lixmuseum
98 subscribers
4.14K photos
54 videos
2 files
297 links
Ждём вас!
🏛 Музей
🏰 Лидский замок
🏠 Дом поэта Валентина Тавлая

☎️ (0154) 62-20-09 / 62-24-94
Работаем с 09:00 до 18:00
❗️ Выходной — ПН
📧 [email protected]
lixmuseum.by
Download Telegram
#музейны_тыдзень #фондавы_панядзелак
3 июля в Беларуси отмечается День Независимости. В этот день в 1944 году от нацистской оккупации был освобожден город Минск. Решение о праздновании Дня Независимости 3 июля было принято в ходе республиканского референдума в 1996 году.
Лидский район был освобожден в ходе Виленской и Белостокской операций. День освобождения города Лиды – 8 июля 1944.
5 июля 1944 г. командующий 3-го Белорусского фронта генерал И. Д. Черняховский поставил задачу: «Третьему гвардейскому кавалерийскому корпусу генерала Н. С. Осликовского во взаимодействии с 31 Армией не позднее 10-12 июля овладеть г. Лидой, в дальнейшем выйти на р. Неман и захва¬тить плацдарм на её западном берегу».
Как сообщалось в сводках, в боях за Лидчину кавалеристы уничтожили свыше 1500 солдат и около 1200 захватили в плен. Подбито и сожжено 17 танков. 31 армия, по данным бывшего начальника штаба генерал-майора М. И. Щедрина уничтожила 100 гитлеровцев и взяла в плен более 1000 пленных.
Сегодня большое внимание уделяется сохранению памяти о событиях тех лет и памяти о воинах-освободителях Лиды.
Увидеть личные вещи воинов-освободителей Лидского района, фотографии, документы, познакомиться с их биографией вы можете на выставках «Война. Победа. Память» и «О чем рассказывают памятники…» в Лидском музее.
Вітаем Вас, паважаныя прыхільнікі рубрыкі #літаратурны_аўторак ! На календары лета. Адпачынкі, канікулы, самы час бавіцца. І таму супрацоўнікі Дома Валянціна Таўлая прапаноўваюць маленькім наведвальнікам прыняць удзел у гульні-квэсце “У класікі з класікам”.
Занятак змяшчае блок разнастайных інтэрактыўных дзеянняў:
– метадам падстаўкі лічбаў (або літараў) можна будзе разгадаць загадкі;
– праз уважлівае знаёмства з экспазіцыяй у мемарыяльным пакоі неабходна будзе знайсці адгадкі і назваць галоўны прадмет;
– будзе дадзена магчымасць знайсці Валянціна Таўлая ў дзяцінстве сярод іншых будучых знакамітых пісьменнікаў;
– гульцам можна паспрабаваць сябе ў якасці газетчыка (стварыць макет газетнай паласы);
– будзе магчымасць прыняць удзел у вулічнай гульні ў класікі: падчас скокаў па квадратах неабходна будзе пакінуць пасля сябе фрагменты з урыўка верша В. Таўлая, дзе канчатковым вынікам стане слова “ДРУК”, якое і вызначыць пераможцу гульні. У другім варыянце неабходна будзе адскакаць імя і прозвішча паэта “ВАЛЯНЦІН ТАЎЛАЙ” як уперад, так і назад, але ўжо па квадратах з загадзя прапісанымі літарамі. У квадратах, між іншым, дзве літары супадаюць з папярэднім скокам. Хто першы справіцца – той пераможца.
Напрыканцы ўдзельнікі атрымліваюць сувеніры на памяць.
Кошт музейна-педагагічнага (інтэрактыўнага) занятка (на групу да 25 чалавек):
-школьнікі – 0,50 руб.;
-студэнты, навучэнцы – 0,70 руб.;
-іншыя катэгорыі – 1,00 руб.;
-занятак – 8,00 руб.

Увага! Неабходны папярэдні запіс!
тэл.: +375-154-541552, +375-154-622494,
электронная пошта: [email protected], [email protected],
адрас: 231300, г. Ліда, вуліца Замкавая, 7, Дом Валянціна Таўлая.
Выхадны – панядзелак.

З павагай, Дом Валянціна Таўлая Лідскага гісторыка-мастацкага музея.

#музейны_тыдзень
#музейны_тыдзень #мастацкая_серада
•Презентация из фондов музея

Вьюгина Анатолия Алексеевича помнит старшее поколение жителей нашего города (те, кого интересовало региональное изобразительное искусство в 1970-80-е годы). Он был инициатором и активным участником выставок коллективного творчества художников ещё тогда, когда и выставлять-то картины в нашем городе было негде. Да-да. Долгое время единственным местом в городе, где можно было организовать какую-либо выставку, были коридоры кинотеатра.
А ныне в городе историко-художественный музей с профессиональным подвесочным оборудованием, мансардным естественным освещением и выставочным залом 230 кв. метров.
Анатолий Алексеевич оставил нам с вами в наследие немного наивные пейзажи окрестностей Лидчины, которые уже изменились до неузнаваемости.

* На фото авторский пейзаж с видом парка на Кургане Бессмертия в год его закладки.

Ст. научный сотрудник Никифорова Т. М.
Знесла курачка яечка…
Самай распаўсюджанай дамашняй птушкай у нашых продкаў была курыца. Мяса, яйкі, пер’е, пух, шкарлупкі, птушыны памёт – усё на карысць гаспадарам і гаспадарцы. А чорная курыца на падворку, як і выява пеўня на вільчыку хаты, адводзілі бяду ад чалавека – так лічылі нашы продкі.
Была яна і прадметам гадання на Каляды, і казачным героем, і пасагам для маладых, і красавалася ў вышыўцы, ткацтве. Першыя дзіцячыя цацкі з гліны і дрэва рабілі ў вобразе курачкі і пеўніка. Знахаркі выкарыстоўвалі курыцу, костачкі як на добрыя, так і на чорныя справы. Яйком выкатвалі пярэпалахі, негатыў, нагаворы. Былі яйкі і хабарам, і падзякай за працу.
Напэўна, хтосьці памятае зроблены з крыла курыцы “пер’явы венічак”, якім падмяталі на прыпечку.
Пры ўсім гэтым, курыцу (сярод іншых дамашніх птушак і жывёл) чамусьці лічылі дурной. Казалі: “Дурны, як курыца”, “Толькі дурная курыца грабе ад сябе”, “Мазгі курыныя”, “Піша, як курыца лапай”.
Калі ж ліса (“Ліса і ў сне курэй бачыць”) ці куніца (шашок) цягалі курэй з куратнікаў, то гаспадары і тут казалі: “Дзякуй Богу, што ўзяў толькі курыцай”.
Летнім часам гаспадарка селяніна папаўнялася маладняком –кураняткамі. Калі на добрае, як падрасталі, аперваліся, вывозілі і на кірмаш.
Кожнай гаспадыні хацелася, каб вывелася больш курачак. Вядома ж, з нясушак карысці больш! Жыхарка былога Лідскага павета паведаміла нам пра сакрэт сваёй бабулі. Перад тым, як пакласці яйкі пад квактуху, яна запальвала лямпу-газоўку і прасвятляла кожнае яйко, каб убачыць паветраную камеру. Калі яна на баку, то будзе курачка. Калі ў носіку – пятух. Казала, што ніколі не памылялася!
Гэтая ж гаспадыня яйкі захоўвала ў корабах саламяных, драўляных цэбрах, перасыпаючы іх збожжам (па некалькі соцен аж да Вялікадня!). Перад тым, як спажываць у ежу, правярала на вадзе. Калі плавала на паверхні – значыць дрэннае.
Самай распаўсюджанай стравай з курыцы на Лідчыне бы ў крупнік. Птушка тамілася ў гарачай печы ў чыгуне ў падсоленай вадзе, а затым мяса вымалі, а ў вар дабаўлялі змолатую пшаніцу ды розныя прысмакі (прыправы). Вось і абед!
А яшчэ – яечня! Страва і рытуальная, і штодзённая (зрабіць яечню, спячы яечню). Падсмажвалі скварачкі на патэльні, а затым залівалі малаком з узбітымі яйкамі і ставілі ў выпаленую печ у місцы ці макатры. Была яна гарачая, пышная, апетытная, з адмысловым пахам!
А часам неспадзяваны госць у хату – яечня на хуткую руку на стол! Калі печ была ўжо выпаленая, то на прыпечак ставілі трыногу. Пад печкай заўсёды трымалі сухія трэскі (шчэпкі). Іх падкладвалі пад трыногу, распальвалі. На трыногу ставілі патэльню з тлушчам (сметанковым маслам, алеем) і вылівалі разбітыя яйкі. Вось і частаванне!
Не мяркуючы, як хлеб, спажывалі вараныя яйкі. Іх бралі ў поле падчас сенакосу, жніва, давалі ў торбу пастушкам і тым, хто выпраўляўся ў далёкую дарогу. Ну а вараныя і пафарбаваныя – на свята Вялікдзень.
Гара падушак на ложку, набітых курыным пер’ем, не толькі прытуляла натомленых гаспадароў, але і аздабляла хату, была паказчыкам дастатку.
Дабрабыту і дастатку і вам, нашы чытачы!
Художники – городу.
Ретроспектива из фондов музея.
В фондовой коллекции нашего музея "Живопись" хранятся авторские работы самобытного художника Николая Лозовского. Родился он в д. Лозяны Белицкой гмины (с/с) недалеко от берега Немана. Кисти Николая Федоровича принадлежат пейзажи с изображением малой родины, сюжетные картины народной жизни; в его работах фольклорная тематика, юмор и даже наивный гротеск. В авторском наследии Лозовского также немало работ, в которых мы можем видеть "забытую" архитектуру региона: утраченные памятники деревянного зодчества, здания и сооружения, которых уже не существует. А это уже летопись края.
К сожалению, художник ушел от нас к своим истокам в 2009 году. Однако Николай Лозовский с нами в своих картинах, стихах и добрых делах, о которых очень многие горожане помнят.
Ко дню освобождения г. Лида от немецко-фашистских захватчиков публикуем фрагмент авторских воспоминаний Николая Фёдоровича о призыве на фронт в 1944 и дальнейшей службе.

…В 1944 г попал в армию – завезли нас под Москву в Ольховецкие лагеря. В ноябре попал на Вислинский плацдарм (1 украинский фронт, 31 артиллерийская дивизия, 10 корпус прорыва РГК, 191 бригада, 4 дивизион, 5 батарея, командир отделения радио), освобождал Краков, Бреслау. Бреслау (Вроцлав) окружили в феврале, а взяли только в мае. Днем русские войска действовали, а ночью немцы выходили из укрытий. В Бреслау на каждой улице братские могилы. На одного убитого немца 15 наших. Потопили врага в нашей собственной крови. 8 дней участвовал в штурме Берлина. Служил в 10 корпусе артиллеристом. Перед штурмом Берлина получили новые пушки. Закончил войну в 12 км от Праги.
За форсирование Одера получил медаль "За отвагу". Всего у меня 15 медалей и Орден Отечественной войны. Служил еще 6 лет – до декабря 1950 г. Служил в Австрии, Венгрии, Чехословакии, в Вене, Будапеште.
Демобилизовывался из Львовской области.
Вернулся на малую родину. В мою вёску Лозяны под Лидой.
•На фото тематические картины инситного художника Н. Ф. Лозовского, посвящённые освобождению Лидчины, - "Вызваленне 1944 года", "Вызваленне ля замка". Это направление признано во всём мире и представлено в музеях и художественных галереях.
#музейны_тыдзень #прыродазнаўчая_пятніца
Горад Ліда і Лідчына з вышыні птушынага палёту 24 гады таму.
Фотаздымкі зроблены лётчыкамі авіябазы № 206 Мамчыцам Л. В. і Сабакіным С. А. 20 ліпеня 1999 г., камера "Коdak".
#lixm_фонды