🔸نظم نوین جهانی و متاورس
🔹#منیژه_اخوان
▫️پژوهشگر مرکز پژوهش سیاست فضای مجازی دانشگاه تهران
در یک فرآیند تکاملی، هر نوآوری تکنولوژیکی از یک‌سو در درون دکترین‌های استراتژیکی متقدم ردیابی می‌شود و از سوی دیگر، عرصه‌ای برای برتری استراتژیک به حساب می‌آید. به نظر می‌رسد در این فرایند، #متاورس، جدیدترین عرصه تبدیل نوآوری‌های ذهنی به عینیت‌های قطعی و "واقعی سازی ذهنیت‌ها و حسی‌سازی واقعیت‌ها" باشد که در یک روند پیشرفت‌گرای تکنولوژیک، به‌مثابه "فرا جهان"، مرزهای "توهم توافقی" فضای سایبر #ویلیام_گیبسون را پشت سر می‌گذارد و به خلق یک تجربه واقعی منجر می‌شود. متن‌کامل
🔹#منیژه_اخوان
▫️پژوهشگر مرکز پژوهش سیاست فضای مجازی دانشگاه تهران
در یک فرآیند تکاملی، هر نوآوری تکنولوژیکی از یک‌سو در درون دکترین‌های استراتژیکی متقدم ردیابی می‌شود و از سوی دیگر، عرصه‌ای برای برتری استراتژیک به حساب می‌آید. به نظر می‌رسد در این فرایند، #متاورس، جدیدترین عرصه تبدیل نوآوری‌های ذهنی به عینیت‌های قطعی و "واقعی سازی ذهنیت‌ها و حسی‌سازی واقعیت‌ها" باشد که در یک روند پیشرفت‌گرای تکنولوژیک، به‌مثابه "فرا جهان"، مرزهای "توهم توافقی" فضای سایبر #ویلیام_گیبسون را پشت سر می‌گذارد و به خلق یک تجربه واقعی منجر می‌شود. متن‌کامل
#تکنولوژی🔸جدال خرد و تکنولوژی در وب ارتباطی آینده
▫️استاد #مجید_رضائیان؛ دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سوره، یکشنبه ١٧ اردیبهشت، ساعت ١۶ تا ١٨
▫️استاد #مجید_رضائیان؛ دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سوره، یکشنبه ١٧ اردیبهشت، ساعت ١۶ تا ١٨
#فضای‌مجازی🔸نخستین جلسه شورای عالی فضای مجازی در دوره جدید
نخستین جلسه شورای عالی فضای مجازی با اعضای جدید و به ریاست سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهور شنبه ١۶ اردیبهشت ١۴٠٢ برگزار شد.
در این جلسه گزارشی از آخرین وضعیت پیشرفت شبکه ملی اطلاعات ارائه و اولویت‌ها و نیازمندی‌ها در راستای خدمت‌رسانی بهتر به مردم بررسی شد. ایسنا
نخستین جلسه شورای عالی فضای مجازی با اعضای جدید و به ریاست سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهور شنبه ١۶ اردیبهشت ١۴٠٢ برگزار شد.
در این جلسه گزارشی از آخرین وضعیت پیشرفت شبکه ملی اطلاعات ارائه و اولویت‌ها و نیازمندی‌ها در راستای خدمت‌رسانی بهتر به مردم بررسی شد. ایسنا
#روزنامه‌نگاری #حقوق‌ارتباطات
🔸میزگرد نقد و بررسی مصونیت حقوقی روزنامه‌نگاران برگزار می‌شود
مدرسه روزنامه‌نگاری و مطالعات رسانه بهاران میزگردی با عنوان نقد و بررسی مصونیت حقوقی روزنامه‌نگاران با حضور کامبیز نوروزی حقوقدان رسانه‌ای، اکبر منتجبی سردبیر روزنامه سازندگی و محمد حسن روزی طلب مدیر مسئول روزنامه ایران به صورت آنلاین و حضوری برگزار می‌کند. نشست روز دوشنبه۱۸ اردیبهشت ١۴٠٢ از ساعت ۲۰ تا ۲۱:۳۰ برگزار می‌شود. علاقمندان به این نشست می‌توانند هم به صورت حضوری و هم به صورت آنلاین به این آدرس در اسکای روم شرکت کنند. شرکت در این میزگرد رایگان است.
🔸میزگرد نقد و بررسی مصونیت حقوقی روزنامه‌نگاران برگزار می‌شود
مدرسه روزنامه‌نگاری و مطالعات رسانه بهاران میزگردی با عنوان نقد و بررسی مصونیت حقوقی روزنامه‌نگاران با حضور کامبیز نوروزی حقوقدان رسانه‌ای، اکبر منتجبی سردبیر روزنامه سازندگی و محمد حسن روزی طلب مدیر مسئول روزنامه ایران به صورت آنلاین و حضوری برگزار می‌کند. نشست روز دوشنبه۱۸ اردیبهشت ١۴٠٢ از ساعت ۲۰ تا ۲۱:۳۰ برگزار می‌شود. علاقمندان به این نشست می‌توانند هم به صورت حضوری و هم به صورت آنلاین به این آدرس در اسکای روم شرکت کنند. شرکت در این میزگرد رایگان است.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#محیط‌زیست🔸بازفت، بکر و چشم‌نواز
بافت، شهرستان کوهرنگ، از توابع استان چهارمحال و بختیاری
بافت، شهرستان کوهرنگ، از توابع استان چهارمحال و بختیاری
🔸یک محتوا چگونه وایرال می‌شود؟
▫️نویسنده: #نیما_شفیع‌زاده
سؤالاتی مثل "فلان آهنگ رو شنیدی؟"،"فلان ویدئو رو دیدی؟" و...، می‌توانند نشان‌دهندۀ این باشند که چیزی همه‌گیر شده یا به عبارت دیگر، مانند ویروس در همه‌جا پخش شده است. اصلاً چرا راه دور برویم؟ کاری را که ویروس کرونا با جهان کرد به یاد بیاورید. از آنجایی‌که من سال‌هاست تجربه‌های زیسته و چیزهایی را که یاد می‌گیرم در قالب #محتوا در فضای مجازی منتشر می‌کنم، در این مدت محتواهای زیادی داشته‌ام که به محتوای ویروسی یا همان #وایرال (Viral) تبدیل شده‌اند. بنابراین، تصمیم گرفتم تجربیاتم از تولید و انتشار محتوای وایرال را در قالب یک نوشته به اشتراک بگذارم تا با استفاده از آن، دیگران هم بتوانند محتوایی با قابلیت وایرال‌شدن، تولید و منتشر کنند.اما... وایرال‌شدن یعنی چه؟ یک محتوا چگونه وایرال (ویروسی) می‌شود؟ یک محتوای ویروسی چه ساختار و ویژگی‌هایی دارد؟ آیا ویروسی‌‌شدن محتوا قابل پیش‌بینی است؟ محتوای وایرال در چه قالب و پلتفرمی منتشر می‌شود؟ و درنهایت... چه بر سر محتوای وایرال‌شده می‌آید؟ متن کامل
▫️نویسنده: #نیما_شفیع‌زاده
سؤالاتی مثل "فلان آهنگ رو شنیدی؟"،"فلان ویدئو رو دیدی؟" و...، می‌توانند نشان‌دهندۀ این باشند که چیزی همه‌گیر شده یا به عبارت دیگر، مانند ویروس در همه‌جا پخش شده است. اصلاً چرا راه دور برویم؟ کاری را که ویروس کرونا با جهان کرد به یاد بیاورید. از آنجایی‌که من سال‌هاست تجربه‌های زیسته و چیزهایی را که یاد می‌گیرم در قالب #محتوا در فضای مجازی منتشر می‌کنم، در این مدت محتواهای زیادی داشته‌ام که به محتوای ویروسی یا همان #وایرال (Viral) تبدیل شده‌اند. بنابراین، تصمیم گرفتم تجربیاتم از تولید و انتشار محتوای وایرال را در قالب یک نوشته به اشتراک بگذارم تا با استفاده از آن، دیگران هم بتوانند محتوایی با قابلیت وایرال‌شدن، تولید و منتشر کنند.اما... وایرال‌شدن یعنی چه؟ یک محتوا چگونه وایرال (ویروسی) می‌شود؟ یک محتوای ویروسی چه ساختار و ویژگی‌هایی دارد؟ آیا ویروسی‌‌شدن محتوا قابل پیش‌بینی است؟ محتوای وایرال در چه قالب و پلتفرمی منتشر می‌شود؟ و درنهایت... چه بر سر محتوای وایرال‌شده می‌آید؟ متن کامل
ماه‌نشست تخصصی🔸درآستانه
کانون ادبی زمستان دور جدید ماه‌نشست‌های رقابتی #درآستانه را با انتخاب بهترین شاعر، بهترین ترانه‌سرا و بهترین خواننده به صحنه می‌برد. این مراسم با حضور شاعران، ترانه‌سرایان و اهالی موسیقی با شعرخوانی و موسیقی همراه است. در این مراسم چشم‌انداز و تغییرات درآستانه برای مخاطبان بازگو و زمان فراخوان ارسال آثار اعلام می‌شود. هدف دور جدید درآستانه تولید اثر نو در پایان هر ۵ ماه‌نشست است. حضور در ماه‌نشست درآستانه آزاد و رایگان است
▫️زمان و مکان: جمعه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۲، ساعت ۱۵، فرهنگسرای ارسباران
▫️مهمانان: #قاسم_افشار #یونس_شکرخواه #مهدی_مقدم #محمدرضا_مقدم #حمید_غلامعلی #امیر_شاهرخی #کامران_مولایی #دانیال_شهرتی #شایان_کریمی‌نژاد
▫️اجرای موسیقی: #مهدی_یغمایی #محمدرضا_چراغعلی #مصطفی_جلالی‌پور #محمدرضا_مقدم #فواد_امیری #آیدین_نظمی
▫️شعر و ترانه‌خوانی: #عبدالجبار_کاکایی #مریم_اسدی #حمید_ناصحی #سیدحسین_متولیان #احسان_افشاری #سابیر_هاکا #داود_رحمت‌الهی #یاحا_کاشانی #مهدی_موسوی‌میرکلایی #نرگس_جعفری #حمید_چشم‌آور #مجید_صالحی
▫️کارشناس و مجری برنامه: #سجاد_عزیزی‌آرام
کانون ادبی زمستان دور جدید ماه‌نشست‌های رقابتی #درآستانه را با انتخاب بهترین شاعر، بهترین ترانه‌سرا و بهترین خواننده به صحنه می‌برد. این مراسم با حضور شاعران، ترانه‌سرایان و اهالی موسیقی با شعرخوانی و موسیقی همراه است. در این مراسم چشم‌انداز و تغییرات درآستانه برای مخاطبان بازگو و زمان فراخوان ارسال آثار اعلام می‌شود. هدف دور جدید درآستانه تولید اثر نو در پایان هر ۵ ماه‌نشست است. حضور در ماه‌نشست درآستانه آزاد و رایگان است
▫️زمان و مکان: جمعه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۲، ساعت ۱۵، فرهنگسرای ارسباران
▫️مهمانان: #قاسم_افشار #یونس_شکرخواه #مهدی_مقدم #محمدرضا_مقدم #حمید_غلامعلی #امیر_شاهرخی #کامران_مولایی #دانیال_شهرتی #شایان_کریمی‌نژاد
▫️اجرای موسیقی: #مهدی_یغمایی #محمدرضا_چراغعلی #مصطفی_جلالی‌پور #محمدرضا_مقدم #فواد_امیری #آیدین_نظمی
▫️شعر و ترانه‌خوانی: #عبدالجبار_کاکایی #مریم_اسدی #حمید_ناصحی #سیدحسین_متولیان #احسان_افشاری #سابیر_هاکا #داود_رحمت‌الهی #یاحا_کاشانی #مهدی_موسوی‌میرکلایی #نرگس_جعفری #حمید_چشم‌آور #مجید_صالحی
▫️کارشناس و مجری برنامه: #سجاد_عزیزی‌آرام
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#روزنامه‌نگاری🔸تصمیم ستاره صبح برای ۱۴۰۲
#علی_صالح‌آبادی، مدیر مسئول ستاره صبح در بیان رویکرد تحریریه‌اش در سال جدید به شفقنا رسانه می‌گوید: در سال ۱۴۰۲ تصمیم تحریریه ستاره صبح این است که اولویت را در درجه اول بر سیاست و بعد اقتصاد بگذارد. چون به این نتیجه رسیدیم که اقتصاد در گرو سیاست داخلی و خارجی است و سیاست خارجی همه کشورها ادامه سیاست داخلی است. در واقع تلاش می‌کنیم دست سیاست از اقتصاد برداشته شود و بگذارند تا اقتصاد مسیر خودش را طی کند. چون تجربه نشان داده که تنش در داخل و خارج باعث نوسان قیمت دلار شده است و وقتی دلار نوسان پیدا می‌کند سکه و دیگر کالا ها هم دچار نوسان قیمت می‌شوند. متن کامل
#علی_صالح‌آبادی، مدیر مسئول ستاره صبح در بیان رویکرد تحریریه‌اش در سال جدید به شفقنا رسانه می‌گوید: در سال ۱۴۰۲ تصمیم تحریریه ستاره صبح این است که اولویت را در درجه اول بر سیاست و بعد اقتصاد بگذارد. چون به این نتیجه رسیدیم که اقتصاد در گرو سیاست داخلی و خارجی است و سیاست خارجی همه کشورها ادامه سیاست داخلی است. در واقع تلاش می‌کنیم دست سیاست از اقتصاد برداشته شود و بگذارند تا اقتصاد مسیر خودش را طی کند. چون تجربه نشان داده که تنش در داخل و خارج باعث نوسان قیمت دلار شده است و وقتی دلار نوسان پیدا می‌کند سکه و دیگر کالا ها هم دچار نوسان قیمت می‌شوند. متن کامل
🔸غول‌های دنیای فناوری احتمالاً امروز را در تقویم خود ثبت خواهند کرد، چون قانون بازارهای دیجیتال (DMA) #اتحادیه‌اروپا که در ماه نوامبر پارسال اجرایی شده بود، پس از گذشت شش ماه حالا به مرحله مشمولیت رسیده است. اکنون شرکت‌های بزرگ با اعلام شرایط سرویس‌های خود، به اتحادیه اروپا اجازه می‌دهند تا درباره سرنوشتشان تصمیم‌گیری کند.
گام مهم بعدی طی ماه‌های آینده رقم خواهد خورد؛ زمانی که کمیسیون اروپا پس از بررسی شرایط شرکت‌ها تصمیم می‌گیرد که کدام کسب‌وکار مشمول قوانین ضدانحصار جدید آنها خواهد بود و باید خود را با این مقررات وفق دهد یا جریمه بپردازد.
براساس قانون بازارهای دیجیتال، گروهی از شرکت‌های بزرگ که تحت عنوان دروازه‌دارهای اینترنت مورد خطاب قرار گرفته‌اند، باید از قوانین جدیدی پیروی کنند. این شرکت‌ها با چند معیار مشخص شناخته خواهند شد. مثلاً باید حداقل یک سرویس پلتفرم مرکزی داشته باشند. این سرویس می‌تواند شامل موتورهای جستجو، شبکه‌های اجتماعی، اپ استورها، پیام‌رسان‌ها، دستیارهای مجازی، مرورگرهای وب و سیستم‌عامل‌ها باشد. به‌علاوه، این شرکت‌ها باید بازار بزرگی داشته باشند و درآمد سالانه‌شان در منطقه اقتصادی اروپا از ٧.۵ میلیارد یورو فراتر رفته باشد. البته اگر درآمد آنها در سه سال مالی اخیر به این مقدار نرسیده باشد، چنانچه ارزش بازارشان در سال مالی گذشته حداقل ٧۵ میلیارد دلار باشد، همچنان مشمول این قوانین خواهند بود. اتحادیه اروپا چندین شرط دیگر را هم در DMA لحاظ کرده است. بااین‌حال، در شرایط حاضر به‌نظر می‌رسد که شرکت‌هایی مثل اپل، آمازون، گوگل، متا و مایکروسافت در این دسته قرار خواهند گرفت.
متن کامل
گام مهم بعدی طی ماه‌های آینده رقم خواهد خورد؛ زمانی که کمیسیون اروپا پس از بررسی شرایط شرکت‌ها تصمیم می‌گیرد که کدام کسب‌وکار مشمول قوانین ضدانحصار جدید آنها خواهد بود و باید خود را با این مقررات وفق دهد یا جریمه بپردازد.
براساس قانون بازارهای دیجیتال، گروهی از شرکت‌های بزرگ که تحت عنوان دروازه‌دارهای اینترنت مورد خطاب قرار گرفته‌اند، باید از قوانین جدیدی پیروی کنند. این شرکت‌ها با چند معیار مشخص شناخته خواهند شد. مثلاً باید حداقل یک سرویس پلتفرم مرکزی داشته باشند. این سرویس می‌تواند شامل موتورهای جستجو، شبکه‌های اجتماعی، اپ استورها، پیام‌رسان‌ها، دستیارهای مجازی، مرورگرهای وب و سیستم‌عامل‌ها باشد. به‌علاوه، این شرکت‌ها باید بازار بزرگی داشته باشند و درآمد سالانه‌شان در منطقه اقتصادی اروپا از ٧.۵ میلیارد یورو فراتر رفته باشد. البته اگر درآمد آنها در سه سال مالی اخیر به این مقدار نرسیده باشد، چنانچه ارزش بازارشان در سال مالی گذشته حداقل ٧۵ میلیارد دلار باشد، همچنان مشمول این قوانین خواهند بود. اتحادیه اروپا چندین شرط دیگر را هم در DMA لحاظ کرده است. بااین‌حال، در شرایط حاضر به‌نظر می‌رسد که شرکت‌هایی مثل اپل، آمازون، گوگل، متا و مایکروسافت در این دسته قرار خواهند گرفت.
متن کامل
Forwarded from عرصه‌های ارتباطی
EU Digital Services Act.pdf
1.7 MB
#اتحادیه‌اروپا #حقوق‌ارتباطات #تکنوکلاس
🔸قانون خدمات دیجیتال (DSA)
▫️پیش‌نویس قانون خدمات دیجیتال
Proposal for a REGULATION OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL on a Single Market For Digital Services (Digital Services Act) and amending Directive 2000/31/EC
COM/2020/825 final
🔹 فایل پیوست را دانلود کنید
🔸قانون خدمات دیجیتال (DSA)
▫️پیش‌نویس قانون خدمات دیجیتال
Proposal for a REGULATION OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL on a Single Market For Digital Services (Digital Services Act) and amending Directive 2000/31/EC
COM/2020/825 final
🔹 فایل پیوست را دانلود کنید
#روزنامه‌نگاری #رخ‌نما #کتاب
🔸چگونه نقد كتاب بنويسيم
#يونس_شكرخواه
هدف نقد كتاب اظهارنظر پيرامون يك كتاب خاص يا مجموعه‌اى از كتاب‌ها تحت يك عنوان است؛ به ياد داشته باشيد كه مهم‌ترين عنصر در نقد كتاب، تفسير (Commentary) است نه خلاصه كردن كتاب. بنابراين، فضاى كمى را به مرور محتويات كتاب اختصاص دهيد.
ارائه رئوس يا خلاصه كتاب، مشتمل بر مضمون كلى، سير زمانى و تاكيدات عمده نويسنده (سياسى، اقتصادى، فكرى و ...) و جنبه‌هايى كه ناديده گرفته است، كفايت مى‌كند.
وزن اصلى نقد شما بايد به ارزيابى شما از نحوه ارائه مطالب نويسنده اختصاص داشته باشد: فرضيه اصلى نويسنده چيست؟ زاويه ديد و استدلال او چيست؟ واكنش شما چيست؟ آيا خواندن كتاب باعث بالا بردن درك شما از موضوع شد؟ تا مى‌توانيد صريح حرف بزنيد شما كارشناس هستيد.
براى دادن چارچوب به نقد، اطلاعاتى درباره نويسنده، سابقه و تخصص او - و يا عدم تخصص او در زمينه‌اى كه نوشته است - فراهم كنيد.
غالبا مقدمه كتاب‌ها اين نوع اطلاعات را دربر دارد:
آيا نويسنده نكات و اسناد تازه‌اى ارائه كرده است؟ اگر بله، آن را مشخص كنيد. آيا از نكات و اسناد ديگران برداشت تازه‌اى كرده است؟ اگر چنين است، با نگاهى تطبيقى، نتيجه‌گيرى كنيد.
هميشه زمان نوشته شدن كتاب را در نظر بگيريد، چرا كه به اين طريق به ارزش‌ها و جهت‌گيرى‌هاى نويسنده پى خواهيد برد. به عنوان مثال، زندگى‌نامه‌اى كه درباره سناتور "جوزف مك كارتى" توسط يك روزنامه‌نگار محافظه‌كار و طرفدار جمهورى‌خواهان در سال ١٩۵۴ نوشته شده، قطعا با زندگى‌نامه ديگرى درباره "جوزف مك كارتى" كه توسط يك نئوماركسيست آكادميك در سال ١٩٧۴ نوشته شده كاملا فرق دارد.
قطعا اشاره به بخش‌هايى از كتاب ضرورت دارد، اما اشاره فراوان در اين باره كار جالبى نيست. پس هيچ‌گاه سعى نكنيد بخش‌هاى زيادى از يك كتاب را نقل كنيد.
نقل چند بخش كوتاه به طور مؤثر، قطعا از نقل چندين بخش اما نامؤثر، بهتر است. هرگاه بخش‌هاى مورد نظرتان را انتخاب كرديد، آنها را به صورت مجزا نقد كنيد.
به ياد داشته باشيد كه كار شما بايد با نقد شما به پايان برسد. بنابراين به پاراگراف‌هاى آغازين برگرديد. قضاوت شما درباره سبك، چارچوب، محتوا و ارزش‌هاى كتاب چيست؟ آيا هدف نويسنده از نوشتن كتاب آشكار است؟
كتاب، شما را راضى كرد؟ چرا بله و چرا خير؟ آيا دلايل و مستندات نويسنده در خدمت نتيجه‌گيرى او هست؟ آيا كتاب، انديشه شما را به چالش طلبيده است يا دانش شما را بالا برده است؟ آيا پرسش تازه‌اى‌برايتان ايجاد كرده است؟ يا اينكه نويسنده صرفا آنچه را كه شما مى‌دانسته‌ايد، به شكل ديگرى عرضه كرده است؟ آيا خواندن اين كتاب را به ديگران توصيه مى‌كنيد؟ به چه كسانى؟ آيا كتاب ديگرى هم بايد در همان باره نوشته شود؟
▫️توصيفى يا انتقادى
دو رويكرد در قبال نقد كتاب وجود دارد: توصيفى و انتقادى.
در رويكرد توصيفى، نقدنويس صرفاً به تشريح و توصيف مطالب و ارائه اطلاعات اساسى كتاب مى‌پردازد و از جانبدارى و هواخواهى از اثر مورد بررسى پرهيز مى‌كند.
در رويكرد انتقادى، نقدنويس علاوه بر توصيف، به ارزيابى اثر هم مى‌پردازد. اما اين ارزيابى در عين حال مبتنى بر معيارهاى پذيرفته شده ادبى و تاريخى نيز هست كه به همراه ارائه مدارك از متن صورت مى‌پذيرد.
اگر مى‌خواهيد يك كتاب را با رويكرد انتقادى نقد كنيد حتماً بايد اين دو نكته را بشناسيد: اثر مورد نقد را و الزامات ژانرى كه اثر به آن تعلق دارد (رمان، داستان كوتاه، شرح حال، شعر و غيره).
١. شناخت اثرى كه نقد مى‌كنيد نه تنها مستلزم تلاش براى درك هدف نويسنده كتاب، بلكه مستلزم بررسى نحوه ارتباط دادن مطالب به يكديگر توسط نويسنده نيز هست. به عبارت بهتر، نه تنها بايد تلاش كرد تا هدف نويسنده كتاب را فهميد، بلكه بايد در عين حال سعى كرد تا نحوه ارتباط مطالب در راستاى هدف مورد نظر نويسنده را هم حلاجى كرد. آيا نويسنده توانسته است به طرزى مناسب با ارتباط مطالب به يكديگر به تشريح هدف خود كمك كند؟
در عين حال شناخت هدف نويسنده در گرو شناخت شما نسبت به مليت، مقطع زمانى و ساير آثار نويسنده نيز هست.
٢. شناخت ژانر، در واقع شناخت شكل هنرى اثر است. شناخت ساختار اثر و نحوه كار آن.
نداشتن درك و شناخت از ژانر اثر به اين معناست كه نقدنويس فاقد معيارهاى ادبى و تاريخى براى نقدنويسى است و على‌القاعده اگر نقدنويس فاقد معيارهاى ادبى و تاريخى باشد، ارزيابى او بى‌پايه خواهد بود.
▫️حداقل‌هاى نقدنويسى
نقدى كه مى‌نويسيد نبايد خلاصه‌نويسى يك كتاب باشد، بلكه بايد آن را توصيف كند و اين توصيف دست كم بايد مشتمل بر اين نكته باشد كه اگر خواننده‌اى نقد شما را درباره يك كتاب خواند، با افكار نويسنده كتاب آشنا شود و البته ارزيابى شما از اهداف نويسنده مى‌تواند به صورت انتقادى هم ارائه شود.
🔸چگونه نقد كتاب بنويسيم
#يونس_شكرخواه
هدف نقد كتاب اظهارنظر پيرامون يك كتاب خاص يا مجموعه‌اى از كتاب‌ها تحت يك عنوان است؛ به ياد داشته باشيد كه مهم‌ترين عنصر در نقد كتاب، تفسير (Commentary) است نه خلاصه كردن كتاب. بنابراين، فضاى كمى را به مرور محتويات كتاب اختصاص دهيد.
ارائه رئوس يا خلاصه كتاب، مشتمل بر مضمون كلى، سير زمانى و تاكيدات عمده نويسنده (سياسى، اقتصادى، فكرى و ...) و جنبه‌هايى كه ناديده گرفته است، كفايت مى‌كند.
وزن اصلى نقد شما بايد به ارزيابى شما از نحوه ارائه مطالب نويسنده اختصاص داشته باشد: فرضيه اصلى نويسنده چيست؟ زاويه ديد و استدلال او چيست؟ واكنش شما چيست؟ آيا خواندن كتاب باعث بالا بردن درك شما از موضوع شد؟ تا مى‌توانيد صريح حرف بزنيد شما كارشناس هستيد.
براى دادن چارچوب به نقد، اطلاعاتى درباره نويسنده، سابقه و تخصص او - و يا عدم تخصص او در زمينه‌اى كه نوشته است - فراهم كنيد.
غالبا مقدمه كتاب‌ها اين نوع اطلاعات را دربر دارد:
آيا نويسنده نكات و اسناد تازه‌اى ارائه كرده است؟ اگر بله، آن را مشخص كنيد. آيا از نكات و اسناد ديگران برداشت تازه‌اى كرده است؟ اگر چنين است، با نگاهى تطبيقى، نتيجه‌گيرى كنيد.
هميشه زمان نوشته شدن كتاب را در نظر بگيريد، چرا كه به اين طريق به ارزش‌ها و جهت‌گيرى‌هاى نويسنده پى خواهيد برد. به عنوان مثال، زندگى‌نامه‌اى كه درباره سناتور "جوزف مك كارتى" توسط يك روزنامه‌نگار محافظه‌كار و طرفدار جمهورى‌خواهان در سال ١٩۵۴ نوشته شده، قطعا با زندگى‌نامه ديگرى درباره "جوزف مك كارتى" كه توسط يك نئوماركسيست آكادميك در سال ١٩٧۴ نوشته شده كاملا فرق دارد.
قطعا اشاره به بخش‌هايى از كتاب ضرورت دارد، اما اشاره فراوان در اين باره كار جالبى نيست. پس هيچ‌گاه سعى نكنيد بخش‌هاى زيادى از يك كتاب را نقل كنيد.
نقل چند بخش كوتاه به طور مؤثر، قطعا از نقل چندين بخش اما نامؤثر، بهتر است. هرگاه بخش‌هاى مورد نظرتان را انتخاب كرديد، آنها را به صورت مجزا نقد كنيد.
به ياد داشته باشيد كه كار شما بايد با نقد شما به پايان برسد. بنابراين به پاراگراف‌هاى آغازين برگرديد. قضاوت شما درباره سبك، چارچوب، محتوا و ارزش‌هاى كتاب چيست؟ آيا هدف نويسنده از نوشتن كتاب آشكار است؟
كتاب، شما را راضى كرد؟ چرا بله و چرا خير؟ آيا دلايل و مستندات نويسنده در خدمت نتيجه‌گيرى او هست؟ آيا كتاب، انديشه شما را به چالش طلبيده است يا دانش شما را بالا برده است؟ آيا پرسش تازه‌اى‌برايتان ايجاد كرده است؟ يا اينكه نويسنده صرفا آنچه را كه شما مى‌دانسته‌ايد، به شكل ديگرى عرضه كرده است؟ آيا خواندن اين كتاب را به ديگران توصيه مى‌كنيد؟ به چه كسانى؟ آيا كتاب ديگرى هم بايد در همان باره نوشته شود؟
▫️توصيفى يا انتقادى
دو رويكرد در قبال نقد كتاب وجود دارد: توصيفى و انتقادى.
در رويكرد توصيفى، نقدنويس صرفاً به تشريح و توصيف مطالب و ارائه اطلاعات اساسى كتاب مى‌پردازد و از جانبدارى و هواخواهى از اثر مورد بررسى پرهيز مى‌كند.
در رويكرد انتقادى، نقدنويس علاوه بر توصيف، به ارزيابى اثر هم مى‌پردازد. اما اين ارزيابى در عين حال مبتنى بر معيارهاى پذيرفته شده ادبى و تاريخى نيز هست كه به همراه ارائه مدارك از متن صورت مى‌پذيرد.
اگر مى‌خواهيد يك كتاب را با رويكرد انتقادى نقد كنيد حتماً بايد اين دو نكته را بشناسيد: اثر مورد نقد را و الزامات ژانرى كه اثر به آن تعلق دارد (رمان، داستان كوتاه، شرح حال، شعر و غيره).
١. شناخت اثرى كه نقد مى‌كنيد نه تنها مستلزم تلاش براى درك هدف نويسنده كتاب، بلكه مستلزم بررسى نحوه ارتباط دادن مطالب به يكديگر توسط نويسنده نيز هست. به عبارت بهتر، نه تنها بايد تلاش كرد تا هدف نويسنده كتاب را فهميد، بلكه بايد در عين حال سعى كرد تا نحوه ارتباط مطالب در راستاى هدف مورد نظر نويسنده را هم حلاجى كرد. آيا نويسنده توانسته است به طرزى مناسب با ارتباط مطالب به يكديگر به تشريح هدف خود كمك كند؟
در عين حال شناخت هدف نويسنده در گرو شناخت شما نسبت به مليت، مقطع زمانى و ساير آثار نويسنده نيز هست.
٢. شناخت ژانر، در واقع شناخت شكل هنرى اثر است. شناخت ساختار اثر و نحوه كار آن.
نداشتن درك و شناخت از ژانر اثر به اين معناست كه نقدنويس فاقد معيارهاى ادبى و تاريخى براى نقدنويسى است و على‌القاعده اگر نقدنويس فاقد معيارهاى ادبى و تاريخى باشد، ارزيابى او بى‌پايه خواهد بود.
▫️حداقل‌هاى نقدنويسى
نقدى كه مى‌نويسيد نبايد خلاصه‌نويسى يك كتاب باشد، بلكه بايد آن را توصيف كند و اين توصيف دست كم بايد مشتمل بر اين نكته باشد كه اگر خواننده‌اى نقد شما را درباره يك كتاب خواند، با افكار نويسنده كتاب آشنا شود و البته ارزيابى شما از اهداف نويسنده مى‌تواند به صورت انتقادى هم ارائه شود.
نقد شما بايد چيزهايى را هم درباره نويسنده در خود داشته باشد، البته اين چيزها اصلاً به معنى ارائه زندگى‌نامه نويسنده نيست. اطلاعاتى كه درباره نويسنده مى‌دهيد بايد مرتبط با اثر باشد تا درك خواننده را نسبت به كتاب آن نويسنده تقويت كنيد. فرضاً اگر كتاب مورد نقد شما درباره محيط زيست است صرفاً سوابق نويسنده در امر محيط زيست را مطرح كنيد و اينكه او چه تجارب و شناختى در اين زمينه از جنبه نظرى و عملى دارد.
ارزيابى غيرمستقيم اثر، از كانال توصيف و تشريح كتاب هم يك موضوع قابل اتكاست. اين ارزيابى بايد به هدف يا اهداف نويسنده مربوط شود. اما در نقد انتقادى (رويكرد انتقادى) شما اعلام‌نظر مى‌كنيد، اعلام موضع مى‌كنيد و اين اعلام نظر و موضع بايد مبتنى بر اين موارد باشد:
١. نظر شما درباره هدف نويسنده.
٢. آيا نويسنده به هدف خود نائل شده است؟
٣. چه مدركى داريد كه نويسنده به هدف خود رسيده است؟
ارزيابى غيرمستقيم اثر، از كانال توصيف و تشريح كتاب هم يك موضوع قابل اتكاست. اين ارزيابى بايد به هدف يا اهداف نويسنده مربوط شود. اما در نقد انتقادى (رويكرد انتقادى) شما اعلام‌نظر مى‌كنيد، اعلام موضع مى‌كنيد و اين اعلام نظر و موضع بايد مبتنى بر اين موارد باشد:
١. نظر شما درباره هدف نويسنده.
٢. آيا نويسنده به هدف خود نائل شده است؟
٣. چه مدركى داريد كه نويسنده به هدف خود رسيده است؟