Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#Django_darslari
📹 7-dars. Djangoda ro'yxatdan o'tish. Login va Logout. Blog sayt 3-qism. →
@uz_python 🦖
📹 7-dars. Djangoda ro'yxatdan o'tish. Login va Logout. Blog sayt 3-qism. →
@uz_python 🦖
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#Django_darslari
📹 10-dars. Django vebsaytiga Bootstrap freymvorkini qo'shish, sayt dizayniga ishlov berish
@uz_python 🦖
📹 10-dars. Django vebsaytiga Bootstrap freymvorkini qo'shish, sayt dizayniga ishlov berish
@uz_python 🦖
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#Django_darslari
📹 12-dars. Djangoda email bilan ishlash. Unutilgan parolni email orqali tiklash. →
@uz_python 🦖
📹 12-dars. Djangoda email bilan ishlash. Unutilgan parolni email orqali tiklash. →
@uz_python 🦖
#http #GET #request #POST #DELETE #UPDATE
HTTP metodlar
Hozir, metodlar haqida yozishning ayni vaqti. Eng tarqalgan metod bu GET metodi. U shunchaki serverdan narsa olish uchun ishlatiladi. GET requestning Content bo'lmaydi. Contenti pustoy bo'ladi. Shuningdek Content-Length va Content-Type ishlatilmaydi. GET bilan jo'natilgan request har doim bir hil javob qaytarish kerak, serverda o'zgarishlar sodir bo'lmasligi kerak, masalan, layk bosish yoki yangi akkaunt ochish.
GETdan tashqari, POST metod bor. Bunday requestning Contenti bo'ladi, va serverga ma'lumot jo'natish uchun ishlatiladi. POST bilan jo'natilgan request odatta serverni o'zgartiradigan ishlar qiladi, masalan, pulni boshqa kartaga o'tkazish.
Siz hozirda "Nega ikki xil request turi bor, har doim bir xilni ishlatsam nima bo'ladi?" degan savol bo'lishi mumkin. Aslida bundan tashqari yana ko'p metodlar bor, masalan, PUT, DELETE, HEAD. GET va POSTning yana bir farqi bor: POST serverga xohlagan kattalikdagi ma'lumotni jo'natsa bo'ladi, GETning contenti yo'q shuning uchun buning iloji yo'q.
Aytganimdek, POST serverni o'zgartiradigan requestlar uchun. Tasavvur qiling, Siz example.com saytidan pulni boshqa kartaga o'tkazmoqchisiz. Buning uchun "O'tkazmoq" degan tugma bor. Buni bosganda siz boshqa sahifaga o'tasiz lekin POST o'rniga GET ishlatiladi. Sizga "100 ming so'm XXXX-XXXX akkauntga muvaffaqiyatli o'tkazildi" deydi. Endi siz F5 ni bosib sahifani yangilamoqchi bo'lasiz. Browser serverga huddi avvalgi habarni jo'natadi, ya'ni "XXXX-XXXX ga 100 so'm o'tkaz" deydi serverga. Browser be'malol bu requestni jo'natadi. Natijada siz 100ming so'mni ikki marta o'tkazgan bo'lasiz! Agar bu request POST bilan bo'lganida, browesr sizga ogohlantirish beradi, chunki u POST serverdagi ma'lumotni o'zgartirish mumkinligin biladi. 100ming so'm sizda qoladi. Masalahatim o'sha pulni Wikipediaga bering.
@uz_python 🦖
HTTP metodlar
Hozir, metodlar haqida yozishning ayni vaqti. Eng tarqalgan metod bu GET metodi. U shunchaki serverdan narsa olish uchun ishlatiladi. GET requestning Content bo'lmaydi. Contenti pustoy bo'ladi. Shuningdek Content-Length va Content-Type ishlatilmaydi. GET bilan jo'natilgan request har doim bir hil javob qaytarish kerak, serverda o'zgarishlar sodir bo'lmasligi kerak, masalan, layk bosish yoki yangi akkaunt ochish.
GETdan tashqari, POST metod bor. Bunday requestning Contenti bo'ladi, va serverga ma'lumot jo'natish uchun ishlatiladi. POST bilan jo'natilgan request odatta serverni o'zgartiradigan ishlar qiladi, masalan, pulni boshqa kartaga o'tkazish.
Siz hozirda "Nega ikki xil request turi bor, har doim bir xilni ishlatsam nima bo'ladi?" degan savol bo'lishi mumkin. Aslida bundan tashqari yana ko'p metodlar bor, masalan, PUT, DELETE, HEAD. GET va POSTning yana bir farqi bor: POST serverga xohlagan kattalikdagi ma'lumotni jo'natsa bo'ladi, GETning contenti yo'q shuning uchun buning iloji yo'q.
Aytganimdek, POST serverni o'zgartiradigan requestlar uchun. Tasavvur qiling, Siz example.com saytidan pulni boshqa kartaga o'tkazmoqchisiz. Buning uchun "O'tkazmoq" degan tugma bor. Buni bosganda siz boshqa sahifaga o'tasiz lekin POST o'rniga GET ishlatiladi. Sizga "100 ming so'm XXXX-XXXX akkauntga muvaffaqiyatli o'tkazildi" deydi. Endi siz F5 ni bosib sahifani yangilamoqchi bo'lasiz. Browser serverga huddi avvalgi habarni jo'natadi, ya'ni "XXXX-XXXX ga 100 so'm o'tkaz" deydi serverga. Browser be'malol bu requestni jo'natadi. Natijada siz 100ming so'mni ikki marta o'tkazgan bo'lasiz! Agar bu request POST bilan bo'lganida, browesr sizga ogohlantirish beradi, chunki u POST serverdagi ma'lumotni o'zgartirish mumkinligin biladi. 100ming so'm sizda qoladi. Masalahatim o'sha pulni Wikipediaga bering.
@uz_python 🦖
- Hozirgina Najot ta'limning facebook sahifasidagi postni ko'rib, qoyil devordim.
- Dasturlash yo'nalishida o'qish uchun kirish imtihonlarini topshirayotgan bu kishini ko'rib, motivatsiya olish mumkin.
- Hammasi hali oldinda, ko'rsatib qo'yaman deb masalalarni ishlayapti, shu akaga omad tilayman, imtihonlardan o'tib guruhni eng a'lochisi bo'lib bitirib, yuqori natijalarga erishishni tilayman.
©Sardor og'a
@uz_python 🦖
- Dasturlash yo'nalishida o'qish uchun kirish imtihonlarini topshirayotgan bu kishini ko'rib, motivatsiya olish mumkin.
- Hammasi hali oldinda, ko'rsatib qo'yaman deb masalalarni ishlayapti, shu akaga omad tilayman, imtihonlardan o'tib guruhni eng a'lochisi bo'lib bitirib, yuqori natijalarga erishishni tilayman.
©Sardor og'a
@uz_python 🦖
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#Django_darslari
📹 14-dars. Media fayllar bilan ishlash. Yangiliklar saytiga rasm qo'shish. →
@uz_python 🦖
📹 14-dars. Media fayllar bilan ishlash. Yangiliklar saytiga rasm qo'shish. →
@uz_python 🦖
#Database #DB #Sqlite #PostgreSQL
Ma'lumotlar bazasi (database) nima va u nima uchun kerak?
Deyarli barcha turdagi dasturlar ma'lumotlar bilan ishlaydi. Ma'lumotlarni saqlaydi, o'zgartiradi, o'chiradi va hokazo.
Database (DB) bu shu ishlarni tartibli va samarali usulda qiladigan tizim/dastur.
"Lekin, ma'lumotlarni o'zgaruvchilarda, hashmaplarda, arraylarda ham saqlash mumkinku" deyishingiz mumkin. To'ppa to'g'ri. Ularda ham saqlash mumkin.
Muammo shundaki, ular ma'lumotlarni RAMda saqlaydi va dasturingiz/programmangiz to'xtatilishiga u ma'lumotlar yo'qoladi.
"Agar to'xtatmasakchi? Buni ilojisi borku". To'g'ri. AWS, GCPlarning serverlariga qo'yilsa, shunday qilsa bo'ladi. Ularda svet o'chmaydi. Har qalay serverlari bizda Andijonning Shaxrihon qishlog'ida joylashmagan. Lekin, Amerikalarda ham to'fonlar bo'lib turadi ;) To'xtamagan taqdirda ham RAM odatda chegaralangan bo'ladi.
Demak bizga boshqa bir ma'lumotlarni saqlash usuli kerak.
"Ha, text fayllarda saqlasak bo'ladi" deysizmi? To'ppa to'gri! Kundalikni olib keling.
Muammo shundaki text fayllar yetarlicha murakkab dasturlar uchun to'g'ri kelmaydi. Chunki fayllarda muammolar (synchronization, security va hokazo) ko'p. Hullas ular ma'lumotlar bazasi sifatida ishlatishga mo'ljallanmagan.
Shuning uchun ham mahsus ma'lumotlar bazasi o'ylab topilgan.
Ular fayl shaklida bo'lishi mumkin. Masalan SQLite. Shunda sizning dasturingiz to'g'ridan to'g'ri shu fayl shaklidagi database bilan muloqot qiladi.
Bunday databaselar kichik dasturlar uchun yaxshi qo'l kelishi mumkin. Lekin murakkab dasturlar uchun bunday ma'lumotlar bazasi to'g'ri kelmaydi.
Unday dasturlar uchun boshqa bir dastur ko'rinishidagi databaselar kerak. Bunday databaselarga PostgreSQL, MySQL va SQL Serverlarni misol qilib aytishimiz mumkin. Shunday sizning dasturingiz shu database dasturlar bilan muloqot qiladi. Bu databaselar esa o'zlarining ichida bir nechta fayllarni optimal tarzda boshqaraveradi.
Sizning dasturingiz fayllar bilan gaplashmaydi.
Ana endi savol tug'iladi. SQLite, PostgreSQL va boshqalar bilan dasturlar qanday gaplashadi? Buning uchun computer scientistlar mahsus til o'ylab topgan: SQL. Bu haqida endi boshqa postda bo'ladi.
©JakhonRakhmonBot
@uz_python 🦖
Ma'lumotlar bazasi (database) nima va u nima uchun kerak?
Deyarli barcha turdagi dasturlar ma'lumotlar bilan ishlaydi. Ma'lumotlarni saqlaydi, o'zgartiradi, o'chiradi va hokazo.
Database (DB) bu shu ishlarni tartibli va samarali usulda qiladigan tizim/dastur.
"Lekin, ma'lumotlarni o'zgaruvchilarda, hashmaplarda, arraylarda ham saqlash mumkinku" deyishingiz mumkin. To'ppa to'g'ri. Ularda ham saqlash mumkin.
Muammo shundaki, ular ma'lumotlarni RAMda saqlaydi va dasturingiz/programmangiz to'xtatilishiga u ma'lumotlar yo'qoladi.
"Agar to'xtatmasakchi? Buni ilojisi borku". To'g'ri. AWS, GCPlarning serverlariga qo'yilsa, shunday qilsa bo'ladi. Ularda svet o'chmaydi. Har qalay serverlari bizda Andijonning Shaxrihon qishlog'ida joylashmagan. Lekin, Amerikalarda ham to'fonlar bo'lib turadi ;) To'xtamagan taqdirda ham RAM odatda chegaralangan bo'ladi.
Demak bizga boshqa bir ma'lumotlarni saqlash usuli kerak.
"Ha, text fayllarda saqlasak bo'ladi" deysizmi? To'ppa to'gri! Kundalikni olib keling.
Muammo shundaki text fayllar yetarlicha murakkab dasturlar uchun to'g'ri kelmaydi. Chunki fayllarda muammolar (synchronization, security va hokazo) ko'p. Hullas ular ma'lumotlar bazasi sifatida ishlatishga mo'ljallanmagan.
Shuning uchun ham mahsus ma'lumotlar bazasi o'ylab topilgan.
Ular fayl shaklida bo'lishi mumkin. Masalan SQLite. Shunda sizning dasturingiz to'g'ridan to'g'ri shu fayl shaklidagi database bilan muloqot qiladi.
Bunday databaselar kichik dasturlar uchun yaxshi qo'l kelishi mumkin. Lekin murakkab dasturlar uchun bunday ma'lumotlar bazasi to'g'ri kelmaydi.
Unday dasturlar uchun boshqa bir dastur ko'rinishidagi databaselar kerak. Bunday databaselarga PostgreSQL, MySQL va SQL Serverlarni misol qilib aytishimiz mumkin. Shunday sizning dasturingiz shu database dasturlar bilan muloqot qiladi. Bu databaselar esa o'zlarining ichida bir nechta fayllarni optimal tarzda boshqaraveradi.
Sizning dasturingiz fayllar bilan gaplashmaydi.
Ana endi savol tug'iladi. SQLite, PostgreSQL va boshqalar bilan dasturlar qanday gaplashadi? Buning uchun computer scientistlar mahsus til o'ylab topgan: SQL. Bu haqida endi boshqa postda bo'ladi.
©JakhonRakhmonBot
@uz_python 🦖
👍2
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
📹 Qanday qilib internetda kamroq vaqt sarflash uchun miyani sozlash kerak?
Jaxongir Raxmonov →
@uz_python 🦖
Jaxongir Raxmonov →
@uz_python 🦖