تمام کتاب كوشيده است از قضاوت ارزشی پرهیز کند و درعین‌حال به تبعات مذهب در مسیر تحولات اقتصادی توجه نمايد.
♦️او بسیاری از شواهد خود را از میان رفتار دین‌داران انتخاب كرده و به مفاهیمی ارجاع داده که فقط می‌توان آنها را در نظام واژگانی مذهبی فهميد. یکی از این مفاهیم «تکلیف» است که به صورت ایده «عمل به تکلیف از طریق انجام شغل» ارائه شده است. نوعی ریاضت‌گرایی این جهانی که تحت‌تأثیر ایده تقدیر کالونیستی، تحصیل ثروت را نشانه‌ای از لطف پروردگار می‌داند و مؤمنان را به آن دعوت می‌كند و درعین‌حال سلوکی را تجویز می‌کند که با تصور رایج از سرمايه‌داران در تعارض است: «سرمايه‌دار زاهد است مانند راهبی که از لذت‌های دنیا دست می‌کشد».
💠تأكيد عمده وبر در میان فرق پروتستانی، بر کالوینیسم است. یکی از نتایج مهمی که وبر به آن دست يافته این است که «کالوینیسم با احساس بی‌سابقه تنهایی درونی که در فرد ایجاد می‌کرد، نیرو و انگیزه اخلاقی کارفرمای سرمايه‌داری را فراهم می‌کند»؛ یعنی «اخلاق کالوینیستی نوعی عمل‌گرایی را در رویکرد مؤمن نسبت به امور دنیوی ایجاد می‌کرد؛ یعنی در جستجوی ثواب، کششی به تبحر حرفه‌ای در او ایجاد می‌نمود». از سوی دیگر وبر با تلاشی که برای تعریف سرمايه‌داری مدرن كرده به نمادهايی برای تفسیر آن دست يافته است. از جمله کارایی، محاسبه‌پذیری، پیش‌بینی‌پذیری و کنترل تصمیم‌گیری که بدون التزام به آنها «موفقیت در بازار» ممکن نیست.
#تقدیر
#تکلیف
#مشاوره
#کالوینیسم
#ماکس_وبر
#سرمایه_داری
📌@canoon_org
