#چهره #نظریه
🔸دریدا و نظریه تفاوت
▫️ترجمه #یونس_شکرخواه
نقش آثار #ژاک_دریدا در توسعه نظریه‌های مربوط به #تفاوت بسیار حیاتی است. دریدا عقیده دارد تفکر غرب بر اساس سلسله مراتب دورانگاری متضاد (binary oppositions) استوار شده است. از دیدگاه وی، تفاوت‌ها بر مبنای مفاهیم اجتماعی ساخته می‌شوند؛ برای مثال، مرد نسبت به زن برتر است و همینطور سفید نسبت به سیاه.
دریدا در مخالفت با این دیدگاه، نظریه تفاوت را مطرح می‌کند. این نظریه راه‌هایی را که سلسله مراتب زبانی فوق بر آنها استوار است، افشا می‌سازد. وی با قرائتی متفاوت از #زبان‌شناسی ساختارگرای #فردینان_دوسوسور، #معنی را تأثیر موقت نظامی از تفاوت‌ها اعلام می‌کند که در آن هیچ مناسبات مثبتی شکل نگرفته است. از دید او زبان بازتاب آن معانی‌ای نیست که از پیش در جهان واقعی وجود داشته‌اند، بلکه پایگاهی برای تولید معناست. این وضعیت در قبال تمامی رویه‌های دلالتگر در سینما و تلویزیون صدق می‌کند.
زنجیره #دال‌ها که معانی یا #مدلول‌ها را می‌سازند همواره در معرض فرایندی به نام تفاوت (difference) قرار داد. این اصطلاح را که هم تفاوت (difference) و هم به تعویق انداختن (differal) معنی می‌دهد، دریدا ابداع کرده است. معنا از تفاوت بر می‌خیزد و همیشه به تعویق می‌افتد. هرگز نمی‌توان به آن قطعیت داد و هیچ متنی معنی منحصر به فرد و یگانه ندارد.
دریدا عقاید خود را در مورد تفکر غرب در قالب نظریه #شالوده‌شکنی بسط و توسعه داد. شالوده‌شکنی بنا دارد تا برخی از نتیجه‌گیری‌های مطلق در مورد معنی را افشا کند.
شالوده‌شکنی تا جایی که پای تحلیل در میان است، تضادهای سلسله‌مراتبی حاکم بر معنی #متن را شناسایی می‌کند. معانی همواره بخشی از متون گسترده‌تر هستند که مخزن معانی و ارزش‌های جامعه‌ای مفروض را می‌سازند. ارتباط بین متن‌ها به وسیلة مفاهیمی چون حلقه‌های ارتباطی (trace) و مکمل‌ها (supplement) برقرار می‌شود. این دو مفهوم نیز به تفاوت اشاره می‌کنند؛ چیزی که در واقع فرایند سازنده و ساختار دهنده به زبان است.
یکی از تأثیرات نظریه تفاوت دریدا این است که دیگر هیچ حقیقت منفردی را نمی‌توان برای همه دوران‌ها ثابت فرض کرد. حقیقت یک پدیده اجتماعی و اشکال مختلف آن بیانگر تمایلات و منافع گوناگون است. این منافع به طبقه، نژاد، جنس و جنسیت و پیامدهای آن مربوط می‌شود.
نویسنده: CHRIS WEEDON

#تراس 🔸 بازنمود
انسان نمی‌تواند واقعیت را بیرون از بازنمود ببیند.
#ژاک_دریدا (۱۹۳۰ – ۲۰۰۴)

#واژه‌ها 🔸 شالوده‌شکنی
مشهورترین اصطلاح #ژاک_دریدا Déconstruction است که آن را در فارسی به واسازی، شالوده‌شکنی، بن‌فکنی و ساخت‌گشایی ترجمه کرده‌اند. البته واژه ساختار در این اصطلاح نباید با اصطلاح فلسفی ساختار به معنی Structure در عبارت‌های ساختارگرایی و پساساختارگرایی یکسان تصور شود. Déconstruction در زبان‌های دیگر معمولاً ترجمه نشده و با همان املای فرانسوی به کار می‌رود که دریدا آن را به مفهوم از نو بنا نهادن (ویران کردن و در عین حال ساختن) به کار برده‌است.
دریدا در نامه به دوست ژاپنی خود پروفسور #ایزوتسو دربارهٔ ترجمهٔ Déconstruction به ژاپنی توضیح می‌دهد. دریدا می‌گوید Déconstruction نه یک کلمه است نه یک مفهوم؛ بنابراین در مورد استفادهٔ آن باید بسیار دقت کرد.

گزیده مقالات اساسی کایه دو سینما
مقاله دوم : مباحثه شش شخصیت در جستجوی مولف بین
#آندره_بازن
#اریک_رومر
#ژاک_دونیول_والکروز
#پیر_کاست
#ژاک_ریوت
#روژه_لینهارت

@irCDS

#زوم 🔸 شالوده‌شکنی
#ژاک_دریدا فیلسوف و نظریه‌پرداز ادبی فرانسوی به عنوان بنیانگذار و سرمنشأ جنبش #شالوده‌شکنی یا #ساختارزدایی (deconstruction) شناخته می‌شود.
شالوده‌شکنی یک نوع #تحلیل‌متن است که در آن شالوده متن شکسته می‌شود تا تضادها، نقاط ضعف و ابهامات آن به نمایش در آید. دریدا با پیروی از نیچه معتقد است انسان نمی‌تواند واقعیت را بیرون از بازنمود (representation) ببنید

#سینماویژن 🔸 کریستین متز و نگاه روانکاوانه به سینما
▫️نوشته #آنجلو_رستیوو
▫️ترجمه #یونس_شکرخواه
#کریستین_متز (Christian Metz) در سال ١٩٧۵ در "روانکاوی و سینما: دلالتگر خیالی" کوشید شرحی کاملاً روانکاوانه از #سینما، به عنوان سیستمی دلالت‌کننده، ارائه دهد. وی بر مباحث پایه‌ای #ژان‌لویی_بودری درباره رابطه سینما با روان استناد کرد، اما با استفاده از طیف کاملی از مفاهیم روانکاوانه، آن را به حد قابل توجهی پیچیده کرد. از جمله این موارد، مفهوم #همذات‌پنداری بود. همه ما از نظر گفتاری راه‌هایی را که با شخصیت‌های گوناگون در یک قصه همذات‌پنداری می‌کنیم، می‌شناسیم، اما از دیدگاه روانکاوانه این‌ها همیشه همذات‌پنداری‌های ثانوی هستند. قبل از اینکه چنین همذات‌پنداری‌هایی ممکن شوند، سوژه انسانی باید از روی خودپسندی با خود همذات‌پنداری کند. این همذات‌پنداری اولیه، همچنان که در اثر اولیه #ژاک_لاکان توضیح داده شده است، هنگامی رخ می‌دهد که #کودک تصویر خود را در آیینه می‌بیند: کودک دستپاچه که بر حرکات خود تسلط ندارد، به اشتباه خود را به عنوان موجودی واحد و یگانه می‌بیند. آنچه که لاکان #نظم‌خیالی می‌نامد، دقیقاً به این "حسرت برای وحدت و یگانگی" در یک سوژه که به طرزی اساسی از وحدت و یگانگی فاصله دارد، مربوط می‌شود. پرده سینما، مانند آیینه، ما را با نیات مجازی در دنیایی مجازی نشان می‌دهد، اما بر خلاف آیینه، تصویر خود ما را از ما دریغ می‌کند. شیفتگی بدون تأمل ما به تصویر سینمایی ریشه در این یادآوری بنیادی خیالی دارید.

#یورو 🔸 پس از ۲۰ سال
یورو، پول واحد اروپایی، سه سال پس از تولد مجازی، برای نخستین بار ابتدای ژانویه سال ۲۰۰۲ به شکل اسکناس و سکه در ۱۲ کشور عضو اتحادیه اروپا به جریان افتاد و به زندگی ۳۰۰ میلیون نفر از آتن تا دوبلین گره خورد. در حالی که اکثر مردم منطقه یورو در جریان تجمع‌های خیابانی به مناسبت سال نو در حال خداحافظی با مارک آلمان، فرانک فرانسه، لیر ایتالیا و پزوتای اسپانیا بودند، #ژاک_شیراک، رئیس جمهوری وقت فرانسه اطمینان داد که اروپا در حال بازپس‌گیری «هویت و قدرت» است. این جمله او همچنان سند تحلیلگرانی است که خلق یورو را محصول جاه‌طلبی فرانسه در تقویت همگرایی در میان اعضای اتحادیه اروپا می‌دانند، آن هم در شرایطی که آلمانی‌ها همچنان نسبت به از دست دادن مارک به عنوان نماد اقتصادی خود در جهان دلخور به نظر می‌رسیدند ولی بر پایه توافقی که انجام داده بودند، سهم قابل توجهی در اتاق فکر خلق یورو داشتند. در واقع، یورو فرزند یک سازش دردناک بین دو موتور اصلی تشکیل اتحادیه اروپا بود که در چارچوب آن، آلمان ارز محبوب خود را در ازای حمایت فرانسه از اتحاد مجدد آلمان پس از سقوط دیوار برلین رها کرد. یورونیوز

#نظریه #زوم
🔸نظریه تفاوت ژاک دریدا
▫️نویسنده: #کریس_ویدون*
▫️مترجم: #یونس_شکرخواه
نظریه تفاوت #ژاک_دریدا (Jacques Derrida) راه‌هایی را که سلسله مراتب زبانی بر آن‌ها استوار است، افشا می‌سازد. وی با قرائتی متفاوت از #زبان‌شناسی ساختارگرای #فردینان_دوسوسور، معنی را تأثیر موقت نظامی از تفاوت‌ها اعلام می‌کند که در آن هیچ مناسبات مثبتی شکل نگرفته است. از دید او زبان بازتاب آن معانی‌ای نیست که از پیش در جهان واقعی وجود داشته‌اند، بلکه پایگاهی برای تولید معناست. این وضعیت در قبال تمامی رویه‌های دلالتگر در #سینما و #تلویزیون صدق می‌کند.
زنجیره دالّ‌ها که معانی یا مدلول‌ها را می‌سازند همواره در معرض فرایندی به نام #تفاوت (dijferance) قرار داد. این اصطلاح را که هم تفاوت (difference) و هم به تعویق انداختن (differal) معنی می‌دهد، دریدا ابداع کرده است. معنا از تفاوت بر می‌خیزد و همیشه به تعویق می‌افتد. هرگز نمی‌توان به آن قطعیت داد و هیچ متنی معنی منحصر به فرد و یگانه ندارد.
*CHRIS WEEDON

#سینماویژن🔸خیالی (انگارشی)
▫️نویسنده: #آجلو_رستیوو*
▫️مترجم: #یونس_شکرخواه
خیلی یا انگارشی (Imaginary) یکی از سه هنجار تجربه روانکاوانه است (در کنار تجربه نمادین و واقعی) است که به وسیله #ژاک_لاکان مطرح شده است. مرحله خیالی (انگارشی) به وسیله آنچه لاکان آن را "صحنه آیینه‌ای" می‌نامد روی می‌دهد. این امر هنگامی رخ می‌دهد که نوزاد بی انکه به انسجام جسمی رسیده باشد، با مشاهده بازتاب آیینه‌‌ای جسمش به انگاره‌ای از انسجام بدنی دست می‌یابد. در چنین لحظه‌ای یکی از ادراک‌های نادرست بنیادی روی می‌دهد؛ چرا که کودک خود را با انسجامی تعریف می‌کند که هنوز از آن برخوردار نیست. بنابراین، مرحله خیالی؛ نشان‌دهنده فاعلی است که در رابطه با زمان، تا آنجا که انسجام را با رجوع به گذشته کسب می‌کند، بدون مرکزیت شده است. درون نظم نمادین، چنین بازگشتی به گذشته بر فرایندی که دال از طریق آن معنا یا مدلول خود را کسب می‌کند، حاکم است و این امر بیانگر آن‌ است که انسجام ظاهری زبان یک اثر خیالی است.
موج اول نظریه فیلم روانکاوانه، صحنه فیلم را به آیینه‌ای تشبیه کرد که تماشاگر در آن دنیای اساسا ساختگی فیلم را به اشتباه به عنوان نماینده‌ای از واقعیت در نظر می‌گرفت.
*ANGELO RESTIVO

#نظریه #زبان‌شناسی
🔸 تفاوت و معنا از نگاه ژاک دریدا
▫️نویسنده: #کریس_ویدون*
▫️مترجم: #یونس_شکرخواه
#ژاک_دریدا (Jacques Derrida) با قرائتی متفاوت از زبان‌شناسی ساختارگرای #فردینان_دوسوسور، معنی را تأثیر موقت نظامی از تفاوت‌ها اعلام می‌کند که در آن هیچ مناسبات مثبتی شکل نگرفته است. از دید او زبان بازتاب آن معانی‌ای نیست که از پیش در جهان واقعی وجود داشته‌اند، بلکه پایگاهی برای تولید معناست. این وضعیت در قبال تمامی رویه‌های دلالتگر در #سینما و #تلویزیون صدق می‌کند. زنجیره دالّ‌ها که معانی یا مدلول‌ها را می‌سازند همواره در معرض فرایندی به نام #تفاوت (dijferance) قرار داد. این اصطلاح را که هم تفاوت (difference) و هم به تعویق انداختن (differal) معنی می‌دهد، دریدا ابداع کرده است. معنا از تفاوت بر می‌خیزد و همیشه به تعویق می‌افتد. هرگز نمی‌توان به آن قطعیت داد و هیچ متنی معنی منحصر به فرد و یگانه ندارد.
*CHRIS WEEDON

#تراس🔸زبان
تا زمانی که زبان هست، کلیات وارد صحنه می‌شوند. #ژاک_دریدا
Jacques Derrida

🔸درسگفتارهای لکان
به مناسبت انتشار کتاب درسگفتارهای لکان تالیف دکتر #فرزام_پروا که از سوی نشر سیب سرخ منتشر شده است، نشست آخرین چهارشنبه سال ۱۴۰۰ بخارا به بحث و بررسی اندیشه‌های لکان (#ژاک_لاکان) و کتاب دکتر پروا اختصاص داده شده است. این مراسم در ساعت پنج بعدازظهر چهارشنبه بیست و پنجم اسفند با حضور: دکتر فروغ ادریسی، دکتر پروا، شهریار وقفی‌پور، هدا لایق و علی دهباشی در کتابفروشی فرهنگان فرشته برگزار می‌شود. این نشست به صورت مستقیم از نشانی‌های زیر در اینستاگرام پخش می‌شود:
instagram.com/bukharamag
instagram.com/farhangan.fereshte

#تراس 🔸 نگاه
با همان نگاهی که می‌بینی نگریسته می‌شوی.
#ژاک_لاکان (۱۹۰۱ –۱۹۸۱)
Jacques Lacan

🔸کتاب کاغذی یا دیجیتال
🔹#ابراهیم_جعفری
دکتر مصطفی ملکیان روز دوم خرداد ۱۴۰۲ در مراسم نکوداشت یکصدمین سالگرد تولد دکتر محمد علی محقق (چهره برجسته علمی و فرهنگی ایران که خدمات گسترده‌اش در زمینه‌های گوناگون ادبی، حقوقی و پژوهش‌های تاریخی؛ به ویژه در مورد نفت برجسته است)، ویژگی‌های نسل او را برشمرد که یکی از آن‌ها به شرح زیر است:
"این نسل اهل علم بود، نه اهل اطلاعات و داده. این نسل می‌فهمید که علم و معرفت چیزی است و اطلاعات چیز دیگری. این نسل یک‌کتاب را ۳۰بار می‌خواند؛ اما حالا هر کتاب را یک‌بار می‌خوانیم؛ چون فقط می‌خواهیم داده و اطلاعات داشته باشیم. آن نسل اما دیدگاهش این نبود؛ زیرا تبدیل علم و فهم به حکمت چیزی بود که آنان ارزش می‌دانستند. این نسل می‌فهمید که اگر یک مسئله را خیلی خوب درک کند، بهتر از این است که ۱۰ موضوع را ناقص بفهمد و .."
توجه به موضوع بالا از این نظر حائز اهمیت است که امروز فضای مجازی بر همه شئون زندگی ما؛ از جمله کتاب‌خوانی سایه افکنده و نسل کنونی تصور می‌کند که سایت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی آنان را از مطالعه کتاب بی‌نیاز می‌سازند. ضرورت دیگر پرداختن به این موضوع از کم رونقی نمایشگاه کتاب در اردیبهشت ماه سال جاری نیز سرچشمه می‌گیرد که صرف نظر از بالا بودن قیمت کتاب، با استقبال مطلوبی از سوی مردم همراه نبود و جای نگرانی دارد. یکی از مشکلات بزرگ اینترنت به دست دادن خرواری اطلاعات است. دسترسی به اطلاعات سطحی و زیاد، خود مانعی برای احساس نیاز به پژوهش های عمیق و رجوع به منابع مکتوب  است. اطلاعات موجود در فضای مجازی نه تنها جایگزین کتاب نمی‌شود، بلکه مانع هم به شمار می‌رود؛ زیرا فضای مجازی با امکان جست‌وجویی که دارد، باید در خدمت کتاب باشد؛ اما برای بسیاری جایگزین کتاب شده است. در صورتی که به دلیل همین فله‌ای بودن اطلاعات، بخش بسیاری از آن غیر موثق است. نگرانی از این وضعیت موجب گردید تا کتابخانه ملی فرانسه در یک مقطع زمانی از برخی فیلسوفان؛ از جمله #ژاک_دریدا دعوت کند تا در رابطه با کتاب به معنای قدیم و سنتی‌اش و کتاب‌های دیجیتال که اکنون مورد توجه نسل جوان تر قرار گرفته، هم اندیشی داشته باشد.
فضای مجازی، چاقوی دو لبه‌ای است که اگرچه انبوه اطلاعات را در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد؛ اما امکان رشد فردیت خلاق و تمرکز طولانی‌مدت را سلب می‌کند. در فضای مجازی، سطحی‌خوانی جایگزین عمیق‌خوانی شده و وقت‌کشی جایگزین اندیشیدن می‌شود. اطلاعات اینترنتی بر خلاف مطالعه کتاب که باعث قوام ذهن و افزایش اطلاعات منسجم در مغز می شود، به علت پراکندگی و گاهی ضدونقیض بودن، پایداری چندانی در ذهن ندارند؛ به‌طوری که در اکثر زمینه‌‌ها اطلاعات ناقص و ناچیزی داریم. از سوی دیگر کتاب‌خوانی مستلزم تمرین یک فرایند فکری است، فرایندی که تمرکز بی‌وقفه و ثابت را می‌طلبد. کتاب خوانی نیازمند تمرکز و تمرکز نیازمند غلبه بر غریزه و حرکت از ناخودآگاه به خودآگاه و فردیتی بلوغ یافته است. اندیشمندان همواره زمان قابل‌توجهی را صرف تمریناتی برای افزایش تمرکز کرده‌اند. خواندن یک کتاب نیاز به قابلیت تمرکز آگاهانه در مدت‌زمان طولانی و غرق شدن در صفحه های کتاب را دارد. پرورش چنین انضباط ذهنی کار آسانی نیست. وضعیت طبیعی مغز بشر مثل مغز بسیاری از جانوران، وضعیت حواس‌پرتی است. گرایش طبیعی ما این است که نگاه و توجه مان را از چیزی به چیز دیگری جابه‌جا کنیم تا بتوانیم هر چه بیشتر از اتفاق‌هایی که دور ‌و بر ما می‌افتند، باخبر شویم. حس‌های ما کاملاً با تغییر تنظیم‌شده‌اند. آیا فضای مجازی با توجه به این غریزه (حواسی که به همه‌ اطراف است) طراحی‌شده است؟! با هر بار ورود به صفحه‌ای دیجیتالی، با انبوه عکس و تبلیغات در گوشه راست و چپ و لابه‌لای مطالب مواجه می‌شویم و مدام چشم و حواس ما از گوشه‌ای به گوشه‌ای دیگر در نوسان می باشد. از طرفی مطالعات جدید نشان می‌دهد که«عکس» محبوب‌ترین قالب محتوایی در بین کاربران است و حدود پنجاه‌وپنج درصد محتواها در فضای مجازی پیرامون عکس‌ها می‌چرخند. رتبه‌های بعدی محتوای مورد علاقه ایرانیان را استوری، آلبوم و ویدئو تشکیل می‌دهند. بنابراین متن، قالب محبوب در بین کاربران فضای مجازی نیست و جای کتاب را نمی‌گیرد. فراموش نکنیم که کتاب چیزی بیش از نوشته است. حسی که کتاب منتقل می‌سازد، فراتر از خواندن است.
اگزوپری می‌گوید: "من بوی کتاب‌های کهنه را  با گران‌ترین عطرهای دنیا عوض نمی‌کنم" کتاب مثل یک اثر هنری است. کتاب‌ها روح دارند و همین روح است که تمدن را می‌سازد.
در پایان دوبیتی زیبای زنده یاد فریدون مشیری را تقدیم کتاب دوستان می‌کنم:
ای باغ پرسخاوت اندیشه‌های ناب
سوگند به برگ برگ تو اعجاز آفتاب
جان من و تو هرگز از هم جدا مباد
ای خوب جاودانه، ای دوست، ای کتاب
دهکده‌جهانی

#نظریه🔸مرحله آینه‌ای لاکان
#ژاک_لاکان (١٩٨١-۱۹۸۱) (Jacques Lacan) پزشک، فیلسوف و روانکاو برجسته فرانسوی می‌گوید مرحله آینه‌ای (آینگی) هنگامی رخ می‌دهد که نوزاد بی‌آنکه به انسجام جسمی رسیده باشد، با مشاهده بازتاب جسم خود در آیینه‌‌ به انگاره‌ای از انسجام بدنی خود دست می‌یابد. در چنین لحظه‌ای یکی از ادراک‌های نادرست بنیادی روی می‌دهد؛ چرا که کودک خود را با انسجامی تعریف می‌کند که هنوز از آن برخوردار نیست. ویدئو را ببینید

#تراس🔸آینه‌ها
▫️همه چیزها در این جهان مثل آینه رفتار می‌کنند.
▫️با همان نگاهی که می‌بینی نگریسته می‌شوی.
#ژاک_لاکان (۱۹۰۱ –۱۹۸۱)
Jacques Lacan

#تراس🔸زبان
زبان بازتاب آن معانی‌ای نیست که از پیش در جهان واقعی وجود داشته‌اند، بلکه پایگاهی برای تولید معناست.
#ژاک_دریدا Jacques Derrida

#تراس🔸نگاه
با همان نگاهی که می‌بینی نگریسته می‌شوی.
#ژاک_لاکان ۱۹۰۱ – ۱۹۸
Jacques Lacan

#نظریه #سینماویژن
🔸نظریه روانکاوانه فیلم
این نظریه تحت تأثیر آثار #زیگموند_فروید و #ژاک لاکان، امیال، ترس‌ها و خیالات ناخودآگاه فیلمسازان و مخاطبان را بررسی می‌کند.
🔹بحث‌های نظری سینما
▫️ترجمه‌ها‌ی یونس شکرخواه

#تراس🔸ناخوداگاه
ناخودآگاه مانند یک زبان ساختار یافته است.
#ژاک_لاکان