ፎቶ ፦ በግዙፉ የመገበያያ ስፍራ ' መርካቶ ' ያለው የንግድ እንቅስቃሴ።

@tikvahethiopia

#ነጋዴዎች #ደረሰኝ #መርካቶ

" ደረሰኝ መቆረጥ አለበት በዚህ ላይ ምንም አይነት ድርድር የለውም " - የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር

ከሰሞኑን በአዲስ አበባ በተለይ በግዙፉ የገበያ ማዕከል ' መርካቶ ' በንግድ ስርዓቱ ጋር በተያያዘ ቅሬታ አለን ያሉ ነጋዴዎች ሱቅ የመዝጋትና ስራ የማቆም እንቅስቃሴ ማድረጋቸው ይታወሳል።

ሰሞነኛውን የመርካቶ ገበያ ሁኔታ በተመለከተም ነጋዴዎቹ ከከተማ አስተዳደር ኃላፊዎች ጋር ውይይት ተቀምጠው ነበር።

በውይይቱ በነጋዴዎቹ በኩል በርካታ ጥያቄዎችና ሃሳቦች ተነስተው ነበር። ለተነሱት ጥያቄዎች የመንግሥት አካላት ምላሽ ሰጥተዋል።

ነጋዴዎች ሃሳባቸው ፣ ጥያቄያቸው፣ ቅሬታቸው ምንድነው ?

➡️ ደረሰኝ መቁረጥ ፣ ግብር መክፈል ለሀገር ወሳኝ ፤ ለራስም ይጠቅማል። ግን አከፋፈሉ ጥያቄ የሚያስነሳ ነው።

➡️ እኛ ስንገበያይ ደረሰኝ እናገኛለን ወይ ? አንዳንድ ምርት የሚነሳው ከገበሬ ነው። ከገበሬ ነጋዴ ይሰበስባል ይከፍላል፣ ተረካቢው ይረከባል ይከፍላል፣ ተጭኖ ይመጣል እኛ እንረከባለን ይሄ ሁሉ ይከፍላል ብዙ ነገር ነው ያለው። የቆረጠው ይቆርጥልናል የሌለውን ንግድ ፍቃድ እናያይዛለን። እንዲህ ስንሰራ ነው የቆየነው።

➡️ ሁሉም እየመጣ ባለድርሻ ነኝ ይላል። መርካቶ እንደምንታመስ ያውቃል ሌባው ይገባና " ሄደህ 100 ሺህ ብር ከምትቀጣ ለኔ ይሄን ስጠኝ " ይላል።

➡️ እቃው በደላላ ነው የሚመጣው ፤ ድሮ አስመጪ በእያንዳንዱ ሱቅ ሄዶ እቃ ይበትን ነበር አሁን ግን አስመጪው ለደላላ፣ ለቤተሰብ ፣ ለዘመዱ ፣ ለጎረቤት፣ ለጓደኛ ነው የሚሰጠው። እቃው ይመጣና በተለያየ መጋዘን ይቅመጣል ከዛ በስልክ ነው ልውውጥ የሚደረገው ነጋዴው ደላላውን ' ደረሰኝ ስጠኝ ' ካለው ነገ እቃ አይሰጥም።

➡️ ቁጥጥር እየተባሉ የሚመደቡ ሰዎች ባጅ የላቸው፣ ምናቸውም አይታውቅ፣ ሱቅ የሚገቡት እንደ ሌባ 3 እና 2 እየሆኑ ነው ስለዚህ ህጋዊ ይሁኑ ህገወጥ ምናቸው ይለያል ?

➡️ ባልተማከለ ሲስተም ውስጥ ነው ያለነው። ደረሰኝ አልቆረጣችሁም በሚል መቶ ብር አትርፈን 100 ሺህ ብር ነው የምንጠየቀው።

➡️ እስቲ ኢንዱስትሪውን ተቆጣጠሩ ደረሰኝ ቼክ ይደረግ የሚወጣው አንደርኢንቮይስ ከሆነ በምን አግባብ ነው ነጋዴው የሚጠየቀው ?

➡️ " ደረሰኝ ቁረጡ ደረሰኝ ቁረጡ " ሲባል ሌላ ነገር ነው የሚመስለው ደረሰኝ ይዞት የሚመጣው ገንዘብ ነው። መጀመሪያ የንግድ ስርዓቱ መስተካከል አለበት።

➡️ ለ100 ሺህ ብር ቅጣት በዚህ ፍጥነት ከተሰራ ነጋዴውን ለማገዝ በገንዘብ ሚኒስቴር የሚሰጠቱን ዕድሎች ተፈጻሚ ለማድረግ ለምን አልተቻለም ?

➡️ አሰራሩ እኮ ብዙ ነው። አልታየም። እንደ ከተማ አንድም አስመጪ የለም። አስመጪዎቹ ' መርካቶ መጥተን አንሸጥም ጅግጅጋ መጥታችሁ ግዙ ' ይሉናል። በደረሰኝ ስንት ስቃይ ነው ያለው። እዛ ተኪዶ ነው ሚገዛው ? እሺ እዚህ ስናመጣ ገቢዎች ላይ ብዙ ነገር አለ ፤ ደረሠኝ ይጥላሉ፣ ' አንቀበልም ' ይላሉ የት እንሂድ ?

➡️ አሰራሩ ላይ ትልቅ ችግር አለ።

➡️ አምራቾች፣ አከፋፋዮች፣ አስመጪዎች ደረሰኝ ይሰጣሉ ወይ ? የሚለው ትልቁ ጥያቄ ነው።

ለነጋዴዎች ጥያቄ የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ኃላፊዎች ምን መለሱ ?

🔴 የገቢዎች የቁጥጥር ሰራተኞችን በተመለከተ መታወቂያ አላቸው፣ 3 እና 4 ሆነው ነው የሚገቡት። መታወቂያ የሌለው ካለ ህገወጥ አጭበርባሪ ነው ተከላከሉት።

🔴 " የገቢዎች ሰራተኛ ነን " ብለው ሲያጭበረብሩ የተያዙ ሰዎች አሉ።

🔴 ለገቢዎች ሰራተኞች መታወቂያ ተሰጥቷል። መታወቂያ ማሳየት አለባቸው። እናተም ጠይቋቸው።

🔴 ደረሰኝ ላለመቁረጥ የሚሰጡትን ምክንያቶች በጋር እየተነጋገርን እንፈታለን እንጂ ደረሰኝ መቁረጥ እንዲቆምላችሁ የምትጠይቁትን ጥያቄ መንግስት መመለስ አይችልም። ይሄን በግልጽ እወቁት።

🔴 በገቢዎች ውስጥ ያሉ ችግሮች ይታወቃሉ መፈታት አለባቸው። ከብልሹ አሰራር፣ ከሌብነት ጋር በተያያዘ የተነሱ ችግሮች ይታረማሉ።

🔴 ቫትን በተመለከተ በአዲሱ አሰራር 7 ሺህ ብር ነው የቀን ግምቱ የተቀመጠው። ቀደም ሲል ቫት የነበረ ወደ ታች ሊወርድ አይችልም። በቀን 7 ሺህ ብር የሚሸጥ ሰው ምን ያክል ነው የሚለውን እናተው ታውቃላችሁ። ቅድሚያ እየተሰጠ ያለው ቫት ውስጥ መግባት እያለበት ቫት ውስጥ ያልገባው ነጋዴ በተለይ መርካቶ እሱ ባለመግባቱ በሚሸጠው እቃ ላይ የዋጋ ልዩነት እየመጣ ስለሆነ ቫት ውስጥ መግባት ያለበትን ቫት ውስጥ እያስገባን ነው።

🔴 ቫት ውስጥ የነበረ ነጋዴ ልወርድ ይገባል ብሎ ተጨባጭ ማስረጃ ካቀረበ ይታያል። አሁን ባለው የዋጋ ንረት እታች ያለው ወደላይ ይወጣል እንጂ እላይ የነበረው ወደ ታች አይወርድም።

🔴 የቁጥጥር ስርዓቱ እየጠበቀ ነው የሚሄደው።

🔴 እኛ ስለትላንቱ አለነሳንም አሁን ግን መርካቶ የሚደርገው ግብይት በደረሰኝ እና በደረሰኝ ብቻ መሆን አለበት። ይህን የሚያደርገውን ነጋዴ እንደግፋለን።

🔴 ነጋዴው በህጋዊ መንገድ ይጠቀም አልን እንጂ ነጋዴውን የሚያስቀይም ፣ የሚያሳድድ እርምጃ ለመውሰድ የሚፈልግ አካል የለም።

🔴 መርካቶ የሚደረገው እንቅስቃሴ በክልል ጥያቄ ያስነሳል። መረካቶ ደረሰኝ ስለማይቆረጥ የንግዱ ማህበረሰብ ክልል ሄዶ ሲነግድ ደረሰኝ አቅርቡ ሲባል " ያለ ደረሰኝ ነው የገዛነው እዛ ደረሰኝ አልተቆረጠም " የሚሉ አሉ።

🔴 የዚህ አመት እቅዳችን ግዙፍ የሆነ ገቢ ለመሰብሰብ አቅደናል። ይህን የምናደርገው የታክስ ቤዛችንን በማስፋት፣ ኢመደበኛውን ንግድ ወደ መደበኛ በመቀየር ነው።

🔴 ኢ-መደበኛ እናሳድዳለን አላልንም ግን ወደ መደበኛ ይግባ እያልን ነው።

🔴 ብዙዎቻችሁ (ነጋዴዎች) ያነሳችሁት ጥያቄ ደረሰኝ እንዳይቆረጥ የሚጠይቅ ዝንባሌ አለው። " ደረሰኝ አያስፈልግም " አትሉም ግን ጅምላውን፣ አከፋፋዩን ፣ አምራቹን ቅድሚያ ስጡ ነው የምትሉት። ጅምላውም ላይ፣ አከፋፋዩም ላይ ፣ አምራቹም ላይ እንሰራለን ቸርቻሪም ላይ እንደዛው ይሰራል። ሁሉም ደረሰኝ መቁረጥ አለበት።

🔴 ደረሰኝ ለመቁረጥ የማይስችል ሁኔታ ካለ ማስረዳት ነው እንጂ " ደረሰኝ አንቆርጥ " የሚል እሳቤ ተቀባይነት የለውም።

🔴 በደረሰኝ መቆረጥ አለበት ምንም አይነት ድርድር የለውም በዚህ ጉዳይ። እኛ ኢመደበኛውን ንግድ ወደ መደበኛ እናስገባለን።

🔴 አቤቱታ ካላችሁ በማንኛውም ጊዜ አቅርቡ። ገቢዎች አካባቢ ያለውን ነገርም እንፈትሻለን።

#AddisAbaba #Merkato

@tikvahethiopia

#ExchangeRate

ከሰሞኑን የዶላር ምንዛሬ ዋጋ ጭማሪ እያሳየ ነው።

ባለፉት በርካታ ቀናት በኢትዮጵያ ንግድ ባንክ አንድ የአሜሪካ ዶላር መግዣው 119 ብር ከ2044 ሳንቲም  ፤ መሸጫው ደግሞ 121 ብር ከ5885 ሳንቲም ነበር።

ካለፈው ቅዳሜ አንስቶ ግን የምንዛሬ ዋጋው ጨምሯል።

ባንኩ በመግዣ ዋጋው ላይ ከ3 ብር በላይ ጭማሪ በማድረግ 122 ብር ከ5986 ሳንቲም አስገብቶታል።

መሸጫውም በተመሳሳይ ከ3 ብር በላይ ጨምሮ 125 ብር ከ0506 ሳንቲም ገብቷል።

ከግል ባንኮች በአቢሲንያ ባንክ ዶላር 123 ብር ከ0001 ሳንቲም እየተገዛ በ125 ብር ከ4601 ሳንቲም እየተሸጠ ነው።

በሕብረት ባንክ ደግሞ መግዣው 121 ብር ሲሆን መሸጫው 123 ብር ከ4200 ሳንቲም ነው።

(ከዶላር ውጭ የሌሎች ሀገራት ገንዘብ ምንዛሬ ከላይ ተያይዟል)

@tikvahethiopia

#ትግራይ

" የፌደራል መንግስት ውስጣዊ ችግራችን በውይይት መፍታት ካልቻልን ትግራይን የማስተዳደር ስልጣኑን ብልፅግና በብቸኝነት እንደሚይዘው በግልፅ ነግሮናል " - አቶ ጌታቸው ረዳ

የትግራይ ጊዚያዊ አስተዳደር ፕሬዜዳንት ጌታቸው ረዳ  ወደ ሁለት በተከፈሉ የህወሓት አመራሮች እየታመሰ የሚገኘው የክልሉ የፓለቲካ ሁኔታ ከመሻሻል ይልቅ ተባብሶ መቀጠሉ ተናግረዋል።

" በምንገኝበት የአፍሪካ ቀንድ ከፍተኛ የፓለቲካ የአሰላለፍ ለውጥ እየተፈጠረ ነው ፤ የትግራይ ሁኔታም ከሚታየው ለውጥ ተያይዞ ያሉት ዕድሎች እና ፈተናዎች መተንተን ያስፈልጋል "  ብለዋል።

" የትግራይ ፓለቲካ ሀገራዊ ፣ አህጉራዊ እና ዓለም አቀፋዊ ሁኔታ መገንዘብ ትቶ በአመራሮቹ እየታመሰ ነው " ሲሉም ገልጸዋል።

" የፌደራል መንግስት ውስጣዊ ችግራችንን እንድንፈታ እየገለፀ ነው ካልተቻለ ግን የማስተዳደር ስልጣኑን ብልፅግና በብቸኝነት እንደሚይዘው ግልፅ አድርጓል " ሲሉም አክለዋል።

በህወሓት አመራሮች መካከል የተፈጠረው መከፋፈል ተባብሶ መቀጠሉን የገለጹት አቶ ጌታቸው ረዳ ፤ በቅርቡ በአፍሪካ ህብረት ለሚካሄደው በፕሪቶሪያ የሰላም አፈፃፀም የሚመለከት የግምገማ መድረክ ከወዲሁ " እኔ ነው መሳተፍ ያለብኝ " ወደ ሚል መሳሳብ ተገብቷል ሲሉ በምሬት ተናግረዋል።

" የህወሓት አመራር ሉአላዊ የትግራይ ግዛት ከፌደራል የሀገር መከላከያ ሰራዊት ውጭ ያሉ ታጣቂዎች ነጻ ሆኖ ተፈናቃዮች ወደ ቄያቸው የመመለስ ዋና አጀንዳ ዘንግቶ የጊዚያዊ አስተዳደሩ የእለት ተእለት ስራዎች በማድናቀፍ ተጠምዷል " ሲሉም ከሰዋል።

" ከፕሬዜዳንት ስልጣን ወርደዋል ፤ ወደ ውጭ አገር ሊወጡ እያመቻቹ ነው ፤ ውጭ ሀገር ወጥተው እንዲቀሩ መንግሥት እያመቻቸላቸው ነው "  ተብሎ ሲወራባቸው ስለ መሰንበቱ የተጠየቁት አቶ ጌታቸው ረዳ " ለስራ በምወጣበት ጊዜ ከሁለቱ ምክትሎች አንዱ መወከል የተለመደ አሰራር ነው መወከሌም እቀጥላሎህ ፤ ' ከሀገር ሊወጣ ነው ' ተብሎ የተነዛው ወሬም ከሃቅ የራቀ መሰረተ ቢስ የውሸት ወሬ ነው " ሲሉ መልሰዋል።

' ለስልጣን መቆራቆስ ትተን በጦርነት እና ጦርነት ወለድ ችግሮች የተጎሳቆለው ህዝባችን መካስ ማስቀደም አለብን " ያሉት አቶ ጌታቸው ረዳ በእሳቸው የሚመሩ የህወሓት ከፍተኛ አመራሮች በደብረፅዮን ገ/ሚካኤል (ዶ/ር) ከሚመራው የህወሓት ከፍተኛ አመራር ጋር የሃይማኖት አባቶች በጀመሩት የእርቅ ጥረት ችግሮቻቸው ለመፍታት ቁርጠኛ እንደሆኑ አረጋግጠዋል።

#TikvahEthiopiaMekelle

@tikvahethiopia

#USA

ተመራጩ የአሜሪካ ፕሬዜዳንት ዶናልድ ትራምፕ ጾታቸውን የቀየሩ የሀገሪቱ ጦር አባላት ወታደሮችን እንደሚያግዱ ተነገረ።

ትራምፕ ሰዎች ተፈጥሯዊ ጾታዎችን መቀየር የለባቸውም ብለው ያምናሉ።

ይህን ተከትሎም ጾታቸውን የቀየሩ እና የሀገሪቱ ጦር አባላት የሆኑ ወታደሮችን ከስራ እንደሚያግዱ ዘ ታየምስ ዘግቧል።

እንደዘገባው ከሆነ 15 ሺህ ጾታቸውን የቀየሩ ወታደሮችን የማባረር እቅድ አላቸው።

ከዚህ በተጨማሪም ተፈጥሯዊ ጾታቸውን የቀየሩ አሜሪካዊያን የሀገሪቱን ጦር መቀላቀል እንዳይችሉ እገዳ እንደሚጥሉም ተገልጿል።

ዶኔልድ ትራምፕ በከ2016-2020 ድረስ በስልጣን ላይ በነበሩባቸው ዓመታት ውስጥ ተፈጥሯዊ ጾታቸውን የቀየሩ ዜጎች የአሜሪካ ጦርን እንዳይቀላቀሉ እገዳ ጥለው የነበረ ቢሆንም ፕሬዝዳንት ጆ ባይደን ይህንን እገዳ አንስተውታል።

ይህን መረጃ ዘ ታይምስን ዋቢ በማድረግ ያጋራው አል አይን ኒውስ ነው።

@tikvahethiopia

#Update

🔴 " የቤንዚን አቅርቦት ባለባቸው ማደያዎች የፀጥታ መዋቅር እየተቆጣጠረ ተገቢዉ ስርጭት እየተካሄደ ነዉ " - ግብረ ኃይሉ

🔵 " ምንም እንኳን ማደያዎች አካባቢ ያለው ግብግብ ቢሻሻልም አሁንም ተሰልፎ መዋል ነው " - ነዋሪዎች

በሲዳማ ክልል፣ በሀዋሳ ከተማ የነበረዉን ሕገወጥ የቤንዚን ንግድ በተመለከተ ተደጋጋሚ መረጃዎችን መለዋወጣችን ይታወሳል።

ከሰሞኑን የተለያዩ እርምጃዎች እየተወሰዱ እንደሆነ መገለጹም የሚዘነጋ አይደለም።

ምንም እንኳን የመፍትሄ አቅጣጫዎች ቢቀመጡም እርምጃዎችም እየተወሰዱ እንደሆነ ቢነገርም አሁንም ያልተቀረፉ ችግሮች መኖራቸውን መታዘቡን የሀዋሳ የቲክቫህ ኢትዮጵያ ቤተሰብ አባል ከስፍራው ያለውን ሁኔታ አድርሶናል።

በክልሉ የነዳጅ ሥርጭቱን ለመቆጣጠር ግብረ-ኃይል መቋቋሙን ተከትሎ የከተማዉ ንግድ ኃላፊ ከኃላፊነታቸው መነሳታቸውን ፤ ሁለት ከፍተኛ ባለሙያዎች በቁጥጥር ስር መዋላቸውን፤ ሦስት ማደያዎች ላይ እርምጃ መወሰዱንና በአጠቃላይ ከ8 ሺህ ሊትር በላይ በሕገወጥ መንገድ የተከማቸ ቤንዚን መያዙ ተገልጿል።

ሆኖም ግን ግብረ-ኃይሉ ከቀናት በፊት ባካሄደው ውይይት ላይ " ከዚህ ቀደም ተሽከሪካሪ ተለይቶ ይደለደል የነበረዉ አሰራር ከአሁን ጀምሮ አይኖርም " ተብሎ ቢገለጽም ይህ የተሽከሪካሪ ምደባ አሁንም መቀጠሉን ታዝበናል።

ይህ ለምን ሆነ ? ብለን ለሀዋሳ ከተማ አስተዳደር ምክትል ከንቲባና የንግድ መምሪያ ኃላፊ ጥያቄ ያቀረብን ሲሆን " ምደባዉን ማስቆማችን አይቀርም አሁን ላይ ባለዉ እጥረት ለቁጥጥር ስለሚያስቸግር ነዉ ያላቆምነዉ። ከአራት በላይ ማደያዎች አቅርቦት ሲኖር ምደባዉን እናስቆማለን " የሚል ምላሽ ሰጥተውናል።

በቀጣይም በባለሙያዎች እና ማደያዎች ላይ የተጀመረው እርምጃ ተጠናክሮ ይቀጥላል የተባለ ሲሆን የተረጋጋ የቤንዚን ስርጭት እስኪፈጠር ግብረሃይሉ በትኩረት ይሰራል ተብሏል።

በተጨማሪም ግብረኃይሉ፦

- የቤንዚን አቅርቦት ባለባቸው ማደያዎች የፀጥታ መዋቅር እየተቆጣጠረ ተገቢዉ ስርጭት እየተካሄደ ነዉ።

- በሕገወጥ ግብይትና ተባባሪነት የተጠረጠሩ 34 ሰዎች በቁጥጥር ስር ዉለዋል።

- ለጥቁር ገበያዉ አመላላሽ የነበሩ ከ20 በላይ ተሽከርካሪዎች ተይዘዋል።

- የፀጥታ ሃይሎችና በእንግድነት ወደ ከተማዋ የሚገቡ ሰዎች እየተጣሩ ያለ ሰልፍ እንዲቀዱ ይደረጋል ... ብሏል።

ማደያዎች ምን አሉ ? ማደያዎች ግብረኃይሉ በሚመራው አካሄድ ስርጭት እየተካሄደ ነው ሲሉ ገልጸዋል።

አሽከርካሪዎች እና ነዋሪዎች ምን ይላሉ ?

ያነጋገርናቸው አሽከርካሪዎች በማደያዎች አከባቢ ይስተዋሉ የነበሩ ግብግቦች መቀነሳቸውንና አሁን ላይ እየተቀዳ ያለዉ በተራ ብቻ መሆኑን ገልጸዋል።

ሆኖም ግን የባጃጅ አሽከርካሪዎች " ከሰልፉ ብዛት የተነሳ አሁንም ተሰልፎ ዉሎ አለመቅዳት ስላለ፥ አይደለም የምንሰራበት ተሰልፈን ዉለን 12:ዐዐ ሲዘጋ ወደቤት መመለሻ እያጣን ነዉ " ሲሉ ቅሬታቸውን አቅርበዋል።

አሁንም ቢሆን የቤንዚን ሰልፉ በጣም ረጃጅም መሆኑን የገለጹት አሽከርካሪዎች " የታክሲ አገልግሎት ሰጥተን ቤተሰቦቻችንን የምንመራ ሰዎች ለከፍተኛ ችግር ተዳርገናል " ሲሉ ሁኔታውን ገልጸዋል።

ቁጥጥሩ ወቅታዊ እንዳይሆን ስጋት ያላቸው አሽከርካሪዎቹ የዕለቱ የቤንዚን ስርጭት ከተዘጋ በኋላ በአንዳንድ ማደያዎች ያለ ተራ የመቅዳት ተግባራት እንደሚስተዋሉ ጠቁመዋል።

የሞተር ባለንበረቶችም እንደልብ ነዳጅ ማግኘትና መንቀሳቀስ አሁንም እንዳልተቻለ ፤ እርምጃዎች ተወሰዱ ከተባለ በኃላ በተጨባጭ የታየ ለውጥ መመልከት እንዳልሻሉ ጠቁመዋል።

ቃላቸውን ለቲክቫህ የሰጡ ሌሎች የከተማው ነዋሪዎች " በማደያዎች አከባቢ መሻሻሎች ቢኖሩም ችግሩ አልተቀረፈም የትራንስፖርት እንቅስቃሴ ላይ ከፍተኛ መቀዛቀዞች ይስተዋላሉ " ብለዋል።

#TikvahEthiopiaFamilyHawassa

@tikvahethiopia

የፖለቲከኛ ጃል በቴ ኡርጌሳ ግድያ ምርመራ ምን ደረሰ ?

🔴 “ መረጃ የማሰባብ ሥራችን እንደቀጠለ ነው ” - ኢሰመኮ

የኦሮሞ ነፃነት ግንባር (ኦነግ) ከፍተኛ አመራር ፓለቲከኛ ጃል በቴ ኡርጌሳ በትውልድ ቦታቸው መቂ ከተማ በግፍ መገደላቸው የሚታወቅ ሲሆን፣ ባለቤቱም ሰሞኑን ልጆቻቸውን ይዘው ወደ አሜሪካ መሄዳቸው ተናግረዋል።

የኢትዮጵያ ሰብዓዊ መብቶች ኮሚሽን (ኢሰመኮ) በወቅቱ ስለግድያው ምርመራ ጀምሮ የነበረ ሲሆን፣ በኦሮሚያ ክልል በኩል በደረሰበት ጫና ምርመራውን ማቆሙን ለክልሉ በደብዳቤ ማሳወቁ በኋላ ደግሞ እንደገና ምርመራው እንደተጀመረ ለቲክቫህ ኢትዮጵያ መግለጹ ይታወሳል።

ምርመራው ቁሞ የነበረው፣ “ የመንግስት የጸጥታ ኃይሎች ተሳትፎ መኖሩን የሚያመለክት ምስክሮችን ማሰባሰብ ከጀመረ ከሦስት ቀናት በኋላ የምርመራው ቡድን ምርመራውን እንዲያቋርጥ በመገደዱ ” መሆኑ በወቅቱ በኢሰመኮ ደብዳቤ መጠቀሱ ተነግሮ ነበር።

የፓለቲከኛውን ግድያ ከተፈጸመ ከስድስት ወራት በላይ ያስቆጠረ ሲሆን፣ የግድያው ምክንያት እውቅና ግን የተነገረ ውጤት የለም።

ስለምርመራው አሁንስ ምን አዲስ ነገር አለ ?

እንዲያው የፓለቲከኛ ጃል በቴ ኡሬጌሳ ግድያን በተመለከተ የተጀመረው ምርመራ ከምን ደረሰ ? ያለው ሂደትስ ምንድን ነው ? ሲል ቲክቫህ ኢትዮጵያ የኢትዮጵያ ሰብዓዊ መብቶች ኮሚሽን (ኢሰመኮ)ን ጠይቋል።

ኮሚሽኑም ምርመራው እንደቀጠለ ገልጿል።

“ ሥራችንን ስናጠናቅቅ ውጤቱን ይፋ የምናደርግ ይሆናል። አሁን ግን መረጃ የማሰባብ ሥራችን እንደቀጠለ ነው ” ብሏል።

ሂደቱን በተመለከተ “ ከክልሉ የሚመለከታቸው ባለስልጣናት ጋርም እየተነጋገርን ነው ” ሲል ገልጿል።

ስለግድያ የሚያደርገውን ምርመራ በተመለከተ ኮሚሽኑ ከዚህ ቀደም የኦሮሚያ ክልል አካላት ጋር መንገራገጭ ገጥሞት እንደነበር ይታወሳል፤ ለመሆኑ አሁን በምን ደረጃ ላይ ነው ? ችግሩ ተፈታ ወይስ አልተፈታም ? ሲልም ቲክቫህ ለኮሚሽኑ ጥያቄ አቅርቧል።

ኮሚሽኑም፣ “ ከክልሉ ጋር ያለው ግንኙኘት በተመለከተ አሁን መረጀ መስጠት አልችልም ” ከማለት ውጪ ስለግንኙነታቸው አሁናዊ ሁኔታ ማብራሪያ ከመስጠት ተቆጥቧል።

አክሎ ደግሞ፣ “ ግን ሥራ እየሰራን ነው። አልተውንነውም ጉዳዩን ” ሲል ለቲክቫህ ኢትዮጵያ ገልጿል።

የኦሮሚያ ክልል መንግሥት ጃል በቴ ኡርጌሳ መቂ ላይ በግፍ በተገደሉበት ወቅት በሚዲያ ቀርቦ ግድያው ' ባልታወቁ ሰዎች መፈጸሙን ' ገልጾ መርምሬ ለህዝብ ውጤቱን ይፋ አደርጋለሁ ማለቱ ይታወሳል። ይህን ካለ ወራት ቢያልፉም እስካሁን ለህዝብ የተሰጠ ግልጽ እና ተጨባጭ መረጃም ሆነ ማብራሪያ የለም።

ሁነቱን እስከመጨረሻ በመከታተል መረጃ የምናደርሳችሁ ይሆናል።

#TikvahEthiopiaFamilyAA

@tikvahethiopia

#ነዳጅ #ረቂቅአዋጅ

🔴" ዋናው ነገር ኮንትሮባንድ ንግድ መስራታቸው እንደተጠበቀ ሆኖ ከባንኮች ብድር መውሰጃ እንደሆነ አረጋግጠናል " - የኢትዮጵያ ነዳጅ አቅራቢ ድርጅት

🔵 " ለኮንትሮባንድ ንግድና ብድር ማግኛ ብሎ የገባው ኩባንያ ስርዓት ይይዛል " - ንግድና ቀጠናዊ ትስስር ሚኒስቴር

በህገወጥ የነዳጅ ግብይት የታየዘ ግለሰብ ነዳጁ ተወርሶ ከ3 ዓመት በማይበልጥ እስራትና እስከ 100 ሺህ ብር የገንዘብ ቅጣት እንዲቀጣ የሚያደርግ ረቂቅ አዋጅ ተዘጋጀ።

ረቂቁ ምን ይላል ?

- አዲስ የነዳጅ ምርት አከፋፋዮች ስራ ለመጀመር ቢያንስ 500 ሺህ ሊትር የነዳጅ ውጤቶች መያዝ የሚችል ማከማቻ / ዴፖ እና 4 ማደያዎችን ማዘጋጀት እንዳለባቸው ያስገድዳል።

- በስራ ላይ ያሉ ማደያዎች ደግሞ አዋጁ ከሚጸድቅበት ጊዜ ጀምሮ ለአዲስ አከፋፋዮች የተጣሉትን ግዴታዎች ማሟላት ይጠበቅባቸዋል።

- አዲስ ጀማሪ ሆኑ ነባሮቹ በ3 ዓመታት ውስጥ ተጨማሪ 6 ማደያዎችን የመገንባት ግዴታ አለባቸው።

- የነዳጅ ውጤቶችን ከተፈቀደው ቦታ ውጭ ያከማቸ፣ ሊሸጥ ከሚገባው ሰው ቦታና የግብይት ስርዓት ውጭ ሲሸጥ የተገኘ ወይም አደጋ ያስከትላሉ በተባሉ መያዣዎች ሲሸጥ የተገኘ ማንኛውም ግለሰብ የተያዘው የነዳጅ ውጤት ተወርሶ ከ3 ዓመት በማይበልጥ እስርና ከብር 50 ሺህ እስከ ብር 100 ሺህ የሚደርስ ቅጣት ይፈጸምበታል።

- መንግሥት ከሚያወጣው የነዳጅ ምርቶች መሸጫ ተመን ውጪ በተደጋጋሚ የመገበያየት ወንጀል እንዲሁም የነዳጅ ምርቶችን ከባዕድ ነገሮች ጋር መቀላቀል እስከ 3 ዓመት እስርና እስከ 300 ሺህ ብር ቅጣት ያስጥላል።

የኢትዮጵያ ነዳጅ አቅራቢ ድርጅት ዋና ስራ አስፈጻሚ እስመለአለም ምህረቱ ምን አሉ ?

አሁን አሁን ወደነዳጅ አቅራቢነት ስራ ለመሰማራት ከፍተኛ ፍላጎት እየታየ ነው ብለዋል።

በድርጅቱ በተደረገው ጥናት ይህ ፍላጎት የኮንትሮባንድ ንግድ እና ከባንክ ብድር ለመወሰድ ተብሎ የሚደረግ እንደሆነ ተደርሶበታል ሲሉ ገልጸዋል።

ዋና ስራ አስፈጻሚው ፥ በዚህ 9 እና 10 ዓመት ውስጥ ከነበሩት 8 ወይም 9 ካምፓኒዎች አሁን 59 መድረሳቸውን ጠቁመዋል።

3ቱ የመንግሥት ገንዘብ አባክነው በፍርድ ቤት ክርክር ላይ ናቸው።

56ቱ ካምፓኒዎችን በማርኬትሼር በመደልደል ነዳጅ እየተሰጠ መሆኑን የገለጹ ሲሆን " ይህ ሁኔታ እራሱ እስካሁን ስምምነት የሌለበት ሁልጊዜ ጭቅጭቅ ያለበት ድርጊት ነው " ብለዋል።

ወደ ነዳጅ ግብይት አዲስ የሚገቡ ካምፓኒዎችን በተመለከተ ምንድነው አላማቸው ? ለምንድነው እንዲህ እያደገ የመጣው የሚለው መጠናቱን ገልጸዋል።

በጥናቱ ውጤትም " ዋናው ነገር ኮንትሮባንድ መስራታቸው እንደተጠበቀ ሆኖ ከባንኮች ብድር መውሰጃ እንደሆነ ነው የተረጋገጠው " ብለዋል።

እነዚህ የነዳጅ ካምፓኒዎች ባንኮች ጋር ሄደው ብድር በሚጠይቁበት ጊዜ ባንኮቹ " ከናተ ጋር ያላቸው የሥራ አፈጻጸም ይጻፍልን " እየተባለ ደብዳቤ እንደሚጻፍ ገልጸዋል።

የንግድና ቀጠናዊ ትስስር ሚኒስትር ካሳሁን ጎፌ (ዶ/ር) ምን አሉ ?

° አዋጁ አላማ መንግሥት በየዓመቱ በሚሊዮን ዶላሮች የሚያወጣበትን ለነዳጅ ምርት በአግባቡ ለማስተዳደር ነው።

° በመንግሥት በኩል የነዳጅ አቅርቦትን የማበራከት አላማ የለም።

° አዋጁ በእያንዳዱ የግብይት ሰንሰለት ውስጥ ባሉት ተዋናዮች ላይ የህግ ሪስትሪክሽኖችን ይጥላል። የአቅራቢ፣ የማደያ ... ግዴታዎች አሉ።

° ግብይታችን ችግር አለበት። የአቅርቦት ችግር ሳይኖር ስርጭት ላይ ትልቅ ችግር አለ። የታሰበላቸው ቦታ ያለመድረስን በተመለከተ በክልሎች የሚቀርበው ቅሬታ ገሚሱ ትክክል ነው።

° ነዳጅ አለ !! ሳምንት ሁለት ሳምንት ገበያ ማስራብ ፣ በነዳጅ ማደያዎች ውስጥ ነዳጅ ይዞ ' ቤንዚን የለም ፤ ናፍጣ የለም ' ብሎ መለጠፍ ይሄ ደግሞ ተጠያቂነት የማያስከትልበት ሴክተራል ባህሪው እንዲቀየር ይታሰባል፤ ይፈለጋል በመንግሥት በኩል ለዛም ነው ይሄ አዋጅ የሚወጣው።

° ከዚህ በኃላ ንግድን አንከለክልም እናሰፋዋለን ፤ ግብይቱ እንዲሳለጥ እንፈልጋለን ነገር ግን ለኮንትሮባንድ ንግድና ብድር ማግኛ ብሎ የገባው ኩባንያ ስርዓት ይይዛል።

° የነዳጅ ኮታ እና ስርጭት ላይ ፍትሃዊ ስርዓት ለመፍጠር ይሰራል።

° ከአቅርቦት እና ስርጭት ይልቅ ማስተዳደሩ ከባድ ነው።

° ነዳጅ እያላቸው ዘግተው የሚቀመጡ ማደያዎች በስፋት አሉ። የቅጣት መጠኑ ላይ ጠንካራ ስራ ይሰራል።

ቲክቫህ ኢትዮጵያ መረጃውን ከሪፖርተር እንዲሁም ከህ/ተ/ም/ቤት የቀጥታ ስርጭት ማግኘቱን ይገልጻል።

#ኢትዮጵያ #ነዳጅ #ረቂቅአዋጅ

@tikvahethiopia