‍ طرح مطالعاتی تهیه پرونده ثبتی سه دهکده در ارتفاعات سفیدکوه / حفظ فرهنگ غنی مردمان کوهستان سفیدکوه مکران

پرونده ثبتی سه دهکده نَدودوک (بارگدن)، گوجگ دَپ (کوچکدام) و کددپ (کُدگَری) که از روستاهای منحصر به فرد در استان سیستان و بلوچستان به شمار می‌روند توسط پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در حال تدوین است.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، بهروز عمرانی رییس پژوهشگاه با اعلام این خبر گفت: این سه روستا که در منطقه کوهستانی و صعب‌العبور سفیدکوه مکران واقع شده‌اند دارای معماری مدور دازی و سنگی هستند که شباهت بسیار زیادی با روستاهای دوره نوسنگی دارند.
او با بیان اینکه مردمان روستاهای یاد شده به شیوه دامداری‌، کشاورزی و باغداری امرار معاش می‌کنند و تعاملات فرهنگی این جوامع بسیار به جوامع نوسنگی و مس و سنگی نزدیک است تصریح کرد: چنین جوامعی با ویژگی‌های منحصر به فرد پیش‌ازتاریخی در ایران تنها در این منطقه از استان سیستان و بلوچستان به چشم می‌خورد که متاسفانه با سهل‌انگاری‌های صورت گرفته به سرعت در حال نابودی هستند.
وی تأکید کرد: حفظ این روستاهای در حال تخریب به صورت موجود، علاوه بر حفظ فرهنگ جوامع روستانشین بلوچستان می‌تواند بستری را برای انجام مطالعات پژوهشگران حوزه میراث فرهنگی و گردشگری باشد.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری خاطرنشان ساخت :در این راستا پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری بر آن شد تا در مرحله نخست با ثبت سه روستای یاد شده به حفظ فرهنگ و ساختار این جوامع کمک کند.
او گفت : به منظور تدوین پرونده‌های ثبتی این سه روستا تیمی به سرپرستی حسین واحدی هم‌اکنون در منطقه یاد شده حضور دارد و در حال گردآوری اطلاعات مربوط به مطالعات باستان‌شناسی، زبان‌شناسی، مردم‌نگاری و مستند سازی هنرهای سنتی حول سه روستای بارگدن، کوچکدام و کددپ هستند.
عمرانی در پایان ابراز امیدواری کرد : در آینده نزدیک با ثبت روستای‌های یاد شده ، فرهنگ غنی مردمان کوهستان سفیدکوه مکران حفظ شود.
@richt

‍ فصل دوم بررسی باستان شناختی منطقه سفیدکوه با مشارکت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و پژوهشکده باستان شناسی در راستای ثبت سه دهکده نَدودوک (بارگدن)، گوجگ دَپ (کوچکدام) و کددپ (کُدگَری) حول محور این سه دهکده به انجام رسید.حسین واحدی سرپرست هیئت باستان شناسی هدف از اجرای فصل دوم بررسی این سه روستا را  ثبت آن‌ها و حفظ سنن و فرهنگ بومی مناطق کوهستانی بلوچستان اعلام کرد که دارای الگوی معماری، استقراری و معیشتی مشابه جوامع پیش‌از تاریخی از جمله جوامع نوسنگی و مس‌وسنگ است که در فصل نخست به عنوان نمونه‌های مهم و شاخص‌تر در منطقه شناسایی شده بودند.با وجود اینکه منطقه مورد بررسی محدوده‌ بسیار کمی را در بر می‌گیرد و هدف اصلی آن ثبت سه دهکده‌  یاد شده است، اما حاصل کار این بررسی بسیار قابل توجه می‌باشد.وی با بیان این که در محدوده یاد شده در مجموع 9 محوطه باستانی شناسایی شامل گورستان‌ها و محوطه‌های استقراری از دوران پیش‌ازتاریخ، تاریخی و اسلامی شناسایی شد تصریح کرد: علاوه بر محوطه‌های شناسایی شده مطالعات مردم ‌نگاری نیز در سه دهکده‌  یاد شده صورت گرفته که اطلاعات آن درحال تدوین است و امید می رود به زودی اطلاعات این از مطالعات باستان‌شناختی به ثبت این سه دهکده‌  منحصر ‌به ‌فرد بیانجامد. در بررسی باستان شناختی شواهد ویژه باستانی و مردم شناختی از جوامع کمتر شناخته شده سفیدکوه بدست آمده که از بارز‌ترین آن‌ها می‌توان به کشف شواهد معماری مدور که تداوم آن تا امروز در منطقه سفیدکوه (هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان) ادامه دارد ، گونه سفال خاصی که به لوندو (Londo) معروف است و شواهدی از سفال‌هایی مشکوک به دوره مس‌وسنگ و مفرغ اشاره کرد که نتیجه آزمایشات گاهنگاری مطلق آن‌ها به زودی منتشر خواهد شد.سفال‌های لوندو جزء سفال‌های شاخص بلوچستان بوده و می‌توان این گونه سفالی را هم افق با سفال‌های دوره اول تپه یحیی کرمان و محوطه کفتری در فارس و احتمالا متعلق به هزاره سوم و دوم پیش از میلاد دانست که شاهدی بر تعامل و تبادلات میان مردمان منطقه است. به طور کلی در این فصل از بررسی، حجم و تراکم نمونه‌های سفالی بدست آمده از سطح مناطق مورد بررسی نسبت به فصل قبلی بسیار بیشتر و نمونه‌های بدست آمده از سطح محوطه‌های استقراری به نسبت کمتر از نمونه‌های بدست آمده از گورستان‌ها است.به گفته او، در کنار یافته‌های یاد شده در این فصل از بررسی شواهد تازه‌ای از وجود دمب‌های مدور و گورهای سنگچین راست‌گوشه مربوط به دوران پیش‌از تاریخ و تاریخی که از اهمیت درخور توجهی برخوردار است شناسایی و مورد بررسی قرار گرفت.این باستان شناس با اشاره به نمونه گور مدور شناسایی شده که نمونه‌های آن در مناطق همجوار چون پاکستان و عمان (محوطه‌هایی چون هیفت، ام‌النار و جعلان) در بازه زمانی پیش از تاریخ شناسایی شده، طبق اطلاعات بدست آمده از فصل‌های گذشته و همین‌طور مطالعات تکمیلی در این پروژه می‌توان اذعان داشت که منطقه سفیدکوه تحت سیطره جوامع نیمه‌کوچرو بوده و از مناطقی است که در تعامل و تبادل بین جوامع حاشیه جنوبی خلیج فارس و جوامع دشت‌های وسیع بلوچستان و سیستان و مناطق همجوار به شمار می‌رفته است. در این بررسی شواهدی از گورستان‌های تاریخی و اسلامی نیز دیده شد که احتمال می‌رود به دلیل سوق‌الجیشی بودن منطقه از دیرباز مامن و سکونتگاه عشایر نیمه یکجانشین بوده به‌طوری که این جوامع هم اکنون نیز در این منطقه سکونت دارند.وی اعلام داشت این منطقه دارای موقعیت استراتژیک بوده و بین مناطق حاشیه‎ای خلیج فارس و حومه جازموریان قرار گرفته است.همواره پرسش‌های بنیادین در خصوص گاهنگاری و جه تشابهات یافته‌های معماری در منطقه با نمونه‌های پیش‌ازتاریخی (نوسنگی) برای ما مطرح بوده است، که در این فصل با انجام مقایسات نسبی صورت گرفته به پرسشی بنیادین در مورد گاهنگاری نسبی معماری مدور در منطقه و عدم گزارش سایت‌های نوسنگی در منطقه به صورت کلی پاسخی داده شد.طی مطالعات فصل دوم در منطقه و باتوجه به انجام بررسی برحسب نوع، مصالح، ابعاد، فرم معماری، الگوی استقراری و نیز زمین‌سیما و موقعیت جوی منطقه مذکور با محوطه‌هایی مربوط به دوره نوسنگی با شاخصه معماری مدور در مناطقی چون لوانت، بین‌النهرین، آناتولی، قفقاز و ماورا قفقاز، سند، ایران، حوزه خلیج فارس می‌توان الگوی معماری و استقراری در منطقه را همسو با معماری محوطه‌های نوسنگی در این حوزه‌های فرهنگی دانست و در نهایت بیش‌ترین وجه تشابه را از لحاظ نوع، ابعاد، فرم و نیز منطقه و زمین‌سیما مشابه با محوطه‌های نوسنگی در عمان، حاشیه جنوبی خلیج فارس و اردن که دارای تاریخ گذاری مطلق هستند عنوان کرد.

طرح مطالعاتی تهیه پرونده ثبتی سه دهکده در ارتفاعات سفیدکوه / حفظ فرهنگ غنی مردمان کوهستان سفیدکوه مکران

پرونده ثبتی سه دهکده نَدودوک (بارگدن)، گوجگ دَپ (کوچکدام) و کددپ (کُدگَری) که از روستاهای منحصر به فرد در استان سیستان و بلوچستان به شمار می‌روند توسط پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در حال تدوین است.
مشروح خبر:
https://b2n.ir/richr2

روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری
🔸 سایت: www.richt.ir
🔸 اینستاگرام: www.instagram.com/richt.ir
🔸 تلگرام: t.iss.one/richt1

💢 پوستر سالروز بازگشت آزادگان

♦️مقام معظم رهبری: صبر و استقامت شما به اسلام آبرو بخشید

🌍 روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری
✅ @richt

گرامیداشت سیزدهمین سالگرد دکتر باقر آیت الله زاده شیرازی
باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی (۱ شهریور ۱۳۱۵–۲۸ مرداد ۱۳۸۶)، معمار، مرمت‌گر، استاد دانشگاه، چهره ماندگار عرصه معماری، حفاظت و مرمت بناهای تاریخی ایران و عضو پیوسته فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران بود. او بنیان‌گذار مرمت علمی بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی در ایران و از بنیان‌گذاران سازمان میراث فرهنگی کشور است.
همچنین یکی از آثار گرانقدر ایشان مجله وزین اثر است که تاکنون ۸۳ شماره منتشر گردیده است.
#باقر_آیت_الله_زاده_شیرازی
#معمار
#مجله_اثر
#پژوهشگاه_میراث_فرهنگی_و_گردشگری
#ایکوموس
@richt

‍ دامه فعالیت در آبراه خاوری دروازه ناتمام/ آبراهه های تخت جمشید در سه مرحله ساخته شده اند

اسدی ویژگی معماری آبراه دروازه خاوری را در شناخت بیشتر ساخت و سازهای تختگاه تخت جمشید دارای اهمیت فراوانی دانست و تصریح کرد: انجام فصل های آتی کاوش و همچنین آنالیز داده های استخوانی و دیگر یافته ها، شناخت ما را از معماری شبکه آبراهه ها و تغییر و تحولات آن ها در دوره‌های پس از هخامنشی افزایش خواهد داد.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری ، علی اسدی  سرپرست گروه کاوش آبراهه های تخت جمشید و عضو هیئت علمی بخش باستان شناسی دانشگاه هنر شیراز با اعلام این خبر گفت :کاوش فصل چهارم با هدف ادامه فعالیت در آبراه خاوری دروازه ناتمام در حال انجام است .
او با بیان اینکه بخشی از این آبراه در فصل سوم کاوش، همزمان با مشاهده تجمعی از اسکلت های انسانی در محل مذکور شناسایی شده بود تصریح کرد :ادامه کاوش آبراهه خاوری دروازه ناتمام شرایط جدیدی از اسکلت های انسانی را آشکار ساخته و احتمال می‌رود تا پایان فصل کاوش با نمونه های بیشتری نیز برخورد شود.
این باستان شناس گفت: ویژگی معماری آبراه دروازه خاوری نیز در شناخت بیشتر ساخشناسی
ازهای تختگاه تخت جمشید دارای اهمیت فراوانی است؛ به نظر می رسد این آبراه زمانی ساخته شده که بناهای محدوده شمال خاوری تختگاه تخت جمشید ساخته شده یا در حال ساخت بوده اند زیرا مسیر آبراه مذکور به گونه‌ای معنادار از فضای بین ساختمان ها عبور کرده است.
اسدی ویژگی دیگر این آبراه را عدم تعبیه دریچه های ورودی آب به آن دانست و خاطرنشان ساخت: به عبارتی دیگر این آبراه، برای جذب آب های سطحی تختگاه ساخته شده و مشخص نیست که انتهای شمالی این آبراه به کجا ختم شود.
سرپرست هیئت باستان شناسی افزود: تاکنون کاوش از سمت شمال به محدوده‌ای که انواع باروی تخت جمشید از آن یافت شده، نزدیک شده با این حال مشخص نیست که امتداد شمالی آبراه به کجا ختم خواهد شد.
به گفته اسدی ، این احتمال وجود دارد که با انتقال آن به دیواره شمالی تختگاه، کاربری یک آبراه ورودی از محدود شمالی تختگاه تخت جمشید را داشته باشد.
وی با بیان اینکه به طور کلی نتایج کاوش چند فصل اخیر در آبراهه ها، سه مرحله ساخت را برای آن ها پیش روی ما قرار می‌دهد گفت:  مرحله نخست،  ساخت و سازهای زمان داریوش بزرگ که آبراهه های محدوده کاخ آپادانا، تچر، خزانه و شبکه خروجی آبراهه ها را شامل می شود و مرحله دوم، آبراهه های دوره خشایارشا که محدوده کاخ صد ستون و دروازه ملل را در بر می‌گیرد.
#تخت_جمشید #آبراه #اسکلت_انسانی #کاوش #باستان_شناسی
@richt

🏴 امشب، شب اول ماه محرم است

🔹فرا رسیدن ایام سوگواری سید و سالار شهیدان تسلیت باد

🌍 روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری

✅ @richt1