Forwarded from جمهوری / محمد صادق شهبازی
🔶سرایت افکار اهل جمود
#مجتبی_نامخواه
🔻چند سالی است رسم شده هرگاه تحجرِ ریشه دوانده در متن و بطن جامعه مذهبی در جایی بروز می‌کند و سر بر می‌آورد، با برچسب شیعه انگلیسی، سر و ته مسئله را هم می‌آوریم. نمی‌دانم چگونه می‌توان اعلان کرد که اغلب قریب به اتفاق نشانه‌های حادّ تحجر، در کسانی بروز کرده که نه تنها هیچ و تاکید می‌کنم هیچ ارتباطی با ضد انقلاب ندارند، بلکه از قضا به کلی در درون خانواده انقلاب قرار دارند.
🔻ترویج خرافات و مطالب سست و بی‌بنیاد به عنوان طب اسلامی و سنتی، مخالفت با تدابیر بهداشتی، ایجاد دوگانه سلامت/ زیارت، مخالفت‌ها و ان‌قلت‌های انبوه در زمینه محدودیت و سپس تعطیلی مساجد و حرم‌ها و حجم زیاد از مباحث بی‌حاصلی که مآلاً پیشگیری را کُند و به شیوع کمک می‌کند؛ از سوی طلاب جوان یا فضلای موجهی صادر می‌شود که هیچ ارتباطی با شیعه انگلیسی ندارند. هراس انگیزتر از سرایت کروناویروس، سرایت آن چیزی است که در آینه این ایام به عینه دیدیم؛ ما با سرایت ویروسی به مراتب مهلک‌تر از کرونا مواجهیم: مقدس‌مآبی و تحجر.
🔻اسفند سی سال قبل امام خمینی در پیامی مبسوط به حوزه‌های علمیه نوشت «فکر اهل جمود به طلاب جوان سرایت نکند؛ یکی از مسایلی که باید برای طلاب جوان ترسیم شود، همین قضیه است».
شوربختانه باید گفت در تمام سی سال گذشته، این هشدار امام خمینی جدی گرفته نشد. هیچ متن معتنابه تحلیلی یا روایت تاریخی از غیریت انقلاب اسلامی با تحجر تولید نشد.
🔻کار جریان‌های فکری متعددی منتسب به انقلاب، از نقد عوارض تجدد فراتر رفت و به نفی کلیت آن رسید؛ بی‌آنکه هیچ نقدی محصلی به تحجر داشته باشند.
دیروز امام خمینی به یکی نزدیک‌ترین مجتهدین به ایشان هشدار می‌دهند که «تحت تأثیر مقدس نماها و آخوندهای بی‌سواد» قرار گرفته‌اید؛ امام به خاطر برداشت ایشان از روایات « اظهار تأسف» می‌کنند چرا که لازمه این برداشت این است که تمدن جدیدی به کلی باید از بین برود: «آن‌گونه که جنابعالی از اخبار و روایات برداشت دارید، تمدن جدید بکلی باید از بین برود». امروز ما با انواعی از جریان‌های فکری مواجهیم که در باب نفی کلی تمدن غرب نظریه‌پردازی می‌کنند.
🔻در سال‌های اخیر نیز پروژه حوزه انقلابی با حذف ابعاد ضد تحجری و عدالت‌خواهانه آن، به مثابه معبری برای پرخاشگری برساخته و بازتولید شده است.
همان «#پرخاشگری» که از قضا به تصریح متن نامه‌ای از امام از مصادیق اخلاق تحجر است، نشانه انقلابی‌گری دانسته می‌شود.
و انبوهی از تحولات از این دست موجب شده یک بنیادگرایی اجتماعی و سیاسی برکشیده شود.
🔻در اثر این دگرگونی «آخوندهای بی‌سواد» و «مقدس‌نماها» بر کرسی وعظ و تدریس و تفکر نشسته‌اند و تحجر به فکر انبوهی از طلاب جوان سرایت کرده است...
🔻نمی‌دانم چطور و با چه زبانی بگوییم مؤثرتر است اما «سرایت تحجر» خیلی بیشتر از آن چیزی است که گمان می‌شد و می‌شود...
امروز این #بنیادگرایی، این #تحجر و این #مقدس‌مآبی جدید، در زمینه سلامت، سیاست خارجی، آموزش و فضای مجازی راهکارهای مدونی دارد و چه بسا بتواند با تکرار یا تداوم کاهش مشارکت در انتخابات‌ها، به مراکز تصمیم‌گیر و اجرایی وارد شود یا بیش از پیش وارد شود؛ در این صورت چه چیزی از جامعه باقی خواهد ماند، در این فشار #تجدد و #تحجر؟
https://www.instagram.com/p/B92VKvKhLM4/?igshid=19dp2ndwsepeh
#مجتبی_نامخواه
🔻چند سالی است رسم شده هرگاه تحجرِ ریشه دوانده در متن و بطن جامعه مذهبی در جایی بروز می‌کند و سر بر می‌آورد، با برچسب شیعه انگلیسی، سر و ته مسئله را هم می‌آوریم. نمی‌دانم چگونه می‌توان اعلان کرد که اغلب قریب به اتفاق نشانه‌های حادّ تحجر، در کسانی بروز کرده که نه تنها هیچ و تاکید می‌کنم هیچ ارتباطی با ضد انقلاب ندارند، بلکه از قضا به کلی در درون خانواده انقلاب قرار دارند.
🔻ترویج خرافات و مطالب سست و بی‌بنیاد به عنوان طب اسلامی و سنتی، مخالفت با تدابیر بهداشتی، ایجاد دوگانه سلامت/ زیارت، مخالفت‌ها و ان‌قلت‌های انبوه در زمینه محدودیت و سپس تعطیلی مساجد و حرم‌ها و حجم زیاد از مباحث بی‌حاصلی که مآلاً پیشگیری را کُند و به شیوع کمک می‌کند؛ از سوی طلاب جوان یا فضلای موجهی صادر می‌شود که هیچ ارتباطی با شیعه انگلیسی ندارند. هراس انگیزتر از سرایت کروناویروس، سرایت آن چیزی است که در آینه این ایام به عینه دیدیم؛ ما با سرایت ویروسی به مراتب مهلک‌تر از کرونا مواجهیم: مقدس‌مآبی و تحجر.
🔻اسفند سی سال قبل امام خمینی در پیامی مبسوط به حوزه‌های علمیه نوشت «فکر اهل جمود به طلاب جوان سرایت نکند؛ یکی از مسایلی که باید برای طلاب جوان ترسیم شود، همین قضیه است».
شوربختانه باید گفت در تمام سی سال گذشته، این هشدار امام خمینی جدی گرفته نشد. هیچ متن معتنابه تحلیلی یا روایت تاریخی از غیریت انقلاب اسلامی با تحجر تولید نشد.
🔻کار جریان‌های فکری متعددی منتسب به انقلاب، از نقد عوارض تجدد فراتر رفت و به نفی کلیت آن رسید؛ بی‌آنکه هیچ نقدی محصلی به تحجر داشته باشند.
دیروز امام خمینی به یکی نزدیک‌ترین مجتهدین به ایشان هشدار می‌دهند که «تحت تأثیر مقدس نماها و آخوندهای بی‌سواد» قرار گرفته‌اید؛ امام به خاطر برداشت ایشان از روایات « اظهار تأسف» می‌کنند چرا که لازمه این برداشت این است که تمدن جدیدی به کلی باید از بین برود: «آن‌گونه که جنابعالی از اخبار و روایات برداشت دارید، تمدن جدید بکلی باید از بین برود». امروز ما با انواعی از جریان‌های فکری مواجهیم که در باب نفی کلی تمدن غرب نظریه‌پردازی می‌کنند.
🔻در سال‌های اخیر نیز پروژه حوزه انقلابی با حذف ابعاد ضد تحجری و عدالت‌خواهانه آن، به مثابه معبری برای پرخاشگری برساخته و بازتولید شده است.
همان «#پرخاشگری» که از قضا به تصریح متن نامه‌ای از امام از مصادیق اخلاق تحجر است، نشانه انقلابی‌گری دانسته می‌شود.
و انبوهی از تحولات از این دست موجب شده یک بنیادگرایی اجتماعی و سیاسی برکشیده شود.
🔻در اثر این دگرگونی «آخوندهای بی‌سواد» و «مقدس‌نماها» بر کرسی وعظ و تدریس و تفکر نشسته‌اند و تحجر به فکر انبوهی از طلاب جوان سرایت کرده است...
🔻نمی‌دانم چطور و با چه زبانی بگوییم مؤثرتر است اما «سرایت تحجر» خیلی بیشتر از آن چیزی است که گمان می‌شد و می‌شود...
امروز این #بنیادگرایی، این #تحجر و این #مقدس‌مآبی جدید، در زمینه سلامت، سیاست خارجی، آموزش و فضای مجازی راهکارهای مدونی دارد و چه بسا بتواند با تکرار یا تداوم کاهش مشارکت در انتخابات‌ها، به مراکز تصمیم‌گیر و اجرایی وارد شود یا بیش از پیش وارد شود؛ در این صورت چه چیزی از جامعه باقی خواهد ماند، در این فشار #تجدد و #تحجر؟
https://www.instagram.com/p/B92VKvKhLM4/?igshid=19dp2ndwsepeh
Instagram
مجتبی نامخواه
مسئله سرایت افکار اهل جمود 🔻چند سالی است رسم شده هرگاه تحجرِ ریشه دوانده در متن و بطن جامعه مذهبی در جایی بروز می‌کند و سر بر می‌آورد، با برچسب شیعه انگلیسی، سر و ته مسئله را هم می‌آوریم. نمی‌دانم چگونه می‌توان اعلان کرد که اغلب قریب به اتفاق نشانه‌های حادّ…
Forwarded from تریبون مستضعفین
⭕️ این یک اعلام جنگ است!
🔻 در معنای «جنگ» فقر و غنا
🔺 سه دهه از طرح #جنگ_فقروغنا می‌گذرد. سه دهه پیش #امام_خمینی با صراحت تمام از جنگ فقر و غنا گفت؛ در برابر یکی از آخرین و مهم‌ترین ایده‌های امام خمینی رسانه‌ها و نخبگان چه کار کردند؟ تقریبا هیچ؛ نوعی طرد و انکار.
🔺جنگ فقر و غنا در مجموع تفکر امام خمینی، مفهومی مهم و تعیین کننده است. این تعیین‌کنندگی عمدتا خود را در سه سطح نشان می‌دهد.
🔺 یکی این که امام خمینی این دوگانه را چارچوب کلان حاکم بر تحلیل مسیر طی شده انقلاب اسلامی می‌دانند؛ از نظر امام خمینی، هم #اصل_نهضت_انقلاب_اسلامی (صحیفه امام ، ج۲۰ ، ص۳۳۳) و هم «جنگ ما [دفاع مقدس] جنگ فقر و غنا بود» (صحیفه امام، ج۲۱، ص۲۸۴)
🔺 دیگر آن‌که امام این مفهوم را چارچوبی برای درک آینده انقلاب می‌دانند و استدلال می‌کنند که «امروز [و پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸] جنگ فقر و غنا شروع شده»(صحیفه امام، ج۲۱، ص۸۵).
🔺 دست آخر این‌که امام خمینی جنگ فقر و غنا را یک #تقابل_مقدس عنوان می‌کنند و در این‌باره تعبیر «نهضت مقدس و جنگ فقر و غنا» (صحیفه امام ، ج۲۰ ، ص۳۳۳) را به کار می‌برند.
🔺 به راستی اما این جنگ فقر و غنا چیست که همه چیز تحلیل اجتماعی از منظر امام خمینی را شکل می‌دهد؟ جنگ فقر و غنا چیست که هم گذشته ما بوده و هم آینده ماست و هم امری مقدس است؟
🔺 برای یک جامعه، مهم‌تر و مهلک‌تر از وجود فقر و نابرابری، تحلیل‌ها و تصویرهای نادرستی است که در درک این پدیده رایج است.
🔺 اگر در جامعه‌ای این باور وجود داشته باشد که وجود #دره‌های_فقر و #قله‌های_ثروت طبیعی و گریز‌ناپذیر است؛ اگر #نابرابری_اجتماعی به مثابه یک مسئله فرعی، که به سادگی قابل حل است، تصویر کرد؛ یا اگر گمان شود با خدمت به #محرومین و اصلاح برخی قوانین و رویه‌ها، می‌توان راه درمان ناعدالتی‌ها را پیمود؛ بی‌شک رواج یک چنین درک‌ها و تفسیرهایی از نابرابری در اذهان عمومی یک جامعه، از مهم‌ترین محرک‌ها و #مولدهای_نابرابری است و به مراتب از خودِ نابرابری خطرناک‌تر است.
🔺 «جنگ فقر و غنا» به مثابه یک نظریه و چارچوب مفهومی، تعریفِ منحصر به فرد انقلاب اسلامی از نابرابری اجتماعی را بازتاب می‌دهد.
🔹 دو عنصر در این تعریف، در تعیین غیریت‌های ایده‌ی جنگ فقر و غنا اهمیتی بنیادین دارند:
🔺 یکی این‌که بر واقعیتِ تعارض‌های عینی و اجتماعی تأکید می‌شود؛ ما با «جنگ» فقر و غنا مواجهیم. تأکید بر این قید است که به مرزگذاری تفکر انقلاب اسلامی با #سرمایه‌داری و #مقدس‌مآبی می‌انجامد. چه آن‌که در اولی منفعت مادی و در دومی عزلت معنوی، مانع دیدن و اصالت بخشیدن به جنگ فقر و غنا می‌شود.
🔺 عنصر و قید دیگر اما به تمایز مراد جنگ فقر و غنا از رویکردهای چپ‌گرایانه می‌انجامد: از نظر انقلاب اسلامی جنگ فقر و غنا در دامن و ادامه #جنگ_حق_و_باطل بوده و نهضتی مقدس است.
🔹 بنابراین مفهوم جنگ فقر و غنا، آن‌چه متجددین دست چپی، متجددین دست راستی و متحجرین مقدس‌مآب در تحلیل جامعه می‌گویند را نمی‌گوید؛ اما به واقع جنگ فقر و غنا چه می‌گوید؟
🔹 جنگ فقر و غنا به ما می‌گوید در تحلیل انقلاب اسلامی، به ویژه در دوران پس از جنگ که تاریخ آغاز این درگیری اجتماعی است، ما با یک «#طبقه_مرفه_جدید» (رهبر انقلاب، ۷۶/۴/۲۵) مواجهیم. طبقه‌ای که در بالادست جامعه به وجود آمده و یکسره می‌کوشد وضع موجود را حفظ و آن را به نفع خود بسط دهد. ابزارهای طبقه مرفه جدید برای این امر، سیاست‌گذاری‌های اجتماعی، اقدامات و یا عدم اقدام‌های اجرایی، تقنین و دیگر اقدامات پارلمانی و نیز بازتولید خود در عرصه‌های غیررسمی، همچون رسانه، فرهنگ، دین و جامعه است.
🔹 طبقه مرفه جدید امروزه و سه دهه پس از آغاز آرام و انکارشده جنگ فقر و غنا، توفیق‌های بسیار در بسط منافع خود داشته است. سلامت، #آموزش_عمومی، بازار پولی، نفت، #خصوصی‌‌سازی، صندوق‌ها و شرکت‌های (نیمه)دولتی، رسانه و تا حدود قابل توجهی مذهب، از جمله عرصه‌های حیات اجتماعی ماست که تمامی یا بخش قابل توجهی از آن به خدمت منافع این طبقه درآمده است.
🔹 هر اقدام یا تحلیل اجتماعی، اگر با این طبقه و منافعش درگیری صریح و آشکار (جنگ) نداشته باشد، هر چند جای خود عملی نیکو باشد هم گامی در مسیر جنگ فقر و غنا نیست و چه بسا در شمار مهم‌ترین خدمت‌ها به طبقه مرفه جدید باشد.
#جنگ_فقروغنا
✍ #مجتبی_نامخواه
✅ @teribon
🔻 در معنای «جنگ» فقر و غنا
🔺 سه دهه از طرح #جنگ_فقروغنا می‌گذرد. سه دهه پیش #امام_خمینی با صراحت تمام از جنگ فقر و غنا گفت؛ در برابر یکی از آخرین و مهم‌ترین ایده‌های امام خمینی رسانه‌ها و نخبگان چه کار کردند؟ تقریبا هیچ؛ نوعی طرد و انکار.
🔺جنگ فقر و غنا در مجموع تفکر امام خمینی، مفهومی مهم و تعیین کننده است. این تعیین‌کنندگی عمدتا خود را در سه سطح نشان می‌دهد.
🔺 یکی این که امام خمینی این دوگانه را چارچوب کلان حاکم بر تحلیل مسیر طی شده انقلاب اسلامی می‌دانند؛ از نظر امام خمینی، هم #اصل_نهضت_انقلاب_اسلامی (صحیفه امام ، ج۲۰ ، ص۳۳۳) و هم «جنگ ما [دفاع مقدس] جنگ فقر و غنا بود» (صحیفه امام، ج۲۱، ص۲۸۴)
🔺 دیگر آن‌که امام این مفهوم را چارچوبی برای درک آینده انقلاب می‌دانند و استدلال می‌کنند که «امروز [و پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸] جنگ فقر و غنا شروع شده»(صحیفه امام، ج۲۱، ص۸۵).
🔺 دست آخر این‌که امام خمینی جنگ فقر و غنا را یک #تقابل_مقدس عنوان می‌کنند و در این‌باره تعبیر «نهضت مقدس و جنگ فقر و غنا» (صحیفه امام ، ج۲۰ ، ص۳۳۳) را به کار می‌برند.
🔺 به راستی اما این جنگ فقر و غنا چیست که همه چیز تحلیل اجتماعی از منظر امام خمینی را شکل می‌دهد؟ جنگ فقر و غنا چیست که هم گذشته ما بوده و هم آینده ماست و هم امری مقدس است؟
🔺 برای یک جامعه، مهم‌تر و مهلک‌تر از وجود فقر و نابرابری، تحلیل‌ها و تصویرهای نادرستی است که در درک این پدیده رایج است.
🔺 اگر در جامعه‌ای این باور وجود داشته باشد که وجود #دره‌های_فقر و #قله‌های_ثروت طبیعی و گریز‌ناپذیر است؛ اگر #نابرابری_اجتماعی به مثابه یک مسئله فرعی، که به سادگی قابل حل است، تصویر کرد؛ یا اگر گمان شود با خدمت به #محرومین و اصلاح برخی قوانین و رویه‌ها، می‌توان راه درمان ناعدالتی‌ها را پیمود؛ بی‌شک رواج یک چنین درک‌ها و تفسیرهایی از نابرابری در اذهان عمومی یک جامعه، از مهم‌ترین محرک‌ها و #مولدهای_نابرابری است و به مراتب از خودِ نابرابری خطرناک‌تر است.
🔺 «جنگ فقر و غنا» به مثابه یک نظریه و چارچوب مفهومی، تعریفِ منحصر به فرد انقلاب اسلامی از نابرابری اجتماعی را بازتاب می‌دهد.
🔹 دو عنصر در این تعریف، در تعیین غیریت‌های ایده‌ی جنگ فقر و غنا اهمیتی بنیادین دارند:
🔺 یکی این‌که بر واقعیتِ تعارض‌های عینی و اجتماعی تأکید می‌شود؛ ما با «جنگ» فقر و غنا مواجهیم. تأکید بر این قید است که به مرزگذاری تفکر انقلاب اسلامی با #سرمایه‌داری و #مقدس‌مآبی می‌انجامد. چه آن‌که در اولی منفعت مادی و در دومی عزلت معنوی، مانع دیدن و اصالت بخشیدن به جنگ فقر و غنا می‌شود.
🔺 عنصر و قید دیگر اما به تمایز مراد جنگ فقر و غنا از رویکردهای چپ‌گرایانه می‌انجامد: از نظر انقلاب اسلامی جنگ فقر و غنا در دامن و ادامه #جنگ_حق_و_باطل بوده و نهضتی مقدس است.
🔹 بنابراین مفهوم جنگ فقر و غنا، آن‌چه متجددین دست چپی، متجددین دست راستی و متحجرین مقدس‌مآب در تحلیل جامعه می‌گویند را نمی‌گوید؛ اما به واقع جنگ فقر و غنا چه می‌گوید؟
🔹 جنگ فقر و غنا به ما می‌گوید در تحلیل انقلاب اسلامی، به ویژه در دوران پس از جنگ که تاریخ آغاز این درگیری اجتماعی است، ما با یک «#طبقه_مرفه_جدید» (رهبر انقلاب، ۷۶/۴/۲۵) مواجهیم. طبقه‌ای که در بالادست جامعه به وجود آمده و یکسره می‌کوشد وضع موجود را حفظ و آن را به نفع خود بسط دهد. ابزارهای طبقه مرفه جدید برای این امر، سیاست‌گذاری‌های اجتماعی، اقدامات و یا عدم اقدام‌های اجرایی، تقنین و دیگر اقدامات پارلمانی و نیز بازتولید خود در عرصه‌های غیررسمی، همچون رسانه، فرهنگ، دین و جامعه است.
🔹 طبقه مرفه جدید امروزه و سه دهه پس از آغاز آرام و انکارشده جنگ فقر و غنا، توفیق‌های بسیار در بسط منافع خود داشته است. سلامت، #آموزش_عمومی، بازار پولی، نفت، #خصوصی‌‌سازی، صندوق‌ها و شرکت‌های (نیمه)دولتی، رسانه و تا حدود قابل توجهی مذهب، از جمله عرصه‌های حیات اجتماعی ماست که تمامی یا بخش قابل توجهی از آن به خدمت منافع این طبقه درآمده است.
🔹 هر اقدام یا تحلیل اجتماعی، اگر با این طبقه و منافعش درگیری صریح و آشکار (جنگ) نداشته باشد، هر چند جای خود عملی نیکو باشد هم گامی در مسیر جنگ فقر و غنا نیست و چه بسا در شمار مهم‌ترین خدمت‌ها به طبقه مرفه جدید باشد.
#جنگ_فقروغنا
✍ #مجتبی_نامخواه
✅ @teribon