صنعت و اقتصاد
4.14K subscribers
9.16K photos
103 videos
12 files
8.84K links
به روزترین مباحث تحلیلی، صنعتی و اقتصادی ایران و جهان

instagram.com/industromy
twitter.com/industromy

مشاوره در خصوص صنعت، معدن، تجارت و توسعه پایدار :
https://zil.ink/industromy

admin : @armahdieh
Download Telegram
🔴 چه کسانی مسیر توسعه صنعتی ایران را مسدود کردند؟

✍️ محمد طاهری



👈 21 سال پیش شرایط برای این‌که در مسیر توسعه صنعتی گام برداریم، مهیا بود. سیاستگذار دیپلماسی تصمیم‌های خوب می‌گرفت؛ قانون برنامه سوم توسعه ظرفیت خوبی ایجاد کرده بود، سرمایه‌گذار خارجی هم انگیزه داشت و اقتصاد هم به ثبات رسیده بود. اما یک چیز کم بود، نقشه راهی برای صنعتی شدن. ماموریت تهیه نقشه راه به مسعود نیلی سپرده شد که پس از نگارش برنامه سوم توسعه، از سازمان برنامه خارج شده بود و در دانشگاه حضور داشت.

نامش را «طرح استراتژی توسعه صنعتی کشور» گذاشتند و در بهمن 1379 مطالعات اولیه آن آغاز شد. 68 اقتصاددان و پژوهشگر به نیلی کمک کردند که نتیجه آن تدوین 11 پروژه مطالعاتی با مدیریت مسعود نیلی، محمد طبیبیان، حسن درگاهی، کورس صدیقی، فرید کیمرام، محمد مدرس و سعید کلانترنیا بود. سند مکتوب این طرح بزرگ در اوایل سال 1382 آماده و در 22 تیر 1382 در همایشی یک‌روزه رونمایی شد. اسحاق جهانگیری که در آن مقطع وزیر صنایع بود، این مطالعه را «سند برنامه کشور در 20 سال آینده» اعلام کرد.

آن روزها ایران مشخصات یک کشور نیمه‌صنعتی را داشت و تدوین‌کنندگان طرح ‌دنبال این بودند که اقتصاد ایران را با استفاده از مزایایی که در صنعت داشت در مسیر توسعه صنعتی قرار دهند. سندی که تهیه شد، سه ویژگی داشت؛ نکته اول این بود که تمرکز زیادی بر پارادایم توسعه صنعتی داشت؛ به این معنی که مشخص کرده بود با چه نگاهی باید به مسیر صنعتی شدن اندیشید و چه مسیری را برای رسیدن به آن باید انتخاب کرد.

این پارادایم، نوع نگاه نظام حکمرانی را به سه مقوله «جهان»، «دولت» و «بخش خصوصی» مشخص کرده بود. مشخص شده بود که اگر نظام حکمرانی دنیا را تهدید ببیند یا فرصت، چه دستاوردهایی عاید اقتصاد و جامعه می‌شود. همچنین مشخص کرده بود که اگر نظام حکمرانی دولت را سرمایه‌گذار ببیند یا هدایت‌کننده، یا بخش خصوصی را پیمانکار دولت ببینید یا محرک اصلی توسعه صنعتی، چه تغییری در وضعیت اقتصاد کشور ایجاد می‌شود. این سند باعث شد مرزبندی دقیق‌تری در رویکردهای اقتصادی، آینده کشور و مفهوم توسعه به وجود آید. به‌طور مشخص یکی از دستاوردها این بود که تفاوت‌ها در تفکرات اقتصادی و شیوه اداره کشور را مشخص کرد. اما چه چیزی باعث شد تفاوت‌ها آشکار شود؟

از همان روز رونمایی سند استراتژی توسعه صنعتی، مخالفت‌ها علنی شد. ساعاتی پس از برگزاری همایش، مسعود نیلی برای تشریح سند، به تلویزیون دعوت شد و فردی که کتاب استراتژی توسعه صنعتی را نخوانده بود و از محتویات آن اطلاعی نداشت، به مخالفت با رویکردهای آن برخاست.

از فردای رونمایی، تحلیل‌های تندی علیه سند و تهیه‌کنندگان آن منتشر شد و مدتی بعد هم نامه‌ای سرگشاده از سوی 10 استاد دانشگاه خطاب به رئیس‌جمهور وقت منتشر شد که نسبت به محتوای سند استراتژی توسعه صنعتی هشدار داده بود.

این نامه به امضای حسین پوراحمدی، احمد توکلی، محمد خوش‌چهره، پرویز داوودی، فرامرز رفیع‌پور، حسن سبحانی، عباس عرب‌مازار، محمدعلی کفایی، الیاس نادران و حسین نمازی رسید که همه آنها در دسته‌بندی‌های رایج یا مدافعان اقتصاد اسلامی بودند یا گرایش‌های چپ داشتند.

امضاکنندگان نامه معتقد بودند سند استراتژی توسعه صنعتی، «استقلال اقتصادی کشور» را نقض می‌کند. همچنین نسبت به این احتمال که «شرکت‌های فراملیتی و دولت‌های آنها بر مقدرات ملت سلطه پیدا کنند» هشدار داده شده بود. نویسندگان همچنین از این که «استراتژی مورد بحث بر مبنای الگوی آزادسازی اقتصادی نئوکلاسیک» تدوین شده و به دنبال «کاهش نقش دولت» در اقتصاد است، ابراز نگرانی کرده بودند.

فشارها باعث شد این سند از سوی دولت وقت کنار گذاشته شود و دیگر هرگز نمونه مشابه آن در دولت‌های بعد هم تهیه نشد.

21 سال از آن روزها می‌گذرد. جامعه ایران در این مدت به صورت مداوم رفاه خود را از دست داده و نرخ فقر بر اساس آمارهای رسمی، به بالای 30 درصد جمعیت ایران رسیده است. یعنی در حال حاضر از هر سه نفر ایرانی، یک نفر زیر خط فقر مطلق قرار دارد.

از میان 10 استادی که آن نامه را نوشتند و نظام حکمرانی را نسبت به استراتژی توسعه صنعتی بدبین کردند، هشت نفر در قید حیات هستند و خوب است یک‌بار مقابل نسل‌های جوان قرار گیرند و به این پرسش پاسخ دهند که چگونه حاضر شدند مسیر توسعه ایران را مسدود کنند و اگر به گذشته برگردند، باز هم آن نامه را می‌نویسند و امضا می‌کنند؟

#اقتصادایران
#صنعت_ایران

t.iss.one/industromy
🔴 مسافران بی‌بازگشت

👈 تعداد فوت‌شدگان تصادفات رانندگی در سال ۱۴۰۲ تقریبا برابر با متوسط سالانه آمار شهدا در جنگ ایران و عراق است.

بیشترین تعداد فوت در حوادث رانندگی در استان‌های ایران، در استان فارس رخ می‌دهد و مطابق با آمار پزشکی قانونی ۱۶۱۰ نفر در سال ۱۴۰۲ جان خود را در حوادث رانندگی این استان از دست داده‌اند.

این مشاهده نیازمند توجه است و حائز اهمیت به نظر می‌رسد، چرا که این تعداد از آمار فوت، از استان‌های پرجمعیت‌تری مثل تهران، خراسان رضوی و اصفهان نیز بیشتر است.

به‌علاوه، این پدیده تنها مربوط به سال ۱۴۰۲ نیست. در سال‌های اخیر تعداد کشته‌های تصادف در استان فارس از دیگر استان‌های کشور بیشتر بوده است.

به طور متوسط ۵ درصد از کسانی که در حوادث رانندگی آسیب دیده و کارشان به پزشکی قانونی می‌کشد در کمتر از ۳۰ روز از دنیا می‌روند. این آمار در استان سیستان و بلوچستان نزدیک ۴ برابر متوسط کشوری است و فاصله آن با استان بعدی یعنی استان هرمزگان بیش از ۲ برابر است.

#ایران
#خودرو

@industromy
🔴 تجارت انسانیت !

👈 زمانی در فیلم عصر جدید ساخته چارلی چاپلین به این موضوع اشاره شده بود که انسان با صنعت و سرمایه‌گذاری به دنبال راهیست که به خوشبختی منجر شود و اما دیدیم که انسان بیشتر درگیر زمان و چرخدنده‌ بوده تا اینکه خوشبخت باشد ..

مجاهدت در راه خوشبختی راهیست که انسان در عصر جدید برای خود تعیین کرده و خط‌مشی بوده و هست که باید با تولید و تجارت به خرسندی برسد و لذت‌های مختلف را تا می‌تواند، ببرد ..

ولی در این راه بیشتر این خود انسان و تعاملات انسانیست که معامله می‌شوند و تجارت انسانیت، به چشم‌انداز اصلی زندگی بشر تبدیل شده است ..

راهی با ماموریتی بزرگ برای تولید سود و بزرگتر شدن بازار و سرمایه، که هرآنچه تولید کرد را باید فروخت و انسانی‌ که ابزار ساخته، ابزاری برای مصرف بالاتر هم خواهد بود ..

و در این راه جای ارزش‌های انسانی خالیست تا بشود تجارت انسانیت با هدف خوشبختی را به تجارت خوشبختی با هدف انسانیت تبدیل کرد و ارزش‌ ساخت و نه محصول !

که زمان در عصر جدیدتر هوش مصنوعی، کمتر و چالش‌برانگیزتر شده است و انسان در این نوع از تجارت ، بیشتر ابزار است تا ابزارساز !

علیرضا مهدیه

#انسان

@industromy
🔴 اوج تحریم‌های چین در دوره بایدن

👈 تحریم‌های گسترده ایالات‌متحده علیه نهادهای چینی و به‌ویژه در دوران دولت بایدن، شکاف اقتصادی و فناوری میان دو اقتصاد بزرگ جهان را عمیق‌تر کرده است.

دولت بایدن پس از اعمال تحریم‌های بی‌سابقه علیه چین در سال گذشته، اخیراً دو غول فناوری این کشور، Tencent و CATL را به عنوان شرکت‌های نظامی در لیست سیاه خود قرار داده است، این اقدام پس از تحریم‌های اخیر علیه شرکت‌هایی مانند SenseTime و Changxin Memory و یک تولیدکننده تراشه‌های حافظه انجام شده است.

در این دوران تغییراتی در سیاست‌های آمریکا رخ داده و ایالات‌متحده تمرکز خود را از تحریم‌های مرتبط با پیمانکاران نظامی به سمت شرکت‌های فناوری و صنعتی با کاربردهای نظامی معطوف کرده است.

این تحریم‌ها شامل شرکت‌هایی است که در بخش‌های حساس مانند نیمه‌رساناها، فناوری هوش مصنوعی، تراشه‌های حافظه و حمل‌ونقل فعالیت دارند، زیرا این بخش‌ها می‌توانند در تقویت قابلیت‌های نظامی چین تأثیرگذار باشند.

#اقتصادجهان
#جهان

@industromy
🔴 سهم تولید گاز طبیعی در جهان

👈 از سال 2010، سهم آمریکا در تولید گاز جهانی با رشد 32 درصدی، از 19.3 درصد به 25.5 درصد رسیده است.

این رشد تولید در ایالات‌متحده در صورتی اتفاق افتاده که سهم روسیه کم شده و از 18.4 درصد به 14.4 درصد، کاهش یافته است.

سهم تولید ایران نیز بعنوان سومین تولیدکننده بزرگ گاز افزایش داشته و از 4.3 درصد در سال 2010، به 6.2 درصد در سال 2023 رسیده است.

#انرژی
#ایران

@industromy
🔴 فیلترینگ و آثار و تبعات منفی آن بر کسب ‌و کارها

✍️ حسن فروزان‌فرد


👈 فیلترینگ اینترنت، اگرچه ممکن است با اهداف مشخصی مانند حفظ امنیت ملی یا جلوگیری از انتشار محتوای نامناسب اجرا شود، ولی تبعات منفی گسترده‌‌‌ای بر کسب‌وکارها، به‌ویژه کسب‌وکارهای سنتی و خرد دارد که در ادامه به بررسی آنها می‌‌‌پردازم.

یکی از تبعات مهم فیلترینگ اینترنت، کاهش دسترسی به اطلاعات و منابع آموزشی است. کسب‌وکارهای خرد و سنتی نیاز دارند تا به‌‌‌روزترین اطلاعات را درباره بازار، مشتریان و روندهای تجاری دریافت کنند. فیلترینگ محدودیت‌هایی بر سر راه دسترسی به این اطلاعات ایجاد می‌کند و در نتیجه، کسب‌وکارها نمی‌‌‌توانند به‌راحتی با تغییرات بازار و نیازهای مشتریان هماهنگ شوند.

فیلترینگ می‌‌‌تواند به کاهش اعتماد مشتریان منجر شود. وقتی مشتریان به‌راحتی نتوانند به وب‌سایت‌‌‌ها و خدمات آنلاین دسترسی پیدا کنند، اعتماد آنها به کسب‌وکارها کاهش می‌‌‌یابد. این موضوع به‌ویژه برای کسب‌وکارهای خرد و سنتی که به‌سختی می‌‌‌توانند مشتریان جدید جذب کنند، بسیار مهم است. در نهایت، این موضوع ممکن است به از دست دادن بازار و کاهش درآمدهای کسب‌وکارها منجر شود.

کسب‌وکارهای سنتی و خرد برای تبلیغات و بازاریابی به‌شدت به اینترنت و شبکه‌‌‌های اجتماعی وابسته هستند. فیلترینگ باعث می‌شود که کسب‌وکارها نتوانند به‌راحتی از این ابزارها استفاده کنند و باید به روش‌های دیگری برای تبلیغات متوسل شوند که هزینه‌‌‌های بیشتری دارند. این افزایش هزینه‌‌‌ها می‌‌‌تواند فشار مالی زیادی بر کسب‌وکارهای کوچک وارد کند و به کاهش سودآوری آنها منجر شود.

یکی از تبعات مهم فیلترینگ، محدودیت در ایجاد و نگهداری ارتباطات بین‌المللی است. بسیاری از کسب‌وکارهای خرد و سنتی به واردات و صادرات کالاها و خدمات وابسته هستند. فیلترینگ باعث می‌شود که این کسب‌وکارها نتوانند به‌راحتی با شرکای تجاری خارجی ارتباط برقرار کنند و این موضوع ممکن است به کاهش تبادلات تجاری و کاهش درآمدهای آنها منجر شود.

فیلترینگ می‌‌‌تواند به کاهش نوآوری و خلاقیت در کسب‌وکارها منجر شود. کسب‌وکارهای خرد و سنتی نیاز دارند با تکنولوژی‌‌‌های جدید و روش‌های نوآورانه آشنا شوند و از آنها برای بهبود عملکرد خود استفاده کنند. فیلترینگ باعث می‌شود که این کسب‌وکارها نتوانند به‌راحتی به اطلاعات و منابع مربوط به نوآوری و تکنولوژی دسترسی پیدا کنند و در نتیجه، توانایی آنها در ایجاد محصولات و خدمات جدید کاهش می‌یابد.

به‌منظور درک بهتر تاثیرات منفی فیلترینگ می‌‌‌توان به نمونه‌‌‌های موفق بین‌المللی از کشورهایی که فیلترینگ اینترنت ندارند، اشاره کرد:

۱.آلمان: آلمان یکی از کشورهایی است که دسترسی آزاد به  اینترنت را تضمین می‌کند. شرکت‌های کوچک و متوسط در این کشور توانسته‌‌‌اند با استفاده از اینترنت و شبکه‌‌‌های اجتماعی، به‌سرعت رشد کرده و بازارهای جدیدی را فتح کنند. به‌عنوان مثال، شرکت‌های فعال در صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات در آلمان توانسته‌‌‌اند با استفاده از اینترنت، محصولات و خدمات خود را به مشتریان جهانی معرفی کنند و به موفقیت‌‌‌های بزرگی دست یابند.

۲.سنگاپور:  سنگاپور یکی از کشورهای پیشرو در استفاده از فناوری‌‌‌های دیجیتال است. این کشور با ایجاد زیرساخت‌‌‌های مناسب و تضمین دسترسی آزاد به اینترنت، توانسته است محیطی فراهم کند که در آن کسب‌وکارهای کوچک و متوسط بتوانند به‌سرعت رشد کرده و نوآوری‌‌‌های جدیدی را معرفی کنند.

۳.استونی: استونی با اجرای پروژه دولت الکترونیک و فراهم کردن دسترسی آزاد به اینترنت، توانسته است به یکی از کشورهای پیشرو در زمینه فناوری‌‌‌های دیجیتال تبدیل شود. کسب‌وکارهای کوچک و متوسط در استونی توانسته‌‌‌اند با استفاده از فناوری‌‌‌های نوین، به‌سرعت رشد کرده و بازارهای جدیدی را فتح کنند.

فیلترینگ اینترنت، ممکن است با اهداف مشخصی مانند حفظ امنیت ملی اجرا شود، ولی تبعات منفی گسترده‌‌‌ای بر کسب‌وکارها به‌ویژه کسب‌وکارهای سنتی و خرد دارد. کاهش دسترسی به اطلاعات و منابع آموزشی، کاهش اعتماد مشتریان، افزایش هزینه‌‌‌های بازاریابی، محدودیت در ایجاد و نگهداری ارتباطات بین‌المللی و کاهش نوآوری و خلاقیت از جمله این تبعات است. به‌عنوان اعضای اتاق بازرگانی، باید تلاش کنیم تا مسوولان و تصمیم‌گیران را به اهمیت دسترسی آزاد به اینترنت و کاهش محدودیت‌های فیلترینگ آگاه کنیم. تنها با دسترسی آزاد به اطلاعات و منابع دیجیتال است که می‌‌‌توانیم از ظرفیت‌‌‌های کامل فناوری‌‌‌های نوین بهره‌‌‌برداری کرده و کسب‌وکارهای خود را به سوی موفقیت هدایت کنیم.

#اقتصادایران
#ایران


t.iss.one/industromy
🔴 تولید نفت آمریکا در دوره ترامپ

👈 دونالد ترامپ وعده داده که تولید نفت خام آمریکا را افزایش دهد، اما طبق نظر کارشناسان، این ابتکارات ممکن است با مقاومت صنعت نفت ایالات‌متحده روبه‌رو شود.

شرکت‌های نفتی درحال‌حاضر تمرکز خود را از رشد تهاجمی به بازدهی سهامداران منتقل کرده‌اند و بیشتر سرمایه‌گذاری‌ها به خرید سهام و سود سهام اختصاص یافته است.

بسیاری از شرکت‌ها به‌جای حفاری بیشتر، به ادغام و تملیک روی آورده‌اند و در نهایت تمرکز این صنعت بر انضباط سرمایه‌ای و بازدهی سهامداران، می‌تواند مانع افزایش تولید و حفاری‌های جدید شود.

تولید نفت خام آمریکا از 2014 تاکنون 50 درصد افزایش یافته و در سپتامبر 2024 به 13.2 میلیون بشکه در روز رسیده است و این رشد به‌دلیل پیشرفت‌های فناوری و استخراج بیشتر از منابع موجود بوده است.

آمریکا همچنان بزرگترین تولیدکننده نفت خام در جهان است و از عربستان سعودی و روسیه پیشی گرفته است و این رشد تولید علی‌رغم سرمایه‌گذاری‌های نسبتا محدود در حفاری‌های جدید به وقوع پیوسته است.

#نفت

@industromy
🔴 شرکت‌های بزرگ تولیدکننده مس

👈 در فصل سوم سال 2024، شرکت آمریکایی فریپورت-مکموران، بزرگترین تولیدکننده مس در سطح جهان بوده و با اختلاف کمی از BHP پیشی گرفته است.

شرکت Freeport-McMoRan، در زمینه تولید مس، طلا، نقره و مولیبدن فعالیت می‌کند و دارای چندین معدن در سراسر دنیا می‌باشد.

#کامودیتی
#معدن

@industromy