Yashirilgan tarix: Shayboniyxon Movarounnahrni qanday qo‘lga kiritdi?
O‘zbek davlatchiligi tarixida muhim o‘rin tutadigan Shayboniyxon shaxsiyati borasida tarixchilar turlicha fikrga ega. Zahiriddin Muhammad Bobur bilan bir necha bor jang olib borgan, biroq, maqsadi buyuk Temur barpo etgan Turonni qayta tiklash bo‘lgan Shayboniyxon shaxsiyati nega bunchalar ziddiyatli? “Ko‘hna tarix”ning navbatdagi sonida ushbu savolga javob izlab ko‘ramiz.
📹👉 TOMOSHA QILING
O‘zbek davlatchiligi tarixida muhim o‘rin tutadigan Shayboniyxon shaxsiyati borasida tarixchilar turlicha fikrga ega. Zahiriddin Muhammad Bobur bilan bir necha bor jang olib borgan, biroq, maqsadi buyuk Temur barpo etgan Turonni qayta tiklash bo‘lgan Shayboniyxon shaxsiyati nega bunchalar ziddiyatli? “Ko‘hna tarix”ning navbatdagi sonida ushbu savolga javob izlab ko‘ramiz.
📹👉 TOMOSHA QILING
Tarixdagi eng g‘alati va ahmoqona o‘limlar
Bir tomondan qaraganda, insonning joni juda qattiq, umri davomida juda ko‘p qiyinchiliklarga duch kelsa yoki qancha zahmat cheksa ham barchasiga bardosh beradi. Ikkinchi tomondan, insonning jonidan mo‘rt narsa yo‘q, sal narsaga vafot etishi mumkin. Qolaversa, g‘alati ishlari yoki ahmoqligi tufayli o‘ziga ajal sotib olganlar ham yetarlicha bor.
📹👉 TOMOSHA QILING
Bir tomondan qaraganda, insonning joni juda qattiq, umri davomida juda ko‘p qiyinchiliklarga duch kelsa yoki qancha zahmat cheksa ham barchasiga bardosh beradi. Ikkinchi tomondan, insonning jonidan mo‘rt narsa yo‘q, sal narsaga vafot etishi mumkin. Qolaversa, g‘alati ishlari yoki ahmoqligi tufayli o‘ziga ajal sotib olganlar ham yetarlicha bor.
📹👉 TOMOSHA QILING
Bir yarim asrlik tanazzul — mo‘g‘ullar bosqinidan keyingi Mavorounnahr
Xorazmshohlar mag‘lub bo‘lib, saltanat parokandalikka yuz tutgach, mo‘g‘ullar barcha hududlarni vayronaga aylantirdi. Ma’lumotlarga ko‘ra, Buxoro 7 yil davomida bo‘m-bo‘sh qolgan, o‘troq aholi jon saqlash ilinjida shahar-u qishloqlarni tark etishga majbur bo‘lishgan. Xorazm, Samarqand va boshqa hududlar batamom o‘lik shaharlarga aylantirilgan. Natijada Xuroson diyori qariyb bir yarim asrlik tanazzulga uchragan.
📹👉 TOMOSHA QILING
Xorazmshohlar mag‘lub bo‘lib, saltanat parokandalikka yuz tutgach, mo‘g‘ullar barcha hududlarni vayronaga aylantirdi. Ma’lumotlarga ko‘ra, Buxoro 7 yil davomida bo‘m-bo‘sh qolgan, o‘troq aholi jon saqlash ilinjida shahar-u qishloqlarni tark etishga majbur bo‘lishgan. Xorazm, Samarqand va boshqa hududlar batamom o‘lik shaharlarga aylantirilgan. Natijada Xuroson diyori qariyb bir yarim asrlik tanazzulga uchragan.
📹👉 TOMOSHA QILING
Beklikdan hukmdorlikkacha: Amir Temurning hokimiyat tepasiga kelishi
Mo‘g‘ullar 150 yil davomida Movarounnahr, Xuroson diyorlarini tamomila o‘ziga tobe qilib, davlatlar erkini o‘z iznida boshqardi. Bu istibdod Xo‘ja Barlos urug‘i va yana ko‘plab bekliklarning ozodlik uchun kurashi hamda buyuk Temurning qahramonlarcha olib borgan harbiy yurishlari oqibatida parchalanishga yuz tutdi. Biroq, Movarounnahrning yangi sultoni uchun bu voqeliklar hali boshlanishi edi.
📹👉 TOMOSHA QILING
Mo‘g‘ullar 150 yil davomida Movarounnahr, Xuroson diyorlarini tamomila o‘ziga tobe qilib, davlatlar erkini o‘z iznida boshqardi. Bu istibdod Xo‘ja Barlos urug‘i va yana ko‘plab bekliklarning ozodlik uchun kurashi hamda buyuk Temurning qahramonlarcha olib borgan harbiy yurishlari oqibatida parchalanishga yuz tutdi. Biroq, Movarounnahrning yangi sultoni uchun bu voqeliklar hali boshlanishi edi.
📹👉 TOMOSHA QILING
Qamoqxonadagi noma’lum yozuvchi hikoyasi
Panjara ortiga tushib qolib, xayollarida kechganlarini tushirish uchun bir parcha qog‘oz ilinjida bo‘lgan sirli adibning mash’um qismati. Kun.uz shoir Muhammad Yusufning shu haqdagi nomsiz qisqa hikoyasini sahnalashtirdi.
📹👉 TOMOSHA QILING
Panjara ortiga tushib qolib, xayollarida kechganlarini tushirish uchun bir parcha qog‘oz ilinjida bo‘lgan sirli adibning mash’um qismati. Kun.uz shoir Muhammad Yusufning shu haqdagi nomsiz qisqa hikoyasini sahnalashtirdi.
📹👉 TOMOSHA QILING
Turon taraqqiyoti: Amir Temur davlati qanday boyidi?
Sohibqiron taxtga kelgach 27 davlatni “yagona makon” g‘oyasi ostida birlashitirib, buyuk Turon imperiyasini vujudga keltirdi. Saltanat qisqa vaqt ichida iqtisodiy, ijtimoiy yo‘nalishlarda taraqqiyotga erishdi. Yevropa ham, qo‘shni chegaradosh davlatlar ham Turon iqtisodiga bog‘landi. Samarqand esa, dunyo etirof etgan “malika shahar”ga aylandi.
📹👉 TOMOSHA QILING
Sohibqiron taxtga kelgach 27 davlatni “yagona makon” g‘oyasi ostida birlashitirib, buyuk Turon imperiyasini vujudga keltirdi. Saltanat qisqa vaqt ichida iqtisodiy, ijtimoiy yo‘nalishlarda taraqqiyotga erishdi. Yevropa ham, qo‘shni chegaradosh davlatlar ham Turon iqtisodiga bog‘landi. Samarqand esa, dunyo etirof etgan “malika shahar”ga aylandi.
📹👉 TOMOSHA QILING
Boburning shaxsiyati va vafoti borasidagi haqiqatlar
Temuriylar sulolasiga mansub boʼlsa-da, oʼzining qatʼiyat va matonati bilan Dehli tomonlarda Boburiylar sulolasini yarata olgan benazir hukmdorning shaxsiyati borasida “Koʼhna tarix”ning navbatdagi sonida bilib olasiz.
📹👉 TOMOSHA QILING
Temuriylar sulolasiga mansub boʼlsa-da, oʼzining qatʼiyat va matonati bilan Dehli tomonlarda Boburiylar sulolasini yarata olgan benazir hukmdorning shaxsiyati borasida “Koʼhna tarix”ning navbatdagi sonida bilib olasiz.
📹👉 TOMOSHA QILING
Qon bilan yuvilgan adovat Amir Temur va To‘xtamishxon jangi
Bir vaqtlar sohibqiron ko‘magi bilan kuchga to‘lgan To‘xtamishxon, vaqt yetib Temurning dushmaniga aylandi. O‘rtaga tushgan sovuq adovat alal oqibat bu ikki sarkardani o‘zaro jang maydoniga yetakladi. Eng qonli janglardan biri sifatida tarixga kirgan bu voqea qanday kechgani haqida Ko‘hna tarixning ushbu sonida batafsil bilib olasiz.
📹👉 TOMOSHA QILING
Bir vaqtlar sohibqiron ko‘magi bilan kuchga to‘lgan To‘xtamishxon, vaqt yetib Temurning dushmaniga aylandi. O‘rtaga tushgan sovuq adovat alal oqibat bu ikki sarkardani o‘zaro jang maydoniga yetakladi. Eng qonli janglardan biri sifatida tarixga kirgan bu voqea qanday kechgani haqida Ko‘hna tarixning ushbu sonida batafsil bilib olasiz.
📹👉 TOMOSHA QILING
Narita aeroportining ichida yashovchi fermer
Takao Shito – yaponiyalik fermer. U Tokiodagi eng katta aeroportning o‘rtasida sabzavot yetishtiradi. Fermer aeroport ma’muriyati bilan bir necha marotaba sudlashgan va boshqa joyga ko‘chish evaziga taklif qilingan katta miqdordagi tovon pulini rad etib keladi.
📹👉 TOMOSHA QILING
Takao Shito – yaponiyalik fermer. U Tokiodagi eng katta aeroportning o‘rtasida sabzavot yetishtiradi. Fermer aeroport ma’muriyati bilan bir necha marotaba sudlashgan va boshqa joyga ko‘chish evaziga taklif qilingan katta miqdordagi tovon pulini rad etib keladi.
📹👉 TOMOSHA QILING
1,5 mlnga yaqin inson dahshatli oʻlim topgan konslager — Osvensim haqida
Ikkinchi jahon urushida natsistlar asir olingan mahbuslar ustidan oʻlim amaliyotlarini amalga oshirgan. Buning uchun ular maxsus konslagerlar qurgan. Mana shunday konslagerlardan biri – Osvensim. U yerda oʻzbeklar ham boʻlgan.
📹👉 TOMOSHA QILING
Ikkinchi jahon urushida natsistlar asir olingan mahbuslar ustidan oʻlim amaliyotlarini amalga oshirgan. Buning uchun ular maxsus konslagerlar qurgan. Mana shunday konslagerlardan biri – Osvensim. U yerda oʻzbeklar ham boʻlgan.
📹👉 TOMOSHA QILING
O‘zbekistonning birinchi rahbari. Fayzulla Xo‘jayev kim edi?
Dunyo xaritasida O‘zbekiston nomli davlat rasman 1924-yil 27-oktyabrda paydo bo‘ldi. Shu kuni Buxorodagi Oq uyda Fayzulla Xo‘jayev yangi O‘zbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi tuzilganini e’lon qildi. Xo‘sh, amir Olimxon hokimiyatiga qarshi chiqqan, uch marta o‘limga hukm etilgan, 13 yil O‘zbekiston SSR hukumatini boshqarib so‘ng qatag‘onga uchragan Fayzulla Xo‘jayev kim edi? Kun.uz siyosatchining hayot yo‘li haqida hikoya qiladi.
📹👉 TOMOSHA QILING
Dunyo xaritasida O‘zbekiston nomli davlat rasman 1924-yil 27-oktyabrda paydo bo‘ldi. Shu kuni Buxorodagi Oq uyda Fayzulla Xo‘jayev yangi O‘zbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi tuzilganini e’lon qildi. Xo‘sh, amir Olimxon hokimiyatiga qarshi chiqqan, uch marta o‘limga hukm etilgan, 13 yil O‘zbekiston SSR hukumatini boshqarib so‘ng qatag‘onga uchragan Fayzulla Xo‘jayev kim edi? Kun.uz siyosatchining hayot yo‘li haqida hikoya qiladi.
📹👉 TOMOSHA QILING
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Gitlerning fashistlarga qarshi jang qilgan jiyani
1937-yil noyabr oyida Londondagi Sovet elchixonasiga bir yigit kelib, Gitlerning jiyani ekanligini aytadi. Maʼlum boʻlishicha, unda amakisini obroʻsizlantiradigan hujjatlar boʻlgan.
1937-yil noyabr oyida Londondagi Sovet elchixonasiga bir yigit kelib, Gitlerning jiyani ekanligini aytadi. Maʼlum boʻlishicha, unda amakisini obroʻsizlantiradigan hujjatlar boʻlgan.
Urushning eng katta xoini – general Vlasov nega o‘z armiyasi bilan nemislar tomonga o‘tib ketgandi?
Nemislar tuzgan Rossiya ozodlik armiyasi qo‘mondoni bo‘lgan general Vlasov 1945 yil bahorda sovet harbiylari tomonidan hibsga olinadi. So‘ng yashirincha Moskvaga keltirilib, sud qilinadi va 1946 yilda o‘lim jazosiga hukm qilinadi. Generalni sud qilib jazolagan sovetlar bu ishni SSSR parchalanib ketgunicha ommadan yashirishadi.
📹👉 TOMOSHA QILING
Nemislar tuzgan Rossiya ozodlik armiyasi qo‘mondoni bo‘lgan general Vlasov 1945 yil bahorda sovet harbiylari tomonidan hibsga olinadi. So‘ng yashirincha Moskvaga keltirilib, sud qilinadi va 1946 yilda o‘lim jazosiga hukm qilinadi. Generalni sud qilib jazolagan sovetlar bu ishni SSSR parchalanib ketgunicha ommadan yashirishadi.
📹👉 TOMOSHA QILING
Vladimir Lenin: Zulm saltanatining paydo bo‘lishi
Lenin – XX asrdagi eng mashhur siyosiy arboblardan. Dunyodagi birinchi sotsialistik davlat asoschisini bu davlat qulamaguncha “proletariat dohiysi” deb kelishgan. Aslida esa Lenin nafaqat SSSR, balki butun dunyo tarixida ham eng shafqatsiz hukmdorlardan biridir. Uning davrida ko‘plab rus ziyolilari mamlakatdan chiqib ketgan, sud tizimi ommaviy otuvga hukm qilishga almashtirilgan.
📹👉 TOMOSHA QILING
Lenin – XX asrdagi eng mashhur siyosiy arboblardan. Dunyodagi birinchi sotsialistik davlat asoschisini bu davlat qulamaguncha “proletariat dohiysi” deb kelishgan. Aslida esa Lenin nafaqat SSSR, balki butun dunyo tarixida ham eng shafqatsiz hukmdorlardan biridir. Uning davrida ko‘plab rus ziyolilari mamlakatdan chiqib ketgan, sud tizimi ommaviy otuvga hukm qilishga almashtirilgan.
📹👉 TOMOSHA QILING