راهبرد

‍‍ ‍‍ 👁‍🗨 نگاه تحليلگران: "جنبش خیابانی راه‌حل نیست"

👈 مجید یونسیان، روزنامه‌نگار پیشکسوت و تحلیلگر سیاسی، در یادداشتی برای "راهبرد" نوشت:

✍ رضا علیجانی، بر مبنای سخنان اخیر آقای خاتمی که گفته است: "دیگر سخت است که به مردم بگوییم بیایید رای بدهید"؛ راه‌حل برون‌رفت از مشکلات را در آشتی با جنبش خیابانی می‌داند و به اصلاح‌طلبان دو پیشنهاد می‌دهد:

✍ اول، پیوستن به جنبش خیابانی و دوم، در صورت عدم تمایل، تایید آن و واگذاشتن مردم برای آمدن به خیابان.

✍ آقای علیجانی برای تایید درستی پیشنهاد خود حوادث اخیر الجزایر و ونزوئلا را مثال می‌زند. حال بماند که این دو مثال ومقایسه آن با ایران بسیار ساده‌انگارانه است و شرایط، مسائل و تقریبا همه مولفه‌های تحولات ایران با این دو کشور متفاوت است.

✍ در الجزایر، معترضان هدفی مشخص، کوتاه‌مدت و معین دارند. تقریبا حرکت اعتراضی مردم الجزایر در چارچوب حفظ ساختار کنونی و نوعی اصلاح است که نیروی اجتماعی و سیاسی را یکپارچه ساخته است.

✍ ساخت قدرت نیر ناهمسو با این جنبش نیست؛ چون جنبش خیابانی در الجزایر با اعتراض به یک فرد شروع شده و حول آن شکل گرفته و تداوم یافته است.

✍ البته در ونزوئلا شرایط بسیار پیچیده‌تر است؛ سیاست سوسیالیستی-پوپولیستی چاوز-مادورو سال‌هاست که شکست خورده است.

✍ در ونزوئلا همانند بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین دوگانه سرمایه‌داری-سوسیالیسم جوامع این کشورها را دوقطبی کرده است.

✍ رقابت دوبلوک قدرت از دو اردوگاه، سال‌هاست که این دوگانه را به تعارض و شکاف عمیق تبدیل کرده و امکان مصالحه و گفتگو را از بین برده است؛ لذا اکنون ونزوئلا صحنه نبرد این دو اردوگاه است و مردم قربانیان آن.

✍ گرچه سیاست‌های غلط مادورو در بروز این رخدادها موثر بوده؛ اما غفلت از عوامل بیرونی نتایج تحلیلی غلطی را به دنبال خواهد داشت.

✍ شرایط ایران به چند دلیل متفاوت است:

✍ اول، ایران کنونی میراث یک انقلاب را بر دوش می‌کشد که نیروهای موثر در بروز و ظهور آن همچنان زنده و فعال است و در درونش نوعی آتشفشان انقلابی شعله می‌کشد.

✍ درست است که انقلاب از آرمان‌های اولیه فاصله گرفته، درست است که مدیران جامعه به دلیل ضعف در عملکرد موجب بروز نارضایتی گسترده شده‌اند، درست است که اقتدار و مشروعیت نظام سیاسی آسیب دیده؛ اما نیروی اجتماعی و سیاسی حامی ساختار انقلاب هنوز از اقتدار برخوردار است.

✍ دوم، اصلاح‌طلبان بعنوان نیروی اجتماعی- سیاسی دگرگونی‌طلب دو ویژگی دارند: اول اینکه نیروی درونی انقلاب به حساب می‌آیند و دوم اینکه با هدف حفظ ساختار انقلاب و برای اصلاح خطاها واشتباهات خود و دیگران نوعی مبارزه مدنی آگاهی‌بخش، روبه‌جلو و خشونت‌پرهیز را راهبرد خود قرار داده‌اند.

✍ لذا اصلاح‌طلبان در ایران نه همچون الجزایر هدف مشخص برای مقابله با یک فرد را دارند و نه همچون ونزوئلا می‌خواهند علیه کلیت یک نظام به پاخیزند.

✍ جنبش خیابانی اگر همچون فرانسه هدف تعریف‌شده، رهبری مشخص و نیروی سیاسی معینی نداشته باشد یا همانند الجزایر هدف تعریف‌شده‌ای نداشته باشد؛ دو هدف باقی می‌ماند:

✍ اول، اردوکشی خیابانی برای مقابله با رقیب و دوم، حضور در خیابان برای تبدیل نیروی اعتراض مردم برای تخریب ساختار و اقتدار حکومت و شکل‌گیری یک تحول انقلابی.

✍ هیچکدام از شرایط و هدف‌گذاری‌های ذکرشده در ایران وجود ندارد؛ لذا کشاندن مردم به خیابان مشکلی را حل نخواهد کرد.

✍ اکنون دو گروه هستند که استراتژی جنبش خیابانی را تبلیغ می‌کنند:

✍ اول، تیم تحول‌خواهان چپ همچون آقای علیجانی که شاید هدفشان فشار بر حکومت و هسته سخت قدرت برای پذیرش راهبرد تغییر رفتار در نظام حکومتی است؛ این استراتژی با راهبرد براندازان همپوشانی دارد، اما قطعا نیات آنها یکی نیست.

✍ گروه دوم، تحول‌خواهان راست یا حامیان حکومت دینی هستند که دولت کنونی و اصلاح‌طلبان و هر نیروی دموکراسی‌خواهی را مانع شکل‌گیری نظام سیاسی مورد علاقه خود می‌دانند.

✍ تحول‌خواهان چپ با جنبش خیابانی برای تغییر رفتار حکومت تلاش می‌کنند و تحول‌خواهان راست با جنبش خیابانی که برای سال۹۸ وعده داده‌اند به دنبال حذف رقبای خود و یکدست کردن حکومت هستند. اما اصلاح‌طلبان هیچکدام از این دو هدف را دنبال نمی‌کنند.

✍ لذا جنبش خیابانی بدون دلایل مشخص در چارچوب یک مبارزه مدنی خشونت پرهیز در شرایط کنونی اشتباهی راهبردی است که بعید است هیچ نیروی اصلاح‌طلبی به آن روی خوش نشان دهد.

✍ تجربه نشان داده است که قربانیان اصلی چنین جنبش‌های هیجانی فقط و فقط مردم هستند.
@javadrooh

attach📎

1.93K views10:22