📌با تورم چه کنیم؟ / بیایید به علم اعتماد کنیم

🔹در بسیاری از کشورها، زمانی که نرخ تورم، مرز ۵‌درصد را رد می‌کند، آژیر خطر به صدا درمی‌‌‌آید! در این کشورها اگر نرخ تورم به ۱۰‌درصد برسد، آنچنان صدای اعتراض بلند می‌شود که دیگر باید فاتحه دولت مستقر در آن کشور را خواند.

🔹حال آنکه برای کشور ما، دستیابی به نرخ تورم ۵‌درصد و حتی ۱۰‌درصد در شرایط کنونی یک دستاورد بزرگ تلقی می‌شود.

🔹باید با واقعیت‌‌‌های بدیهی علم اقتصاد کنار بیاییم. اول اینکه کسری بودجه را نمی‌‌‌توان با افزایش ناگهانی مالیات‌‌‌ها جبران کرد.

🔹دوم، این رویا را باید کنار بگذاریم که می‌‌‌توان مشکل را با انتشار اوراق قرضه حل کرد.

🔹ما باید به «آسیب‌‌‌شناسی نظام تامین مالی» خود بپردازیم؛ سپس، با حل آن آسیب‌‌‌ها شاید بتوان بخشی از مسیر را طی کرد.

🔹واقعیت آن است که نظام تامین مالی کشور ما با مشکلات بسیاری مواجه است. نظام بانکی ما به‌شدت از نظام بانکی جهانی عقب مانده است.

🔹دولت‌های ما سطح مداخلات در نظام بانکی را آنچنان بالا برده‌‌‌اند که موجب تخصیص‌‌‌های غیربهینه منابع شده است.

🔹بانک‌ها نیز بر دولتمردان فشار لازم را برای تامین مالی خود وارد کرده‌اند. یک دور باطل اقتصادی که به مثابه یک چاه بی‌‌‌انتهایی می‌ماند، در حال حیف‌‌‌ومیل کردن منابع مالی کشور است.

🔹اگر نظام تامین مالی کشور ما به‌درستی کار می‌‌‌کرد، لازم نبود که دولت تمام منابع مالی پروژه‌‌‌ها را تامین کند و بنابراین، از مخارجش کاسته می‌‌‌شد.

🔹انجام این کارها سخت نیست. کافی است به علم رجوع کنیم. دقیقا مانند دیگر کشورهای جهان که تورم را ریشه‌‌‌کن کرده‌‌‌اند.

@econasl

1. مرزهای تورم و واکنش‌های اجتماعی

در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته، نرخ تورم بالاتر از ۵ درصد به عنوان یک بحران تلقی می‌شود و اگر به ۱۰ درصد برسد، واکنش‌های اجتماعی شدیدی ایجاد می‌کند. این امر نشان‌دهنده حساسیت بالای این جوامع نسبت به ثبات اقتصادی و کنترل تورم است. در مقابل، در کشورهای با اقتصادهای ضعیف‌تر مانند ایران، نرخ‌های تورم بالاتر حتی به عنوان دستاوردهای مثبت تلقی می‌شوند.

2. واقعیت‌های اقتصادی و بودجه دولتی

دو نکته مهم در اقتصاد ایران مطرح شده است:

کسری بودجه و افزایش مالیات‌ها: افزایش ناگهانی مالیات‌ها به منظور جبران کسری بودجه، معمولاً باعث کاهش فعالیت‌های اقتصادی و افزایش فرار مالیاتی می‌شود. نمونه‌ای از این وضعیت در کشورهایی مانند آرژانتین و یونان مشاهده شده است که افزایش شدید مالیات‌ها بدون بهبود ساختار اقتصادی، بحران‌های مالی را تشدید کرده است.

انتشار اوراق قرضه: انتشار اوراق قرضه برای جبران کسری بودجه به تنهایی مشکل را حل نمی‌کند، زیرا در صورت عدم اعتماد عمومی به دولت، نرخ بهره اوراق قرضه بالا رفته و خود باعث افزایش بدهی‌های دولت می‌شود. نمونه‌ای از این موضوع در ایتالیا مشاهده شده است که انتشار اوراق قرضه با نرخ بهره بالا بحران بدهی عمومی را تشدید کرده است.

3. آسیب‌شناسی نظام تامین مالی

نظام تامین مالی در ایران با مشکلات ساختاری زیادی مواجه است:

نظام بانکی: نظام بانکی ایران به دلیل دخالت‌های شدید دولتی و عدم تطابق با استانداردهای جهانی، از نظام بانکی جهانی عقب مانده است. مثال بارز این وضعیت را می‌توان در بانک‌های دولتی ایران مشاهده کرد که با مشکلات نقدینگی و ناتوانی در تامین مالی پروژه‌ها مواجه‌اند.

دور باطل اقتصادی: تعاملات نامطلوب بین دولت و بانک‌ها، موجب تخصیص غیر بهینه منابع و افزایش بدهی‌های بانکی شده است. نمونه مشابه این وضعیت را می‌توان در بحران‌های مالی روسیه در دهه ۱۹۹۰ مشاهده کرد که بانک‌های دولتی به دلیل دخالت‌های دولتی و تخصیص منابع غیر بهینه، با مشکلات عدیده‌ای مواجه شدند.

4. لزوم اصلاح نظام تامین مالی

برای بهبود وضعیت اقتصادی، اصلاحات در نظام تامین مالی ضروری است:

تامین مالی پروژه‌ها: اگر نظام بانکی به درستی عمل کند، نیاز به تامین مالی پروژه‌ها توسط دولت کاهش می‌یابد و دولت می‌تواند مخارج خود را کاهش دهد. این موضوع در کشورهای توسعه‌یافته‌ای مانند آلمان و ژاپن به وضوح مشاهده می‌شود که نظام بانکی قوی و مستقل، تامین مالی پروژه‌های بزرگ را بر عهده دارد.
کاهش دخالت دولت: کاهش دخالت‌های دولتی در نظام بانکی، باعث بهبود تخصیص منابع و افزایش کارآیی اقتصادی می‌شود. تجربه کشورهای اروپای شرقی بعد از سقوط کمونیسم، نشان‌دهنده تاثیر مثبت کاهش دخالت‌های دولتی بر بهبود نظام بانکی و رشد اقتصادی است.

برای مقابله با تورم و بهبود وضعیت اقتصادی ایران، نیاز به اصلاحات جدی در نظام تامین مالی و بانکی است. با اعتماد به علم اقتصاد و بهره‌گیری از تجارب سایر کشورها، می‌توان به دستیابی به نرخ‌های تورم پایین‌تر و رشد اقتصادی پایدار دست یافت. این امر مستلزم کاهش دخالت‌های دولتی، بهبود ساختار نظام بانکی و ایجاد بسترهای مناسب برای جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی است.

✍ واحد اقتصادی نسل ظهور

@econasl

#ثقلین

امام على عليه السلام:

مَن أيقَنَ أنّهُ يُفارِقُ الأحبابَ، و يَسكُنُ التُّرابَ، و يُواجِهُ الحِسابَ، و يَستَغني عَمّا خَلَّفَ، و يَفتَقِرُ إلى ما قَدَّمَ، كانَ حَرِيّا بِقِصَرِ الأمَلِ، و طُولِ العَمَلِ

كسى كه يقين دارد از دوستان جدا مى شود و در خاك جاى مى گيرد و با حساب رو به رو مى شود و آنچه از خود بر جاى مى گذارد به كارش نمى آيد و به آنچه پيش مى فرستد نيازمند است، سزاوار است كه آرزو را كوتاه كند و در كار و عمل بكوشد

بحارالأنوار جلد73 صفحه167

@raefipourfans