روزی یک ساعت در شبکه‌های اجتماعی و فقط ۱۰ دقیقه مطالعه

🔹آمارهای فرهنگ رفتاری خانوارهای ایرانی نشانگر آن است که ایرانیان کمتر از ۱۰ دقیقه در روز کتاب های غیر درسی و غیر مذهبی و کمتر از ۳ دقیقه روزنامه می‌خوانند و در برابر، روزی ۱ ساعت و ۴ دقیقه در شبکه‌های اجتماعی چرخ می‌زنند و نزدیک ۵ ساعت در روز نیز سیمای جمهوری اسلامی می‌بینند.
🔹همچنین، بیش از ۸۱ درصد ایرانیان سالانه به سینما نمی‌روند و نزدیک ۹۵ درصد به تئاتر/ایرنا
🖥 @IT_Fouri

🎯 در خیابان‌های توییتر حقیقت مثل یک ماشین قراضه است و اخبار جعلی شبیه ماشینی آخرین مدل. طبیعی است که ماشین‌های آخرین مدل سریع‌تر از «ماشین قراضه» خیابان‌های توییتر را بالا و پایین می‌کنند و توجه بیشتری جلب می‌کنند. طبق یافته‌های علمی دروغ شش برابر سریع‌تر از حقیقت در توییتر بازنشر می‌شود. این شرایط تقصیر کیست و برایش چه می‌توان کرد؟

🎧 ادامۀ مطلب را در لینک زیر بشنوید:
tarjomaan.com/sound/9192/

📌 نوشتار این مطلب را اینجا بخوانید:
tarjomaan.com/neveshtar/8998/

🔗 @tarjomaanweb

🔴 وزیر کشور #انگلیس به شرکت‌های صاحب #شبکه‌های_اجتماعی هشدار داد تا اقدام به "سالم‌سازی محتویات"شان بکنند و در غیر این صورت بایستی منتظر "اجرای اجباری قانون" باشند.

این هشدار پس از آن صورت می‌گیرد که مهاجم مسلح نیوزیلند تصاویر عملش را به‌صورت زنده از #فیسبوک به نمایش گذاشت.

✍در کشور ماهم ترویستها و باند های فساد اخلاقی در بستر شبکه های اجتماعی و فضای مجازی آزادانه در حال فعالیت و جنایت و فساد هستند و عده امنیتی آلوده و سیاسی غربزده به اسم آزادی بیان و ... هرگونه اقدامی برای سالم سازی فضای مجازی کشور را با شکست مواجه میکنند

✍بیداری ملت
@bidariymelat
@bidariymelat

❇️ قال الامام علیه السلام : مُلاقاةُ الاْخوانِ نَشْرَةٌ، وَ تَلْقيحٌ لِلْعَقْلِ وَ إنْ كانَ نَزْراً قَليلاً. (بحار‌الانوار، ج۷۱، ص۳۵۳)

امام محمد تقی(ع): ملاقات و ديدار با دوستان و برادران [خوب]، سبب صفاى دل و نورانيّت آن مى‌گردد و موجب شكوفایى عقل و درايت خواهد گشت؛ گرچه در مدّت زمانى كوتاه انجام پذيرد.

🌸🌺میلاد باسعادت جوادالائمه علیه السلام مبارک باد🌺🌸

✨سواد رسانه ای برای همه✨
👉 @DrVesali_MediaLiteracy

🔺ویل کونولوی، جوان ۱۷ ساله مشهور به پسر تخم‌مرغی به قهرمان شبکه‌های اجتماعی و نماد مبارزه با نژادپرستی تبدیل شده است. پس از حمله تخم‌مرغی او به سناتور فرایزر آنینگ راستگرا بیش از سیصدهزارنفر او را در اینستاگرام دنبال کرده‌اند اما حساب توییتری او مسدود شده است، این در حالی است که حساب توییتری سناتور انینگ بالاخص توییت وی علیه مسلمانان همچنان فعال است. این مساله سبب اعتراض بسیاری از کاربران توییتر شده است . تاکنون یک میلیون استرالیایی بیانیه‌ی در خواست استعفای این سناتور تندرو را امضاء کرده‌‌اند و کمپین جمع‌آوری کمک مالی به ویل کونولوی برای پرداخت جریمه قانونی او نیز راه‌اندازی شده است هرچند خود او تاکید کرده است که این پول را به حساب وابستگان قربانیان حادثه تروریستی نیوزیلند واریز خواهد کرد.
#العربيه
@andishepouya1

بسم اللّه الرحمن الرحيم
دوست عزیز
سال جدید که با خجسته سالروز میلاد مولی الموحدین عطرآگین شده است برشما مبارک باد. همواره دلتان با عشق به خداوند پر طراوت و همواره تلاشتان در راه جلب رضایت او پر نشاط باشد.
هفت سین سلام های بهشتی تقدیمتان باد:

سلام قولا من رب رحیم
سلام علیکم بما صبرتم، فنعم عقبی الدار
سلام علیکم طبتم فادخلوها خالدین
سلام علیکم ادخلوا الجنه بما کنتم تعملون
سلام علی عباده الذین اصطفی
ادخلوها بسلام آمنین
ادخلوها بسلام ذلک یوم الخلود

از خداوند می خواهم همانگونه که طراوت بهاری سال نو را بر جانتان فرو باریده است، هم او در آخرت بهشت زیبای خود را با این سلام ها و با استقبال فرشتگان رحمتش نصیبتان گرداند.
دعاهای خیرتان بهترین عیدی است که مایلم از شما دریافت کنم.
حمید رضا آیت اللهی
فروردین 1398

جنگل تراشی یا امیدتراشی؟

🔸هنوز ساکنان مظلوم پلاسکو داشتند در آتش میسوختند که عده‌ای با یقین شهرداری را «مقصر» قطعی معرفی و تقاضای استعفای قالیباف را مطرح کردند. مسلم بود هیچ کس در چنین مدت کوتاهی نمیتوانسته تحلیل کارشناسی کند و علت حادثه را کشف. مسلم بود انگیزه‌ این لشگرکشی، سیاسی است. و تحقیق کارشناسی سه ماه طول کشید و مقصر شهرداری نبود.

🔹اینبار هم هنوز چندساعتی از سیل گلستان نگذشته بود که گفتند آیت‌الله نورمفیدی نماینده ولی فقیه (از وابستگان سیاسی اصلاح طلبان و از اقوام اقای حسن خمینی) به علت ارتباط پسرش با جنگل‌تراشی و تجارت چوب درختان، مقصر اصلی سیل است. سرعت قضاوت و محکوم کردن شان از سرعت خود سیل بیشتر بود. این نحوه قضاوت و بسیج افکار عمومی، طبیعی و سالم نیست و اینبار هم میشود حدس زد اغراض سیاسی در کار است.

🔸مساله دفاع از نورمفیدی اصلاح طلب یا قالیباف اصولگرا نیست. هرکدام در جای خود قابل نقد و اعتراضند. با جنگل‌تراشی و #غارتطبیعت هم مماشات نخواهیم کرد. رانت‌خواری روحانیت و آقازاده‌هایشان هم جرم است و در جای خود جلویش خواهیم ایستاد. اما تحلیل جنجالی و «علت‌یابی» غیرمسئولانه درباره مصایب ملی و جریحه‌دار کردن احساس جامعه وقتی دارد با مصیبت همدلی میکند، چیزی جز آمدنیوزی کردن سیاست و‌ #غارتامید نیست.
🔹و غارت امید از غارت منابع طبیعی به مراتب بدتر است. چرا که اگر امید را حفظ کنیم دوباره جنگلها را خواهیم کاشت. اما وقتی اینگونه بالا تا پایین نظام را به فساد متهم میکنیم، ایمان و‌امید جامعه به اصلاح را از بین میبریم و این قابل برگشت نیست.
🔸 «امیدکشون» و امیدتراشی از جنگل تراشی بدتر است. انگار عده‌ای جنبش سیاه نشان دادن همه چیز و همه کس راه انداخته‌اند. ایا اینها نمیدانند که بدون امید، اصلا «ما» یی باقی نمی‌ماند که بخواهد چیزی بکارد یا نکارد؟

🔹همه میدانیم که آمریکا و سعودی و اسراییل و بریتانیا و حتی اروپا پشت در ایستاده اند تا به امید این مردم شلیک کنند و پرنده‌های امید را دانه به دانه با تک-تیراندازان حرفه‌ای خود بزنند. باورکردنی نیست که عده ای در داخل چه با نیت جناحی چه با نیت خیر، چه با گرایش آزادیخواه چه با گرایش عدالتجو، چه با عقبه اصلاح طلبی چه با عقبه اصولگرایی و انقلابی، در فعالیتهایشان که چه بسا هرکدام به تنهایی مشروع و به حق است، آنقدر پیش بروند که کلیت امید مردم را هدف بگیرند. که نتیجه فعالیت‌شان نادانسته به همین تفنگهای امیدکش دشمنان خارجی فشنگ برساند.

به کانال تلگرام علی علیزاده بپیوندید: @jedaal

https://www.instagram.com/p/BvWtbH9BpEH/

"من با اطمینان می‌گویم: اسلام ابرقدرتها را به خاک مذلت می‌نشاند، اسلام موانع بزرگ داخل و خارج محدوده خود را یکی پس از دیگری برطرف و سنگرهای کلیدی جهان را فتح خواهد کرد." صحیفه امام ره جلد ۲۰ صفحه ۳۲۵

در فایل فوق می توانید عناوین پایان نامه های کارشناسی ارشد و دکترای مورد حمایت 10 مرکز تحقیقاتی مانند صندوق حمایت از پژوهشگران را مشاهده کنید و به سایر کسانی که در حال انتخاب عنوان پایان نامه هستند نیز ارسال کنید.

🔴 روایت افشین همتی رئیس سازمان نظام پزشکی استان سمنان از سیل شیراز

🔸افشین همتی رئیس سازمان نظام پزشکی استان که در شیراز به سر می‌برد در یادداشتی نوشت:
🔹"امروز شاهد صحنه های بسیار تلخ و دردناک گرفتاری مردم در سیلاب خروشان بودم
ولی صحنه های بینظیر انسان‌دوستی هموطنان خونگرم و بامعرفت شیرازی هرگز از یادم نخواهد رفت
به محض وقوع فاجعه پرسنل و مدیر هتل شیراز دربهای هتل را بروی مردم سیل زده باز کردند
از مردم با روی باز پذیرایی شد تمام غذاهای موجود در رستوران بسته بندی و رایگان پخش شد
چای و فرنی و قهوه بین مردم پخش شد
حوله ها بین مردم و بچه ها تقسیم شد
میوه و شیرینی داخل هتل به مردم داده شد و مردم داغدار و زیان دیده و بی پناه مورد مهر و محبت پرسنل مهربان هتل شیراز قرار گرفتند
این همه محبت بی‌دریغ جدا عجیب بود
حیف که فیلم برداری از مردم سیل زده اخلاقی نبود وگرنه تصاویری بی‌نظیر از بزرگواری هم‌وطنان شیرازی عزیز ضبط می‌شد"

✍بیداری ملت
@bidariymelat
@bidariymelat

لابه لای این خبرهای بد این تصاویر خوب از مرام و معرفت هموطنهای شیرازی یکم حالمونو بهتر میکنه❤️

✍بیداری ملت
@bidariymelat
@bidariymelat

♨️وقتی از ضرورت #سواد_رسانه_ای حرف می زنیم دقیقا یعنی همین

#شایعه_سازي عضو شوراي شهر در مورد توفان در تهران

🔹«احد وظیفه» مدیر پیش بینی سازمان هواشناسی شایعه وقوع طوفان در تهران تکذیب کرد.

🔹درحاليكه الهام فخاري ساعاتي پيش با ايجاد جو #ترس و #وحشت در مردم تهران، بدون ارائه مستندي ادعا كرده بود ساعت ١٧ در تهران طوفان مي آيد، رييس سازمان هواشناسي اين ادعا را تكذيب كرد.

❌توجه:
لطفا برای اطلاع دقیق از اخبار صحیح، به رسانه های رسمی کشور مراجعه کنید.

#شایعه
✍بیداری ملت
@bidariymelat
@bidariymelat

جناب آقای دکتر نجاتی حسینی پرسشهایی را تحت عنوان الهیات فاجعه مطرح کرده اند که در تجزیه و تحلیل آن مطالبی را متذکر شده ام که بنظر برای دیدگاه الاهیاتی امروزه ما بسیار مهم است. ایتدا مطلب ایشان را می آورم و سپس نظر خودم را می گویم.
حمید رضا آیت اللهی

الاهیات فاجعه: خداوند و ماشین طبیعت
سید محمود نجاتی حسینی
۵ فروردین ۱۳۹۸
♻️فاجعه های طبیعی مانند زلزله و سیل و‌سونامی و توفان و‌گردباد و بهمن بخشی از مکانیزم طبیعی ماشین مخرب طبیعت اند.
♻️فاجعه ها از منظرهای گوناگون اقتصادی (تبعات ضررهای اقتصادی فاجعه ها) ،روان شناسی اجتماعی (لطمات روحی روانی و ترومای ناشی از فاجعه ها بر روح و روان فرد و گروههای اجتماعی) و جامعه شناسی و انسان شناسی (نسبت جامعه و ‌فرهنگ با رخ دادن فاجعه ها و تاثیر اجتماعی فرهنگی فاجعه ها بر زندگی جمعی) بحث شده اند.
♻️اما جالب ترین و قابل تامل ترین سپهر مطالعه فاجعه های طبیعی ، «الاهیات فاجعه» است که‌ مضمون اصلی این بحث در باره نسبت «خواست خداوند» و «وقوع فاجعه های طبیعی» است.
♻️«الاهیات فاجعه» پرسش هایی مهم در این محدوده طرح می کند که قابل تامل اند و ضمنا پاسخ های مجاب کننده ای هم ندارد ،دست کم برای افرادی که شکاک اند و یا اعتقادات دینی سنتی ندارند ،و یا باورهای دینی مدرن شده و‌متزلزلی دارند ،و یا در اصل سکولارگرا هستند و چندان اعتقادی به این که ماشین طبیعت مخلوق خداوند مهندس است ندارند.
♻️اما پرسش هایی که از منظر« الاهیات فاجعه » قابل تامل اند:
🔰چگونه خداوند رحمان و رحیم اجازه میدهد فاجعه های طبیعی رخ دهند که جان هزاران انسان بی گناه را می گیرد؟
🔰چرا خداوند قادر متعال که بر هر کاری تواناست ، جلوی رخ دادن فاجعه های طبیعی را نمیگیرد ؟
🔰ایا وقوع فاجعه های طبیعی که هرروز جان هزاران انسان بی پناه و بی گناه را می گیرد ،با عدل الاهی و خیر گرایی خداوند منافات ندارد ؟
🔰ایا به راستی ماشین طبیعت به عنوان روبوت دست ساخت خداوند ، از گناه کاران به واسطه فاجعه های طبیعی انتقام می گیرد ؟
🔰ایا فاجعه های طبیعی ، الارم خداوند و نازشصت خداوند برای یاداوری خداوندی اوست و این که او به عنوان قادر متعال بر هر کاری از جمله به خشم دراوردن طبیعت قادر و تواناست ؟
🔰ایا وقوع فاجعه های طبیعی به عنوان منطق و‌مکانیزم ماشین طبیعت ، تحقیر کننده علم و تکنولوژی حقارت امیز و محقر و محدود انسان است ؟
♻️همه این پرسش های فلسفی که در باره نقش خداوند در به کارگرفتن ماشین طبیعت برای رخ دادن فاجعه های طبیعی است ، در «الاهیات فاجعه» پرسش هایی قابل تامل اند ،خصوصا برای دانش پژوهان علوم اجتماعی که صرفا متوجه «جامعه شناسی - انسان شناسی فاجعه » اند و صرفا به نسبت میان جامعه و فرهنگ و فاجعه های طبیعی می اندیشند اما از نقش پرسش های فلسفی عمیق و حقیقی تری از نوع «الاهیات فاجعه» غافل اند.
♻️ اما این که چه‌ پاسخ هایی در« الاهیات فاجعه » برای این پرسش ها فراهم شده است ، خود محل تامل است .خصوصا ازین حیث که در الاهیات ابراهیمی ( یهودیت و مسیحیت و اسلام ) خداوند فعال مایشائ است و خواست او برتر و سرتر از خواست انسان است و چون خیرخواه است بنابراین رخ دادن فاجعه های طبیعی در ذات خود خیر است ، اما خواست و دخالت بشر ،این فاجعه ها را به شر تبدیل می کند .بنابرین از منظر الاهیات ابراهیمی خصوصا الاهیات اسلامی که کتاب مقدس قرآن تجلی ان است ، طبیعت مخلوق در اختیار فرمان الاهی است و همه چیز در آن وفق سنت الاهی تقدیر شده و برنامه ریزی شده رخ می دهد.لذا سیل و‌زلزله و سونامی و‌توفان و گردباد و صاعقه و‌بهمن همگی پدیده ها و فنومن های الاهی ( آیات الله ) هستند و هر کدام نشان دهنده اقتدار بلامنازع الهی اند . طبیعت «خود فرمان» نیست ،«خدافرمان » است
در الاهیات آسیایی (زرتشتی گری، هندوییزم، بودیزم، کنفوسیانیزم، شینتوییزم، تائوئیزم) اما اصل چنین پرسش هایی خود محل تامل است، چرا؟ چون در این ادیان غیر ابراهیمی، طبیعت خود فرمان است تا خدافرمان .لذا احتمال طرح پرسش هایی از جنس نسبت خداوند با فاجعه های طبیعی از بیخ و بن منتفی است .
♻️با تمام این اوصاف ، و با وجود اهمیت و ارزش علمی جامعه شناسی ،انسان شناسی ،اقتصاد و روان شناسی اجتماعی فاجعه های طبیعی که به دنبال شناخت تاثیر دوگانه انسان و طبیعت و محیط زیست و فاجعه های طبیعی هستند و یافته های علمی ان ها می تواند در «مدیریت بحران فاجعه های طبیعی : رصد کردن ،پیش بینی ، پیش گیری ، واکنش سریع ، بازسازی فرد و جامعه فاجعه زده و‌ فاجعه دیده» موثر و سودمند واقع شوند، اما پرسش های «الهیات فاجعه» نیز می تواند ، ظرفیت اندیشیدن مجدد به نسبت انسان و طبیعت از طریق خداوند را فراهم اورد .
♻️بدون شک «الاهیات فاجعه» می تواند ، منظری جدید از نوع فلسفی دینی آن به روی دانش - تکنولوژی شناخت طبیعت و‌ فاجعه های طبیعی باز کند، که هر چند جنس آن کاربردی و توسعه ای نیست، اما به لحاظ تشفی الام و ترمیم تروما و‌ تقویت اراده انسانی برای مواجهه مقتدرانه با فاجعه های طبیعی کارساز است.

بسمه تعالی
تجزیه و تحلیل الهیات فاجعه از منظر فلسفه دین
تکمله ای بر پرسشهای آقای دکتر سید محمود نجاتی حسینی
حمیدرضا آیت اللهی
6 فروردین 1398
برخی پرسشهای عمیق دینی در شرایط خاصی دوباره سربر می آورند و به علت تحلیلهای غلط اضطراب ایمانی ایجاد می کنند. محقق گرانقدر جناب آقای دکتر نجاتی به خوبی پرسش فلسفی و الهیاتی مربوط به بلایا و شروری را که به یکباره اتفاق می افتد بیان کردند. البته بنظر می رسد بلایا و شرور تعبیر بهتری نسبت به فاجعه باشد که بیشتر ناظر به عملکرد انسانی است. اما به هر حال در نوع پرسش هیچ تفاوتی ایجاد نمی کند. برای تجزیه و تحلیل این پرسش موارد ذیل را باید توجه نمود:
1- در دورانی که بشر زندگی عادی خود را می کند بسیاری از این پرسش ها خود را در لابلای زندگی عادی بشر چنان گم می گنند که دیگر حوصله ای برای بررسی آنها وجود ندارد. لذا هرگونه توجیهی به راحتی پذیرفته می شود. اما در هنگامی که یک تغییر ناگهانی اتفاق افتد پرسش ها سر باز می کنند و توجیه های سطحی قبلی ناتوانی خود را نشان می دهند. هرچه فاجعه بزرگتر پرسش جدی تر!
2- برخی آموزه های دینی تاکید می کند که به علت نافرمانی از خداوند و یا کفر و گناه فاجعه هایی توسط خداوند برای آن جامعه پدید می آید.
3- برخی آموزه های دینی تاکید دارند که برخی بلایا بخاطر ارتقاء سطح دینداری مومنان است و این سختیها باعث رشد و نمو انسانهای دیندار می گردد.
4- برخی آموزه های دینی اشاره دارند که اگر مومنان ایمان بیاورند خداوند برکاتش را برای آنها می فرستد و وفور نعمت را برایشان به ارمغان می آورد.
5- برخی آموزه های دینی اشاره دارند که ستمگران و کفرگویان و مسخره کنندگان مبدا و معاد نیز بجای عذاب دنیوی امکانات بیشتری پیدا می کنند تا ذات ناپاک خود را بیشتر نشان دهند و برگناهان خود بیفزایند تا در منجلاب فساد بیشتر و بیشتر غوطه بخورند و در نهایت خود باعث شوند که خودشان را در سقوط معنوی و محرومیت از رحمت خداوند برای رشد معنویشان به ورطه نابودی بکشانند.
6- همانگونه که در چهار شماره قبلی دیدیم خداوند سختی ها و رنجها را هم برای مومنان و هم برای کافران در شرایط متفاوتی مقدر می فرماید؛ و همچنین نعمتها و خوشی ها را برای مومنان و کافران در شرایط دیگری پیش می آورد. حال سوال اینجاست اگر سختی و مصیبت برای قومی پدید آید ناشی از آزمون الهی برای رشد مومنان است یا ناشی از عذاب الهی برای فاسقان بخاطر کفر و فسقشان؟ و اگر نعمتی برای گروهی دیگر نازل شود آیا خداوند آن را در جهت نزول برکات برای مومنان فرو فرستاده است یا مهلتی است که خداوند برای کافران می دهند تا ذات کثیفشان بیشتر آشکار شود و در منجلاب بیشتر فرو روند؟
7- جالب اینجاست برای تحلیل علت هر واقعه ما با هر دو روی این توجیه ها نزد مومنان مواجه می شویم. در هنگام بروز فاجعه ها و شرور تحلیل برخی مومنان آن است که این به علت فسق برخی انسانهاست و گروهی دیگر معتقد هستند که این مرارت ها امتحان های الهی است تا مومنان آبدیده تر شوند! یا اگر به مومنان نعمتی برسد و فراوانی و برکات نازل گردد آن را به علت ایمان و اعمال صالح برخی مومنان می دانند که خداوند بر آنها نازل کرده است (مثل دعاها و کرامات و امدادهای غیبی و..) و وقتی می بینند با اینکه کافران و فاسقان دست از بی دینی خود بر نمی دارند بازهم آنها بیشتر از مومنان از نعمتهای بسیاری بهره مند می شوند و خوشی های بیشتری پیدا می کنند در آن صورت آن را به علت سنت املاء و استدراج الهی برای افزوده شدن بر گناهشان می دانند. حال ما چه کنیم با این تحلیل های به ظاهر متناقض؟؟!!!

حال بیایید واقعیات را با این فروض بسنجیم:
1- اگر فاجعه ای رخ دهد مثل سیل یا زلزله و این به علت فسق در جامعه باشد آیا می توان قبول کرد که افراد بی گناهی که نقشی در آن فسق نداشته اند مثل کودکان نیز باید مستوجب آن بلا گردند؟ یا چگونه است که جوامعی با میزان گناه بیشتری وجود داشته اند ولی آنها در معرض این بلایا قرار نمی گیرند و هیچ عتاب و خطابی به آنها نمی شود؟ اگر سیل در استان گلستان و در میان مسلمانان اتفاق افتد چرا در شهرهایی که برای انواع فساد ساخته شده است و همواره در حال فسق هستند نازل نمی شود؟ البته توجیه هایی برای این موارد می شود که چندان منطقی بنظر نمی رسد.
2- اگر جامعه ای یا فردی با تلاش و پشتکار خود بتواند موفقیتها و خوشی های بزرگی را بدست آورد آیا می توان آن را از باب املاء و استدراج دانست؟ آیا می توان تلاش برخی کشورها در پیشرفت و آبادانی را به خداوند نسبت داد که خداوند می خواسته است آنها در منجلاب بیشتر فرو روند؟ در حالی که جوامع دیندار به علت بی تدبیری شان روز به روز وضعیت بدتری را پیدا می کنند. این توجیه چقدر قابل قبول است؟
3- اگر قرار باشد خداوند برکاتش را بخاطر ایمان مومنان نازل کند پس چه حاجت به سختی کشیدن برای رسیدن به خوشی؟ گویا باید گوشه ای نشست و بر ایمان خود افزود تا هم از بلا مصون باشیم و هم نعمتهای بیشتری از جانب خداوند برما نازل گردد. اما هیچ واقعیتی این موضوع را (حتی با هزار اما و اگر) تایید نمی کند. اینگونه است که برخی مومنان وقتی می بینند از کار صالحشان و عباداتشان از بسیاری بی دینان عقب هستند احساس می کنند که در این زمینه فریب خورده اند و ایمانشان ربطی به نزول برکات ندارد!!
4- اگر قرار است رنجها و مصیبت ها برای آزمون مومنان و برکشیدن معنوی آنها باشد، پس چرا برخی افرادی که ایمان ندارند دچار این بلاها می شوند؟ در جوامعی که کفر آن را سراسر فراگرفته است چگونه باید توجیه کنیم که برخی باید رنج بکشند و برخی دیگر که در حد اینها کافر هستند آنها باید در خوشی باشند؟ پس محنت برخی و نعمت برخی دیگر ربطی به کفر آنها پیدا نمی کند.

رحمانیت و رحیمیت
برای بررسی این موضوع از منظر الهیاتی و دینی باید بتوانیم نگاه درستی از صفات خداوند و نحوه فاعلیت خداوند در عالم داشته باشیم. رمز بی معنا بودن این تعارض ها در تحلیلی است که از دو صفت رحمانیت و رحیمیت خداوند خواهیم داشت. لذا باید ابتدا درباره این دو صفت توضیح دهیم:
رحمانیت خداوند، همان لطف و عنایت و بخشندگی خداوند است که فراگیر است. این رحمت خداوند همه چیز را در بر گرفته است و موجودات متناسب با نیازهایشان در معرض رحمت خداوند برای رفع نیازشان هستند. این رحمت ربطی به ایمان و کفر افراد ندارد و طبق یک روال منطقی و قانونمند برای تمامی موجودات هست. مجرای فعل خداوند در این زمینه را می توان به کلیه تحولات و استعدادهای ذاتی عالم نسبت داد و می توان گفت این اراده خداوند از مجرای قوانین طبیعت و عالم محقق می شود. اما این قوانین چون کاملا در هر لحظه وابسته به عنایت خاص الهی هستند بنابر این خداوند با اعطای وجود به موجودات و ابقای لحظه به لحظه قوانین عالم همواره در کار است و کلیه تحولات نیز به او منتسب هستند چرا که اراده او هر لحظه به قوانین طبیعت و ثابت بودن آن قرار گرفته است. یه همین دلیل است که می گوییم هیچ تحولی و هیچ استعداد تحولی در عالم بجز به فرمان و اراده لحظه به لحظه خداوند نیست.
حال اگر انسانهایی از این قوانین استفاده کنند و با پشتکار خود موفقیت هایی بدست آورند خداوند از هیچ کس آن را مضایقه نمی کند، چه مومن باشد چه کافر. اگر بر اساس قوانین طبیعت گندم بکاریم و آن قوانین را در استخدام خود درآوریم حتما نعمت رسیدن به محصول را خواهیم داشت. اگرچه تمامی این نتایج به اراده خداوند وابسته است ولی خداوند به ایمان و کفر افراد کاری ندارد و نتیجه آن به پشتکار خود آنها وابسته است.
همین طور است اگر افرادی از این قوانین استفاده نامناسب بکنند و آن را برای مصیبت ها و جنگ ها و خشونت ها بکار گیرند بازهم در معرض مصیبت های کارشان قرار می گیرند و خداوند این نتایج بد را در قوانین طبیعت قرار داده است و چه مومن چه کافر در معرض عواقب آن قرار خواهند گرفت.
اما خداوند صفت رحیمیت را هم دارد ولی این صفت به ایمان و کفر بستگی دارد. اگر کسی مومن بود خداوند او را در معرض رحمت خاص دیگری قرار می دهد که کافران از آن محروم هستند. یا اگر فسق وکفر و نافرمانی گروهی بالا بگیرد خداوند این رحمت خاصش را از آنها مضایقه می کند و به نحوی آن ها به سقوط می افتند و وضع بدتری پیدا خواهند کرد. اما سوال اینجاست که چرا خداوند این رحمت خاصش را برای برخی مومنان که در رنج و عذاب هستند نازل نمی کند و زندگی مرفه و لذت بخشی به آنها نمی دهد؟

اگر خداوند کمال انسان را در رشد معنوی و اخلاقی او بداند و از انسان نیز توقع داشته باشد که ارتقاء روحی و معنوی پیدا کند پس اگر رحمت خاصی هم نسبت به مومنان بکند باید در این جهت باشد نه در جهت خوش گذرانی او؛ که در برخی مواقع با رشد معنوی او منافات اساسی دارد. حال برای رشد معنوی انسان در برخی مواقع خداوند بر مومنان سخت می گیرد و در برخی مواقع امکانات بیشتر در اختیارشان قرار می دهد؛ اما تمام اینها در جهت کمک به مومن برای ارتقاء معنوی اش است. به همین جهت است که خداوند بزرگترین رحمت خود را غفران می داند و در در قران رحیم را با غفور می آورد. ولی این رحمت خاص منحصر به غفران نیست بلکه در قالب نعمت و امکانات ظاهری و یا سختی های ظاهری نیز این رحمت جلوه گر است.
معلمی که در کلاس تمام هم و غمّش رشد علمی دانش آموزانش باشد دو نوع لطف به شاگردانش می کند: در یک نوع آن در کلاس برای تمامی دانش آموزان درس می دهد و کاری به خوب و بد بودن دانش آموزان ندارد. لطف دیگرش توجه خاص به کسانی است که از درسش استفاده می کنند و سعی می کنند تا رشد علمی پیدا کنند. به همین جهت گاهی برای رشد بیشتر علمی دانش آموز کوشا، او را با جایزه ای ارزشمند و مادی تشویق می کند و گاهی کارهای سخت تر و مسائل عمیق تری به او می دهد تا او رشد کند. اما اگر دانش آموزی بازیگوشی کند بدترین مجازاتی که برای او می تواند قائل شود این است که به او بی محلی کند. اگر خواست بجای کلاس درس به خوشگذرانی بپردازد راه را برای او باز می کند و گاهی نیز که از حد بیرون می شود تنبیه هایی برای او قرار می دهد تا بقیه بدانند اینگونه رفتار دانش آموز بازیگوش مورد تایید او نیست.

حال با توجه به تمامی مطالبی که تا کنون ذکر شد این نتیجه ها را می توان گرفت:
هر مصیبتی ناشی از توجه خاص خداوند برای بوجود آوردن آن سختی و مرارت نیست بلکه برخی وقتها عوامل خاص طبیعی در جریان قوانین ثابت طبیعی (که برخی آثارش رحمانیت و به ظاهر نعمت است و برخی از آن نیز به رحمانیت نمی رسد و فقدان و سختی به همراه می آورد) بر اساس آن که نمی تواند در معرض رحمت عام خداوند قرار گیرد بوجود می آید. اگر سیلی رخ دهد ناشی از آن است که قوانین سیالها و انرژی آب و غیره در جایی به صورت نعمت ظاهر می شود و در جایی بصورت مصیبت. این موارد اگر چه به علت عنایت لحظه به لحظه خداوند در برقراری و ثبات قوانین، تماما به خداوند استناد می شود ولی ناشی از کفر و ایمان نیست. به عبارت دیگر:
• هر مصیبتی ناشی از عذاب الهی برای کافران یا آزمون و برتر کشیدن مومنان نیست، بلکه برخی مواقع اینگونه است.
• برخی سختی ها و مصیبت ها می تواند ناشی از عذاب الهی یا برتر کشیدن مومنان باشد.
• هر نعمتی نیز بخاطر عنایت و لطف خداوند به مومنان نیست و هر نعمتی نیز برای بدبخت تر کردن کافران نیز نیست. برخی از آنها ناشی از رحمانیت خداوند است و ربطی به ایمان و کفر ندارد و برخی بخاطر رحیمیت است که این رحیمیت توسط مومنان جلب می شود و کافران از آن محروم هستند.
• پس برخی نعمتها ناشی از توجه خاص خداوند است و برخی نیز رحمت فراگیر اوست.
لذا باید از استناد یک نعمت یا مصیبت به خداوند از باب رحیمیت یا توجه خاص خداوند اجتناب کرد و هرچه رخ می دهد را نمی توان با اینگونه موارد توجیه کرد. پس وقوع سیل هم می تواند به علت قوانین عام طبیعت که تماما منسوب به اراده خداوند است رخ دهد و هم می تواند به عنوان عذاب فاسقان یا آزمون مومنان در مواقع بخصوصی باشد. بنظر می رسد در ابتدای دعوت انبیاء به علت سطح فکر پایین بشر عنایت های خاص خداوند یا مضایقه او از رحمت خاصش بیشتر بوده است و با رشد بشر اینگونه موارد بگونه ای دیگر جلوه گر شده است.

حال سوال دیگری مطرح می شود و آن این که از کجا بفهمیم یک نعمت ناشی از رحمانیت خداوند است یا رحیمیت او؟
اگر چه اصل رحیمیت را باید در غفران الهی جستجو کرد ولی خداوند برخی از این رحمت ها را بگونه ای نشانه گذاری می کند که بنده متوجه خاص بودن او بشود. مثلا ذکر شده است اگر کسی تقوا پیشه کند خداوند از جایی که گمان نمی کند به او روزی خاص می دهد. این که او حدس نمی زد از جای خاصی به او روزی برسد وبه یکباره آن را از آنجا دریافت می کند نشانه ای است که خداوند بر آن نعمت گذشته است تا بنده بتواند درک کند این نعمت از باب رحیمیت است نه رحمانیت. معمولا مومنان می توانند برخی از این موارد را بفهمند به شرط آنکه ملاک نعمت یا نقمت بودن یک امری را بر اساس رشد معنوی که ایجاد می کند قرار دهند.
در نتیجه، اگر سیلی یا مصیبتی بر جامعه ای نازل شد حتما با اراده خداوند است ولی این اراده گاهی ارده قوانین ثابت است و گاهی بخاطر عنایت خاص او ست که به مومنان برای برکشیدن آنها می شود و یا عذابی است که بر کافران و فاسقان می شود به هر حال هردو مستند به فاعلیت خداوند است بدون آن که نسبت ظلمی به خداوند نسبت داده شود و یا بیعدالتی در کار او دیده شود.
حمیدرضا آیت اللهی