Армон эмасми
Лолазор қирларда чопа билмасман,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Болалик йилларим топа билмасман,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Хаёл гулшанида терсам чечаклар,
Жажжи набирамга бўлдим эрмаклар,
Энди онам айтмас менга эртаклар,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Қоронғу тунларда оловлар ёқиб,
Илк шеърим ёзгандим юлдузга боқиб,
Энди ахтараман кўзойнак тақиб,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Қанча зот дунёга келдию кетди,
Бирин душман этса, бирин дўст этди,
Бирининг бошига шон-шуҳрат етди,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Мени алдаб кетди лўттибоз олчоқ,
Ишонган кишим ҳам кўрсатди яроқ,
Уларни худога топширдим бироқ,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Шукрона айтаман, дўстларим бордир,
Бири балки қўрқоқ, бириси ботир,
Яхшилик қилдимми уларга ахир,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Гоҳо эш бўлсам-да сиёсатларга,
Қалбимни бахш этдим малоҳатларга,
Улар деб қолдим мен маломатларга,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Огоҳман ишқ деган кўҳна шевадан,
Муҳаббат аталмиш тансиқ мевадан,
Ортга қарай-қарай қайтдим Хивадан,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Абдулла Орипов
1995
Лолазор қирларда чопа билмасман,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Болалик йилларим топа билмасман,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Хаёл гулшанида терсам чечаклар,
Жажжи набирамга бўлдим эрмаклар,
Энди онам айтмас менга эртаклар,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Қоронғу тунларда оловлар ёқиб,
Илк шеърим ёзгандим юлдузга боқиб,
Энди ахтараман кўзойнак тақиб,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Қанча зот дунёга келдию кетди,
Бирин душман этса, бирин дўст этди,
Бирининг бошига шон-шуҳрат етди,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Мени алдаб кетди лўттибоз олчоқ,
Ишонган кишим ҳам кўрсатди яроқ,
Уларни худога топширдим бироқ,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Шукрона айтаман, дўстларим бордир,
Бири балки қўрқоқ, бириси ботир,
Яхшилик қилдимми уларга ахир,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Гоҳо эш бўлсам-да сиёсатларга,
Қалбимни бахш этдим малоҳатларга,
Улар деб қолдим мен маломатларга,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Огоҳман ишқ деган кўҳна шевадан,
Муҳаббат аталмиш тансиқ мевадан,
Ортга қарай-қарай қайтдим Хивадан,
Ахир у мен учун армон эмасми?
Абдулла Орипов
1995
👍1
Расул Ҳамзатов
***
Азизам, йўл берма қайғу, кўзёшга,
Ишон, хавотирлар – бўлмағур гапдир.
Менинг аҳволимни ўзимдан бошқа
Ҳеч кимса яхшироқ билмайди, ахир.
Ҳар хил саволларни ташлама уйиб,
Дарров кўзларингга қуйилмасин нам.
Сен билан бахтимни бўлишдим доим,
Дариғ тутмагайман бундан кейин ҳам.
Бирор-бир қувончим, зарра шодлигим
Бўлишмаган бўлсам сен билан агар
У туйқус тушимга кирган-у, лекин
Паққос унутганман уйғонган маҳал.
Нима топган бўлсам ўртада бари:
Озроқ қувончиму жиндай ютуғим.
Фақат дардни сендан тутаман нари,
Ҳушёрроқ бўламан дард чеккан чоғим.
Кўргилик макрига ҳеч учмагайман,
Қулф ураман ташвиш сандиқларига.
Ўтиб кетгунича сўз очмагайман,
Кўникканман қалбим оғриқларига.
Шифохонада бир кишини кўрдим,
Жон талашди, ором билмади бир зум.
Валекин аёли кириб келган дам
Заҳил юзларига инди табассум.
Бахт ва бахтсизликка етишгай ҳар ким:
Кимларга кўпроғу кимларгадир кам.
Бунда фақат бахтни бўлишиш мумкин,
Қайғу-алам эса бўлинмас экан.
Рус тилидан
Ориф Толиб
таржимаси
==============================
***
Милая, оставь свою заботу,
Верь мне: все плохое – болтовня,
Что со мной творится – вряд ли кто-то
Знает лучше самого меня.
Не допытывай меня с пристрастьем,
Бдительность не проявляй свою,
Я всегда делил с тобою счастье
Будет счастье впредь – не утаю.
Если же дарованную милость
Я тебе когда-то не открыл,
Значит, то, что было, мне приснилось
А проснулся утром – все забыл!
Мы поделим все, что мне досталось,
Радость невеликую мою.
От тебя я скрою только малость.
От тебя я горе утаю.
Я тайник беды своей закрою,
Я запру сундук своих забот.
Я печаль не поделю с тобою,
Подожду, пока она пройдет.
Мой сосед по койке госпитальной,
Был последней болью изнурен,
Но жена входила – и печально,
Через силу улыбался он.
Нам дается счастье и несчастье,
Каждому неравно, но всегда
Только радость делится на части,
Неделимы горе и беда.
Перевод
Наума Гребнева
***
Азизам, йўл берма қайғу, кўзёшга,
Ишон, хавотирлар – бўлмағур гапдир.
Менинг аҳволимни ўзимдан бошқа
Ҳеч кимса яхшироқ билмайди, ахир.
Ҳар хил саволларни ташлама уйиб,
Дарров кўзларингга қуйилмасин нам.
Сен билан бахтимни бўлишдим доим,
Дариғ тутмагайман бундан кейин ҳам.
Бирор-бир қувончим, зарра шодлигим
Бўлишмаган бўлсам сен билан агар
У туйқус тушимга кирган-у, лекин
Паққос унутганман уйғонган маҳал.
Нима топган бўлсам ўртада бари:
Озроқ қувончиму жиндай ютуғим.
Фақат дардни сендан тутаман нари,
Ҳушёрроқ бўламан дард чеккан чоғим.
Кўргилик макрига ҳеч учмагайман,
Қулф ураман ташвиш сандиқларига.
Ўтиб кетгунича сўз очмагайман,
Кўникканман қалбим оғриқларига.
Шифохонада бир кишини кўрдим,
Жон талашди, ором билмади бир зум.
Валекин аёли кириб келган дам
Заҳил юзларига инди табассум.
Бахт ва бахтсизликка етишгай ҳар ким:
Кимларга кўпроғу кимларгадир кам.
Бунда фақат бахтни бўлишиш мумкин,
Қайғу-алам эса бўлинмас экан.
Рус тилидан
Ориф Толиб
таржимаси
==============================
***
Милая, оставь свою заботу,
Верь мне: все плохое – болтовня,
Что со мной творится – вряд ли кто-то
Знает лучше самого меня.
Не допытывай меня с пристрастьем,
Бдительность не проявляй свою,
Я всегда делил с тобою счастье
Будет счастье впредь – не утаю.
Если же дарованную милость
Я тебе когда-то не открыл,
Значит, то, что было, мне приснилось
А проснулся утром – все забыл!
Мы поделим все, что мне досталось,
Радость невеликую мою.
От тебя я скрою только малость.
От тебя я горе утаю.
Я тайник беды своей закрою,
Я запру сундук своих забот.
Я печаль не поделю с тобою,
Подожду, пока она пройдет.
Мой сосед по койке госпитальной,
Был последней болью изнурен,
Но жена входила – и печально,
Через силу улыбался он.
Нам дается счастье и несчастье,
Каждому неравно, но всегда
Только радость делится на части,
Неделимы горе и беда.
Перевод
Наума Гребнева
Tanbal emasligini isbotlagan yozuvchi
Mashhur amerikalik yozuvchi Ayzek Azimov (1920–1992) har kuni soat oltida turgan, yetti yarimda yozishga oʻtirib, kechgacha tinmay ishlagan. Koʻpincha butun hafta davomida shu tartibda, dam olish kunisiz ter toʻkkan. Shu sababli baʼzida butun boshli kitobni bir necha kun ichida yozib tugatgan. Yozuvchi bunday kun tartibiga yoshligidayoq odatlangan.
Uning otasi Bruklindagi shirinlik doʻkonlari tarmogʻiga egalik qilar, doʻkonlar haftada yetti kun ertalabki oltidan kechqurungi birgacha ishlardi. Ayzek olti yoshidan yigirma ikki yoshigacha otasining shirinlik doʻkonida mehnat qildi. U doʻkonni har kuni oltida ochar, keyin buyurtmalarni tarqatgani chiqib ketardi. Oʻqishdan soʻng doʻkonga chopar, mabodo kech qolsa, “Tanbal!” degan dakki eshitardi. Maktabni tugatganidan keyin ham otasiga yordam berishda davom etdi. U doʻkonni har kuni tungi birda yopar, hech qanday dam olish kuni yoʻq edi.
Ilmiy-fantastik asarlar ustasi ellik yildan soʻng shunday soʻzlarni yozdi: “Xoʻrozsoatim bor, lekin uni qichqirishga moslab qoʻymayman. Shunga qaramay har kuni roppa-rosa oltida turaman. Bu bilan esa faxrlanaman. Tanbal emasligimni shu paytgacha otamga isbotlab kelyapman”.
Otasi oʻrnatgan doʻkon tartibi yozuvchining keyingi hayotida ham saqlanib qoldi. U dam olish va bayram kunlari, hatto kasalxonada davolangan paytlarida ham yozishdan toʻxtamagan.
👉 Mashhur yozuvchilar qanday ijod qilgan?
@oriftolib
Mashhur amerikalik yozuvchi Ayzek Azimov (1920–1992) har kuni soat oltida turgan, yetti yarimda yozishga oʻtirib, kechgacha tinmay ishlagan. Koʻpincha butun hafta davomida shu tartibda, dam olish kunisiz ter toʻkkan. Shu sababli baʼzida butun boshli kitobni bir necha kun ichida yozib tugatgan. Yozuvchi bunday kun tartibiga yoshligidayoq odatlangan.
Uning otasi Bruklindagi shirinlik doʻkonlari tarmogʻiga egalik qilar, doʻkonlar haftada yetti kun ertalabki oltidan kechqurungi birgacha ishlardi. Ayzek olti yoshidan yigirma ikki yoshigacha otasining shirinlik doʻkonida mehnat qildi. U doʻkonni har kuni oltida ochar, keyin buyurtmalarni tarqatgani chiqib ketardi. Oʻqishdan soʻng doʻkonga chopar, mabodo kech qolsa, “Tanbal!” degan dakki eshitardi. Maktabni tugatganidan keyin ham otasiga yordam berishda davom etdi. U doʻkonni har kuni tungi birda yopar, hech qanday dam olish kuni yoʻq edi.
Ilmiy-fantastik asarlar ustasi ellik yildan soʻng shunday soʻzlarni yozdi: “Xoʻrozsoatim bor, lekin uni qichqirishga moslab qoʻymayman. Shunga qaramay har kuni roppa-rosa oltida turaman. Bu bilan esa faxrlanaman. Tanbal emasligimni shu paytgacha otamga isbotlab kelyapman”.
Otasi oʻrnatgan doʻkon tartibi yozuvchining keyingi hayotida ham saqlanib qoldi. U dam olish va bayram kunlari, hatto kasalxonada davolangan paytlarida ham yozishdan toʻxtamagan.
👉 Mashhur yozuvchilar qanday ijod qilgan?
@oriftolib
Eng qiyin til qaysi?
Eng qiyin tillardan biri bask tilidir. Hatto uni Ikkinchi jahon urushi yillarida maxfiy axborotlarni almashish uchun ishlatishgan.
Qiyinlik bobida tabasaran tili ham o‘ziga xos. U Dog‘istonda rasmiy tillar qatoriga kiritilgan. Bu tilda 48 ta kelishik bor!
Eskimoslar tilida esa hozirgi zamon fe’lining 63 ta shakli, otlarga qo‘shiladigan 252 ta qo‘shimcha bor!
Sanskrit tilidagi matnlarni malakali tarjima qilish yoki shu tilda yozish uchun bu tilni kamida 12 yil o‘rganish kerak bo‘ladi.
Xitoy tilida 50 mingdan ortiq iyeroglif bor. Biroq gazeta o‘qish uchun ularning 2 mingtasini bilish kifoya.
@oriftolib
Eng qiyin tillardan biri bask tilidir. Hatto uni Ikkinchi jahon urushi yillarida maxfiy axborotlarni almashish uchun ishlatishgan.
Qiyinlik bobida tabasaran tili ham o‘ziga xos. U Dog‘istonda rasmiy tillar qatoriga kiritilgan. Bu tilda 48 ta kelishik bor!
Eskimoslar tilida esa hozirgi zamon fe’lining 63 ta shakli, otlarga qo‘shiladigan 252 ta qo‘shimcha bor!
Sanskrit tilidagi matnlarni malakali tarjima qilish yoki shu tilda yozish uchun bu tilni kamida 12 yil o‘rganish kerak bo‘ladi.
Xitoy tilida 50 mingdan ortiq iyeroglif bor. Biroq gazeta o‘qish uchun ularning 2 mingtasini bilish kifoya.
@oriftolib
👍2
Машҳур ёзувчилар қандай ижод қилган?
Генри Миллер (1891–1980)
1932 йили “Қисқичбақа тропиги” романини ёзиш чоғида шундай кун тартиби ишлаб чиққан:
Тонг:
“Агар кайфият бўлмаса, қайдлар ёз, уларни тартибга сол. Бошқа ҳар қандай вазиятда ишга кириш”
Кун:
“Китобнинг бирор-бир боби устида ишла. Чалғима. Битта бобни тугатмай, бошқа бобга ўтма”.
Оқшом:
“Дўстлар билан учраш, мутолаа қил. Шаҳарнинг нотаниш жойларига бор. Агар ҳаво яхши бўлса, велосипедда. Ёғингарчилик бўлса, яёв. Кайфият кўтарса, ёз. Чарчоқ ёки онгингда бўшлик сезсанг, у-бу нарса чиз”.
Эслатма:
“Кундузи музейларга бориш, хомаки иш режалар тузиш, велосипедда сайр қилишга озгина вақт қолдир. Хомаки режаларни кафеда, поездда, кўчада – ҳамма жойда тузавер. Фильмларни камроқ кўр! Ҳафтада бир марта кутубхонага бор”.
Ушбу тартибга риоя қилган Генри Миллер юзга яқин асар ёзди.
@oriftolib
Генри Миллер (1891–1980)
1932 йили “Қисқичбақа тропиги” романини ёзиш чоғида шундай кун тартиби ишлаб чиққан:
Тонг:
“Агар кайфият бўлмаса, қайдлар ёз, уларни тартибга сол. Бошқа ҳар қандай вазиятда ишга кириш”
Кун:
“Китобнинг бирор-бир боби устида ишла. Чалғима. Битта бобни тугатмай, бошқа бобга ўтма”.
Оқшом:
“Дўстлар билан учраш, мутолаа қил. Шаҳарнинг нотаниш жойларига бор. Агар ҳаво яхши бўлса, велосипедда. Ёғингарчилик бўлса, яёв. Кайфият кўтарса, ёз. Чарчоқ ёки онгингда бўшлик сезсанг, у-бу нарса чиз”.
Эслатма:
“Кундузи музейларга бориш, хомаки иш режалар тузиш, велосипедда сайр қилишга озгина вақт қолдир. Хомаки режаларни кафеда, поездда, кўчада – ҳамма жойда тузавер. Фильмларни камроқ кўр! Ҳафтада бир марта кутубхонага бор”.
Ушбу тартибга риоя қилган Генри Миллер юзга яқин асар ёзди.
@oriftolib
👍1
Ўзбек шоирасининг китоби Туркияда нашр этилди
Туркиянинг Истанбул шаҳрида Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси аъзоси, шоира Наргиза Асадованинг “Müjde” (“Хушхабар”) номли шеърий тўплами чоп этилди, деб хабар қиляпти “Дунё” АА мухбири.
Китобни ёш таржимон Эмине Бакар турк тилига ўгирган. Муҳаррир – тажрибали филолог Ҳамза Ўзтуркчу. Тўпламни “Asmaaltı Publications” нашриёти чоп этган.
Ушбу муваффақият билан муаллифни қутлайман ва янги-янги ижодий зафарлар тилайман.
@oriftolib
Туркиянинг Истанбул шаҳрида Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси аъзоси, шоира Наргиза Асадованинг “Müjde” (“Хушхабар”) номли шеърий тўплами чоп этилди, деб хабар қиляпти “Дунё” АА мухбири.
Китобни ёш таржимон Эмине Бакар турк тилига ўгирган. Муҳаррир – тажрибали филолог Ҳамза Ўзтуркчу. Тўпламни “Asmaaltı Publications” нашриёти чоп этган.
Ушбу муваффақият билан муаллифни қутлайман ва янги-янги ижодий зафарлар тилайман.
@oriftolib
Расул Ҳамзатов
***
Сенга шеърлар ёзгим келар-у, қўрқиб
Бирдан томирларда музлайди қоним:
Мендан муносиброқ бирор-ким ўқиб,
Сени севиб қолса, нетарман, жоним!
Сенга шеърлар ёзгим келар-у, бироқ
Сўнг алам-азоби тутмасин, дейман:
Сенга аталган гул сўзларни биров
Бегона бир қизга айтмасин, дейман.
Рус тилидан
Ориф Толиб
таржимаси
==============================
***
Я о тебе, кто мне всего дороже,
Боюсь писать стихи. Вдруг, их прочтя,
Другой, меня достойней и моложе,
Тебя полюбит тоже не шутя.
Я о тебе, кто мне всего дороже,
Боюсь писать. Вдруг кто-нибудь, любя,
Заговорит с другой, любимой тоже,
Словами, что нашел я для тебя.
Перевод
Наума Гребнева
***
Сенга шеърлар ёзгим келар-у, қўрқиб
Бирдан томирларда музлайди қоним:
Мендан муносиброқ бирор-ким ўқиб,
Сени севиб қолса, нетарман, жоним!
Сенга шеърлар ёзгим келар-у, бироқ
Сўнг алам-азоби тутмасин, дейман:
Сенга аталган гул сўзларни биров
Бегона бир қизга айтмасин, дейман.
Рус тилидан
Ориф Толиб
таржимаси
==============================
***
Я о тебе, кто мне всего дороже,
Боюсь писать стихи. Вдруг, их прочтя,
Другой, меня достойней и моложе,
Тебя полюбит тоже не шутя.
Я о тебе, кто мне всего дороже,
Боюсь писать. Вдруг кто-нибудь, любя,
Заговорит с другой, любимой тоже,
Словами, что нашел я для тебя.
Перевод
Наума Гребнева
Мисрлик машҳур адиб Тавфиқ ал Ҳаким Миср футбол терма жамоасидаги ўйинчилардан бири оладиган маошни билгач, қуйидаги сатрларни ёзди:
“Қалам даври тугаб, оёқ асри бошланди. Ушбу ўйинчи атиги бир йил ичида Эхнатон давридан бери Миср адиблари олмаган маошга эга бўлди”.
Манба
“Қалам даври тугаб, оёқ асри бошланди. Ушбу ўйинчи атиги бир йил ичида Эхнатон давридан бери Миср адиблари олмаган маошга эга бўлди”.
Манба
Боқиманда
Аслида, боқиманда сўзи йўқ, барча луғатларда боқимонда шаклида келтирилган. Фақатгина 1995 йилда нашрдан чиққан ва ҳозирда муомалада бўлмаган имло луғатида боқиманда сўзи бор.
Хўш, «боқимонда» сўзининг маъноси нима?
Бу сўзнинг боқмоқ сўзига ҳеч қандай алоқаси йўқ, арабча боқи(й) ва тожикча монда сўзларидан ҳосил қилинган.
Ўзбек тилининг изоҳли луғатида ёзилишича, боқимонда — бу:
1) қолдиқ қарз, ундирилмаган, тўланмай қолган солиқ ва шу кабилар (ҳар гал эски йилнинг боқимондаси янги йилга ўтавериб, жонга тегди. «Муштум»);
2) эски, аввалдан йиғилиб қолган (идора ҳовлисидан ўн икки тонна боқимонда ахлатлар чиқариб ташланди. Н. Аминов, «Қаҳқаҳа»).
Унда бировнинг боқимида бўлган, дардисар одамни нима деб аташ мумкин?
Бундай одам боқимонда эмас, боқинди дейилади.
Тўланмаган қолдиқ, қарз:
Боқиманда | Boqimanda ❌
Боқимонда | Boqimonda ✅
Бировнинг боқимидаги одам:
Боқиманда | Boqimanda ❌
Боқинди | Boqindi ✅
@xatoliklar
каналидан олинди
Аслида, боқиманда сўзи йўқ, барча луғатларда боқимонда шаклида келтирилган. Фақатгина 1995 йилда нашрдан чиққан ва ҳозирда муомалада бўлмаган имло луғатида боқиманда сўзи бор.
Хўш, «боқимонда» сўзининг маъноси нима?
Бу сўзнинг боқмоқ сўзига ҳеч қандай алоқаси йўқ, арабча боқи(й) ва тожикча монда сўзларидан ҳосил қилинган.
Ўзбек тилининг изоҳли луғатида ёзилишича, боқимонда — бу:
1) қолдиқ қарз, ундирилмаган, тўланмай қолган солиқ ва шу кабилар (ҳар гал эски йилнинг боқимондаси янги йилга ўтавериб, жонга тегди. «Муштум»);
2) эски, аввалдан йиғилиб қолган (идора ҳовлисидан ўн икки тонна боқимонда ахлатлар чиқариб ташланди. Н. Аминов, «Қаҳқаҳа»).
Унда бировнинг боқимида бўлган, дардисар одамни нима деб аташ мумкин?
Бундай одам боқимонда эмас, боқинди дейилади.
Тўланмаган қолдиқ, қарз:
Боқиманда | Boqimanda ❌
Боқимонда | Boqimonda ✅
Бировнинг боқимидаги одам:
Боқиманда | Boqimanda ❌
Боқинди | Boqindi ✅
@xatoliklar
каналидан олинди
👍2
Venger tilidagi turkiycha soʻzlar
Venger (mojor) tili turkiy tillar oilasiga kirmaydi, u fin-ugor tillari oilasiga mansub. Lekin vengerlar uzoq yillar turkiy qavmlar bilan qoʻshnichilikda yashagan, faol ijtimoiy-iqtisodiy aloqada boʻlgan. Shu bois juda koʻp turkiy soʻzlar oʻzlashtirilgan. Baʼzi soʻzlarning talaffuzini eshitib: “Oʻzbekacha-ku!” deb yuborish ham hech gap emas. Hatto ota va ona soʻzlari ham mojorchada oʻzbekchaday jaranglaydi.
Baʼzi oʻzlashma soʻzlar zamonaviy venger tilida boshqa maʼnodoshlariga nisbatan kam ishlatiladi.
Olimlar fikricha, vengerlarning ajdodlari Uraldan shimolroqdagi dasht hududlarida yarim koʻchmanchi tarzda yashagan chorvador elatlardir. Venger soʻzi Yevropa tillarida ungar, hungar, ungrar kabi shakllarda uchraydi. Bu talaffuzlarga asos boʻlgan soʻz esa bulgʻorcha oʻn oʻgurdir. Mashhur rus tilshunosi Fasmerga koʻra, oʻn oʻgur turkiy tillardagi oʻn oʻgʻuzdan, yaʼni oʻn oʻgʻiz elati demak.
Oʻrta asrlarda Vengriyani xunlar oʻlkasi deb hisoblashgan.
Vergerlar oʻzlarini madyor, yaʼni mojor deb ataydi.
Maʼlumot uchun: Vengriya Turkiy tilli davlatlar hamkorlik kengashida kuzatuvchi mamlakat hisoblanadi.
Quyida venger tiliga turkiy tillardan oʻtgan baʼzi soʻzlarni eʼtiboringizga havola etaman.
@oriftolib
Venger (mojor) tili turkiy tillar oilasiga kirmaydi, u fin-ugor tillari oilasiga mansub. Lekin vengerlar uzoq yillar turkiy qavmlar bilan qoʻshnichilikda yashagan, faol ijtimoiy-iqtisodiy aloqada boʻlgan. Shu bois juda koʻp turkiy soʻzlar oʻzlashtirilgan. Baʼzi soʻzlarning talaffuzini eshitib: “Oʻzbekacha-ku!” deb yuborish ham hech gap emas. Hatto ota va ona soʻzlari ham mojorchada oʻzbekchaday jaranglaydi.
Baʼzi oʻzlashma soʻzlar zamonaviy venger tilida boshqa maʼnodoshlariga nisbatan kam ishlatiladi.
Olimlar fikricha, vengerlarning ajdodlari Uraldan shimolroqdagi dasht hududlarida yarim koʻchmanchi tarzda yashagan chorvador elatlardir. Venger soʻzi Yevropa tillarida ungar, hungar, ungrar kabi shakllarda uchraydi. Bu talaffuzlarga asos boʻlgan soʻz esa bulgʻorcha oʻn oʻgurdir. Mashhur rus tilshunosi Fasmerga koʻra, oʻn oʻgur turkiy tillardagi oʻn oʻgʻuzdan, yaʼni oʻn oʻgʻiz elati demak.
Oʻrta asrlarda Vengriyani xunlar oʻlkasi deb hisoblashgan.
Vergerlar oʻzlarini madyor, yaʼni mojor deb ataydi.
Maʼlumot uchun: Vengriya Turkiy tilli davlatlar hamkorlik kengashida kuzatuvchi mamlakat hisoblanadi.
Quyida venger tiliga turkiy tillardan oʻtgan baʼzi soʻzlarni eʼtiboringizga havola etaman.
@oriftolib
