#Бир_савол_сўрасам: МАГАЗИНДАГИ НАРСА ХАРИДОРНИНГ ҚЎЛИДА БУЗИЛИБ ҚОЛСА, КИМ ЖАВОБГАР БЎЛАДИ?
❓ Дўкондан бирор нарсани қўлга олиб кўраётганда тушиб кетиб, синса ёки бузилса, шариатда бунинг жавоби қандай?
❗️ Агар харидор бирор нарсани сотиб олишга келишмасдан олдин бепарволик, эҳтиётсизлик қилиб, бирор нарсани синдириб қўйса ёки очиб кўришда қўполлик қилиб, бузиб қўйса, тўлайди. Бунинг номини фиқҳда “тааддий” дейилади. Агар эҳтиёткорлик билан ушласа, кўрса, очиб кўришда қўполлик қилмаса, шунда ҳам синса ёки бузилса, тўламайди.
Агар сотувчи нархни айтгандан сўнг олувчи рози бўлса, кейин харидор қўлига олиб кўраётган вақтда тушиб кетиб, синса ёки бирор нуқсон етса бундай ҳолатда харидор тўлайди.
Шунингдек, харидор сотиб олмоқчи бўлиб, нархини келишмасидан олдин кўришга ижозат сўраб, қўлига олди ёки сотувчи нархни айтди-ю, лекин харидор рози бўлгани йўқ. Харидор кўраётган вақтида унинг бепарволигисиз ёки қўполлигисиз у нарса тушиб кетса ёки бузилиб қолса, харидор тўламайди. Чунки бу вақтда у нарса унинг қўлида омонат бўлади. Омонатлар тааддийсиз (бепарволик, эҳтиётсизлик, нотўғри истеъмол қилиш, тажовуз) тўлатилмайди.
❓ Дўкондан бирор нарсани қўлга олиб кўраётганда тушиб кетиб, синса ёки бузилса, шариатда бунинг жавоби қандай?
❗️ Агар харидор бирор нарсани сотиб олишга келишмасдан олдин бепарволик, эҳтиётсизлик қилиб, бирор нарсани синдириб қўйса ёки очиб кўришда қўполлик қилиб, бузиб қўйса, тўлайди. Бунинг номини фиқҳда “тааддий” дейилади. Агар эҳтиёткорлик билан ушласа, кўрса, очиб кўришда қўполлик қилмаса, шунда ҳам синса ёки бузилса, тўламайди.
Агар сотувчи нархни айтгандан сўнг олувчи рози бўлса, кейин харидор қўлига олиб кўраётган вақтда тушиб кетиб, синса ёки бирор нуқсон етса бундай ҳолатда харидор тўлайди.
Шунингдек, харидор сотиб олмоқчи бўлиб, нархини келишмасидан олдин кўришга ижозат сўраб, қўлига олди ёки сотувчи нархни айтди-ю, лекин харидор рози бўлгани йўқ. Харидор кўраётган вақтида унинг бепарволигисиз ёки қўполлигисиз у нарса тушиб кетса ёки бузилиб қолса, харидор тўламайди. Чунки бу вақтда у нарса унинг қўлида омонат бўлади. Омонатлар тааддийсиз (бепарволик, эҳтиётсизлик, нотўғри истеъмол қилиш, тажовуз) тўлатилмайди.
Муҳаммад Айюб ҲОМИДОВ
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollarThis media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Ўтганлар ҳақига Қуръон оятларини ёддан ўқиганда таҳоратли бўлиш керакми?
#Диний_савол_жавоб
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Muhammad Ayyub domla HOMIDOVYoutube | Tas-ix | Facebook | Instagram
#Диний_савол_жавоб
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Эрим икки ҳафтада бир онамни кўриб келишга рухсат бермайди. Шу тўғрими?
#Диний_савол_жавоб
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Muhammad Ayyub domla HOMIDOVYoutube | Tas-ix | Facebook | Instagram
#Диний_савол_жавоб
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Вобкент тумани ҳудудида жойлашган «Чашмаи Айюб» мақбараси ҳақида биласизми?
https://muslim.uz/index.php/maqolalar/item/25075
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
https://muslim.uz/index.php/maqolalar/item/25075
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
#Даврий_нашрларда:
ВАФОТИДАН СЎНГ ВАСИЯТ ҚИЛГАН САҲОБА
Собит ибн Қайс розийаллоҳу анҳу улуғ саҳобалардан. Ансорларнинг нотиғи. Уҳуд жанги ва Ризвон байъати қатнашчиси. Онаси: Ҳинд бинти Руҳм Тоиа. Бошқа бир ўринда: “Кабша бинти Воқид. Мўмина, оқила аёл бўлган”, дейилади. Она бир ака-укалари: Абдуллоҳ ибн Равоҳа, Амра бинти Равоҳа.
Собит ибн Қайс розийаллоҳу анҳу ясрибликлар орасида Исломни биринчи қабул қилганлардан. Маккалик ўсмир Мусъаб ибн Умайр розийаллоҳу анҳу Қуръони каримни ёқимли овозда қироат қилганда Собитнинг қалби юмшаб, Исломга мойил бўлди ва имон билан шарафланди.
Энди у Ясрибга асрлар оша кутилган Пайғамбар алайҳиссаломнинг ташриф буюришларига интиқ бўла бошлади. Ҳам руҳан, ҳам маънан тайёргарлик кўрди.
Анас ибн Молик розийаллоҳу анҳу ривоят қилади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам Мадинага келганларида Собит ибн Қайс у зот алайҳиссаломни мамнуният билан кутиб олди. Сўнг: “Эй Аллоҳнинг Расули, сизни ўзимиз ва фарзандларимиз каби ҳимоя қиламиз. Бунинг эвазига бизга нима берилади?” деб сўради. Набий алайҳиссалом: “Жаннат”, дедилар. Жаннат сўзини эшитган саҳобалар: “Биз розимиз, биз розимиз, биз розимиз!”, деб баралла айтишди. Шундан кейин Набий алайҳиссалом Собитни ўз воизлари этиб тайинладилар...ᅠ
➡️ДАВОМИНИ ЎҚИШ
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
ВАФОТИДАН СЎНГ ВАСИЯТ ҚИЛГАН САҲОБА
Собит ибн Қайс розийаллоҳу анҳу улуғ саҳобалардан. Ансорларнинг нотиғи. Уҳуд жанги ва Ризвон байъати қатнашчиси. Онаси: Ҳинд бинти Руҳм Тоиа. Бошқа бир ўринда: “Кабша бинти Воқид. Мўмина, оқила аёл бўлган”, дейилади. Она бир ака-укалари: Абдуллоҳ ибн Равоҳа, Амра бинти Равоҳа.
Собит ибн Қайс розийаллоҳу анҳу ясрибликлар орасида Исломни биринчи қабул қилганлардан. Маккалик ўсмир Мусъаб ибн Умайр розийаллоҳу анҳу Қуръони каримни ёқимли овозда қироат қилганда Собитнинг қалби юмшаб, Исломга мойил бўлди ва имон билан шарафланди.
Энди у Ясрибга асрлар оша кутилган Пайғамбар алайҳиссаломнинг ташриф буюришларига интиқ бўла бошлади. Ҳам руҳан, ҳам маънан тайёргарлик кўрди.
Анас ибн Молик розийаллоҳу анҳу ривоят қилади: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам Мадинага келганларида Собит ибн Қайс у зот алайҳиссаломни мамнуният билан кутиб олди. Сўнг: “Эй Аллоҳнинг Расули, сизни ўзимиз ва фарзандларимиз каби ҳимоя қиламиз. Бунинг эвазига бизга нима берилади?” деб сўради. Набий алайҳиссалом: “Жаннат”, дедилар. Жаннат сўзини эшитган саҳобалар: “Биз розимиз, биз розимиз, биз розимиз!”, деб баралла айтишди. Шундан кейин Набий алайҳиссалом Собитни ўз воизлари этиб тайинладилар...ᅠ
➡️ДАВОМИНИ ЎҚИШ
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
t.iss.one
Даврий нашрларда: Вафотидан сўнг васият қилган саҳоба
Собит ибн Қайс розийаллоҳу анҳу улуғ саҳобалардан. Ансорларнинг нотиғи. Уҳуд жанги ва Ризвон байъати қатнашчиси. Онаси: Ҳинд бинти Руҳм Тоиа. Бошқа би...
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
2. Мўмин учун намознинг қадри
#Мўмин_бу...
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Рустамжон домлаYoutube | Tas-ix | Facebook | Instagram
#Мўмин_бу...
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
24-дарс: Қуръон ўқишни ўрганамиз (Зуҳо сураси)
#Қуръон
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Устоз Жаҳонгир қори НеъматовYoutube | Tas-ix | Facebook | Instagram
#Қуръон
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Forwarded from VAQF.UZ | Расмий канал
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Бухоролик ҳамюртларимиз учун зарур бўлган 246 489 700 сўмлик хайрияларингиз етиб борди!
Аллоҳ барча хайрия қилганлардан рози бўлсин!
Давоми бор...
Бошқаларга ҳам далолат қилинг: @vaqfuz
Аллоҳ барча хайрия қилганлардан рози бўлсин!
Давоми бор...
Бошқаларга ҳам далолат қилинг: @vaqfuz
#Бир_савол_сўрасам: ФАРЗАНД ДУНЁГА КЕЛИШИГА ФАРИШТАЛАР ЁРДАМ БЕРАДИ-МИ?
❓ Кўпинча чақалоқларнинг орқаси кўкариб туғилади, бунинг сабабини катталар: “Бола туғилаётган пайт фаришта келиб, унинг орқасидан итариб юборади, яъни туғилишига ёрдам беради, ўша кўкарган жой фаришталарнинг қўл изи бўлади”, деб айтишади. Шу гап қанчалик рост?
❗️ Йўқ, ҳеч қандай фаришта туғилаётган боланинг орқасидан итармайди. Балки бола туғилган пайтда шайтон уни чимчилайди. Шунинг учун чақалоқлар қичқиради ва орқаси кўкаради.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қай бир бола туғилса ҳам, албатта, туғилиш пайтида уни шайтон тутади. Шайтон уни тутганидан қичқириб овоз чиқаради. Илло, Марям ва унинг ўғли ундай бўлмайди. Агар истасангиз, “Ва албатта, мен Сендан унга ва унинг зурриётига шайтонир рожим шарридан паноҳ тиларман”ни қироат қилинг”, дедилар” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
❓ Кўпинча чақалоқларнинг орқаси кўкариб туғилади, бунинг сабабини катталар: “Бола туғилаётган пайт фаришта келиб, унинг орқасидан итариб юборади, яъни туғилишига ёрдам беради, ўша кўкарган жой фаришталарнинг қўл изи бўлади”, деб айтишади. Шу гап қанчалик рост?
❗️ Йўқ, ҳеч қандай фаришта туғилаётган боланинг орқасидан итармайди. Балки бола туғилган пайтда шайтон уни чимчилайди. Шунинг учун чақалоқлар қичқиради ва орқаси кўкаради.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қай бир бола туғилса ҳам, албатта, туғилиш пайтида уни шайтон тутади. Шайтон уни тутганидан қичқириб овоз чиқаради. Илло, Марям ва унинг ўғли ундай бўлмайди. Агар истасангиз, “Ва албатта, мен Сендан унга ва унинг зурриётига шайтонир рожим шарридан паноҳ тиларман”ни қироат қилинг”, дедилар” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
Муҳаммад Айюб ҲОМИДОВ
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollarThis media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Хуфтон намозининг вақти ҳақида маълумот берсангиз
#Диний_савол_жавоб
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Muhammad Ayyub domla HOMIDOVYoutube | Tas-ix | Facebook | Instagram
#Диний_савол_жавоб
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
#ЯНГИЛИКЛАР_ВАҚТИ
🔸Илмли талабалар тақдирланди
http://muslim.uz/index.php/yangiliklar-2016/uzbekistan/item/25073
🔸АҚШ мусулмонлари барча дин аҳлларига ёрдам бермоқда
http://muslim.uz/index.php/yangiliklar-2016/dunjo-yangiliklari/item/25095
🔸Исломий ҳарбий уюшма барчани ёт ғояларни ахборот технологиялари орқали тарқатишга қарши бирлашишга чақирди
http://muslim.uz/index.php/yangiliklar-2016/dunjo-yangiliklari/item/25092
🔸Christie’s кимошди савдосида масжидли картина сотилади
http://muslim.uz/index.php/yangiliklar-2016/dunjo-yangiliklari/item/25090
🔸Брюсселда «Ўзбекистон: зиёрат туризм учун имкониятлар» мавзусида онлайн-анжуман ўтказилди
http://muslim.uz/index.php/yangiliklar-2016/dunjo-yangiliklari/item/25088
🔸Fly Egypt Ўзбекистонга доимий рейсларни амалга ошириш учун рухсатнома олди
http://muslim.uz/index.php/yangiliklar-2016/dunjo-yangiliklari/item/25076
🔸Илмли талабалар тақдирланди
http://muslim.uz/index.php/yangiliklar-2016/uzbekistan/item/25073
🔸АҚШ мусулмонлари барча дин аҳлларига ёрдам бермоқда
http://muslim.uz/index.php/yangiliklar-2016/dunjo-yangiliklari/item/25095
🔸Исломий ҳарбий уюшма барчани ёт ғояларни ахборот технологиялари орқали тарқатишга қарши бирлашишга чақирди
http://muslim.uz/index.php/yangiliklar-2016/dunjo-yangiliklari/item/25092
🔸Christie’s кимошди савдосида масжидли картина сотилади
http://muslim.uz/index.php/yangiliklar-2016/dunjo-yangiliklari/item/25090
🔸Брюсселда «Ўзбекистон: зиёрат туризм учун имкониятлар» мавзусида онлайн-анжуман ўтказилди
http://muslim.uz/index.php/yangiliklar-2016/dunjo-yangiliklari/item/25088
🔸Fly Egypt Ўзбекистонга доимий рейсларни амалга ошириш учун рухсатнома олди
http://muslim.uz/index.php/yangiliklar-2016/dunjo-yangiliklari/item/25076
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
БИРИНЧИ ШИФОХОНАНИ КИМЛАР ОЧГАН?
Мусулмонларнинг тиббиётга қўшган энг катта ҳиссаси биринчи бўлиб шифохоналар ташкил этганлигидир. Қарийб 900 йил олдин мусулмонлар диёрида касалхона очилган.
Биринчи шифохона халифа Валид ибн Абдулмалик даврида фаолият юритган. Бу шифохона моховлар учун эди (Табарий. “Тарихи умам вал мулук”).
Орадан 900 йилдан кўп вақт ўтгачгина Парижда биринчи Европа касалхонаси очилди. Ислом ўлкаларида шифохоналарнинг баъзилари кўчма, баъзилари муқим фаолият кўрсатган.
Шифохоналар “бемористон” деб номланган, улар медицина университети вазифасини ҳам бажарган. Барча шаҳарларда шифохоналар бор эди, кўчма шифохоналар чекка ҳудудларга хизмат кўрсатган. Уларни туяларга ортиб юришган. Султон Маҳмуд Салжуқий (ҳижрий 511-525 йилларда) ҳукмронлик қилган даврда қирқталаб туялар шифохона асбоб-ускуналари ортилган юкларни кўтариб юрган. Кўчма шифохонада бир нечта тажрибали табиблар ишлаган (Ибн Қафтий. “Тарихи ҳукамо”)...ᅠ
➡️БАТАФСИЛ ЎҚИШ
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Мусулмонларнинг тиббиётга қўшган энг катта ҳиссаси биринчи бўлиб шифохоналар ташкил этганлигидир. Қарийб 900 йил олдин мусулмонлар диёрида касалхона очилган.
Биринчи шифохона халифа Валид ибн Абдулмалик даврида фаолият юритган. Бу шифохона моховлар учун эди (Табарий. “Тарихи умам вал мулук”).
Орадан 900 йилдан кўп вақт ўтгачгина Парижда биринчи Европа касалхонаси очилди. Ислом ўлкаларида шифохоналарнинг баъзилари кўчма, баъзилари муқим фаолият кўрсатган.
Шифохоналар “бемористон” деб номланган, улар медицина университети вазифасини ҳам бажарган. Барча шаҳарларда шифохоналар бор эди, кўчма шифохоналар чекка ҳудудларга хизмат кўрсатган. Уларни туяларга ортиб юришган. Султон Маҳмуд Салжуқий (ҳижрий 511-525 йилларда) ҳукмронлик қилган даврда қирқталаб туялар шифохона асбоб-ускуналари ортилган юкларни кўтариб юрган. Кўчма шифохонада бир нечта тажрибали табиблар ишлаган (Ибн Қафтий. “Тарихи ҳукамо”)...ᅠ
➡️БАТАФСИЛ ЎҚИШ
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
t.iss.one
Биринчи шифохонани кимлар очган?
Мусулмонларнинг тиббиётга қўшган энг катта ҳиссаси биринчи бўлиб шифохоналар ташкил этганлигидир. Қарийб 900 йил олдин мусулмонлар диёрида касалхона очилган.Биринчи шифохона халифа Валид ибн Абдулмалик даврида фаолият юритган. Бу шифохона моховлар учун эди…
ПОКЛИК ИМОНДАНДИР!
Оиша онамиз айтадилар:
Бир куни Пайғамбаримиз алайҳиссаломни дўстлари чақириб қолди. Шунда У Зот уларнинг олдиларига чиқишдан олдин мешда турган сувга қараб сочларини тўғрилаб олдилар. Мен бундан таъажжубландим ва ҳайрон бўлиб: “Эй, Аллоҳнинг Расули! Бу Сизми?” – дедим. У Зот, ҳа, дедилар. Киши биродарларининг олдига чиқаётганда уларга маъқул кўринадиган ҳолатда бўлиши керак деган мазмунда жавоб қайтардилар.
№ 1|2|3|4|5|6|
#СОҒЛОМ_ҲАЁТ_СОҒЛОМ_ЭЪТИҚОД
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Оиша онамиз айтадилар:
Бир куни Пайғамбаримиз алайҳиссаломни дўстлари чақириб қолди. Шунда У Зот уларнинг олдиларига чиқишдан олдин мешда турган сувга қараб сочларини тўғрилаб олдилар. Мен бундан таъажжубландим ва ҳайрон бўлиб: “Эй, Аллоҳнинг Расули! Бу Сизми?” – дедим. У Зот, ҳа, дедилар. Киши биродарларининг олдига чиқаётганда уларга маъқул кўринадиган ҳолатда бўлиши керак деган мазмунда жавоб қайтардилар.
№ 1|2|3|4|5|6|
#СОҒЛОМ_ҲАЁТ_СОҒЛОМ_ЭЪТИҚОД
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
ВАСИЯТ ҚАНДАЙ АДО ЭТИЛАДИ?
Мерос ҳақида сўз борганида васият масаласига ҳам алоҳида аҳамият бериш зарур. Чунки васият масаласида ҳам одамлар орасида жуда кўп келишмовчиликлар, турли фикрлар содир бўлади. Вафот этган одамлар томонидан ҳам гоҳида ноўрин васиятлар бўлиб туради. Аслида васият ҳам мерос ҳақидаги ояти каримада баён қилинади.
“Зарар қилмайдиган васиятни ёки қарзни адо этгандан сўнг. Булар Аллоҳнинг васиятидир. Ва Аллоҳ билувчи ҳамда Ҳалийм Зотдир” (Нисо, 12-оят)
Демак, мол-мулкини кимгадир васият қилиб қолдириш ҳам шаръан жоиз амал. Яъни бир инсон вафот қилишидан аввал меросхўрларини йиғиб “болаларим ман вафот қилганимдан кейин қолдирган мулкимдан фалончига мунча миқдорда беринглар” деса мана шу васият бўлади. Аммо унинг ҳам бир қатор талаб ва қоидалари мавжуд бўлиб қуйида уларга имкон қадар тўхталамиз.
1. Мулкдор одам ўзининг мерос молидан кимгадир васият қилишга мажбур эмас. Фуқаҳоларимиз бу масалани мустаҳаб амал дейдилар. Яъни васият қилмаса ҳам гуноҳкор бўлмайди. Васият қилиш ёки қилмаслик мулк эгасининг ўз ихтиёридаги ишдир.
2. Мулкдор одамнинг ўз молидан васият қилиши меросхўрларидан бошқа одамларнинг номига адо қилинади. Чунки меросхўрларга мерос молидан белгиланган улуш бордир. Улар ўша мерос улушига эга бўладилар.
Бунинг асоси қуйидаги ҳадиси шарифдир:
“Албатта Аллоҳ таоло (мерос борасида) барча ҳақдорларнинг ҳаққини белгилаб бергандир. Меросхўрлар учун васият қилинмайди”. (Абу Довуд, Термизий, ибни Можа, Аҳмад ва Байҳақийлар ривояти).
Борди-ю майит шу каби васиятни тайинлаган бўлса ҳам у васият бажарилмайди. Чунки гуноҳ ва маъсиятга қаратилган васиятлар амалга оширилмайди.
3. Васият қилинган мулк миқдори марҳум қолдирган мулкнинг 1/3 қисмидан ошмаслиги керак. Масалан, Абдуллоҳ вафот қилишидан аввал болаларига “мендан кейин ўзим таълим олган мактабга мулкимнинг ярмини ўтказиб беринглар” деса унинг бу васияти молининг 1/3 қисмида бажарилади. Чунки унинг қолган мулки меросхўрлар орасида ҳар бирининг белгиланган миқдордаги улушига қараб тақсимланиши керак.
4. Марҳум мулкининг ҳаммасини меросхўрларидан бошқага васият қилган бўлса ва бу ишга унинг меросхўрлари рози бўлсагина мазкур васият тўлиқ амалга оширилади. Аммо меросхўрлар рози бўлмасалар ҳам мулкнинг 1/3 қисми айтилган ўринга топширилади. Бу борада меросхўрларнинг рози ёки норозилиги эътиборга олинмайди.
Айни шу масалада васият қилинган мулк, ўз эгасига топширилмаса уни олган одам гарчи марҳумниинг меросхўри бўлса-да бировнинг ҳақини ўзлаштириб олган бўлади. У мулкни тасарруф қилиш ушбу меросхўр учун ҳаромдир. Яъни бировнинг ҳақини еган бўлади.
5. Васиятни ижроси марҳумнинг бўйнидаги қарзлари ўз эгаларига етказилганидан кейин амалга оширилади. Чунки пайғамбар соллолоҳу алайҳи васаллам шундай тадбиқ қилганлар.
6. Агар васият қилувчи мулкини ношаръий, ножоиз жойларга васият қилса, унинг васияти эътиборга олинмайди ва бажарилмайди.
Мерос ҳақида сўз борганида васият масаласига ҳам алоҳида аҳамият бериш зарур. Чунки васият масаласида ҳам одамлар орасида жуда кўп келишмовчиликлар, турли фикрлар содир бўлади. Вафот этган одамлар томонидан ҳам гоҳида ноўрин васиятлар бўлиб туради. Аслида васият ҳам мерос ҳақидаги ояти каримада баён қилинади.
“Зарар қилмайдиган васиятни ёки қарзни адо этгандан сўнг. Булар Аллоҳнинг васиятидир. Ва Аллоҳ билувчи ҳамда Ҳалийм Зотдир” (Нисо, 12-оят)
Демак, мол-мулкини кимгадир васият қилиб қолдириш ҳам шаръан жоиз амал. Яъни бир инсон вафот қилишидан аввал меросхўрларини йиғиб “болаларим ман вафот қилганимдан кейин қолдирган мулкимдан фалончига мунча миқдорда беринглар” деса мана шу васият бўлади. Аммо унинг ҳам бир қатор талаб ва қоидалари мавжуд бўлиб қуйида уларга имкон қадар тўхталамиз.
1. Мулкдор одам ўзининг мерос молидан кимгадир васият қилишга мажбур эмас. Фуқаҳоларимиз бу масалани мустаҳаб амал дейдилар. Яъни васият қилмаса ҳам гуноҳкор бўлмайди. Васият қилиш ёки қилмаслик мулк эгасининг ўз ихтиёридаги ишдир.
2. Мулкдор одамнинг ўз молидан васият қилиши меросхўрларидан бошқа одамларнинг номига адо қилинади. Чунки меросхўрларга мерос молидан белгиланган улуш бордир. Улар ўша мерос улушига эга бўладилар.
Бунинг асоси қуйидаги ҳадиси шарифдир:
“Албатта Аллоҳ таоло (мерос борасида) барча ҳақдорларнинг ҳаққини белгилаб бергандир. Меросхўрлар учун васият қилинмайди”. (Абу Довуд, Термизий, ибни Можа, Аҳмад ва Байҳақийлар ривояти).
Борди-ю майит шу каби васиятни тайинлаган бўлса ҳам у васият бажарилмайди. Чунки гуноҳ ва маъсиятга қаратилган васиятлар амалга оширилмайди.
3. Васият қилинган мулк миқдори марҳум қолдирган мулкнинг 1/3 қисмидан ошмаслиги керак. Масалан, Абдуллоҳ вафот қилишидан аввал болаларига “мендан кейин ўзим таълим олган мактабга мулкимнинг ярмини ўтказиб беринглар” деса унинг бу васияти молининг 1/3 қисмида бажарилади. Чунки унинг қолган мулки меросхўрлар орасида ҳар бирининг белгиланган миқдордаги улушига қараб тақсимланиши керак.
4. Марҳум мулкининг ҳаммасини меросхўрларидан бошқага васият қилган бўлса ва бу ишга унинг меросхўрлари рози бўлсагина мазкур васият тўлиқ амалга оширилади. Аммо меросхўрлар рози бўлмасалар ҳам мулкнинг 1/3 қисми айтилган ўринга топширилади. Бу борада меросхўрларнинг рози ёки норозилиги эътиборга олинмайди.
Айни шу масалада васият қилинган мулк, ўз эгасига топширилмаса уни олган одам гарчи марҳумниинг меросхўри бўлса-да бировнинг ҳақини ўзлаштириб олган бўлади. У мулкни тасарруф қилиш ушбу меросхўр учун ҳаромдир. Яъни бировнинг ҳақини еган бўлади.
5. Васиятни ижроси марҳумнинг бўйнидаги қарзлари ўз эгаларига етказилганидан кейин амалга оширилади. Чунки пайғамбар соллолоҳу алайҳи васаллам шундай тадбиқ қилганлар.
6. Агар васият қилувчи мулкини ношаръий, ножоиз жойларга васият қилса, унинг васияти эътиборга олинмайди ва бажарилмайди.
Тоҳир Воҳид, Тошкент шаҳридаги “Умар ибни Хаттоб” жоме масжиди имоми ноиби
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollarMedia is too big
VIEW IN TELEGRAM
10-дарс: Ҳадис илмини ўрганамиз (Яхшиликнинг йўллари кўп)
#Ҳадис
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Жалолиддин домла ҲамроқуловYoutube | Tas-ix | Facebook | Instagram
#Ҳадис
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Тарихчи Хондамирнинг ёзишича, Алишер Навоий қисқа умри давомида 4 та мадраса, 25 дан ортиқ масжид, 11 та хонақоҳ, 25 та работ, 20 та ҳовуз, 16 та кўприк, 1 тўғон, 9 та ҳаммом қурдирган. Навоийнинг бош бўлиб қурдирган барча иморат - иншоотлари ҳисобланганда 300 тадан ошиб кетиши аниқланган.
Бобур ўзининг машҳур "Бобурнома"сида Навоийни васф қилиб, "Аҳли фазл ва аҳли ҳунарға Алишербекча мураббий ва муқаввий маълум эмас... Мунча биноий хайрким, ул қилди кам киши мундоққа мувофиқ бўлмиш бўлғай", деб ёзади.
Аммо бу камтарликни қарангки, шунча иншоотлар қуриб, хайрли ишлар қилиб, бебаҳо асарлар ёзишига қарамай, ҳамиша ўзини ўзи маломат қилиб, гўёки дунёга келиб ҳеч иш қилмай кетаяпман, дегандек нафсининг хоҳишига қарши фикрлар билдиради:
Навоий нафс зулматига қолмиш,
Сен ўлмай Хизри руҳ, чиқмоқ не ёро?!
Қиёматда гуноҳин авф этарға
Расулингни шафиъ эт кирдигоро...ᅠ
БАТАФСИЛ
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Бобур ўзининг машҳур "Бобурнома"сида Навоийни васф қилиб, "Аҳли фазл ва аҳли ҳунарға Алишербекча мураббий ва муқаввий маълум эмас... Мунча биноий хайрким, ул қилди кам киши мундоққа мувофиқ бўлмиш бўлғай", деб ёзади.
Аммо бу камтарликни қарангки, шунча иншоотлар қуриб, хайрли ишлар қилиб, бебаҳо асарлар ёзишига қарамай, ҳамиша ўзини ўзи маломат қилиб, гўёки дунёга келиб ҳеч иш қилмай кетаяпман, дегандек нафсининг хоҳишига қарши фикрлар билдиради:
Навоий нафс зулматига қолмиш,
Сен ўлмай Хизри руҳ, чиқмоқ не ёро?!
Қиёматда гуноҳин авф этарға
Расулингни шафиъ эт кирдигоро...ᅠ
БАТАФСИЛ
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
t.iss.one
Навоий - буюк бунёдкор
Буюк Алишер Навоийнинг номи кўҳна тарих зарварақларида олтин ҳарфлар билан ёзилганига шубҳа йўқ. Унинг битган асарлари жаҳон адабиётининг дурдоналаридан ҳисобланади. Уларда башариятни руҳий, маънавий камол топиши учун диний, инсоний одоб - ахлоқ қоидалари…
#Бир_савол_сўрасам: ИБОДАТЛАРНИ ОШКОР ҚИЛИШ РИЁГА КИРАДИ-МИ?
❓ Мен имкон қадар ибодатларимни пинҳона қилишга ҳаракат қиламан, риё бўлиб қолмасин, дейман. Кўпчилик ичида ҳам “мен намоз ўқийман”, дейишга ийманаман. Лекин бир қариндошим намоз ўқишини кўпчилик орасида баралла айтади, кўп ёлғон сўз аралаштириши сезилиб туради. Бу гуноҳ эмасми?
❗️ Ибодатларнинг энг афзали махфий қилинганидир. Чунки бундай амал риёдан узоқ бўлади. Аммо тоатни ошкор қилишдан одамларга яхшиликни тарғиб қилиш, уларга намуна бўлиш ният қилинса, бундай амал ҳам афзал ҳисобланади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Махфий қилинган иш ошкора қилинган ишдан афзал, агар ошкора қилинган иш унга эргашишлари учун қилинган бўлса, у афзалдир”, дедилар (Ҳаким Термизий ривояти).
Аллоҳ таоло банда қилаётган барча ишларни кўриб, билиб туради. Муҳими, ният холис Аллоҳ учун бўлсин. Зеро, уламолар: “Одамлар учун амални тарк қилиш риё ва одамлар учун амал қилиш ширк”, дейишган.
❓ Мен имкон қадар ибодатларимни пинҳона қилишга ҳаракат қиламан, риё бўлиб қолмасин, дейман. Кўпчилик ичида ҳам “мен намоз ўқийман”, дейишга ийманаман. Лекин бир қариндошим намоз ўқишини кўпчилик орасида баралла айтади, кўп ёлғон сўз аралаштириши сезилиб туради. Бу гуноҳ эмасми?
❗️ Ибодатларнинг энг афзали махфий қилинганидир. Чунки бундай амал риёдан узоқ бўлади. Аммо тоатни ошкор қилишдан одамларга яхшиликни тарғиб қилиш, уларга намуна бўлиш ният қилинса, бундай амал ҳам афзал ҳисобланади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Махфий қилинган иш ошкора қилинган ишдан афзал, агар ошкора қилинган иш унга эргашишлари учун қилинган бўлса, у афзалдир”, дедилар (Ҳаким Термизий ривояти).
Аллоҳ таоло банда қилаётган барча ишларни кўриб, билиб туради. Муҳими, ният холис Аллоҳ учун бўлсин. Зеро, уламолар: “Одамлар учун амални тарк қилиш риё ва одамлар учун амал қилиш ширк”, дейишган.
Муҳаммад Айюб ҲОМИДОВ
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollarThis media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Aҳли китоблар сўйган жонлиқ гўштини еса бўладими?
#Диний_савол_жавоб
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Muhammad Ayyub domla HOMIDOVYoutube | Tas-ix | Facebook | Instagram
#Диний_савол_жавоб
@muslimuzportal | @mp3muslim | @diniysavollar
Forwarded from VAQF.UZ | Расмий канал
#Buxoroxayriya
Фонд раҳбари Яҳё қори Абдураҳмонов 8 февраль куни Мир Араб ўрта махсус ислом билим юртига ташриф буюриб, иқтидорли талабаларни тақдирлади ва мадраса кутубхонасига 32 173 200 сўмлик диний-маърифий китобларни хайрия қилди!
Бухоро ташрифини кузатишда давом этинг!
Бошқаларга ҳам далолат қилинг: @vaqfuz
Фонд раҳбари Яҳё қори Абдураҳмонов 8 февраль куни Мир Араб ўрта махсус ислом билим юртига ташриф буюриб, иқтидорли талабаларни тақдирлади ва мадраса кутубхонасига 32 173 200 сўмлик диний-маърифий китобларни хайрия қилди!
Бухоро ташрифини кузатишда давом этинг!
Бошқаларга ҳам далолат қилинг: @vaqfuz