اخبار و کتاب های ریاضی

🎯 دوهزار سال است که انسان‌ها تمرکزشان را از دست داده‌اند!

🔴 اگر فکر می‌کنید فناوری‌های جدید عقلتان را زایل کرده، خیالتان راحت باشد، چون دامنۀ تمرکز بشر هیچ‌گاه مثل قبل نبوده. حتی سِنِکای جوان، فیلسوف عهد روم باستان، هم نگران بود فناوری‌های جدید قدرت تمرکزش را خراب کنند. او، دوهزار سال پیش، می‌نالید که «تعدد کتاب‌ها مایۀ پراکندگی خاطر است». این نگرانی طی هزارۀ بعد بارها نمایان شد. چو هسی، فیلسوف چینی، در قرن دوازدهم میلادی، چاپ را دلیلِ جدید حواس‌پرتی می‌دید: «مردم امروز بدان سبب شلخته‌وار کتاب می‌خوانند که بی‌اندازه متن چاپی در دسترسشان است».

🔴 پیشرفت فناوری فقط اوضاع را بدتر می‌کرد. اراسموس، دانشمند و نویسندۀ دورۀ رنسانس، تحت‌تأثیر سیل متن‌های چاپی می‌گفت احساس می‌کند «فوج کتاب‌های تازه» به طرفش هجوم می‌برند.

🔴 امروزه فناوری‌های دیجیتال نگرانی‌های سابق دربارۀ دقت و حافظه را از نو زنده کرده است. حالا نگرانیم که گوگل و شبکه‌های اجتماعی ذهن ما را خراب کرده باشند. این ذهن جدید وظایفی را که پیشتر با حافظۀ داخلی‌اش انجام می‌داد به دستگاه‌های خارجی محول می‌کند؛ فکرها از خیالی به خیال دیگر می‌پرد و دست‌ها ناخودآگاه به‌سویِ جیب‌ و گوشی هوشمند کشیده می‌شود و قدرت تمرکزمان از دست رفته است. دلواپسی، وحشت و نصایحی دربارۀ راه‌و‌روش بازگشت به شیوه‌های «طبیعی» یا قدیمیِ فکرکردن همه‌جا را پر کرده است.

🔴 فناوری‌هراسان راست می‌گویند که فناوری‌های جدید نحوۀ اندیشیدن ما را تغییر می‌دهند. اما معمولاً این مسئله را نادیده می‌گیرند که این تغییرات همیشه فرصت‌های تازه‌ای نیز در اختیار ما قرار می‌دهد.

🔴 آیِلِت ایون ازرا، مورخ تاریخ اندیشه، در کتاب جدید خود، خطوط اندیشه، برخی از راه‌حل‌های عالمان قرون وسطی برای استفادۀ بهتر از حجم انبوه اطلاعات را شرح می‌دهد. از نظر او، ابداعِ «نمودار درختی» یکی از تمهیدات مهمِ ذهن‌های‌ بزرگ قرون‌وسطایی بود: نوعی ابزار تفکر که می‌توانست «هم‌زمان پیچیدگی و سادگی، و نظم و خلاقیت» را آشتی دهد و ذهن می‌توانست از طریق آن بار خود را سبُک کند. دانشمندان قرون وسطایی با این نمودارها «نقشه‌ای جامع» از اطلاعاتشان می‌ساختند که جلوی سردرگمی آن‌ها را می‌گرفت.

🔴 «نمایه» ابداع مهم دیگری بود که عده‌ای از اهل کتاب، از جمله اراسموس، شدیداً به آن نقد داشتند. چون فکر می‌کردند باعث می‌شود خوانندگان بدون اینکه کتاب‌ها را بخوانند، از آن‌ها سوءاستفاده کنند.

🔴 از سوی دیگر، نمایه‌ها به چیزی شبیه به «تله‌کلیک» برای نویسندگانی تبدیل شده بودند که موضوعاتی جذاب را در نمایۀ کتاب‌هایشان می‌گنجاندند تا خوانندگان بیشتری جذب کنند. باوجوداین، نمایه‌ها نقش مهمی در تسهیل پژوهش و تفکر علمی داشتند. همانطور که تاریخ فناوری‌ها نشان می‌دهد، هر ابداع جدیدی ذهن ما را تغییر می‌دهد. ممکن است این تغییر مشکلاتی برایمان ایجاد کند، اما تردیدی نیست که راه‌حل، بازگشت به گذشته‌ای نوستالژیک نیست. اگر نگران تمرکز و ذهن منسجم هستیم، باید در «آینده» دنبال آن بگردیم، نه در گذشته.

🔴 آنچه خواندید مروری کوتاه است بر مطلب «گوگل و توييتر سيم‌‌‌‌پيچی مغزمان را عوض کردند، اختراع خط و ماشين چاپ چطور؟» که در شمارۀ بیست‌وهفتم مجلۀ ترجمان علوم انسانی منتشر شده است. این مطلب نوشتۀ جو استادولنیک است و عرفان قادری آن را ترجمه کرده است. برای خواندن نسخه کامل این مطلب می‌توانید شمارۀ ۲۷ مجلۀ ترجمان را از لینک زیر خریداری کنید:

https://tarjomaan.com/shop/product/mag27/

@harmoniclib

فروشگاه اینترنتی کتاب ترجمان

مجلۀ ترجمان، شمارۀ ۲۷

خرید فصلنامۀ ترجمان، شمارۀ ۱۹، با ۵درصد تخفیف. فروشگاه اینترنتی ترجمان

2.19K views16:13