مرکز مطالعات آسیای مرکزی | ماوراء النهر

📰 برنامه آمریکا برای نظارت بر اوضاع افغانستان بهانه ای برای حضور نظامی در منطقه؛ پس از صلح در اوکراین آمریکا وارد منطقه می شود

یادداشتی از وب سایت vb قرقیزستان:

در نشست اخیر سازمان همکاری شانگهای، قاسم جومارت توکایف رئیس جمهور قزاقستان، ابتکار عمل برای ایجاد یک مرکز منطقه‌ای برای سازمان ملل متحد در زمینه توسعه پایدار آسیای مرکزی و افغانستان در آلماتی را به شرکت کنندگان یادآوری کرد.

اولین بار این طرح سال گذشته در دومین نشست رهبران آسیای مرکزی - اتحادیه اروپا مطرح شد. سپس در ماه سپتامبر، توکایف دوباره در چارچوب نشست سران کشورهای آسیای مرکزی و ایالات متحده به آن اشاره کرد.

هدف اعلام شده برای ایجاد این مرکز سازمان ملل روشن و منطقی به نظر می رسد. اما اگر تلاش های پیگیر رئیس جمهور قزاقستان برای پیوند دادن منطقه به غرب جمعی بویژه ایالات متحده را ارزیابی کنیم، اینگونه احساس می شود که این ابتکار اساسا غربی است و برای ایجاد یک ابزار فشار اضافی برنامه ریزی شده است.

اخیراً مشخص شد که دولت جوزف بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده در حال بحث درباره ایده نزدیک شدن به طالبان به منظور "مقابله با تهدید تروریسم" است. مقامات ایالات متحده خواهان افزایش نظارت (یا شاید افزایش تعامل) بر گروه ولایت خراسان هستند. بر اساس اظهارات رسمی، به طور کلی کاخ سفید مخالف تبادل اطلاعات با مقامات کابل نیست.

واقعیت ها نشان می دهد که واشنگتن می خواهد تعامل خود را با طالبان به سمت مثبت سوق دهد. و اگرچه همه اینها تحت عنوان مبارزه با تروریسم ارائه می شود، اما در واقع قصد آمریکا برای نظارت بر اوضاع افغانستان بهانه ای برای حضور نظامی این کشور در منطقه به نظر می رسد. این امر با توجه به این واقعیت که روسیه و چین امسال در بالاترین سطح علیه بازگشت پایگاه های ناتو و ایالات متحده به افغانستان صحبت کردند، حادتر می شود.

در عین حال، اعضای کنگره آمریکا به طور کلی از طرح دولت بایدن برای بازگشت به افغانستان حمایت می کنند. آنها از واشنگتن می خواهند که از طالبان امتیاز بگیرد.

افغانستان، به‌ویژه شمال آن، جایی که گروه‌های افراطی رادیکال مستقر هستند، یک نیروی مشترک است که می‌تواند بر اوضاع آسیای مرکزی تا روسیه تأثیر بگذارد. جایی که سرویس های اطلاعاتی کشورهای غربی کار می کنند، در آنجا یک شرکت خطرناک نظامی کامل مجهز و با تجربه غربی وجود دارد.

به گفته مارس ساریف، کارشناس علوم سیاسی، اکنون مرحله مبارزات اوکراینی در حال پایان است و تا پاییز، به احتمال زیاد، یک معاهده صلح امضا خواهد شد، اگر درگیری در اوکراین فروکش کند، احتمال درگیری در قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی افزایش می یابد. این کارشناس خاطرنشان می‌کند که سفر رهبر چین پس از نشست سازمان همکاری شانگهای به تاجیکستان تصادفی نیست، زیرا تاجیکستان یک نقطه آسیب‌پذیر است. به گفته وی، افغانستان کلید ایجاد جبهه دیگری برای روسیه به جای جبهه اوکراین است.

در این زمینه، ظهور یک مرکز منطقه‌ای سازمان ملل متحد برای اهداف توسعه پایدار آسیای مرکزی و افغانستان در قزاقستان، به نظر یک ابتکار بسیار بحث برانگیز است که برای حل وظایف استراتژیک آمریکایی‌هایی که سازمان ملل را کنترل می‌کنند به جای دستیابی به ثبات در منطقه طراحی شده است.

در عین حال، قزاقستان امروز سکوی پرشی برای اجرای پروژه های مختلف آژانس توسعه بین المللی آمریکا (USAID) زیر نظر وزارت خارجه ایالات متحده است. دلارها از اینجا سرازیر می شوند که در نهایت به سازمان های غیردولتی قزاقستان، ترکمنستان، ازبکستان، قرقیزستان و تاجیکستان ارسال می شود که وظیفه آنها تأثیرگذاری بر برنامه سیاست داخلی و خارجی کشورهای منطقه است. با این پول است که روایات ضد روسی در این کشورها ترویج می شود، ایده های مربوط به قطع روابط با فدراسیون روسیه و ...

مبالغ قابل توجهی برای این امر هزینه می شود. تنها در سال گذشته 50 میلیون دلار از طریق USAID به مقامات امنیتی و رسانه های طرفدار غرب در آسیای مرکزی پرداخت شد. لازم به ذکر است که این رقم بیش از سه برابر سال های گذشته است.

به طور کلی، بسیار ساده لوحانه است که باور کنیم آمریکایی ها و مرکز آنها در قزاقستان بتواند بر بهبود وضعیت منطقه، ثبات افغانستان، جلوگیری از بحران در آنجا یا حل مشکلات قاچاق مواد مخدر تأثیر بگذارد.

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | ایکس
@mavaraonnahr

934 viewsedited 13:27