МАТУЛІНА КУХНЯ.
КУНДУМЫ АД БЕЛАРУСКІХ ТАТАР.
1⃣
Папулярнае меркаванне, што першых татараў у Вялікае Княства Літоўскае прывёў хан Тахтамыш, які напрыканцы XIV стагоддзя ўцёк з Залатой Арды, не зусім адпавядае рэчаіснасці.

Яшчэ на пачатку XIV стагоддзя князь Гедымін наймаў татараў з Залатой Арды і ствараў з іх перадавыя атрады для барацьбы з крыжакамі. Задача татарскай конніцы была ў тым, каб скідваць з коней цяжкаўзброенных рыцараў. Татары выдатна неслі сваю службу, за што шанаваліся літоўскімі князямі.

Першыя татары пачалі рассяляцца ў асноўным на тэрыторыі сучасных Гродзеншчыны і Віленшчыны. Яны хутка былі вымушаныя асімілявацца, бо былі з розных плямёнаў і гаварылі на розных мовах. У асноўным татары на беларускіх землях займаліся вайсковай службай, садоўніцтвам і жывёлагадоўляй, гарбарствам.

Татары сяліліся звычайна кварталамі, але даволі добра ладзілі з мясцовым насельніцтвам. Нават арганізоўвалі сумесныя святы, дзе дзяліліся у тым ліку кулінарнымі традыцыямі. Напрыклад - рэцэптам КУНДУМАЎ !
👇

МАТУЛІНА КУХНЯ.
КУНДУМЫ АД БЕЛАРУСКІХ ТАТАР.
2⃣
Кундумы – традыцыйная страва беларускіх татараў з цеста на вадзе і начынення са спецыямі. У некаторых мясцовасцях іх яшчэ называюць калдунамі, але беларускія калдуны з душамі гатуюцца з бульбы, а не з цеста.

Кундумы часта гатавалі па пятніцах і заўсёды да святочнага стала. Начыненне магло быць разнастайным: мяса, капуста, грыбы з цыбуляй.
У якасці мяснога складніка ішло любое мяса, акрамя свініны, бо беларускія татары былі мусульманамі. Часцей за ўсё выкарыстоўвалі ялавічыну або бараніну, ці мяса птушкі. Іншыя татары нават выкарыстоўвалі каніну, але беларускія – не.

Страву маглі варыць у вадзе ці булёне, смажыць на тлушчы, запякаць у печы або гатаваць на пары. Кундумы, як боршч ці капуснік, на кожнай кухні гатуюцца па-свойму. Разнастайнасць спосабаў прыгатавання кундумаў дала магчымасць з’явіцца чэбурэкам і белюшу. Белюш – гэта вялікі пляскаты піражок з мясным тлустым начыненнем, смажаны ў кіпячым тлушчы – продак сучасных беляшоў.
👇

МАТУЛІНА КУХНЯ.
КУНДУМЫ АД БЕЛАРУСКІХ ТАТАР.
4⃣
Для паравога прыгатавання робяць кундумы адкрытыя, але з высокімі борцікамі, каб булён, які з’явіцца ў час прыгатавання не выцек са стравы.
Хочаце смажыць альбо варыць кундумы - іх варта рабіць закрытымі.

Традыцыйна для начыння татары дробна наразалі мяса ўручную, але можна выкарыстаць фарш з ялавічыны і тлушчу. Можна гатаваць кундумы з любога мяса або начыніць абсмажанымі грыбамі з цыбуляй ці тушанай капустай. У фарш патрэба дадаць дробна нарэзаную цыбулю, чыснак, пасечаную пятрушку, молаты чорны перац, каляндру, кумін і соль.
Фарш мусіць быць добра вымешаны. Калі ён атрымліваецца сухі, то варта дадаць вады і яшчэ раз добра перамяшаць. Даць настаяцца 30 хвілін.

Затым начыненне выкласці ў цэнтр формы з цеста і добра заляпіць. Калі вы гатуеце кундумы на пары, то варта добра змазваць паверхню тлушчам ці алеем, каб страва не прыліпла да яе. Кундумы парам гатуюцца пад накрыўкай 35 хвілін. Падаюцца самастойна альбо з дадаткам таплёнага масла, зеляніны і перца.

НАШЫ ТРАДЫЦЫІ.
БЕЛАРУСКАЯ СЯМ'Я.
Там, дзе МАТУЛЯ - там і ТАТУЛЯ !

На фота : Іван і Ганна Барушкі. Вёска Карпешы, Бярозаўскі раён (Брэстчына).1935.

Ночевали в машине, чтобы попасть в ЗАГС. История одной свадьбы в Барановичах
https://brestcity.com/blog/nochevali-v-mashine

Острову любви в Барановичах 14 февраля исполняется 15 лет. Горожанка Ольга Лисок была одной из первых невест, посетивших в день бракосочетания этот остров....

📔Ловите памятку. Когда и куда обращаться за пособием по уходу за ребенком до 3 лет

✔Когда обращаться

▪️не позднее 6 месяцев со дня, следующего за днем окончания периода больничного по беременности и родам – если выплачено пособие по беременности и родам

▪️не позднее 6 месяцев со дня рождения (усыновления) ребенка (установления опеки)– если пособие по беременности и родам не выплачивалось

⬆️Если документы представлены спустя 6 месяцев, пособие назначается со дня обращения за ним.

✔С какой даты назначается

▪️со дня, следующего за днем окончания периода выплаты пособия по беременности и родам

▪️со дня рождения (усыновления) ребенка (установления опеки)– если не выплачивалось пособие по беременности и родам

✔Куда обращаться за назначением

▪️по месту работы, службы, учебы, клинической ординатуры матери (мачехи) в полной семье, родителя в неполной семье, усыновителя, опекуна

▪️если в полной семье мать (мачеха) не работает, не служит, не обучается, не проходит клиническую ординатуру и не является ИП или другим лицом, самостоятельно уплачивающим страховые взносы в ФСЗН, – по месту работы, службы, учебы, клинической ординатуры отца (отчима)

▪️в иных случаях, а также, если родитель (родители) работают в микроорганизациях с численностью работников до 15 человек или у ИП, – в органы по труду, занятости и социальной защите по месту регистрации, в полной семье пособия назначаются матери (мачехе) по месту ее регистрации

➡️Документы для назначения пособия - тут

НАША ЗДАРОЎЕ.
БУДЗЬ МАТУЛЯЙ !

НАРОДНАЕ - СУПРАЦЬ БЯСПЛОДНАСЦІ.
1⃣
Спрадвеку ў народным разуменні прычынай бясплоднасці лічыліся праклён ці парушэнне нормаў паводзін. Бясплоднасць найчасцей прыпісвалася жанчынам. У вясельным абрадзе існавала шмат рытуалаў з мэтай недапушчэння бясплоднасці: маладых абсыпалі зернем, нявесту саджалі на дзяжу і г.д.
Для лекавання таксама існавала шмат сродкаў – узвары кары плодных дрэў, малако ад свінні, якая карміла парсючкоў, курыныя яйкі з двума жаўткамі ды шмат што іншае. Звярталіся нашыя продкі і да святых крыніц, камянёў, дрэў. Мы можам падказаць вам адрасы некаторых з іх…
👇