📝 Essening qisqacha mazmuni:
Mavzuda yutuqli o‘yinlar va shoularning jamiyatga ta’siri baholanadi. Muallif har ikki fikrga e’tibor qaratib, statistik misollar, iqtiboslar keltiradi. Yakunda esa salbiy tomonni ustun qo‘yib, o‘z nuqtai nazarini bildiradi.

📊 Bandma-band baholash
1. Publitsistik uslubga moslik — ✅ 1.5 ball
Izoh:
Matnning ohangi asosan publitsistik. Biroq ayrim joylarda og‘zaki so‘zlashuv uslubiga yaqinlashgan ifodalar bor:
“Olma pish, og‘zimga tush”, “go‘sht qopqonda bo‘ladi”, “qaram bo‘lib qolmasinlar”
Bu iboralar tinglovchi/ko‘ruvchiga mo‘ljallangandek, og‘zaki ko‘rinish olgan. Shuning uchun 1.5 ball.

2. Qarashlar va shaxsiy fikr yoritilishi — ✅ 2 ball
Izoh:
Ikkala pozitsiya aniq yoritilgan:
Qarshi fikr (aldov, ishonchsizlik, zararlar)
Ijobiy tomonlar (korxona foydasi, real g‘oliblar)
Shaxsiy fikr ham oxirgi abzasda aniq bayon etilgan.

3. Dalillar bilan asoslash — ✅ 2 ball
Izoh:
Misollar ko‘p:
Coca Cola misoli (2018)
“Omad shou” statistikasi
Uzex ma’lumotlari
Bu misollar real, statistik va mavzuga bevosita aloqador. Dalillash yuqori darajada.

4. Matn tuzilishi (kirish, asosiy qism, xulosa) — ✅ 2 ball
Izoh:
Matnning tuzilishi aniq:
Kirish: mavzuga kirish va savol
Asosiy qism: ikki qarash, misollar
Xulosa: aniq va qattiq nuqtai nazar.
Tuzilma mukammal.

5. Mantiqiy tuzilish va abzaslar — ✅ 2 ball
Izoh:
Matn abzaslarga yaxshi ajratilgan, har bir xatboshida yangi fikr ochilgan. Gaplar bir-biriga bog‘langan. Matn oqimi yaxshi.

6. Mantiqiy izchillik, takror yo‘qligi — ✅ 2 ball
Izoh:
Takroriy jumlalar yoki fikrlar yo‘q. Har bir paragraf yangi asos, yangi dalil yoki mulohaza bilan ajralgan.

7. Imlo xatolari (orfografiya) — ✅ 1 ball
Izoh:
Imlo xatolari mavjud:

“Tashkillangan” → “tashkil qilingan” to‘g‘riroq
“sifatsiz” → “sifatsiz” so‘zi mavjud, lekin salom yoki aniq kontekstda buzilgan ko‘rinadi
“bo'ladi ,aldovga” → verguldan oldin bo‘shliq noto‘g‘ri
“shtrix kodlar, sifra raqamlar” → “shifrlangan raqamlar” to‘g‘riroq
Shu kabi 3-4 ta imlo noaniqligi bor — 1 ball.

8. Punktuatsiya xatolari (tinish belgilari) — ✅ 1.5 ball
Izoh:
Ko‘p hollarda verguldan keyin bo‘sh joy qo‘yilmagan:
“adalatsiz ,aldovga…”
“fikrga qarshilar ham anchagina.”
Yozuv ritmiga ta’sir qilmaydi, ammo ruxiy intizomda pasayish bor.

9. Qo‘shimchalar bilan bog‘liq xatolar — ✅ 2 ball
Izoh:
Qo‘shimchalar to‘g‘ri qo‘llanilgan. “egasiga aylanishi”, “foyda olishi”, “hajmi oshadi” – grammatik tuzilma mukammal.

10. So‘z qo‘llashdagi uslubiy xatolar — ✅ 1.5 ball
Izoh:
Ba’zi so‘zlar aniq kontekstga mos emas:
“sifra raqamlar” → “shifrlangan raqamlar” deyish to‘g‘riroq
“jamiyatimizda esa bu holatga turli qarashlar mavjud” – noaniq ohang
1-2 o‘rinda noaniqlik bor.

11. Lug‘at boyligi va ifodalilik — ✅ 2 ball
Izoh:
Maqollar, iqtiboslar, statistik misollar – matnga boylik bag‘ishlagan.
“Qopqondagi go‘sht”
“Olma pish, og‘zimga tush”
“Yaxshigina daromad egasiga aylanish”
So‘zlar xilma-xil, jonli.

12. Adabiy til me’yori (sheva, jargon, parazit so‘zlar) — ✅ 2 ball
Izoh:
Sheva yo‘q, jargon yoki parazit so‘zlar ishlatilmagan. Tili toza va adabiy.

✅ JAMI BALL: 21.5 / 24
📘 Yakuniy baho va tavsiya:
Bu esse mavzuni har tomonlama qamrab olgan, dalillari kuchli va o‘quvchini fikrlashga undaydigan mukammal yozma ish namunasi. Muallif:
Har ikki pozitsiyani yoritgan,
Statistik dalillar bilan mustahkamlagan,
Yozma nutq tuzilmasiga amal qilgan.
Kamchiliklar faqat imlo va uslubiy aniqlikda 1-2 o‘rinda bo‘lib, umumiy bahoga kuchli ta’sir qilmaydi.

🎯 Yakuniy baho: 21.5 / 24 ball – “Yuqori darajada”

Eslatma: bu tayyor qolip emas. Bu qurilmalardan o'z yo'nalishingizda boshi berk ko'chaga kirib qolganingizda vaziyatdan chiqish uchun foydalanishingiz mumkin.

Tavsiya: bu qurilmalarni imtihonga qadar mashq qilish tavsiya etiladi. Tayyorligicha yodlab olib, imtihonda ishlata olmaysiz. Buni o'zlashtirish va o'zingizniki qilish uchun 3-4 esseda sinab ko'rishingiz kerak.

Albatta! Quyida siz yuborgan esseni Ona tili va adabiyot fanidan yozma ishni baholash mezonlari asosida bandma-band tahlil qilaman. Har bir mezon maksimal 2 ball, jami 24 ball. Har band uchun izohlar beriladi va yakunda aniq yakuniy ball chiqariladi.

📝 Essening qisqacha mazmuni:
Muallif tarbiya berishda tarixiy shaxslar va zamonaviy ishbilarmonlar o‘rtasida qarama-qarshi qarashlarni muhokama qiladi. Har ikki fikrga e’tibor qaratilgan, so‘ng esa har ikkisini uyg‘unlashtiruvchi umumiy pozitsiya bildirilgan.

📊 Bandma-band baholash
1. Publitsistik uslubga moslik — ✅ 2 ball
Izoh:
Esseda jamiyatga murojaat ruhida, mulohazali ohangda yozilgan fikrlar mavjud. Til jiddiy, badiiylik me’yorda. Publitsistik uslubga to‘liq mos.

2. Qarashlar va shaxsiy fikr yoritilishi — ✅ 2 ball
Izoh:
Ikki pozitsiya aniq ifodalangan:
Tarixiy shaxslardan o‘rnak olish,
Bugungi mashhurlarni ko‘rsatish.
Muallif esa har ikkalasini “yo‘lning bekati” deb ifodalaydi – bu o‘ziga xos shaxsiy fikrdir.

3. Dalillar bilan asoslash — ✅ 1.5 ball
Izoh:
Fikrlar dalillangan, lekin asosiy dalillar fikr doirasida qolgani uchun 0.5 ball tushadi.
Masalan, “psixologlar aytadi” deyilgan, ammo aniq iqtibos yoki misol keltirilmagan.
Dalillar umumiy, lekin mavzuga mos.

4. Matn tuzilishi (kirish, asosiy qism, xulosa) — ✅ 2 ball
Izoh:
Kirish – betakror va falsafiy: “Hayot yo‘lidagi bekatlar...”
Asosiy qism – ikkita asosiy pozitsiya va izohlari
Xulosa – kuchli umumlashtirish
Tuzilma aniq va puxta.

5. Mantiqiy tuzilish va abzaslar — ✅ 2 ball
Izoh:
Matn abzaslarga to‘g‘ri bo‘lingan, har biri alohida fikrni o‘z ichiga olgan. O‘tishlar silliq.

6. Mantiqiy izchillik, takror yo‘qligi — ✅ 2 ball
Izoh:
Fikrlar izchil, takrorlanmaydi. Har abzas yangi fikr olib kiradi.

7. Imlo xatolari (orfografiya) — ✅ 1.5 ball
Izoh:
Quyidagi xatoliklar mavjud:
“foydalananish” → “foydalanish”
“yo’lchi yulduzdek” → bu o‘rinli, lekin tarjima ohangida.
“moziyga qarab ish ko‘rmoq” – maqol, ammo tirnoqda berilmagan.
Imlo xatolari ko‘p emas, lekin aniqlik talab etiladi.

8. Punktuatsiya xatolari (tinish belgilari) — ✅ 1.5 ball
Izoh:
Ko‘plab verguldan keyin bo‘shliq yo‘q, yoki nuqta o‘rnida vergul keltirilgan. Masalan:
“Tarix –biz uchun ibrat,” → “Tarix – biz uchun ibrat,”
“deyilgan, ammo” → verguldan keyin bo‘shliq kerak.

9. Qo‘shimchalar bilan bog‘liq xatolar — ✅ 2 ball
Izoh:
Qo‘shimchalar to‘g‘ri, zamon, shaxs va egalik qo‘shimchalari yaxshi qo‘llangan. Grammatik jihatdan to‘g‘ri.

10. So‘z qo‘llashdagi uslubiy xatolar — ✅ 1.5 ball
Izoh:
“Tarixning ajoyibotlari bilan emas...” – bu ibora mavhum va biroz chalkash.
Shuningdek, “bekat”, “vosita” so‘zlari ko‘p ishlatilgan, lekin ba’zida mantiqan og‘irlik beradi. 1–2 o‘rinda aniqlik yo‘q.

11. Lug‘at boyligi va ifodalilik — ✅ 2 ball
Izoh:
“Hayot yo‘lidagi bekat”, “yo‘lchi yulduzdek”, “tarbiya ilohiy ne’mat” – bular ta’sirchan, obrazli iboralar. Til boyligi yuqori.

12. Adabiy til me’yori (sheva, jargon, parazit so‘zlar) — ✅ 2 ball
Izoh:
Til adabiy. Hech qanday jargon, og‘zaki tildan o‘tgan ibora, parazit so‘z yo‘q.

✅ Jami ball: 22 / 24
📘 Yakuniy baho va tavsiya:
Bu esse mazmunan chuqur, ifodaviy jihatdan boy, fikrga asoslangan mukammal yozma ishdir. Muallifning falsafiy kirish va kuchli xulosa yozishi, mavzuni estetik tilda bayon qilishi alohida e’tiborga loyiq.

🔻 Kamchiliklar:
Dalillarning aniq manbasi yo‘q (psixologlar, zamonaviy misollar iqtibossiz),
Imlo va punktuatsiyada kichik e’tiborsizliklar bor.

🎯 Yakuniy baho: 22 / 24 ball – Yuqori darajadagi yozma ish