🚸 BOLALAR ESHITMASA HAM, KUZATISHADI…

"Bolalar sizni eshitmayotganidan xavotir olmang; ular sizni doimo kuzatishayotganidan xavotir oling."
— Robert Fulghum

Bu fikr oddiy, ammo juda chuqur. Biz ko‘pincha bolalarning og‘zaki buyruqlarimizga bo‘ysunmasligidan shikoyat qilamiz. Aslida esa bolalar eshitishdan ko‘ra, ko‘proq kuzatadilar.

🔎 Ular sizning qanday gapirishingizni emas, qanday tutishingizni kuzatadi.
🗣 “Kitob o‘qigin” deymiz, lekin o‘zimiz telefonni qo‘ymasak — ular og‘izdan chiqqan so‘zga emas, ko‘z bilan ko‘rgan odatga ergashadi.

🏫 O‘qituvchilarning har bir qadami, har bir harakati — o‘quvchilar uchun signal. Siz xotirjam bo‘lsangiz, ular ham tinchlanadi. Siz adolatli bo‘lsangiz, ular ham adolatni qadrlaydi. Siz sabr qilsangiz, ular ham o‘rganadi.

🧠 Shunday ekan, eng yaxshi tarbiya bu — o‘rnak bo‘lishdir. So'zlarimiz bilangina emas, o'rnak bo'lish bilan o‘rgataylik.

Javlonbek Rustamjonov

@rustamov_edu

📚Dars berishdan ➡️ anglashtish sari

Ko‘pchilik adabiyot darsini faqatgina asar matnini o‘qish, muallif hayotini yodlash, tahlil qilish deb tushunadi. Ammo aslida adabiyotga to'g'ri yondashuv o‘quvchining tafakkuri, qalbi va ma’naviyatini shakllantiruvchi eng kuchli vositadir.

🔸 Dars berish — adib hayotini yodlatish, asarni tahlil qildirish, baho qo‘yish.
🔸 Anglatish — o‘quvchini o‘sha asar ruhiyatiga singdirish, obrazlar orqali hayotni anglatish, o‘z fikrini aytishga undash.

💡 Misollar:

- “O‘tgan kunlar”dagi Otabek obrazini tahlil qilish — bu dars berish.
- O‘quvchidan: “Siz Otabek o‘rnida bo‘lganingizda nima qilardingiz?” deb so‘rash — bu anglash

- “Tilshunoslik” bo‘limida qoidalardan test olish — bu dars berish.
- O‘quvchiga o‘z blogi, hikoyasi yoki monologi orqali imloviy xatolarini o‘zi aniqlashga yo‘l ochish — bu anglash.

❗️Adabiyot va til darsida haqiqiy pedagogika qanday bo‘ladi?

- O‘quvchining fikriga quloq tutish va so‘z erkinligiga imkon berish
- Fikr almashish va matnli mulohaza muhitini yaratish
- Til qoidalarini hayotiy matnlar orqali o‘rgatish
- Xatolar uchun jazolamaslik, balki tuzatish jarayonini o‘zi ko‘rib chiqish
- Yodlashdan emas, anglash, his qilish, so‘z orqali fikr bildirishga o‘rgatish

Javlonbek Rustamjonov

@rustamov_edu