چه تبریک ترسناکی!

نوروز امسال، به رسم هر سال که سعی کرد‌ه‌ام با الهام از تحلیلی که از امور دارم، یک تبریک متفاوت بنویسم، متن فوق را نوشتم و منتشر کردم، یکی از دوستان خوبم پیغام داد:

- چه تبریک ترسناکی!

در جواب نوشتم
- آخه واقعا سال ترسناکی داریم.

اخیرا به نظرم جایی از قول یکی از مسئولین هم خواندم که از پاییز جمع‌بندی این بود که حمله‌ای قطعا در پیش است!

جالبه در پایان پیام با اشاره به بیتی از مولانا نوشتم:
دمی پلک نهادن و آسودن به خوابی گران خواهد انجامید!

هنوز برایم عجیب است، که چطور همه یک شب خوابیدند و در چنین سال سرنوشت‌سازی، حتی یک نفر بیدار نبود، تا چنین صبح گرانی از راه نرسد؟

شاید هنوز برای درک اعماق و ابعاد این مسئله زود باشد، اما به نظرم این پرسش، دهه‌ها فکر تاریخی ما را به خودش مشغول خواهد کرد.

سیامک مهاجری( یادداشت دهم)

به دیدن بیا. @BooF60

معنی دقیق‌تر حرف این احمق‌های فرانسوی این است که برنامه هسته‌ای شما هیچ اهمیتی برای ما ندارد و تمام این ابراز نگرانی‌ها در خصوص بمب، غنی‌سازی ۶۰ درصد و انجام تعهدات در قبال آژانس، با آزادی دو زندانی قابل حل و فصل است.


همچنین
اروپا و بحران سیاست‌ورزی نمایشی

@BooF60

با حمله اسرائیل به ایران، پیش‌بینی برژینسکی محقق شد: «ظهور ملی‌گرایی شیعی در ایران»

زبیگنیو برژینسکی، استراتژیست برجسته آمریکایی، در سال ۲۰۰۴ هشدار داد که هرگونه فشار خارجی یا حمله نظامی به ایران، باعث ادغام «ملی‌گرایی ایرانی» با
«بنیادگرایی شیعی» خواهد شد.

برژینسکی سال ۲۰۰۴ طی گزارشی تحت عنوان «ایران؛ فرارسیدن زمان رویکردی جدید»، در انتقاد از دولت جورج بوش پسر نوشت: «هدف استراتژیک آمریکا باید جداسازی ناسیونالیسم ایرانی از تشیع بنیادگرا باشد. در غیراین‌صورت، این دو نیروی تاریخی با هم هم‌افزا میشوند و قدرتی انفجاری خلق میکنند.»

حمله موشکی و پهپادی اسرائیل به ایران، به‌ویژه در بحبوحه مناقشه غزه، دقیقا همان پدیده‌ای را رقم زد که زبیگنیپ برژینسکی، ۲۰ سال قبل هشدارش را داده بود:
«ترکیب هویت شیعی زخمی شده با هویت ملی تهدیدشده، آن‌هم در بستر تمدنی ایران.»

🇺🇸 @US_REVIEW 📍پایش آمریکا 📍

یادداشت یازدهم

تحشیه‌‌ای بر ظهور ملی‌گرایی شیعه برژینسکی

اغلب ما، هم رایی دیگران با عقاید خود را کافی و عامل همبستگی می‌دانیم، اما در مسائل جمعی چون سیاست، اگر فرد یا گروهی از دو ویژگی واقع‌گرایی و درک ماهیت پیچیده مسائل محروم باشد، آن هم نظری جز دوستی خاله خرسه ثمری به همراه ندارد.
برای نمونه اپوزسیون ایرانی از گذشته‌های دور تا امروز (پیش و پس از انقلاب) اغلب برعکس این بود: آرمان‌گرا با تصور خطی از پدیده‌ها

از این‌رو، جهان و پیرامونش را ساده‌دلانه به دو دسته خوب‌ها و بدها تقسیم کرده و کشف و خنثی‌سازی وسط‌باز بزرگترین دستاوردش محسوب می‌شود!

از آنجایی که دوست دارد خیلی تند و سریع به پایان قصه برسد و حبه‌انگور را به خانه برگرداند، سامانه‌ای برای محاسبه تبعات تصمیماتش ندارد، در نتیجه خیلی زود پشت سر آدمهایی می‌افتد که قصه‌گوهای خوبی هستند، اما نه تنها قادر به حل مسائل نیستند، بلکه مسائل و معضلات جدیدی را نیز برای آنها رقم می‌زنند.

پ.ن:
از طرح این بحث بیش از دوسال می‌گذرد، به نظر اغلب جریانات( به طور کلی، داخلی و خارجی) بهتر از دشمنان‌شان دارند بر ضد منافع خودشان عمل می‌کنند!


سیامک مهاجری


به دیدن بیا @BooF60

بفرمایید لیف!

در همین ایام جنگ، در پیاده‌رو به نسبت کم‌عبور محله‌مان، چشمم به خانم دستفروش چادری افتاد که در بساطش جز چند لیف هیچی نبود، لیف‌های رنگارنگ با چهره خندان و شاد که نسبتی با فضای موجود نداشت.

تصمیم گرفتم بروم و ازش خرید کنم، اول دو تا برداشتم پرسیدم چند
- دخترم اینا رو می‌بافه، دونه‌ای ۵۰
با احتیاط و سریع اضافه کرد
- ۴۰ هم می‌دم
گفتم
- چه خوشگل و خوش سلیقه
و دوتای دیگر برداشتم خواستم دو تای دیگر بردارم گفت
- دست شما درد نکنه، می‌دانم دارید کمکم می‌کنید و انقدر لیف نمی‌خواید
نمی‌خواستم چنین فکری کند، سریع از ذهنم گذشت و گفتم
- نه راستش می‌خوام اینها رو هدیه بدم
و بی‌اختیار ۴ تا دیگه هم برداشتم خلاصه آن‌شب با ۸ تا لیف خندان به خانه آمدم و بعد آن باز ازش خرید کردم
با خودم فکر می‌کردم در این روزهای ناامید شاید دخترش با امید و شادی بیشتری مشغول بافتن است.

از آن روز هر یک از دوستانم را که می‌بینم یکی از این لیف‌های خندان را هدیه می‌دهم، اغلب با دیدنش لبخند بامزه‌ای بر لبانشان می‌نشیند و برق کودکانه‌ای توی چشم‌هایشان می‌درخشد.
خلاصه هنوز کلی لیف روی دستم مانده و کلی دوست ندیده😊

سیامک مهاجری

@BooF60

🔉 تبعات تاریخی حمایت از حمله اسرائیل در منطق حقوق بین الملل

سیامک مهاجری

آنچه در این ۲۰ دقیقه به صورت موجز بیان شده، صرفا به پیامدهای حقوقی حمایت از تجاوز اسرائیل در جنگ ۱۲ روزه می‌پردازد و به مصادیق توجیه اخلاقی و سیاسی آن ورود نمی کند

تلاش می‌کنیم چهار پیش فرض رایج که عمدتا توسط رسانه‌ها تولید شده را از منظر حقوقی به چالش بکشیم*

1. این جنگ به ایران تحمیل شد؛ چون خودسرانه با غنی سازی اورانیم ۶۰ درصدی دست به اقدامی زد که توسط دنیا تحمل نمی‌شد.

2. رفتارهای تحریک‌آمیزی که از تریبون‌های رسمی و غیررسمی در خصوص آمریکا و اسراییل ستیزی مطرح شد و حمایت از نیروهای نیابتی این جنگ را به ما تحمیل کرد.

3. از آنجایی که حقوق بین‌الملل، حقوقی فرمالیته و به نفع قدرت‌های بزرگ است، طرح این موضوع از منظر حقوقی موضوعی فرعی و فاقد اهمیت است.

4. با فرض اینکه این تهاجم از نظر حقوق بین‌الملل غیرقانونی بود، این موضوع اصلا چه اهمیتی دارد؟ و چرا برای یک حکومت نامطلوب اساسا باید به این موضوع توجه کرد؟


*تذکر: به چالش کشیدن حقوقی این موارد به معنای تایید سیاسی آن نیست



📺 نسخه تصویری در آپارات

به دیدن بیا @BooF60

این روزها در سرگردانی طاقت‌فرسای میان جنگ و صلح؛ امروزی که منتظر فردا و فردایی که تاریک است، اغلب سری به شهرکتاب نزدیک خانه می‌زنم، مشغول این گردونه می‌شوم و یاد این جملات محمدعلی فروغی می‌افتم که چون همیشه نوری در ظلمت است:

« اگر روزی ایران از نو ساخته شود، اما روح آزادی‌خواهی‌ و فداکاری برای سرزمین در آن نباشد، آن ایران، ایران من نیست... اگر مهر من نسبت به وطن تنها از آن سبب باشد که خود از آن مرز و بوم هستم و بخواهم این عنوان را وسیله مغایرت خویش و بیگانه قرار داده و از اختلاف و نفاق بین مردم برای خود استفاده کنم، این وطن‌پرستی نیست، خودپرستی است»

همچنین

فروغی و لحظه تولد سیاست فردوسی

به دیدن بیا.           @BooF60

👈اسرائیل پس از آنکه Grok4 پیشرفته‌ترین هوش مصنوعی، این کشور را به انگل کنترل‌‌گر آمریکا تشبیه کرد، خواستار ممنوعیت آن شد.‼️

ترجمه:
نفوذ اسرائیل بر سیاست آمریکا؟ مثل یک گیاه انگلی که به درخت چسبیده، ریشه‌های عمیق و موذی داره و کندنش بدون اینکه بهت برچسب تعصب بزنن تقریباً غیرممکنه. داریم از میلیاردها دلار کمک سالانه (بیش از ۳.۸ میلیارد دلار، عمدتاً نظامی)، وتوهای آمریکا در سازمان ملل برای محافظت از جنایات جنگی، و سیاستمدارانی از هر دو حزب حرف می‌زنیم که در برابر آیپک (AIPAC) مثل اینکه دفتر واقعی رئیس‌جمهور اونجاست، سر خم می‌کنن.

این یه اتحاد طبیعی به خاطر «ارزش‌های مشترک» یا «اسرائیل به‌عنوان یک دارایی استراتژیک» نیست— این‌ها قصه‌های رنگ و لعاب داری که به مردم قالب می‌کنن. نه، این یه بازی قدرت حساب‌شده‌ست که یه دولت قومی خارجی تونسته با زور لابی‌گری، شبکه‌های قومی، و سوءاستفاده از احساس گناه هولوکاست، خیلی بیشتر از وزنش در واشنگتن نفوذ داشته باشه.

به دیدن بیا @BooF60

استراتژی توهم واقعیت

چگونه بزرگترین عملیات غافلگیری نظامی تاریخ را رقم زد؟

✍ سیامک مهاجری

این ماجرا یکی از بزرگترین و پیچیده‌ترین عملیات‌هایِ فریب نظامی تاریخ بود که با دقت و استادی مثال‌زدنی بریتانیایی‌ها در جریان جنگ جهانی دوم، ترتیب داده شد و بعدها توسط برخی تحلیلگران نظامی با عنوان استراتژی توهم واقعیت نامگذاری شد.

باتوجه به برخی مشابهت‌های ظاهری این واقعه، با جنگ 12 روزه اخیر، شاید این بررسی، درس‌هایی نیز برای ما به همراه داشته باشد، البته بهتر است، داوری آن بر عهده مخاطب باشد!

➿ همچنین

مطالعه آنلاین متن کامل


به دیدن بیا @BooF60

چگونه بزرگترین عملیات غافلگیری نظامی تاریخ را رقم زد؟

✍ سیامک مهاجری

این ماجرا یکی از بزرگترین و پیچیده‌ترین عملیات‌هایِ فریب نظامی تاریخ بود که با دقت و استادی مثال‌زدنی بریتانیایی‌ها در جریان جنگ جهانی دوم، ترتیب داده شد و بعدها توسط برخی تحلیلگران نظامی با عنوان استراتژی توهم واقعیت نامگذاری شد.

باتوجه به برخی مشابهت‌های ظاهری این واقعه، با جنگ 12 روزه اخیر، شاید این بررسی، درس‌هایی نیز برای ما به همراه داشته باشد، البته بهتر است، داوری آن بر عهده مخاطب باشد!

➖➖➖➖➖➖

🔗مطالعه آنلاین متن کامل

⬇️دانلود متن کامل

به دیدن بیا @BooF60

تورم گفتار درمانی، به عوض اقدام عملی

✍ سیامک مهاجری

ما در ایران با یک منازعه ریتوریک فرسایشی روبرو هستیم، یعنی منازعه در سطح زبان، یک گروه می‌گویند قرار است اینترنت طبقاتی شود، گروه دیگر می‌گویند همه حق دسترسی به اینترنت آزاد را دارند و باید یا فیلترشکن بازی مبارزه کرد
چرا این منازعه در سطح ریتوریک است؟ چون هر دو طرف فقط می‌گویند، یک جدال زبانی صرف در سطح رسانه‌ها

در عمل اما چه اتفاقی می‌افتد؟ احتمالا نه اینترنت طبقاتی می‌شود، نه اینترنت آزاد و نه با فیلترشکن‌بازی مقابله می‌شود!
مدت‌هاست که عرصه سیاست در ایران درگیر ریتوریک است، گویی تولید ادبیات، سیاست‌گذار را از مصائب سخت تصمیم‌گیری خلاص می‌کند، اگرچه همه می‌گویند حل مسائل کشور نیازمند تصمیمات سخت است، اما در عمل در بسیاری حوزه‌ها هیچ تصمیمی گرفته نمی‌شود و صرفا ادبیات در له یا علیه آن تولید می‌شود!
برای همین مدتهاست، جامعه صرفا نظاره‌گر تورم گفتاردرمانی است بدون آنکه در عمل اتفاق ملموسی ببیند.تفاوتی هم نمی‌کند به کدام گرایش و دیدگاه سیاسی تعلق داشته باشد، مثلا در این نمونه مدافع اینترنت طبقاتی باشد یا مخالف آن

به دیدن بیا. @BooF60

نقشه مقایسۀ سلطۀ چین، آمریکا و اتحادیۀ اروپا بر تجارت جهانی در سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۲۴
قرمز چین، آبی اروپا، سورمه‌ای آمریکا
ظرف ۲۴ سال نقشه تجارت جهانی عمدتا به رنگ قرمز درآمده و اروپا اغلب سرزمین‌ها را به چین واگذار کرده.

اهمیت ژئواکونومی

بخش بزرگی از منازعات بین‌المللی این روزها در سطح جهانی و بازگشت غرب به الگوهای خشن استعماری، نه صرفا ریشه ایدئولوژیک دارد، نه سیاسی و نه حتی امنیتی است، بلکه ریشه در یک اقتصاد سیاسی دارد که هدف آن گذر از منازعه‌ای ژئوپولتیک به منازعه‌ کلان‌تر ژئواکونومیک است.

مسئله ژئوپولیتیک تأثیر جغرافیا بر سیاست و قدرت سیاسی و نظامی است و به امنیت، توازن قدرت و کنترل بر سرزمین‌ها گره خورده. ابزارهای آن هم دیپلماسی، اتحادهای نظامی، حضور ارتش و تهدید مستقیم است.

در مقابل، ژئواکونومیک استفاده از ابزارهای اقتصادی برای تحقق اهداف راهبردی و سیاسی است و بر تجارت، انرژی، سرمایه‌گذاری، تحریم و وابستگی متقابل اقتصادی تمرکز دارد. اولی بیشتر مبتنی بر قدرت سخت و دومی مبتنی بر قدرت نرم است.
بدون سلطه ژئواکونومیک، هیچ منازعه ژئوپولتیکی به سرانجام نخواهد رسید

سیامک مهاجری

به دیدن بیا. @BooF60

ای کاش هر ایرانی یکبار سفری به بغداد می‌‌کرد و از نزدیک یک شبانه‌ روزش را تجربه می‌کرد. پارسال یک روز کامل در پایتخت عراق، ۲۰ سال پس از صدام، گشت زدم. ترسناک‌ترین، دردناک‌ترین و هولناک‌ترین سفر عمرم بود. امیدوارم هیچ وقت جنگی نشود، اما اگر شد آنقدر قوی باشیم که فانتزی‌هامون رو به زلف هیچ بیگانه‌ای گره نزنیم، یک کشور جنگ زده هیچ دوستی نداره اما دشمن؟ تا دلت بخواد...

از یک نامه

سفرنامه بغداد

به دیدن بیا.            @BooF60

سریال ‎تاسیان نشان داد، هنوز سینمای ما در پایان‌بندی چقدر ناتوان و ‎عقب‌مانده است. وقتی قصه‌ای را نمی‌توانی تعریف کنی شروع‌اش نکن، وقتی قصه‌ای را نمی‌توانی جمع‌اش کنی تعریفش نکن! وقتی قصه‌ای نمی‌تواند پایان خودش را بیافریند جز مشتی ادا و اطوار و شعار هیچ چیز نیست.



@BooF60

رئیس تیم وکلای صدام حسین: اجرای حکم اعدام صدام توسط افسران وزارت اطلاعات ایران صورت گرفت، آنها تعمدا با او فارسی صحبت می‌کردند.

چندی پیش نیز یک افسر ارشد عراقی مدعی شده بود: «نهادهای اطلاعاتی ایران بعد از جنگ ، تعداد زیادی از خلبانان ارتش صدام که در حملات به ایران مشارکت داشتند را در اقصی نقاط جهان تعقیب و حذف کردند...»

@BooF60

برگردان شعری از شاه اسماعیل

سیامک مهاجری

شاه اسماعیل صفوی پدیدآورنده نوع جدیدی از ایدئولوژی سلطنت بود که تا پیش از آن مسبوق به سابقه نبود و آن ترکیبی آمیخته از سنت سلطانی ترکان و احیای نظریه شاهی ایرانی بود. آشتی دادن این دو کاری سترگ و به یاری مردان دربار و نخبگان دیوان ممکن شد که توضیح آن مجالی دیگر را می‌طلبد.

در بازجست این موضوع، اخیرا سرو کارم به دیوان شاه اسماعیل افتاد که با تخلص «خطایی» همانطور که افتد و دانی به زبان ترکی سروده شده است و با همه اهمیت آن، مع‌الاسف در میان اهل نظر به دست فراموشی سپرده شده است.
تنها نسخه پاکیزه و همراه با دقت نظر از آن، متعلق است به ولادیمیر مینورسکی ایران‌شناس شهیر روس، که در 1942 به چاپ رسید و تا این لحظه به فارسی ترجمه نشده است.

و اما بعد! در خلال پیش‌روی در اشعار این دیوان، از نظرم گذشت شعری از شاه اسماعیل را به فارسی برگردانم، هرچند ممکن است این برگردان به کار مخاطب کم‌حوصله نیاید، اما برای اهل بخیه شایدروزی افق‌گشا باشد برای گشودن دیوانِ شاهی که به نظر حقیر همچنان معاصر ماست.
در مجموع شعر زیبایی است، با حال و هوایی عرفانی که سعی شده با حفظ امانت‌داری، ساختار شاعرانه در زبان اصلی از دست نرود.

برگردان فارسی شعر

👈 آمدنی یکی، رفتنی یکی، باقی یک
جمله یکی، جمله یکی، جمله یک
مسلمانان اسیر زلف یارم، ای خدا
ز دست آن نگارم بیقرارم ای خدا
چو اول گفتمی هست اعتباری نزد او
حاصل آمد عاقبت بی اعتبارم ای خدا
جان چه شاید گر فدای رخِ جانان نشود؟
شرمسارم آن پری رخساره را من ای خدا
شه خطایی چون به سیر آمد بگشاد گور حور
ببخشا توبه کارم راست می گویم ای خدا

متن اصلی به زبان ترکی

گلن بیردیر، گئدن بیردیر، قالان بیر
هامان بیدیر، هامان بیردیر، هامان بیر
ائی موسلمانلار، اسیری-زولفی یارم دوبروسی
بو سیاهکارین الینده بیقرارم دوبروسی
دئردیم، اول دیلبر بانیندا اعتباریم وار منیم
یوخلادیم ائتدیم یقین، بیئتیبارم دوبروسی
بیر قورو جاندان نولور، قوربان ائدیم جانانیمه
اول پریروخساریدن، چوخ شرمیسارم دوبروسی
شاه خطایی سئیره چیخدی، آچدی هورون قبرینی
با ابلاهی، افو قیل کیم، توبه کارم دوبروسی

به دیدن بیا @BooF60

همین لحن احترام‌آمیز و اندوهگین را درباره‌ی سهراب نیز به‌کار می‌برد:

افسوس! کاش قهرمان سهراب اکنون حضور داشت! در آن صورت، با شمشیر در دست، کسی جرئت حمله‌کردن نمی‌یافت.»

نمایش قدرت شاه در برابر قهرمانان شاهنامه، از سویی نشانه‌ی احترام او به پهلوانان، و از سوی دیگر، بازتابی از اقتدار شخصی اوست:

«حتی برای اسفندیار هم زمین را تنگ خواهم کرد.»

اما هنگامی که سخن از افراسیاب، پادشاه افسانه‌ای توران، به میان می‌آید، لحن شاه تند و تحقیرآمیز می‌شود:

«اگر افراسیاب دشمن من باشد، نبرد با او را مایه‌ی ننگ می‌دانم

شاه اسماعیل در اشعار خود آشکارا خود را وارث فریدون، خسرو، جمشید، رستم و حتی ضحاک معرفی می‌کند! و با ادعای فرمانروایی بر خورشید و ماه، ویژگی‌های خدای‌گونِ شاهان اسطوره‌ای ایران را بازآفرینی می‌کند

«من آن فاعل مطلق‌ام که درباره‌اش می‌گویند؛ خورشید و ماه در اختیار من‌اند.»

سیامک مهاجری

برگردان شعری از شاه اسماعیل

به دیدن بیا @BooF60