Табақ, табоқ ва товоқ
Табақ сўзи ҳозирги тилимизда ишлатилмайди ҳисоб, табоқ ёки товоқ шаклидан фойдаланамиз. Бу сўзларнинг ҳаммаси арабча табақ сўзининг турли талаффуз кўринишларидир. Лекин ўзбекчада фарқли маъно қирраларига эга.
Табақ арабчада қопқоқ; ликоп, лаганча маъноларини англатади. Ўзбекчада эса:
1️⃣ Олдин китобий тилда товоқ маъносида ишлатилган.
2️⃣ Чоп қилинган босма матнни ўлчаш бирлиги, босма табақ. Лекин ҳозирги тилда асосан табоқ шаклида қўлланяпти.
Табоқ сўзининг маъноси табақ билан бир хил бўлса-да, амалда ундан босмага оид сўзлардагина фойдаланиляпти.
Ош сузиладиган идиш маъносида товоқ шакли қўлланади. Товоқ сўзи шевада тобоқ шаклида ҳам ишлатилади.
👉 Тўлиқ ўқиш
@oriftolib
Табақ сўзи ҳозирги тилимизда ишлатилмайди ҳисоб, табоқ ёки товоқ шаклидан фойдаланамиз. Бу сўзларнинг ҳаммаси арабча табақ сўзининг турли талаффуз кўринишларидир. Лекин ўзбекчада фарқли маъно қирраларига эга.
Табақ арабчада қопқоқ; ликоп, лаганча маъноларини англатади. Ўзбекчада эса:
1️⃣ Олдин китобий тилда товоқ маъносида ишлатилган.
2️⃣ Чоп қилинган босма матнни ўлчаш бирлиги, босма табақ. Лекин ҳозирги тилда асосан табоқ шаклида қўлланяпти.
Табоқ сўзининг маъноси табақ билан бир хил бўлса-да, амалда ундан босмага оид сўзлардагина фойдаланиляпти.
Ош сузиладиган идиш маъносида товоқ шакли қўлланади. Товоқ сўзи шевада тобоқ шаклида ҳам ишлатилади.
👉 Тўлиқ ўқиш
@oriftolib
👍2
Арслон сўзи ҳақида
Арслон сўзи туркий тил тарихининг деярли барча даврларида фаол ишлатилган. Ўрхун-Энасой ёзма манбаларида ва “Девони луғатит турк” асарида арслан шаклида қўлланган. Алишер Навоий асарларида ҳам шундай учрайди. Арслон сўзи қардош туркий халқларнинг барчасида арслан, аслан шаклида ишлатилади. Таниқли турколог олим В. Радлов ўз луғатида арслон сўзининг арслан, арсар, арсил, аслан арсилан, арстан шаклларини келтиради. Рамстед бу сўзнинг этимонини арсил калимасига олиб боради ва бу сўзни ар – сарғиш, қизил ранг; арсил сарғиш қизилни ифодаловчи сўз деб кўрсатади.
А. М. Шчербак “Уй ва ваҳший ҳайвонлар номи” мақоласида арслан сўзини, ар – сифат, арсил шу сифатнинг орттирма даражаси ва ан – ҳайвонни билдирувчи сўз деб изоҳ беради. Арслан сўзидаги лан сўзининг асоси, негизи номаълумдир. Шундай бўлса ҳам баъзи олимлар “арслан” даги лан сўзини хитойча “аждарҳо, ҳайвон” маъносидаги сўзга боғлайдилар. Яъни улар ар ёки арсил сўзини сариқ, сарғиш деб олиб, “сариқ аждарҳо” деб таржима қиладилар.
Қоплон эса (қаплан) – қап (қапмоқ, яъни тутмоқ, ушламоқ) + лан;
Сиртлон (сиртлан) – сирит (тиш кўрсатмоқ) + лан.
Бу сўзлардаги лан ҳам ҳайвон билан боғлиқ сўзлардир. Ҳозирча шундай тахминлар бор.
“Девону луғатит турк”да арслан сўзи билан боғлиқ мақоллар ҳам келтирилган:
Алимчи – арслан, беримчи – сичған. (Олувчи арслондир, берувчи эса сичқон кабидир.)
Арслан кўкраса, ат адақи тушанур. (Арслон наъра тортса, отнинг оёқлари чалкашиб кетади.)
📖 “Девону луғатит турк” асари, Баҳром Бафоевнинг “Кўҳна сўзлар тарихи” китоби ва Нишанян сўзлигидан фойдаланилди.
“Шевашунос”дан.
@oriftolib
Арслон сўзи туркий тил тарихининг деярли барча даврларида фаол ишлатилган. Ўрхун-Энасой ёзма манбаларида ва “Девони луғатит турк” асарида арслан шаклида қўлланган. Алишер Навоий асарларида ҳам шундай учрайди. Арслон сўзи қардош туркий халқларнинг барчасида арслан, аслан шаклида ишлатилади. Таниқли турколог олим В. Радлов ўз луғатида арслон сўзининг арслан, арсар, арсил, аслан арсилан, арстан шаклларини келтиради. Рамстед бу сўзнинг этимонини арсил калимасига олиб боради ва бу сўзни ар – сарғиш, қизил ранг; арсил сарғиш қизилни ифодаловчи сўз деб кўрсатади.
А. М. Шчербак “Уй ва ваҳший ҳайвонлар номи” мақоласида арслан сўзини, ар – сифат, арсил шу сифатнинг орттирма даражаси ва ан – ҳайвонни билдирувчи сўз деб изоҳ беради. Арслан сўзидаги лан сўзининг асоси, негизи номаълумдир. Шундай бўлса ҳам баъзи олимлар “арслан” даги лан сўзини хитойча “аждарҳо, ҳайвон” маъносидаги сўзга боғлайдилар. Яъни улар ар ёки арсил сўзини сариқ, сарғиш деб олиб, “сариқ аждарҳо” деб таржима қиладилар.
Қоплон эса (қаплан) – қап (қапмоқ, яъни тутмоқ, ушламоқ) + лан;
Сиртлон (сиртлан) – сирит (тиш кўрсатмоқ) + лан.
Бу сўзлардаги лан ҳам ҳайвон билан боғлиқ сўзлардир. Ҳозирча шундай тахминлар бор.
“Девону луғатит турк”да арслан сўзи билан боғлиқ мақоллар ҳам келтирилган:
Алимчи – арслан, беримчи – сичған. (Олувчи арслондир, берувчи эса сичқон кабидир.)
Арслан кўкраса, ат адақи тушанур. (Арслон наъра тортса, отнинг оёқлари чалкашиб кетади.)
📖 “Девону луғатит турк” асари, Баҳром Бафоевнинг “Кўҳна сўзлар тарихи” китоби ва Нишанян сўзлигидан фойдаланилди.
“Шевашунос”дан.
@oriftolib
Чорёр
Чорёр форс тилидан олинган, аслиятда тўрт дўст маъносини билдиради.
Тилимизда пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам вафотидан сўнг халифалик қилган тўрт улуғ саҳобий – Абу Бакр, Умар, Усмон, Али розияллоҳу анҳумни ифодалаш учун ишлатилади.
@oriftolib
Чорёр форс тилидан олинган, аслиятда тўрт дўст маъносини билдиради.
Тилимизда пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам вафотидан сўнг халифалик қилган тўрт улуғ саҳобий – Абу Бакр, Умар, Усмон, Али розияллоҳу анҳумни ифодалаш учун ишлатилади.
@oriftolib
Биохилмахилликми ё биохилма-хиллик?
Луғат, дарслик ва бошқа манбалардаги турфахилликлар одамни чалкаштиради, тушунмовчилик ва хатолар кўпайишига сабаб бўлади.
Биохилмахиллик сўзини қандай ёзиш кераклиги ҳақидаги баҳс шу мақолани қоралашга туртки берди.
Имло қоидаларига кўра, сўзнинг -ма, ба- ёрдамида бирлашган қисмлари чизиқча билан ёзилади: кўчама-кўча, уйма-уй, ранг-баранг, дам-бадам каби. Лекин мустақил ишлатилмайдиган қисм қатнашса, бундай сўзлар қўшиб ёзилади: рўбарў, дарбадар каби.
2013 йили нашр этилган имло луғатларида хилма-хил сўзи чизиқча билан, хилмахиллик сўзи эса чизиқчасиз, қўшиб ёзилган. Менимча ҳам, бу ёндашув тўғри. Нега?
Хилма-хил сўзини чизиқча билан ёзиш керак, бу юқорида келтирилган қоидага айнан мос. Хилмахиллик сўзи эса сифатдан отга айланяпти ва битта тушунчани билдиряпти. Битта тушунчани битта сўз билан, чизиқчасиз ифодалаш мантиқан тўғри. У энди қўшимча ёрдамида боғланаётган такрор сўз эмас.
Аммо масала шу билан ҳал бўлмайди. Ўйлантирадиган, чалкаштирадиган сабаблар бор.
Имло луғатида хилмахиллик тарзида берилган сўз изоҳли луғатда хилма-хиллик шаклида ёзилган. Бунга ўхшаш бошқа мисолларни ҳам келтириш мумкин...
Чалкаштирмайлик, сифат шаклида чизиқча билан ёзиляпти, отга айланганда ҳам чизиқча билан ёзилсин деган мулоҳазага ҳам кўнса бўлади. Муҳими, якдиллик, бир хил қоида, бир хил тартиб бўлсин. Шунга амал қилайлик.
Биохилмахиллик сўзини эса ҳозирча ҳар ким ўз танлови бўйича ёзиб туради. Мен чизиқчасиз вариантни танлаган бўлардим.
Хуллас, бу масалага нуқта қўйиш ўзини тилга масъул санайдиган ташкилот ва мутасаддиларга ҳавола.
👉 Тўлиқ ўқиш
@oriftolib
Луғат, дарслик ва бошқа манбалардаги турфахилликлар одамни чалкаштиради, тушунмовчилик ва хатолар кўпайишига сабаб бўлади.
Биохилмахиллик сўзини қандай ёзиш кераклиги ҳақидаги баҳс шу мақолани қоралашга туртки берди.
Имло қоидаларига кўра, сўзнинг -ма, ба- ёрдамида бирлашган қисмлари чизиқча билан ёзилади: кўчама-кўча, уйма-уй, ранг-баранг, дам-бадам каби. Лекин мустақил ишлатилмайдиган қисм қатнашса, бундай сўзлар қўшиб ёзилади: рўбарў, дарбадар каби.
2013 йили нашр этилган имло луғатларида хилма-хил сўзи чизиқча билан, хилмахиллик сўзи эса чизиқчасиз, қўшиб ёзилган. Менимча ҳам, бу ёндашув тўғри. Нега?
Хилма-хил сўзини чизиқча билан ёзиш керак, бу юқорида келтирилган қоидага айнан мос. Хилмахиллик сўзи эса сифатдан отга айланяпти ва битта тушунчани билдиряпти. Битта тушунчани битта сўз билан, чизиқчасиз ифодалаш мантиқан тўғри. У энди қўшимча ёрдамида боғланаётган такрор сўз эмас.
Аммо масала шу билан ҳал бўлмайди. Ўйлантирадиган, чалкаштирадиган сабаблар бор.
Имло луғатида хилмахиллик тарзида берилган сўз изоҳли луғатда хилма-хиллик шаклида ёзилган. Бунга ўхшаш бошқа мисолларни ҳам келтириш мумкин...
Чалкаштирмайлик, сифат шаклида чизиқча билан ёзиляпти, отга айланганда ҳам чизиқча билан ёзилсин деган мулоҳазага ҳам кўнса бўлади. Муҳими, якдиллик, бир хил қоида, бир хил тартиб бўлсин. Шунга амал қилайлик.
Биохилмахиллик сўзини эса ҳозирча ҳар ким ўз танлови бўйича ёзиб туради. Мен чизиқчасиз вариантни танлаган бўлардим.
Хуллас, бу масалага нуқта қўйиш ўзини тилга масъул санайдиган ташкилот ва мутасаддиларга ҳавола.
👉 Тўлиқ ўқиш
@oriftolib
👍3
“Senariy”ми ёки “ssenariy”?
Филология фанлари номзоди, луғатшунос Равшан Жомонов “ц” товушли сўзлар имлоси ҳақида Kun.uz нашрига батафсил маълумот берибди.
Олимнинг фикрлари эътиборга молик:
“... антициклон – antisiklon, эпицентр – episentr, геоцентрик – geosentrik.
Ушбу мисоллардаги «ц» икки унли орасида тургандек кўринади, лекин бу ерда нозик бир нарса бор. Бу сўзларнинг ўзагига эътибор қилинса, «циклон», «центр», «центрик» сўзларнинг ўзаги, «анти», «эпи» ва «гео» эса олд қўшимча, яъни префикс деб қаралади. Шунинг учун бу ўринларда «ц»ни икки унли орасидаги эмас, балки сўз бошидаги деб қараш керак.
сценарий – senariy
Бу сўзнинг имлоси алоҳида аҳамиятга эга. Чунки кирилл ёзувида рус тилидаги шаклни тўлиқ кўчириб олганмиз. Уни лотин ёзувида кўпинча «ssenariy» тарзида хато ёзамиз. Ваҳоланки, биргина «s» билан ёзиш кифоя. Бу билан ўзбекона талаффузни сақлаб қоламиз ва ноўнғай талаффуздан қутуламиз.
Биз ўзбеклар одатда ёзилганидай ўқийдиган халқмиз. Бу каби сўзлар шаклан эмас, балки талаффузга мувофиқ ёзилади.
пицца – pitsa
Тилга янги сўзлар доим кириб келади, ўзлашади, баъзиси эса чиқиб кетади. Шулардан бири — пицца. Итальян ва бошқа европа тилларида бошқа шаклга эга. Биз рус тили орқали қабул қилганимиз сабабли кирилл ёзувида иккита «цц» билан ёзамиз. Лекин талаффузда «тс» деб айтамиз. Шундай экан, ўзбек лотин алифбосида биргина «t» ва «s» билан ёзиш кифоя: pitsa”
@oriftolib
Филология фанлари номзоди, луғатшунос Равшан Жомонов “ц” товушли сўзлар имлоси ҳақида Kun.uz нашрига батафсил маълумот берибди.
Олимнинг фикрлари эътиборга молик:
“... антициклон – antisiklon, эпицентр – episentr, геоцентрик – geosentrik.
Ушбу мисоллардаги «ц» икки унли орасида тургандек кўринади, лекин бу ерда нозик бир нарса бор. Бу сўзларнинг ўзагига эътибор қилинса, «циклон», «центр», «центрик» сўзларнинг ўзаги, «анти», «эпи» ва «гео» эса олд қўшимча, яъни префикс деб қаралади. Шунинг учун бу ўринларда «ц»ни икки унли орасидаги эмас, балки сўз бошидаги деб қараш керак.
сценарий – senariy
Бу сўзнинг имлоси алоҳида аҳамиятга эга. Чунки кирилл ёзувида рус тилидаги шаклни тўлиқ кўчириб олганмиз. Уни лотин ёзувида кўпинча «ssenariy» тарзида хато ёзамиз. Ваҳоланки, биргина «s» билан ёзиш кифоя. Бу билан ўзбекона талаффузни сақлаб қоламиз ва ноўнғай талаффуздан қутуламиз.
Биз ўзбеклар одатда ёзилганидай ўқийдиган халқмиз. Бу каби сўзлар шаклан эмас, балки талаффузга мувофиқ ёзилади.
пицца – pitsa
Тилга янги сўзлар доим кириб келади, ўзлашади, баъзиси эса чиқиб кетади. Шулардан бири — пицца. Итальян ва бошқа европа тилларида бошқа шаклга эга. Биз рус тили орқали қабул қилганимиз сабабли кирилл ёзувида иккита «цц» билан ёзамиз. Лекин талаффузда «тс» деб айтамиз. Шундай экан, ўзбек лотин алифбосида биргина «t» ва «s» билан ёзиш кифоя: pitsa”
@oriftolib
👍3
Имлони ўрганамиз
Имло мавзусидаги мақолалар рўйхати. Қизиққанлар танишиб чиқиши мумкин.
👉 “Афв” сўзини тўғри ёзишнинг осон усули
👉 “Балки” ва тиниш белгиси
👉 “Э” ҳарфли сўзлар имлоси
👉 Sh, Ch ёки SH, CH
👉 Айниқса: вергул керакми, керакмасми?
👉 Асқотадими, асқатади?
👉 Ахир: вергул керак эмас
👉 Биохилмахилликми ё биохилма-хиллик?
👉 Бош ҳарф билан ёзилмайди
👉 Ёндашмоқ ва ёндошмоқ
👉 Идора ва ташкилотлар номини ёзишдаги хатолар
👉 Имлодаги қийинчиликлар: кўра
👉 Имлодаги қийинчиликлар: эса
👉 Ислоҳталаб имло: ёнма-ён ундошлар
👉 Исмлар имлоси: рухми ёки руҳ?
👉 Кўнгилчанми ё кўнгилчанг?
👉 Қўштирноқ
👉 Наҳот(ки): вергул керак эмас
👉 Оҳанрабо
👉 Рақам ва -та: қўшиб ёзиладими ёки ажратиб?
👉 Сифатловчили ўзлашма сўзлар имлоси
👉 Ҳ товушли ўзлашма сўзлар имлоси
@oriftolib
Имло мавзусидаги мақолалар рўйхати. Қизиққанлар танишиб чиқиши мумкин.
👉 “Афв” сўзини тўғри ёзишнинг осон усули
👉 “Балки” ва тиниш белгиси
👉 “Э” ҳарфли сўзлар имлоси
👉 Sh, Ch ёки SH, CH
👉 Айниқса: вергул керакми, керакмасми?
👉 Асқотадими, асқатади?
👉 Ахир: вергул керак эмас
👉 Биохилмахилликми ё биохилма-хиллик?
👉 Бош ҳарф билан ёзилмайди
👉 Ёндашмоқ ва ёндошмоқ
👉 Идора ва ташкилотлар номини ёзишдаги хатолар
👉 Имлодаги қийинчиликлар: кўра
👉 Имлодаги қийинчиликлар: эса
👉 Ислоҳталаб имло: ёнма-ён ундошлар
👉 Исмлар имлоси: рухми ёки руҳ?
👉 Кўнгилчанми ё кўнгилчанг?
👉 Қўштирноқ
👉 Наҳот(ки): вергул керак эмас
👉 Оҳанрабо
👉 Рақам ва -та: қўшиб ёзиладими ёки ажратиб?
👉 Сифатловчили ўзлашма сўзлар имлоси
👉 Ҳ товушли ўзлашма сўзлар имлоси
@oriftolib
🔥1
Қай бири тўғри?
Anonymous Quiz
37%
Имтиёз қўлланилади | Imtiyoz qoʻllaniladi
29%
Имтиёз қўлланади | Imtiyoz qoʻllanadi
34%
Иккови ҳам тўғри.
👍2
Қани: вергул керакми ёки йўқ?
Қани сўзидан кейин бир ҳолатда – сўз эътиборни жалб этиш, ундаш, даъват маъноларини билдирганда вергул ишлатилади.
Сўроқ олмоши бўлиб келганда ёки истак-хоҳиш маъносига алоҳида таъкид, урғу берганда вергул керак эмас.
Изоҳли луғатда истак-хоҳишни таъкидловчи қани энди иборасидан кейин вергул ишлатилибди. Бу сўзнинг қанийди шаклидаги маънодоши ҳам бор, у кўпроқ сўзлашув услубига тегишли. Иккала ибора ҳам хоҳиш маъносига урғу берувчи қани сўзи билан айнан бир хил маънода қўлланади. Шу сабабли вергул қўйиш керак эмас.
📌 Демак,
Қани ошга қаранг. ❌
Қани, ошга қаранг. ✅
Қани, янги сотиб олган ноутбукинг? ❌
Қани янги сотиб олган ноутбукинг? ✅
Қани, ҳолатингни биров тушунса... ❌
Қани ҳолатингни биров тушунса... ✅
@oriftolib
Қани сўзидан кейин бир ҳолатда – сўз эътиборни жалб этиш, ундаш, даъват маъноларини билдирганда вергул ишлатилади.
Сўроқ олмоши бўлиб келганда ёки истак-хоҳиш маъносига алоҳида таъкид, урғу берганда вергул керак эмас.
Изоҳли луғатда истак-хоҳишни таъкидловчи қани энди иборасидан кейин вергул ишлатилибди. Бу сўзнинг қанийди шаклидаги маънодоши ҳам бор, у кўпроқ сўзлашув услубига тегишли. Иккала ибора ҳам хоҳиш маъносига урғу берувчи қани сўзи билан айнан бир хил маънода қўлланади. Шу сабабли вергул қўйиш керак эмас.
📌 Демак,
Қани ошга қаранг. ❌
Қани, ошга қаранг. ✅
Қани, янги сотиб олган ноутбукинг? ❌
Қани янги сотиб олган ноутбукинг? ✅
Қани, ҳолатингни биров тушунса... ❌
Қани ҳолатингни биров тушунса... ✅
@oriftolib
👍2
Manzil qanday yoziladi?
Davomi. Boshlanishi bu yerda.
Joy va koʻcha nomlari jumla ichida, boshqa soʻz va iboralarga bogʻlanib kelganda vergul ishlatilmaydi. Nomlar “kattadan kichikka” tamoyili asosida beriladi. Masalan:
Men Toshkent shahri Hamid Olimjon koʻchasi 5-uy 18-xonadonda yashayman.
Toshkent shahri Hamid Olimjon koʻchasi 5-uy 18-xonadonda yashovchi fuqaro.
Ogahiy koʻchasi 42-uyda yashovchi K. I. Alimovdan ariza.
Qahramonimiz Qashqadaryo viloyati Shahrisabz tumani Miraki qishlogʻida tugʻilgan.
Bu kabi oʻrinlarda joy va koʻcha nomlari orasida vergul ishlatish xatodir. Nega? Chunki bu jumla va birikmalar tarkibida koʻrinmas -ning va -dagi qoʻshimchalari bor. Ular gʻalizlikni ketkazish va jumla ravonligini taʼminlash uchun tushirib qoldirilgan:
Men Toshkent shahri[ning] Hamid Olimjon koʻchasi[dagi] 5-uy[dagi] 18-xonadonda yashayman.
Koʻp qavatli uydagi xonadon koʻrsatilganda uydan keyin vergul qoʻyilgan holatlar tez-tez koʻzga tashlanadi. “Davlat tilida ish yuritish” kitobida bunday oʻrinlar vergulli ham, vergulsiz ham berilgan. Menimcha, vergulsiz variant toʻgʻriroq. Gapda zarurat boʻlmasa, tinish belgisini ishlatmagan maʼqul. Tushunarlilikni kamaytiradi.
Davomi bor...
@oriftolib
Davomi. Boshlanishi bu yerda.
Joy va koʻcha nomlari jumla ichida, boshqa soʻz va iboralarga bogʻlanib kelganda vergul ishlatilmaydi. Nomlar “kattadan kichikka” tamoyili asosida beriladi. Masalan:
Men Toshkent shahri Hamid Olimjon koʻchasi 5-uy 18-xonadonda yashayman.
Toshkent shahri Hamid Olimjon koʻchasi 5-uy 18-xonadonda yashovchi fuqaro.
Ogahiy koʻchasi 42-uyda yashovchi K. I. Alimovdan ariza.
Qahramonimiz Qashqadaryo viloyati Shahrisabz tumani Miraki qishlogʻida tugʻilgan.
Bu kabi oʻrinlarda joy va koʻcha nomlari orasida vergul ishlatish xatodir. Nega? Chunki bu jumla va birikmalar tarkibida koʻrinmas -ning va -dagi qoʻshimchalari bor. Ular gʻalizlikni ketkazish va jumla ravonligini taʼminlash uchun tushirib qoldirilgan:
Men Toshkent shahri[ning] Hamid Olimjon koʻchasi[dagi] 5-uy[dagi] 18-xonadonda yashayman.
Koʻp qavatli uydagi xonadon koʻrsatilganda uydan keyin vergul qoʻyilgan holatlar tez-tez koʻzga tashlanadi. “Davlat tilida ish yuritish” kitobida bunday oʻrinlar vergulli ham, vergulsiz ham berilgan. Menimcha, vergulsiz variant toʻgʻriroq. Gapda zarurat boʻlmasa, tinish belgisini ishlatmagan maʼqul. Tushunarlilikni kamaytiradi.
Davomi bor...
@oriftolib
👍2
Хато ҳаммадан ўтади. Муҳими, хатони тўғрилаш.
Обуначилардан бири пешлавҳа суратини жўнатибди. Мабодо тўғриламоқчи бўлишса, шу вариантдан нусха олишлари мумкин:
Oʻzbekiston Respublikasi
Fargʻona viloyati
Rishton tumani
“Toʻraobod”
mahalla
fuqarolar
yigʻini
Маҳалла фуқаролар йиғини номида қўштирноқ ишлатиш қай даражада тўғри ёки нотўғрилиги ҳақида, насиб қилса, навбатдаги мақолаларда тўхталиб ўтаман.
Айтганча, МФЙ ёки ҚФЙ номини ёзганда республика ва вилоятни кўрсатиб ўтирмай, шунчаки тумандан ҳам бошлаш мумкин.
@oriftolib
Обуначилардан бири пешлавҳа суратини жўнатибди. Мабодо тўғриламоқчи бўлишса, шу вариантдан нусха олишлари мумкин:
Oʻzbekiston Respublikasi
Fargʻona viloyati
Rishton tumani
“Toʻraobod”
mahalla
fuqarolar
yigʻini
Маҳалла фуқаролар йиғини номида қўштирноқ ишлатиш қай даражада тўғри ёки нотўғрилиги ҳақида, насиб қилса, навбатдаги мақолаларда тўхталиб ўтаман.
Айтганча, МФЙ ёки ҚФЙ номини ёзганда республика ва вилоятни кўрсатиб ўтирмай, шунчаки тумандан ҳам бошлаш мумкин.
@oriftolib
#Сўраган_эдингиз
Улгуржи ва чакана
Бу икки сўзни асосан олди-сотди билан боғлиқ жумлаларда эшитамиз. Лекин бошқа маъноларда ҳам қўлланади.
Улгуржи аслан туркий сўз. Ўзбек тилида уч хил маънода ишлатилади:
1️⃣ Бутун борича; кўп миқдорда; кўтара – улгуржи савдо.
2️⃣ Катта миқдорда, катта суммага эга; салмоқдор – улгуржи ҳосил.
3️⃣ Бошдан оёқ, бутунлай – уй улгуржи таъмирдан чиқди.
Чакана сўзи эса форчадан олинган. Ўзбек тилида уч хил маънода ишлатилади:
1️⃣ Доналаб, майдалаб ёки кичик тўп билан сотиладиган ва сотиб олинадиган – чакана савдо, чакана нарх.
2️⃣ Унчалик аҳамиятга эга бўлмаган; арзимас, майда-чуйда: ҳаракати чакана эмас.
3️⃣ Шевада майда чорва моллари, қўй-эчки ва аҳолига тегишли шундай молларни боқувчи: чакана чўпон чакана мол боқади.
❗️ Чакана сўзини шахсга ёки унинг сифатига нисбатан ишлатганда эҳтиёт бўлиш зарур. Мақтов маъноси англашилиши ёки белги-сифат кучайтириб ифодаланиши учун чакана сўзи боғланган феъл бўлишсиз шаклда ишлатилиши керак. Масалан, чакана одам эмас – эътиборга арзирли, куч ёки обрў-эътиборга эга одам. Чакана одам эса арзимас ишлар билан шуғулланадиган, майда феълли одам бўлиб қолади. Ёки чакана урмади – жуда қаттиқ урди, зарб билан туширди, чакана урди – енгил, арзимас зарб берди. Аслида бу каби ибораларни бўлишли шаклда ишлатиш услубий хатодир.
👉 Тўлиқ ўқиш
@oriftolib
Улгуржи ва чакана
Бу икки сўзни асосан олди-сотди билан боғлиқ жумлаларда эшитамиз. Лекин бошқа маъноларда ҳам қўлланади.
Улгуржи аслан туркий сўз. Ўзбек тилида уч хил маънода ишлатилади:
1️⃣ Бутун борича; кўп миқдорда; кўтара – улгуржи савдо.
2️⃣ Катта миқдорда, катта суммага эга; салмоқдор – улгуржи ҳосил.
3️⃣ Бошдан оёқ, бутунлай – уй улгуржи таъмирдан чиқди.
Чакана сўзи эса форчадан олинган. Ўзбек тилида уч хил маънода ишлатилади:
1️⃣ Доналаб, майдалаб ёки кичик тўп билан сотиладиган ва сотиб олинадиган – чакана савдо, чакана нарх.
2️⃣ Унчалик аҳамиятга эга бўлмаган; арзимас, майда-чуйда: ҳаракати чакана эмас.
3️⃣ Шевада майда чорва моллари, қўй-эчки ва аҳолига тегишли шундай молларни боқувчи: чакана чўпон чакана мол боқади.
❗️ Чакана сўзини шахсга ёки унинг сифатига нисбатан ишлатганда эҳтиёт бўлиш зарур. Мақтов маъноси англашилиши ёки белги-сифат кучайтириб ифодаланиши учун чакана сўзи боғланган феъл бўлишсиз шаклда ишлатилиши керак. Масалан, чакана одам эмас – эътиборга арзирли, куч ёки обрў-эътиборга эга одам. Чакана одам эса арзимас ишлар билан шуғулланадиган, майда феълли одам бўлиб қолади. Ёки чакана урмади – жуда қаттиқ урди, зарб билан туширди, чакана урди – енгил, арзимас зарб берди. Аслида бу каби ибораларни бўлишли шаклда ишлатиш услубий хатодир.
👉 Тўлиқ ўқиш
@oriftolib
👍1
Қай бири тўғри?
Anonymous Quiz
50%
Шаҳдам қадам ташлади | Shahdam qadam tashladi
50%
Шахдам қадам ташлади | Shaxdam qadam tashladi
Устувор
Устувор форсчадан олинган, аслиятда чидамли, маҳкам, тўғри, ўткир, кучли маъноларини билдиради.
Ўзбек тилида китобий услубда маҳкам, мустаҳкам, бузилмас маъноларида ишлатилган. Лекин ҳозир бу маънода қўллаш эскирган:
Яна қонлар тўкиб устувор қилдик.
Ғ. Fулом.
Устувор йўналиш деганда биринчи даражали, устун йўналиш тушунилади.
Устувор турмоқ дегани эса:
1️⃣ Қимирламасдан, мустаҳкам турмоқ.
2️⃣ Кўчма маънода: иккиланмасдан бир фикрда қатъий турмоқ.
Устувор сўзи ҳозир асосан расмий услубда ва ОАВ тилида ишлатилади.
📖 “Ўзбек тилининг изоҳли луғати” асосида тайёрланди.
@oriftolib
Устувор форсчадан олинган, аслиятда чидамли, маҳкам, тўғри, ўткир, кучли маъноларини билдиради.
Ўзбек тилида китобий услубда маҳкам, мустаҳкам, бузилмас маъноларида ишлатилган. Лекин ҳозир бу маънода қўллаш эскирган:
Яна қонлар тўкиб устувор қилдик.
Ғ. Fулом.
Устувор йўналиш деганда биринчи даражали, устун йўналиш тушунилади.
Устувор турмоқ дегани эса:
1️⃣ Қимирламасдан, мустаҳкам турмоқ.
2️⃣ Кўчма маънода: иккиланмасдан бир фикрда қатъий турмоқ.
Устувор сўзи ҳозир асосан расмий услубда ва ОАВ тилида ишлатилади.
📖 “Ўзбек тилининг изоҳли луғати” асосида тайёрланди.
@oriftolib
#Soʻragan_edingiz
Yosh, yashil va yasha
Yosh va yasha soʻzlarining bir oʻzakdan ekani sezilib turibdi. Yashil-chi? Mantiqan olganda uning ham qolgan ikki soʻz bilan ildizi bir. Yashillik – yashash, yasharish belgisi.
Tasavvurlarimiz ilmiy haqiqatga mos kelish-kelmasligini tekshirish uchun manbalarga murojaat qilamiz.
“Oʻzbek tilining etimologik lugʻati”ga koʻra, yosh va yasha soʻzlari qadimgi turkiy tildagi koʻp maʼnoli yash sifatidan hosil boʻlgan.
Yashning maʼnolaridan biri – bir yilga teng umrdir. Bugun yosh shaklida ishlatiladigan bu soʻz ayni shu maʼnoni ifodalaydi.
Yasha soʻzi esa yash sifatiga -a qoʻshimchasini qoʻshish orqali yasalgan.
Yashil soʻzi barg rangiga ega boʻl maʼnosidagi yash feʼliga -il qoʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan.
Yashil soʻzi “Devonu lugʻatit turk”da ayni shu shakl va maʼnoda kelgan. Mahmud Koshgʻariy toʻq yashil yap-yashil deyilishi, soʻz juft holda yashil-yushul deb qoʻllanishi mumkinligini aytadi.
Yap-yashil hozirgi tilda yam-yashilga oʻzgargan. Juft shakli esa ishlatilmaydi.
@oriftolib
Yosh, yashil va yasha
Yosh va yasha soʻzlarining bir oʻzakdan ekani sezilib turibdi. Yashil-chi? Mantiqan olganda uning ham qolgan ikki soʻz bilan ildizi bir. Yashillik – yashash, yasharish belgisi.
Tasavvurlarimiz ilmiy haqiqatga mos kelish-kelmasligini tekshirish uchun manbalarga murojaat qilamiz.
“Oʻzbek tilining etimologik lugʻati”ga koʻra, yosh va yasha soʻzlari qadimgi turkiy tildagi koʻp maʼnoli yash sifatidan hosil boʻlgan.
Yashning maʼnolaridan biri – bir yilga teng umrdir. Bugun yosh shaklida ishlatiladigan bu soʻz ayni shu maʼnoni ifodalaydi.
Yasha soʻzi esa yash sifatiga -a qoʻshimchasini qoʻshish orqali yasalgan.
Yashil soʻzi barg rangiga ega boʻl maʼnosidagi yash feʼliga -il qoʻshimchasini qoʻshib hosil qilingan.
Yashil soʻzi “Devonu lugʻatit turk”da ayni shu shakl va maʼnoda kelgan. Mahmud Koshgʻariy toʻq yashil yap-yashil deyilishi, soʻz juft holda yashil-yushul deb qoʻllanishi mumkinligini aytadi.
Yap-yashil hozirgi tilda yam-yashilga oʻzgargan. Juft shakli esa ishlatilmaydi.
@oriftolib
👍2
Manzil qanday yoziladi?
Davomi. Boshlanishi bu yerda.
Hozir jismoniy va yuridik shaxslarning murojaatlariga javob yozmaydigan tashkilot topilmasa kerak. Xoʻsh, bunda manzillar qanday yoziladi? “Davlat tilida ish yuritish” qoʻllanmasiga koʻra, hujjatni fuqarolarga joʻnatganda oldin pochta manzili, keyin ismi va otaismi (bosh harflari), familiyasi yoziladi:
100000. Toshkent sh.,
Hamid Olimjon koʻchasi,
5-uy, 18-xonadon.
T. A. Ahmadovga
Garchi qoʻllanmada koʻrsatilmagan boʻlsa-da, boshqa misollarga qarab, qiyos usulida xulosa qilish mumkin: hujjatni oluvchi jismoniy shaxs boʻlsa, xat matni boshidagi yoʻllanma-koʻrsatkichda manzil vergulsiz beriladi:
Toshkent shahri
Hamid Olimjon koʻchasi 11-uy
5-xonadonda yashovchi
T. A. Ahmadovga
Sizning vazirlikka 2021-yil 24-yanvarda yuborgan murojaatingiz oʻrganib chiqildi...
...
Davlat tashkilotlari oʻzaro yozishmalarda koʻpincha kuryer xizmatidan foydalanadi va odatda konvert ustiga manzil yozishmaydi. Tashkilot nomi va mutasaddi shaxs koʻrsatiladi, xolos.
Tashkilot va muassasalarga xat joʻnatatganda manzil konvert ustiga mana bu namunadagi shaklda yoziladi:
Qayerga
Toshkent shahri, 83
Matbuotchilar koʻchasi, 32-uy
Kimga
“Maʼrifat” gazetasi
tahririyatiga
Toshkent shahridan keyin kelgan 83 aloqa boʻlimi raqamini anglatadi.
@oriftolib
Davomi. Boshlanishi bu yerda.
Hozir jismoniy va yuridik shaxslarning murojaatlariga javob yozmaydigan tashkilot topilmasa kerak. Xoʻsh, bunda manzillar qanday yoziladi? “Davlat tilida ish yuritish” qoʻllanmasiga koʻra, hujjatni fuqarolarga joʻnatganda oldin pochta manzili, keyin ismi va otaismi (bosh harflari), familiyasi yoziladi:
100000. Toshkent sh.,
Hamid Olimjon koʻchasi,
5-uy, 18-xonadon.
T. A. Ahmadovga
Garchi qoʻllanmada koʻrsatilmagan boʻlsa-da, boshqa misollarga qarab, qiyos usulida xulosa qilish mumkin: hujjatni oluvchi jismoniy shaxs boʻlsa, xat matni boshidagi yoʻllanma-koʻrsatkichda manzil vergulsiz beriladi:
Toshkent shahri
Hamid Olimjon koʻchasi 11-uy
5-xonadonda yashovchi
T. A. Ahmadovga
Sizning vazirlikka 2021-yil 24-yanvarda yuborgan murojaatingiz oʻrganib chiqildi...
...
Davlat tashkilotlari oʻzaro yozishmalarda koʻpincha kuryer xizmatidan foydalanadi va odatda konvert ustiga manzil yozishmaydi. Tashkilot nomi va mutasaddi shaxs koʻrsatiladi, xolos.
Tashkilot va muassasalarga xat joʻnatatganda manzil konvert ustiga mana bu namunadagi shaklda yoziladi:
Qayerga
Toshkent shahri, 83
Matbuotchilar koʻchasi, 32-uy
Kimga
“Maʼrifat” gazetasi
tahririyatiga
Toshkent shahridan keyin kelgan 83 aloqa boʻlimi raqamini anglatadi.
@oriftolib
Раҳбарга қандай мурожаат қилиш керак?
Собиқ Иттифоқ даврида раҳбарга мурожаат этикети рус маданияти таъсирида шаклланди.
Русча мурожаат этикетига кўра, одатда ёши катталарга исми ва отаисми билан сизлаб мурожаат қилинади. Бунда ҳурмат ёки нейтрал муносабат акс этади. Шунингдек, бу усулдан кўзтанишларга, яқин муносабат ўрнатилмаган ҳамкасбларга, бошлиққа мурожаатда ҳам фойдаланилади. Агар одам ўзидан ёш бирор кишига сизлаб ва отаисми билан мурожаат қилса, бу унга алоҳида ҳурмат кўрсатилаётгани белгисидир.
Ўзбекча муомалада отаисмини қўшиб мурожаат қилиш кўпроқ расмий идораларда ва асосан раҳбарларга мурожаатда кузатилади. Раҳбар ўзидан қуйи мансабдаги ходимларга, масалан, ўринбосарлари, бўлим бошлиқлари ёки оддий ходимларга ҳам отаисми билан мурожаат қилиши мумкин:
– Камолиддин Жамолиддинович, бу масалага жиддий ёндашиш зарур.
– Азиза Саидакбаровна, таклифингизни инобатга оламиз.
Сўнгги йилларда давлат идораларининг раҳбарлик лавозимларига ёшлар кўп тайинланяпти. Улар орасида мустақилликдан кейин туғилган авлод ҳам анчагина ва улар сони борган сари кўпайиб боради. Охирги ўттиз йилда туғилганларнинг отаисмларида -вич ва -овна, -евна қўшимчалари учрамайди ҳисоб. Хўш, бунда қандай мурожаат қилинади? Ўғли ва қизи сўзлари қатнашган ўзбекча ифодадаги отаисмларни русча этикет қолипига солиш унчалик ҳам ёпишмайди:
– Камолиддин Жамолиддин ўғли, бу масалага жиддий ёндашиш зарур.
– Азиза Саидакбар қизи, таклифингизни инобатга оламиз.
Балки, кўз ва қулоқ ўрганмагани учун шундайдир. Лекин барибир бу тарздаги мурожаат сингишиб кетмаса керак, менимча. Ё бундай отаисмлари оғзаки услубда -вич, -овна, -евнага ўзгартириб олинармикан? Бу анча ёқимсиз ҳолат бўлса керак.
Демак, расмий идораларда мурожаат йўсини қандай бўлиши кераклиги ҳақида бирор тавсия ишлаб чиқилиши керак. Аммо бу ишни ким қилади?
Буни тадқиқ ва татбиқ этадиган Абомуслими соҳибқиронларимиз бўлмаса... 🙃 деб ўтираверамизми ёки?
Мабодо кимдир шу борада изланиш олиб бормоқчи бўлса, ёзилажак тавсияга тавсия: бошқа халқлардаги мурожаат шаклларини ўрганиб чиқиш ва ўзбекча вариант учун тарихий-миллий мурожаатларни, қардош туркий халқлардаги мурожаат шаклларини асос қилиб олган маъқул.
Раҳбарлар ва бошқаларга мурожаатда исм олдидан муҳтарам, ҳурматли, жаноб каби сўзларни ишлатиш борасида ҳам изланишча олиб бориш мумкин.
Дарвоқе, мурожаат қоидалари тавсия характерида бўлиши керак. Ўта расмий идорада ҳам оддий ўзбекча мурожаат шаклини афзал кўрувчилар топилиб қолиши мумкин.
-вич, -овна, -евна қўшимчали отаисмларини амалдаги расмий мурожаат шаклида ҳам ишлатавериш керак. Истаймизми-йўқми, у бизнинг ҳаёт тарзимизга сингиган, тарихимиздан ўрин олган.
👉 Тўлиқ ўқиш
Таклифларингизни изоҳларда қолдиришингиз мумкин.
@oriftolib
Собиқ Иттифоқ даврида раҳбарга мурожаат этикети рус маданияти таъсирида шаклланди.
Русча мурожаат этикетига кўра, одатда ёши катталарга исми ва отаисми билан сизлаб мурожаат қилинади. Бунда ҳурмат ёки нейтрал муносабат акс этади. Шунингдек, бу усулдан кўзтанишларга, яқин муносабат ўрнатилмаган ҳамкасбларга, бошлиққа мурожаатда ҳам фойдаланилади. Агар одам ўзидан ёш бирор кишига сизлаб ва отаисми билан мурожаат қилса, бу унга алоҳида ҳурмат кўрсатилаётгани белгисидир.
Ўзбекча муомалада отаисмини қўшиб мурожаат қилиш кўпроқ расмий идораларда ва асосан раҳбарларга мурожаатда кузатилади. Раҳбар ўзидан қуйи мансабдаги ходимларга, масалан, ўринбосарлари, бўлим бошлиқлари ёки оддий ходимларга ҳам отаисми билан мурожаат қилиши мумкин:
– Камолиддин Жамолиддинович, бу масалага жиддий ёндашиш зарур.
– Азиза Саидакбаровна, таклифингизни инобатга оламиз.
Сўнгги йилларда давлат идораларининг раҳбарлик лавозимларига ёшлар кўп тайинланяпти. Улар орасида мустақилликдан кейин туғилган авлод ҳам анчагина ва улар сони борган сари кўпайиб боради. Охирги ўттиз йилда туғилганларнинг отаисмларида -вич ва -овна, -евна қўшимчалари учрамайди ҳисоб. Хўш, бунда қандай мурожаат қилинади? Ўғли ва қизи сўзлари қатнашган ўзбекча ифодадаги отаисмларни русча этикет қолипига солиш унчалик ҳам ёпишмайди:
– Камолиддин Жамолиддин ўғли, бу масалага жиддий ёндашиш зарур.
– Азиза Саидакбар қизи, таклифингизни инобатга оламиз.
Балки, кўз ва қулоқ ўрганмагани учун шундайдир. Лекин барибир бу тарздаги мурожаат сингишиб кетмаса керак, менимча. Ё бундай отаисмлари оғзаки услубда -вич, -овна, -евнага ўзгартириб олинармикан? Бу анча ёқимсиз ҳолат бўлса керак.
Демак, расмий идораларда мурожаат йўсини қандай бўлиши кераклиги ҳақида бирор тавсия ишлаб чиқилиши керак. Аммо бу ишни ким қилади?
Буни тадқиқ ва татбиқ этадиган Абомуслими соҳибқиронларимиз бўлмаса... 🙃 деб ўтираверамизми ёки?
Мабодо кимдир шу борада изланиш олиб бормоқчи бўлса, ёзилажак тавсияга тавсия: бошқа халқлардаги мурожаат шаклларини ўрганиб чиқиш ва ўзбекча вариант учун тарихий-миллий мурожаатларни, қардош туркий халқлардаги мурожаат шаклларини асос қилиб олган маъқул.
Раҳбарлар ва бошқаларга мурожаатда исм олдидан муҳтарам, ҳурматли, жаноб каби сўзларни ишлатиш борасида ҳам изланишча олиб бориш мумкин.
Дарвоқе, мурожаат қоидалари тавсия характерида бўлиши керак. Ўта расмий идорада ҳам оддий ўзбекча мурожаат шаклини афзал кўрувчилар топилиб қолиши мумкин.
-вич, -овна, -евна қўшимчали отаисмларини амалдаги расмий мурожаат шаклида ҳам ишлатавериш керак. Истаймизми-йўқми, у бизнинг ҳаёт тарзимизга сингиган, тарихимиздан ўрин олган.
👉 Тўлиқ ўқиш
Таклифларингизни изоҳларда қолдиришингиз мумкин.
@oriftolib
👍1
Мовароуннаҳр
Мовароуннаҳр араб тилида дарёнинг нариги томони деган маънони англатади. Бу атама ўрта асрларда Ислом мамлакатларида кенг тарқалган.
Мовароуннаҳр атамаси илк бор пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳақидаги ҳадисларда тилга олинган. Афтидан, бу атама араблар орасида Исломгача бўлган даврларда ҳам маълум бўлиб, милодий VI асрда Сосонийлар давлатидан шимоли-шарқда, Жайхун, яъни Амударёнинг орқасида жойлашган Турк хоқонлигига қарашли ерларни англатган. Қадимги форс манбаларидаги маълумотларга таянган араб географ олими Ёқут Ҳамавий Мовароуннаҳр атамасини Турон мамлакатининг номи деб билган.
Мовароуннаҳр атамаси ўрта аср манбаларида турлича талқин қилиниб, географик ҳудуд сифатида олдин Турон, Турк хоқонлиги ёки Туркистон мамлакати (VII асргача), кейин Хуросон (VII-X асрларда), ундан ҳам кейин Туркистон (XI асрдан бошлаб), маълум вақт эса Хоразм (XII асрнинг охири – XIII асрнинг боши) таркибига киритилган.
Мовароуннаҳр атамасининг ўрта асрларда ишлатилган энг кенг маънодаги тушунчаси таркибига шартли равишда фақат Амударё ва Сирдарё оралиғида жойлашган ерларни киритиш мумкин.
Ҳозирги замон тарихий-географик илмий адабиётларида Мовароуннаҳр деганда асосан Ўрта Осиёнинг Туркманистондан ташқари ҳудудлари, яъни, Ўзбекистон, Тожикистон, Қирғизистон ва Қозоғистоннинг жанубий қисми тушунилади.
📖 “Ўзбекистон миллий энциклопедияси” асосида тайёрланди.
@oriftolib
Мовароуннаҳр араб тилида дарёнинг нариги томони деган маънони англатади. Бу атама ўрта асрларда Ислом мамлакатларида кенг тарқалган.
Мовароуннаҳр атамаси илк бор пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳақидаги ҳадисларда тилга олинган. Афтидан, бу атама араблар орасида Исломгача бўлган даврларда ҳам маълум бўлиб, милодий VI асрда Сосонийлар давлатидан шимоли-шарқда, Жайхун, яъни Амударёнинг орқасида жойлашган Турк хоқонлигига қарашли ерларни англатган. Қадимги форс манбаларидаги маълумотларга таянган араб географ олими Ёқут Ҳамавий Мовароуннаҳр атамасини Турон мамлакатининг номи деб билган.
Мовароуннаҳр атамаси ўрта аср манбаларида турлича талқин қилиниб, географик ҳудуд сифатида олдин Турон, Турк хоқонлиги ёки Туркистон мамлакати (VII асргача), кейин Хуросон (VII-X асрларда), ундан ҳам кейин Туркистон (XI асрдан бошлаб), маълум вақт эса Хоразм (XII асрнинг охири – XIII асрнинг боши) таркибига киритилган.
Мовароуннаҳр атамасининг ўрта асрларда ишлатилган энг кенг маънодаги тушунчаси таркибига шартли равишда фақат Амударё ва Сирдарё оралиғида жойлашган ерларни киритиш мумкин.
Ҳозирги замон тарихий-географик илмий адабиётларида Мовароуннаҳр деганда асосан Ўрта Осиёнинг Туркманистондан ташқари ҳудудлари, яъни, Ўзбекистон, Тожикистон, Қирғизистон ва Қозоғистоннинг жанубий қисми тушунилади.
📖 “Ўзбекистон миллий энциклопедияси” асосида тайёрланди.
@oriftolib
Сўз тарихи, этимология ва сўз қўллаш мавзусидаги мақолалар
👉 “Жиғимга тегма” – жиғ нима?
👉 “Жуфтакни ростлади” – жуфтак нима?
👉 “Ийиғи чиқди” – ийиқ нима?
👉 “Кабоб”нинг ўзбекчаси
👉 “Миллион”нинг ўзбекчаси нима?
👉 “Намоз” сўзининг ўзбекчаси
👉 “Намордник”нинг ўзбекчаси нима?
👉 “Отвес”нинг ўзбекчаси нима?
👉 “Путур кетмоқ” – путур нима?
👉 Авлодми, аждодми?
👉 Адил ва адл
👉 Арабча синиқ кўплик ва ўзбекча кўплик
👉 Афзал ва абзал
👉 Бир ўзакдан икки маъно
👉 Венгер тилидаги туркийча сўзлар
👉 Ғалати машҳурлар
👉 Даққиюнусдан қолган
👉 Дарранда нима?
👉 Кўйлак нега “ўнгийди”
👉 Қулоқчин “наушник”ми?
👉 Қўштомоқ – кекирдак олмаси
👉 Оға билан ўксиз
👉 Официантнинг ўзбекчаси нима?
👉 Оч биқин қаер?
👉 Табақ, табоқ ва товоқ
👉 Тақсир
👉 Танишнинг билиши, упанинг элиги
👉 Тўрт мучага нималар киради?
👉 Фамилияларимиз ҳақида
👉 Фикр берувчи асар
👉 Халтура
👉 Хўжа ва хожа
👉 Ҳотамтой
👉 Чиройли кўзлар ва кирпи
@oriftolib
👉 “Жиғимга тегма” – жиғ нима?
👉 “Жуфтакни ростлади” – жуфтак нима?
👉 “Ийиғи чиқди” – ийиқ нима?
👉 “Кабоб”нинг ўзбекчаси
👉 “Миллион”нинг ўзбекчаси нима?
👉 “Намоз” сўзининг ўзбекчаси
👉 “Намордник”нинг ўзбекчаси нима?
👉 “Отвес”нинг ўзбекчаси нима?
👉 “Путур кетмоқ” – путур нима?
👉 Авлодми, аждодми?
👉 Адил ва адл
👉 Арабча синиқ кўплик ва ўзбекча кўплик
👉 Афзал ва абзал
👉 Бир ўзакдан икки маъно
👉 Венгер тилидаги туркийча сўзлар
👉 Ғалати машҳурлар
👉 Даққиюнусдан қолган
👉 Дарранда нима?
👉 Кўйлак нега “ўнгийди”
👉 Қулоқчин “наушник”ми?
👉 Қўштомоқ – кекирдак олмаси
👉 Оға билан ўксиз
👉 Официантнинг ўзбекчаси нима?
👉 Оч биқин қаер?
👉 Табақ, табоқ ва товоқ
👉 Тақсир
👉 Танишнинг билиши, упанинг элиги
👉 Тўрт мучага нималар киради?
👉 Фамилияларимиз ҳақида
👉 Фикр берувчи асар
👉 Халтура
👉 Хўжа ва хожа
👉 Ҳотамтой
👉 Чиройли кўзлар ва кирпи
@oriftolib
👍3