مقدمه‌ای بر شبکه‌های کامپیوتری 🌐

در دنیای مدرن امروز، شبکه‌های کامپیوتری بخش جدانشدنی از زندگی روزمره ما هستند. از ارتباطات درون سازمانی گرفته تا اینترنت جهانی که از طریق آن میتونیم با دوستان، خانواده و حتی همکاران در اقصی نقاط جهان ارتباط برقرار کنیم.
در این پست، میخوایم با هم نگاهی دقیق‌تر به مفاهیم شبکه‌های کامپیوتری بندازیم و توضیح بدیم که این شبکه‌ها چطور کار می‌کنن و چه اجزای اصلی دارن. 🌍

مدل OSI و TCP/IP 🌐
قبل از اینکه وارد جزئیات بشیم، بهتره با دو مدل معروف آشنا بشیم که برای طراحی و توضیح شبکه‌های کامپیوتری استفاده می‌شن:
مدل OSI (Open Systems Interconnection):
این مدل 7 لایه داره و معمولاً برای توضیح ارتباطات شبکه به کار میره. لایه‌ها از لایه فیزیکی شروع می‌کنن و به لایه برنامه‌های کاربردی می‌رسن.

مدل TCP/IP:
این مدل 4 لایه داره و بیشتر در شبکه‌های واقعی و اینترنت به کار میره. مدل TCP/IP یکم ساده‌تر از OSI هست.

1⃣ لایه‌های مدل OSI و TCP/IP 📶

مدل OSI

1⃣ لایه فیزیکی (Physical Layer):

این لایه مسئول ارسال و دریافت داده‌ها به صورت سیگنال‌های الکتریکی، نوری یا رادیویی روی مدیاهای مختلف (مثل کابل‌ها و امواج رادیویی) هست. دستگاه‌هایی که در این لایه کار می‌کنن شامل کابل‌ها، روترها، سوئیچ‌ها و آنتن‌ها می‌شن.

2⃣ لایه داده پیوند (Data Link Layer):

وظیفه این لایه، ایجاد ارتباط بی‌خطا بین دستگاه‌ها در یک شبکه محلی هست. این لایه به انتقال فریم‌ها پرداخته و خطاهایی که در انتقال داده‌ها ممکنه رخ بده رو اصلاح می‌کنه. پروتکل‌های معروف در این لایه Ethernet و Wi-Fi هستن.

3⃣ لایه شبکه (Network Layer):

در این لایه، داده‌ها به پکیج‌های کوچکتری تقسیم می‌شن و آدرس‌دهی (IP Addressing) انجام می‌شه. وظیفه اصلی این لایه، ارسال داده‌ها از مبدا به مقصد و انتخاب مسیر مناسب هست. پروتکل معروف در این لایه IP (Internet Protocol) هست.

4⃣ لایه انتقال (Transport Layer):

در این لایه، پروتکل‌هایی مانند TCP و UDP برای انتقال داده‌ها به طور ایمن و کارآمد استفاده می‌شن. این لایه تضمین می‌کنه که داده‌ها به درستی از مبدا به مقصد برسن و در صورت نیاز خطاها تصحیح بشن.

5⃣ لایه جلسه (Session Layer):

لایه جلسه مسئول ایجاد، مدیریت و پایان دادن به ارتباطات بین دو دستگاه هست. این لایه معمولاً برای ارتباطات پایدار و طولانی‌مدت بین سیستم‌ها استفاده می‌شه.

6⃣ لایه نمایش (Presentation Layer):

این لایه داده‌ها رو به فرمتی که توسط برنامه‌های کاربردی قابل درک باشه تبدیل می‌کنه. این لایه مسئول رمزگذاری، فشرده‌سازی و رمزگشایی داده‌هاست.

7⃣ لایه کاربرد (Application Layer):

بالاترین لایه‌ای که در این مدل وجود داره. این لایه به طور مستقیم با برنامه‌های کاربردی کار می‌کنه. برای مثال، HTTP برای مرورگرها یا FTP برای انتقال فایل‌ها از پروتکل‌های معروف در این لایه هستن.

مدل TCP/IP
مدل TCP/IP یکم ساده‌تر از مدل OSI هست و به 4 لایه تقسیم می‌شه:

لایه Link (معادل Data Link و Physical در OSI)

لایه Internet (معادل لایه Network در OSI)

لایه Transport (معادل لایه Transport در OSI)

لایه Application (معادل لایه‌های Session, Presentation و Application در OSI)

2⃣ پروتکل‌های مهم در شبکه‌های کامپیوتری 💻
‏TCP (Transmission Control Protocol) 📨
‏TCP یکی از مهم‌ترین پروتکل‌های لایه انتقاله که برای ارسال داده‌ها به صورت ایمن و مطمئن طراحی شده. این پروتکل مسئول برقراری ارتباط بین دو دستگاه، تقسیم داده‌ها به پکیج‌ها و اطمینان از اینکه تمام پکیج ها به مقصد رسیدن، هست.

‏IP (Internet Protocol) 🌐
‏IP پروتکلیه که در لایه شبکه برای آدرس‌دهی و هدایت پکیج ها به سمت مقصد مورد استفاده قرار می‌گیره. هر دستگاهی که به اینترنت متصل هست، یک آدرس IP منحصر به فرد داره.

‏HTTP (Hypertext Transfer Protocol) 🌐
این پروتکل لایه اپلیکیشنه، برای انتقال اطلاعات از سرور به مرورگرهای وب استفاده می‌شه. به طور کلی، وقتی شما در مرورگر URL رو وارد می‌کنید، پروتکل HTTP درخواست رو به سرور ارسال می‌کنه و سرور پاسخ رو به مرورگر ارسال می‌کنه.

‏DNS (Domain Name System) 📜
‏DNS به شما کمک می‌کنه که به جای یادآوری آدرس‌های IP، بتونید نام‌های دامنه مانند www.google.com رو وارد کنید. این سیستم آدرس‌های دامنه رو به آدرس‌های IP تبدیل می‌کنه.
توی این پست کامل درموردش گفتم

3⃣ آدرس‌دهی و مسیریابی 🌍
یکی از مهم‌ترین بخش‌های شبکه، آدرس‌دهی و مسیریابی داده‌هاست. در لایه‌های پایین‌تر شبکه، مثل لایه شبکه (Network Layer)، برای هر دستگاه یک آدرس منحصر به فرد (آدرس IP) در نظر گرفته می‌شه. دستگاه‌های روتر مسئول مسیریابی بسته‌ها از مبدا به مقصد هستن.

#⃣ #network

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

🥷 CHANNEL | GROUP

این فقط یه معرفی ساده بود
توی پست های بعدی درمورد هرکدوم از اینا بصورت کامل توضیح میدم

یکی از بهترین عکسایی که برای توضیح خلاصه این ۷ لایه میشه دید

پست مدل OSI

#⃣ #network

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

🥷 CHANNEL | GROUP

فردا درمورد لایه اول (Physical layer) قرار صحبت کنم.

خیلی کاربر نداره براتون ولی دونستنش خالی از لطف نیست.

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

🥷 CHANNEL | GROUP

خب خب خب لایه فیزیکی (Physical Layer) در مدل OSI 🔌

لایه فیزیکی اولین و پایین‌ترین لایه تو مدل OSI هست که کارش انتقال بیت‌های خام (0 و 1) از یه دستگاه به دستگاه دیگه از طریق رسانه‌های فیزیکیه. این لایه کاملاً با سخت‌افزار سروکار داره و اصلاً سراغ مفاهیمی مثل داده، پروتکل‌ها یا بسته‌های اطلاعاتی نمی‌ره؛ فقط حواسش به انتقال سیگنال‌های الکتریکی، نوری یا رادیوییه.

وظایف لایه فیزیکی 🛠️

1⃣ انتقال بیت‌ها
وظیفه اصلی این لایه اینه که بیت‌ها (1 و 0) رو به سیگنال‌هایی که میشه از طریق رسانه‌های مختلف فرستاد، تبدیل کنه. مثلاً:

سیگنال‌های الکتریکی تو کابل‌های مسی.

سیگنال‌های نوری تو فیبر نوری.

امواج رادیویی تو شبکه‌های وایرلس.

2⃣ تعریف مشخصات رسانه‌های انتقال
این لایه مشخص می‌کنه چه نوع رسانه‌ای (مثل کابل کواکسیال، فیبر نوری، یا امواج رادیویی) باید استفاده بشه. مثلاً:

نوع و طول کابل.

چقدر سیگنال تو طول کابل ضعیف می‌شه.

مشخصات کانکتورها.

3⃣ اینکدینگ (Encoding) و مدولاسیون (Modulation)

لایه فیزیکی بیت‌ها رو به سیگنال‌های فیزیکی (مثل ولتاژ، نور یا امواج رادیویی) تبدیل می‌کنه:

اینکدینگ (Encoding):
بیت‌ها رو به قالبی تبدیل می‌کنه که مناسب انتقال باشه. مثلاً تو کابل‌های مسی از کدگذاری Manchester استفاده می‌شه.

مدولاسیون (Modulation):
سیگنال دیجیتال رو به سیگنال آنالوگ تبدیل می‌کنه تا بشه رو بعضی رسانه‌ها امواج رادیویی فرستاد.

4⃣ نرخ انتقال داده (Data Rate):
این لایه نرخ انتقال داده (Data Rate) یا پهنای باند رو تعیین می‌کنه که بر حسب بیت بر ثانیه (bps) اندازه‌گیری می‌شه.

5⃣ سینکرون‌سازی (Synchronization)
لایه فیزیکی حواسش هست که فرستنده و گیرنده هماهنگ باشن تا داده‌ها درست تفسیر بشن.

6⃣ کنترل خطاهای فیزیکی
خطاهایی که ممکنه به خاطر نویز، تداخل الکترومغناطیسی یا مشکلات سخت‌افزاری پیش بیاد، تو این لایه شناسایی و در صورت امکان رفع می‌شه.

رسانه‌های انتقال در لایه فیزیکی 🌐
1⃣ رسانه‌های سیمی (Wired Media)

کابل کواکسیال (Coaxial Cable):
این کابل تو تلویزیون‌های کابلی و شبکه‌های قدیمی کاربرد داشته. سیگنال‌ها به صورت الکتریکی منتقل می‌شن.

مثال: اتصال تلویزیون به آنتن.

‏ Twisted Pair Cable:
این کابل تو شبکه‌های تلفنی و اترنت (Ethernet) رایجه. سیم‌ها برای کاهش تداخل، به هم تابیده شده‌ان.

مثال: کابل LAN مثل Cat5 یا Cat6.

فیبر نوری (Fiber Optic):
داده‌ها رو به صورت سیگنال‌های نوری منتقل می‌کنه و سرعت و بردش از کابل‌های مسی بیشتره.

مثال: اینترنت فیبر نوری.

2⃣ رسانه‌های بی‌سیم (Wireless Media)

امواج رادیویی (Radio Waves):
برای انتقال داده تو شبکه‌های Wi-Fi یا بلوتوث استفاده می‌شه.

مثال: مودم وایرلس.

امواج مایکروویو (Microwaves):
برای ارتباطات راه دور مثل بین برج‌های مخابراتی استفاده می‌شه.

مثال: سیستم‌های تلفن همراه.

دستگاه‌های فعال در لایه فیزیکی 🖥️

هاب (Hub):
یه دستگاه ساده که داده‌ها رو از یه پورت می‌گیره و به همه پورت‌های دیگه می‌فرسته.

تقویت‌کننده (Repeater):
سیگنال‌های ضعیف شده رو تقویت می‌کنه تا مسافت بیشتری رو طی کنن.

مودم (Modem):
داده‌های دیجیتال رو به سیگنال‌های آنالوگ تبدیل می‌کنه و برعکس.

مثال: مودم‌های DSL.

روتر (Router):
روتر تو لایه شبکه کار می‌کنه ولی سخت‌افزاری با لایه فیزیکی سروکار داره.

سوئیچ (Switch):
بیشتر تو لایه دوم کار می‌کنه ولی با لایه فیزیکی برای انتقال داده‌ها تو رسانه‌ها در تماسه.

نتیجه‌گیری ✍
لایه فیزیکی پایه و اساس کل شبکه‌ست. وظیفه اصلیش اینه که بیت‌ها رو به سیگنال تبدیل کنه و از طریق رسانه‌های مختلف بفرسته. اگه این لایه رو خوب درک کنی، راحت‌تر می‌تونی مشکلات سخت‌افزاری یا انتقال داده رو پیدا و رفع کنی.

#⃣ #network

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

🥷 CHANNEL | GROUP

یکی از بچه ها توی گروه پرسید که چه منبعی برای Database design رو پیشنهاد میدی
منم کتاب Grokking Relational Database Design
رو پیشنهاد میدم که میتونید فایلشو رو دانلود کنید فقط یه نکته ای که هست این فایل کلا ۵ فصلشو داره از ۸ تا فصل(که همینم غیر رایگان خیلی سخت پیدا شد)
و میتونید اون سه تای دیگرو از این رپوی گیت هاب بخونید

#⃣ #book

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

🥷 CHANNEL | GROUP

واقعا کتاب خوبیه و کلی چیز از طراحی دیتابیس یاد میگیرید.
اگه دوست داشته باشید میتونم بعدا براساس همین کتاب یکسری پست درست کنم

بحث memory leak پیش اومد که تو پایتون چجوری هندل میشه و ایا توی پایتون مموری لیک داریم؟ و...

یه مقاله پیدا کردم که اینو خیلی خوب توضیح داده هم درمورد stack memory گفته هم درمورد Heap memory (البته کامل نگفته درحد نیاز برای درک مطلب)
پیشنهاد میدم حتما بخونیدش.

🔗 برای دیدن مقاله کلیک کن

#⃣ #reference

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

🥷 CHANNEL | GROUP

دوستان یه هل بدید میشیم 1k :) ❤️

NinjaLearn Banner 🥷🤝

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

🥷 CHANNEL | GROUP

خب خب خب لایه پیوند داده‌ها (Data Link Layer) در مدل OSI 🔌

لایه پیوند داده‌ها، دومین لایه از مدل OSI، جاییه که بعد از لایه فیزیکی قرار می‌گیره و بیشتر با مسائل مربوط به "انتقال داده‌های خام" سروکار داره. وظیفه اصلی این لایه، اینه که داده‌هایی که از لایه شبکه (Network Layer) دریافت کرده، به شکل منظم و با اطمینان بیشتر به لایه فیزیکی بفرسته، یا داده‌هایی که از لایه فیزیکی می‌گیره، برای لایه شبکه آماده کنه.
پس این لایه یه جور واسطه است که ارتباط مستقیم دستگاه‌ها تو یه شبکه رو مدیریت می‌کنه. حالا بیایم دقیق‌تر و جزئی‌تر بررسی کنیم که چی کار می‌کنه.

👷‍♂ وظایف اصلی لایه پیوند داده‌ها
فریم‌بندی (Framing):
اولین کاری که این لایه انجام می‌ده، "فریم‌بندی" داده‌هاست. یعنی داده‌های خامی که از لایه شبکه می‌گیره رو تو قالب واحدهایی به نام "فریم" می‌ریزه.
فریم شامل چند بخشه:
‏Header (سربرگ):
اطلاعات کنترلی مثل آدرس مبدأ و مقصد.

‏Payload (بار داده):
همون داده‌ای که می‌خوایم منتقل کنیم.

‏Trailer (پایان‌نامه):
بخشی که اطلاعاتی برای تشخیص خطا داره.

یه مثال ساده:
فرض کن داری یه نامه می‌نویسی. سربرگ می‌شه "نام و آدرس فرستنده و گیرنده"، بدنه نامه می‌شه داده اصلی، و یه امضا یا کد تأیید آخر نامه هم مثل Trailer عمل می‌کنه.

🖨 آدرس‌دهی سخت‌افزاری (Hardware Addressing):
این لایه از آدرس‌های سخت‌افزاری یا همون آدرس MAC استفاده می‌کنه. آدرس MAC، یه آدرس یکتاست که به هر کارت شبکه اختصاص داده شده.
وقتی می‌خوایم داده‌ای به یه دستگاه خاص بفرستیم، آدرس MAC گیرنده و فرستنده تو فریم نوشته می‌شه.
مثال:
فرض کن داری یه بسته پستی ارسال می‌کنی. آدرس MAC مثل شماره پلاک یا کدپستی دقیق گیرنده‌ست. اگه اشتباه باشه، بسته به مقصد نمی‌رسه.

📱 کنترل دسترسی به رسانه (Media Access Control):
وقتی چند دستگاه به یه رسانه مشترک (مثل کابل یا وای‌فای) وصلن، باید یه نظم و ترتیب واسه ارسال داده‌ها وجود داشته باشه. اینجاست که پروتکل‌های کنترل دسترسی مثل CSMA/CD یا CSMA/CA وارد کار می‌شن.

⚙ ‏CSMA/CD (Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection):
تو شبکه‌های سیمی مثل اترنت، این پروتکل تصادف داده‌ها رو تشخیص می‌ده و می‌ذاره دوباره ارسال بشن.

🔩 ‏CSMA/CA (Carrier Sense Multiple Access with Collision Avoidance):
تو شبکه‌های بی‌سیم مثل Wi-Fi، به‌جای تشخیص تصادف، از وقوعش جلوگیری می‌کنه.
مثال:
تو یه جلسه، اگه همه با هم حرف بزنن، کسی چیزی نمی‌فهمه. این پروتکل‌ها مثل یه مجری عمل می‌کنن که اجازه می‌ده هر بار یه نفر صحبت کنه.

⚠️ تشخیص و تصحیح خطا (Error Detection and Correction):
وقتی داده‌ها از لایه فیزیکی عبور می‌کنن، ممکنه نویز یا خرابی رخ بده. این لایه با استفاده از الگوریتم‌هایی مثل CRC (Cyclic‏ Redundancy Check) خطاها رو تشخیص می‌ده.
اگه خطا قابل تصحیح باشه، اصلاحش می‌کنه.
اگه نه، از فرستنده می‌خواد دوباره داده رو ارسال کنه.
مثال:
فرض کن یه جمله ناقص برات میاد:
"سلام، حال شما چطور؟؟" این لایه مثل یه ابزار عمل می‌کنه که می‌گه جمله کامل نیست و دوباره درخواست می‌کنه که کاملش کنن.

🎼 کنترل جریان (Flow Control):
اگه سرعت ارسال داده‌های فرستنده بیشتر از توانایی پردازش گیرنده باشه، این لایه سرعت رو تنظیم می‌کنه تا گیرنده غرق نشه.
مثال:
فرض کن داری تو چت پیام می‌دی ولی دوستت سرعت خوندنش پایینه. این لایه مثل اینه که بهت بگه:
"صبر کن، پیام قبلی هنوز خونده نشده!"

زیرلایه‌های لایه پیوند داده‌ها
لایه پیوند داده‌ها خودش به دو زیرلایه تقسیم می‌شه:

📰 کنترل دسترسی به رسانه فیزیکی (Media Access Control - MAC):
مدیریت ارسال داده به رسانه فیزیکی.
وظایف مربوط به آدرس‌دهی MAC و جلوگیری از تصادف داده‌ها.

🖇 کنترل اتصال منطقی (Logical Link Control - LLC):
وظایف مربوط به مدیریت ارتباط بین دستگاه‌ها.
مثل هماهنگی فریم‌ها و کنترل خطا.

دستگاه‌هایی که تو این لایه کار می‌کنن
سوئیچ (Switch):
سوئیچ یه دستگاهه که آدرس MAC هر دستگاه تو شبکه رو یاد می‌گیره و وقتی یه فریم دریافت می‌کنه، اون رو فقط به مقصد درستش می‌فرسته.

پل (Bridge):
پل شبکه رو به بخش‌های کوچیک‌تر تقسیم می‌کنه و فریم‌ها رو بین این بخش‌ها جابه‌جا می‌کنه.

انواع ارتباطات در لایه پیوند داده‌ها

تک‌پخشی (Unicast):
فریم فقط به یه دستگاه مشخص ارسال می‌شه.

چندپخشی (Multicast):
فریم به یه گروه خاص از دستگاه‌ها ارسال می‌شه.

همگانی (Broadcast):
فریم به همه دستگاه‌های موجود تو شبکه ارسال می‌شه.

رسانه‌های انتقال در این لایه
سیمی: کابل کواکسیال، زوج به‌هم تابیده، فیبر نوری.
بی‌سیم: امواج رادیویی، مایکروویو.

اگه برات مفید بود با ریکشن و شیر از من حمایت کن 😊

#⃣#network

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

🥷 CHANNEL | GROUP

دوستان حتما پستایی که درمورد شبکه میزارم رو بخونید.
واقعا اطلاعاتتون درمورد شبکه (به اندازه نیاز)
بالا میره و خیلی چیزارو راحت تر درک میکنید

پکیجی که به‌تازگی باهاش آشنا شدم و تو یکی از پروژه‌هام استفاده کردم، dnspython بود.
خلاصه بخوام بگم، این پکیج بهتون اجازه می‌ده با DNS کار کنید.
من ازش برای این استفاده کردم که موقع ارسال درخواست (request) به یک دامین، رکورد DNS خاصی رو روی اون درخواست ست کنم. با استفاده از این پکیج می‌تونید به‌راحتی کنترل کاملی روی DNS داشته باشید و درخواست‌ها رو دقیقا همون‌جوری که می‌خواید تنظیم کنید و... بقیشو تو داکیومنت توضیح داده.

https://dnspython.readthedocs.io/en/latest/resolver-class.html

#⃣#reference

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

🥷 CHANNEL | GROUP

پست فردا درمورد لایه سومه (Network)
و مطمئنم که همتون خوشتون میاد از این لایه چیزای جذابی برای گفتن داره

دوستانیم که تازه تشریف اوردید کانال (خیلی خوش اومدید ❤️)

حتما این دسته بندی کانال رو مطالعه کنید که از مطالب قبلی کانال استفاده ببرید 😉

🌐 خب خب خب لایه شبکه (Network Layer) در مدل OSI

لایه شبکه، سومین لایه از مدل OSI، مسئول انتقال داده‌ها بین شبکه‌های مختلفه. این لایه کاری می‌کنه که داده‌ها از یه مبدأ به مقصد مشخص (تو هر گوشه دنیا) برسن، بدون این که مسیر و راهش گم بشه. این لایه مثل یه سیستم حمل‌ونقل بزرگ عمل می‌کنه که بسته‌های اطلاعاتی رو از یه نقطه به نقطه دیگه منتقل می‌کنه. بیاین جزئیاتش رو مرحله‌به‌مرحله بررسی کنیم. 🚀

📍 وظایف اصلی لایه شبکه

🧭 آدرس‌دهی منطقی (Logical Addressing):
هر دستگاه تو شبکه یه آدرس منحصربه‌فرد داره که بهش آدرس IP می‌گن. این آدرس مشخص می‌کنه داده‌ها باید دقیقاً به کجا برن.
مثال:

فرض کن می‌خوای یه بسته پستی ارسال کنی. بدون داشتن آدرس خونه مقصد، عملاً ارسال بسته غیرممکنه. تو شبکه هم آدرس IP دقیقاً مثل آدرس خونه عمل می‌کنه.

🛣️ مسیریابی (Routing):
وقتی داده‌ها باید از یه شبکه به شبکه دیگه برن، این لایه تصمیم می‌گیره که از چه مسیری برن تا سریع‌تر و مطمئن‌تر به مقصد برسن.

نقش روترها:
دستگاه‌های روتر تو این مرحله خیلی مهمن. روترها با بررسی آدرس‌های IP، بهترین مسیر رو برای انتقال داده پیدا می‌کنن.
مثال:

فرض کن داری از تهران به اصفهان سفر می‌کنی. چند مسیر مختلف هست، ولی تو کوتاه‌ترین و کم‌ترافیک‌ترین جاده رو انتخاب می‌کنی. لایه شبکه همین کارو برای داده‌ها انجام می‌ده

📦 بسته‌بندی داده‌ها (Packetization):
داده‌هایی که از لایه انتقال (Transport Layer) میان، به بخش‌های کوچیک‌تری به اسم پکت (Packet) تقسیم می‌شن. هر پکت شامل اطلاعات زیره:

آدرس مبدأ: دستگاهی که داده رو ارسال کرده.

آدرس مقصد: جایی که داده باید بره.

داده اصلی: همون اطلاعاتی که باید منتقل بشه.

اطلاعات کنترلی: برای اطمینان از انتقال درست داده.

🔍 مثال:

فرض کن می‌خوای یه پیتزای بزرگ رو با دوستات بخوری، ولی ظرفت کوچیکه.
پیتزا رو به برش‌های کوچیک تقسیم می‌کنی و هر برش رو جداگونه می‌فرستی.

🚦 کنترل تراکم (Congestion Control):
اگه یه شبکه شلوغ بشه و داده‌ها نتونن به موقع منتقل بشن، این لایه کمک می‌کنه ترافیک مدیریت بشه.
مثال:

فرض کن تو صف یه سوپرمارکت شلوغی. فروشنده سعی می‌کنه با اضافه کردن صندوق‌دار بیشتر، صف رو کوتاه‌تر کنه. لایه شبکه هم همین طور ترافیک شبکه رو کنترل می‌کنه.

🔧 تکه‌تکه کردن و دوباره‌سازی (Fragmentation and Reassembly):
گاهی وقتا داده‌ها بزرگ‌تر از ظرفیت انتقال یه شبکه هستن. این لایه داده‌ها رو به قطعات کوچیک‌تر تقسیم می‌کنه و وقتی به مقصد رسید، دوباره به هم وصلشون می‌کنه.
مثال:

فرض کن یه مبل بزرگ رو می‌خوای از در کوچیک خونه رد کنی. مبل رو باز می‌کنی، قطعاتش رو یکی‌یکی رد می‌کنی و دوباره اون‌طرف سر هم می‌کنی.

⚙️ پروتکل‌های مهم لایه شبکه
‏IPv4 (Internet Protocol Version 4):
پرکاربردترین پروتکل برای آدرس‌دهی و مسیریابی.
از آدرس‌های ۳۲ بیتی استفاده می‌کنه (مثلاً: 192.168.1.1).

‏IPv6 (Internet Protocol Version 6):
نسخه جدیدتر IPv4 که ظرفیت بیشتری برای آدرس‌دهی داره (۱۲۸ بیتی).
مشکل کمبود آدرس‌های IPv4 رو حل کرده.

‏ICMP (Internet Control Message Protocol):
برای ارسال پیام‌های کنترلی (مثل خطاها) و تست شبکه (مثل ابزار Ping).

‏ARP (Address Resolution Protocol):
تبدیل آدرس IP به آدرس فیزیکی (MAC Address).

🔄 انواع ارتباطات تو لایه شبکه
تک‌پخشی (Unicast):
ارسال پکت فقط به یه مقصد خاص.
مثال: ارسال ایمیل به مدحج.

چندپخشی (Multicast):
ارسال پکت به گروهی از دستگاه‌ها.
مثال: استریم زنده یه بازی برای چند کاربر خاص.

همگانی (Broadcast):
ارسال پکت به همه دستگاه‌های یه شبکه.
مثال: اعلام عمومی پیام تو یه گروه چت.

🎯 جمع بندی
لایه شبکه یه پل حیاتی بین دستگاه‌ها تو شبکه‌های مختلفه. این لایه مطمئن می‌شه که هر پکت به موقع و بدون اشتباه به مقصدش برسه. با وظایفی مثل مسیریابی، آدرس‌دهی، و کنترل ترافیک، این لایه ستون فقرات اینترنت و شبکه‌های مدرنه. بدون لایه شبکه، ارتباطات جهانی غیرممکن بودن 🌍

#⃣ #network

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

🥷 CHANNEL | GROUP

پست بعدی راجب لایه ۴ مدل OSI هست
لامسب انقدر که مبحث داره نمیدونم همشو بگم براتون یانه ( دوسه تا پست میشه فقط راجب لایه ۴)