راهبرد

🐪 کاروان: ریشه‌های عاشورا

👈 مهدی بازرگان

▪️مجموعه آثار (۲۶)| ۱۳مهر۱۳۶۳

✍ ریشه اصلی و اوليه حرکت سيدالشهداء که پدیده عاشورا را به وجود آورد یك چيز بيشتر نبود،"امتناع از بيعت و وليعهدی یزید".

✍ اگر این مسئله پيش نيامده چنين تكليفی نمی‌شد یا می‌شد ولی حضرت آن را می‌پذیرفت، قطعاً حرکت و دعوت و شهادتی رخ نمی‌داد و عاشورائی به‌وجود نمی‌آمد. یا اگر چيزي پيش می‌آمد واقعه به‌صورت دیگري می‌بود.

✍ ریشه ابتدایی عاشورا بيشتر امتناع و اندیشه بود تا حرکت و عمل. سكوت بود و خشونت نبود. به قول اقبال لاهوری "لااله‌الاالله" بود که آغاز "کلمه‌ طيبه" است.

✍ همان چيزي بود که امام حسن(ع) پيش‌بينی آن را نموده و معاویه تعهد عدم انجامش را در صلح‌نامه به‌گردن‌گرفته بود.

✍ حرکت دوم سيدالشهداء در زمينه عاشورا وقتی آغاز گردید که یزید به کرسی خلافت نشسته و پدرش مرده بود.

✍ مردم کوفه، از کوچك و بزرگ به حضرت نامه‌ها نوشته شكایت از ظلم و فساد نموده و دعوت از حسين بن علی (عليهم السلام) براي حكومت بر آنها و اداره جامعه‌شان کرده و تكرار نموده بودند که: به سوی ما بيا که ما را امامی نيست و اميد است که خداوند در سایه تو ما را به سوي حق رهبری کند و در پناه حق متحد سازد.

✍ اگر ریشه اول عاشورا نفی استبداد بود و دلالت بر اعتقاد به‌آزادی و اختيار انسان، در برابر آمرین و غاصبينی که مدعی مقام خدائی هستند، داشت. ریشه دوم حكایت از اعتقاد امام به‌حاکميت مردم بر سرنوشت و مدیریت خویش، سرچشمه می‌گيرد.

▪️ریشه اول، در مفهوم امروزی و اصطلاحات متداول ما جنبش ضداستبدادی بود. آزاديخواهی و آزادگی یا ليبراليسم بود.

▪️ریشه دوم، مفهوم حاکميت ملی یا مردمی را دارد که دموکراسی می‌گویند.

▪️ريشه‌ سوم‌، دعوت‌ و‌ دفاع.

✍ برخورد با حربن یزید ریاحی نقطه عطفی نه‌تنها در زندگی و سرنوشت شخص او گردید بلكه نقطه عطف و مفصلی نيز در قضایای عاشورا بوده جریان را در مسير تازه‌ای می‌اندازد که ریشه سوم شجره طيبه حسينی می‌باشد.

✍ برنامه عاشورا از این به بعد شامل دو قسمت یا دو نوع عمل می‌شود:

۱. آشنا ساختن مردم به مكتب، اثبات حقانيت مكتب و معرفی معلمين واقعی مكتب، که در قالب دعوت و اتمام حجت صورت میگيرد.

۲. پرده‌برداری از نفاق و نيرنگ متوليانِ دیانت و امت و سلب مشروعيت از مدعيان خلافت و حكومت، که همراه با شجاعت و مظلوميت کاروان نبوت بوده و به‌دست خود آنها انجام می‌گردد.

✍ سيدالشهداء و خاندان و یاران او که شاگردان و پيروانش هستند، با رفتارها و پندار و گفتارهای خود نمونه‌ها و الگو و درس از رسوم انسانيت داده دوستان و دشمنان حاضر و ناظر در صحنه‌های کربلا و عزاداران و شنوندگان بعدی را به آنچه رسم مسلمانی و دستور قرآنی است دعوت می‌کردند.

✍ از آن جمله است برخورد جوانمردانه با حر ریاحی که منجر به بازگشت او به‌ خدا و به اردوی صلحا و شهداء می‌گردد.

✍ به ميان آب فرات رفتنِ حضرت عباس سقای لب‌تشنگان اهل‌بيت و جرعه ننوشيدن او به‌احترام برادر و کودکان و بانوان و یاران.

✍ خودداری مسلم‌بن‌عقيل از قتل ناجوانمردانه و سهل و ساده ابن‌زیاد در خانه‌ی هانی‌بن‌عروه که اگر مبادرت به آن می‌نمود، هيچ‌یك از مصائب و دست نزدن به جنگ فجایعی که داستان عاشورا را ساخته است به وقوع نمی‌پيوست.

✍ و کشتار و قصاص مسلمانان و مردم قبل از اقدام آنان به‌حمله و تجاوز و منتهای کوشش برای حل مسالمت‌آميز غائله و انصراف از خونریزی و گناه.

✍ و به‌طور خلاصه اعمال و احوال و فضائلی که پرده‌های درخشان جریان عاشورا را نقاشیِ جاویدان کرده.

✍ و دست آخر پس از دعوت‌ها و اتمام حجت‌ها و برای امتناع از قبول ذلتِ منتهی به‌جنگ دفاعیِ سراسر شجاعت و شهامت از جان و ناموس و از شرافت و مكتب گردید.

✍ این دو عمل یعنی دعوت و دفاع که پس از امتناع از بيعت یزید و اجابت کوفيان صورت گرفت نيز از ریشه‌های عاشورا می‌باشد.

🔅متن کامل یادداشت را در لینک زیر بخوانید:

https://telegra.ph/NAI-07-04-2

@javadrooh

Telegraph

ريشه‌های عاشورا

ریشه اصلی و اوليه حرکت سيدالشهداء که پدیده عاشورا را به وجود آورد یك چيز بيشتر نبود، "امتناع از بيعت و وليعهدي یزید". اگر این مسئله پيش نيامده چنين تكليفی نمی‌شد یا میشد ولی حضرت آن را می‌پذیرفت، قطعاً حرکت و دعوت و شهادتی رخ نمی‌داد و عاشورائی به‌وجود نمی‌آمد.…

👍5❤1😁1

1.63K viewsedited 14:41