Maktabgacha va maktab ta'limi vazirligi

Forwarded from Online Maktab | Rasmiy kanal |

Болани омадсизликка етакловчи ўн бир иллат

Ота-оналарга фарзандлари ўзларига ишончни йўқотмасликлари, бир умр омадсиз бўлиб ўтмасликлари учун нималарга эътибор беришлари лозимлиги ҳақида қуйидагиларни маслаҳат берамиз:
1. Болага уни болалар уйига, ёмон хола, амакига, посбонга бериб юбориш билан қўрқитиш – бу боланинг хавфсизлик эҳтиёжи бузилишига олиб келади. Бола онгида она (унинг оиласи) унинг хавфсизлик кафолатидир.
2. Ялмоғиз, ажина билан қўрқитиш – бу қоронғилик ва ёлғиз қолишдан қўрқишга олиб келади. Болангизга бундай пўписа қилишдан олдин унинг бутун ҳаёти қўрқувда ўтиши мумкинлигини кўз олдингизга келтиринг.
3. Бошқа яхшироқ бола олиб келиш билан чўчитиш. Ёки бошқа болалар билан солиштириш. Бу фарзандингизнинг ўз қадрини паст баҳолашига ва сизга бўлган муносабатини ўзгаришига олиб келади. Бола ўзини ким мақтаса, ўшанга эргашиб кетадиган бўлиб қолади.
4. Доктор ёки укол билан қўрқитиш. Бундай чўчитишлардан кейин болангизни шифокор ҳузурига олиб бориш қийин муаммога айланади.
5. Энди “яхши кўрмаслик”ка ваъда бериш – бу боланинг ички дунёси емирилишига ва руҳий барқарорлиги бузилишига олиб келади.
6. Гапга кирмаганлиги учун ширинликлардан маҳрум қилиш – бу боланинг овқатланиш тартибини издан чиқаради (у яширинча ўзи истаган нарсасини ейишга ўрганади).
7. Илгари совға қилинган нарсани тортиб олиш ёки қайтиб ҳеч нарса олиб бермаслик билан таҳдид қилиш – бу айтган сўзи ёки қилган амалидан қайтиш мумкин деган фикрни уйғотади. Болангиз ваъда бериб, уни бузиш мумкинлигига ишона бошлайди.
8. Ясаган буюмлари ёки чизган расмларини масхара қилиб кулиш. Бу унинг мустақил бирор иш қилиш истагини чеклаб қўяди. Масхаралаш ўрнига уни мақташ, сўнгра қилган хато ва камчиликларини биргаликда тузатиш лозим.
9. Фарзандингиз сизга совға қилган расмни ташлаб юбориш. Асло бундай қила кўрманг. Жуда ташлаб юбориш шарт бўлса, буни болангиз кўрмасин, акс ҳолда у бир умрга руҳан жароҳатланади.
10. Унга мисли кўрилмаган масъулиятни юклаш, масалан, “яхши бола бўлмасанг, даданг бизни ташлаб кетади” деб қўрқитиш. Бу боланинг зиммасига айбдорлик ҳиссини юклайди.
11. Унга омадсизлик тамғасини ёпиштириш, “сендан ҳеч ким чиқмайди” дейиш. Бу ибора инсон онгида бир умрга қолади ва кутилмаганда ўз таъсирини кўрсатиши мумкин.
Ҳар бир сўзингиз ва ишингизнинг оқибатини ўйланг. Кўпинча катталар билан муносабатларда сўзларимиз келтириши мумкин бўлган оқибат ҳақида ўйлаймиз, лекин болалар билан муносабатда бу янада муҳимроқдир!

Батафсил маълумот учун:
T: t.iss.one/tashxismarkazi
F: facebook.com/tashxismarkazi/

Respublika tashxis markazi

O'quvchilarni kasb-hunarga yo'naltirish va psixologik-pedagogik respublika tashxis markazi

☎️ 55 510 11 16
✉️ [email protected]
🌐 www.info-tashxis.uz
📲 facebook.com/tashxismark
www.instagram.com/tashxismarkazi
https://myurls.co/tashxismarkazi

18 views13:49